Πέμπτη 25 Μαρτίου 2021

Το νεοελληνικό κράτος. Ελλάδα κι όχι Ελλαδιστάν.


Οι Έλληνες, όπως κι οι Αλβανοί, είχαν κάνει πολλές επαναστάσεις, υποκινούμενες από τους Βενετούς ή τους Ισπανούς. Ξεκίνησαν από τον 15ο και 16ο αιώνα και συνεχίστηκαν τον 17ο και 18ο (στο τέλος υποκινούνταν από την Ρωσία). Δυστυχώς όλες κατέληγαν σε αποτυχία γιατί η στρατιωτική δύναμη των Οθωμανών κατάφερνε πάντα να επικρατεί με το βάρος των πόρων που διέθετε, τα πολυπληθή στρατεύματα, τα όπλα και τα μέσα. Επιπλέον οι υποκινητές ξένοι, έφταναν σε συμφωνία ειρήνης με τους Οθωμανούς κι εγκατέλειπαν τους εξεγερμένους. Μόνο τους στρατιώτες έπαιρναν σε μέρη της νότιας Ιταλίας ή στα Ιόνια και τους είχαν ετοιμοπόλεμους για κάποια νέα πολεμική σύρραξη. Το 1821 όμως η επανάσταση επικράτησε. Και ήταν ελληνική καθαρά. Στηριγμένη σε Έλληνες πολέμαρχους και Έλληνες πολιτικούς. Με την Φιλική Εταιρεία να την οργανώνει και να την ξεκινά. Με τους Φαναριώτες και τους Έλληνες της Δύσης να οργανώνουν πολιτικά τον αγώνα (σύνταγμα, πόροι, φιλέλληνες) και τους ντόπιους κλέφτες κι αρματωλούς να δίνουν τις στρατιωτικές νίκες. Επικράτησαν, έστω κι αν οι δικές τους εμφύλιες διαμάχες κινδύνεψαν να οδηγήσουν την επανάσταση σε άδοξο τέλος. Όμως το ποτάμι δεν γύριζε πίσω. Ο διεθνής παράγοντας (λέγε με Αγγλία, Ρωσία, Γαλλία) διαγκωνιζόταν ποιος θα είναι ο αυθεντικός προστάτης του νέου κράτους. και στον αγώνα αυτόν χώραγε πολλή διπλωματία, που ως γνωστόν είναι η συνέχιση του πολέμου με άλλα μέσα.

Στα τελευταία κρίσιμα χρόνια της επανάστασης, οι Τούρκοι ηττήθηκαν σε τέσσερα μέτωπα από τις Μεγάλες Δυνάμεις. Είχαν προηγηθεί οι επιτυχίες των Ελλήνων τα πρώτα χρόνια της επανάστασης (Τριπολιτσά, Δερβενάκια κτλ), οι θυσίες (Ψαρά, Χίος, Μεσολόγγι) αλλά και η επανάσταση είχε συνεχιστεί ακόμα κι όταν οι Τούρκοι έκαναν την μεγάλη τους αντεπίθεση με τα αιγυπτιακά στρατεύματα του Μωχάμετ Άλη. Τότε το ζήτημα έπρεπε πια να λυθεί διπλωματικά.

Τα τελευταία μέτωπα της επανάστασης ήταν τα εξής (δύο στρατιωτικά και δύο διπλωματικά):

  • Μέτωπο 1ο: 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 1827 Συμφωνία του Λονδίνου: Το ελληνικό κράτος αναγνωρίζεται επίσημα.
  • Μέτωπο 2ο: 8 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1827 Ναυμαχία του Ναβαρίνου: Οι Σύμμαχοι καταβυθίζουν τον τουρκικό στόλο και διώχνουν τους Αιγύπτιους που είχαν κάψει την Πελοπόννησο αλλά δεν είχαν σβήσει την επανάσταση.
  • Μέτωπο 3ο: 14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1829 Οι Ρώσοι προελαύνουν και φτάνουν μέχρι την Αδριανούπολη απειλώντας τους Οθωμανούς με ολοκληρωτική καθυπόταξη. Οι Τούρκοι αποδέχονται την ελληνική ανεξαρτησία
  • Μέτωπο 4ο: 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1830 Διάσκεψη του Λονδίνου. Η Ελλάδα αναγνωρίζεται ως πλήρως ανεξάρτητο κράτος
Κι αφού τα καταφέραμε να γίνουμε κράτος τι κάναμε;

Κάναμε πολλές βλακείες: Ξεχάσαμε ότι σαν ΕΛΛΗΝΕΣ μας στήριξαν οι Ευρωπαίοι μέσω της κοινής γνώμης, μέσω του φιλελληνισμού που ήταν πρωτόγνωρος για ολόκληρο τον κόσμο τότε. Συμπεριφερθήκαμε σαν απελεύθεροι μιας οθωμανικής επαρχίας, σαν ραγιάδες . Δεν τολμήσαμε να αποτινάξουμε τον ραγιαδισμό, την πελατειακή σχέση, τη διαφθορά, την αδιαφορία για την κοινωνία, την απολίτικη στάση του ιδιώτη, τον καραγκιοζισμό, τον καλογερισμό, τη δεισιδαιμονία.

Κάναμε και εξυπνάδες: Μετείχαμε σε παγκόσμιους και τοπικούς πολέμους με την σωστή πάντα πλευρά κι επεκταθήκαμε σε όλη σχεδόν την αρχαία ελληνική περιοχή, πλην της Μικρασίας, του Πόντου και της Νότιας Ιταλίας. Καταφέραμε εμείς οι φτωχοί και πτωχευμένοι του 19ου αιώνα να είμαστε στο τέλος του 20ου αιώνα το 24ο κράτος σε σειρά στον κόσμο σε δείκτες ανάπτυξης, εισοδήματος, υγείας, ευτυχίας κλπ. Όλα αυτά, βέβαια, πριν την κρίση του 2008, την χρεοκοπία και την πανδημία.

Κάναμε μεγάλους ηρωισμούς: Το 1912-1918 επεκταθήκαμε σε βαθμό απίστευτο πενταπλασιάζοντας την έκτασή μας ενώ το 1940 στις 28 Οκτωβρίου είπαμε ένα απροσδόκητα ηχηρό νικηφόρο όχι σε ένα αντίπαλο που έμοιαζε ανίκητος.

Κάναμε δυο φορές του Ολυμπιακούς αγώνες που τους συνδυάσαμε επιτυχώς με δύο πτωχεύσεις! Μια φορά τους κάναμε το 1896 ακριβώς μετά την πτώχευση του κράτους (του 1893) και την άλλη φορά τους κάναμε το 2004 λίγο πριν την πτώχευση (του 2010).

Εκλέξαμε κυβερνήτες μεταξύ άλλων, τρεις Παπανδρέου, δυο Καραμανλήδες και δυο Μητσοτάκηδες, αλλά, μόνο ένα Καποδίστρια έναν Τρικούπη κι ένα Βενιζέλο. Φορτωθήκαμε και ανεχτήκαμε σαν δικτάτορες κάποιες γελοίες καρικατούρες όπως τον Πάγκαλο το 1925 , τον Μεταξά το 1936 και τον Παπαδόπουλο το 1967. Ευτυχήσαμε να έχουμε μεγάλους ποιητές όπως τον Σολωμό, τον Καβάφη, τον Σεφέρη, τον Ελύτη και τον Κάλβο αλλά και συγγραφείς όπως τον Παπαδιαμάντη, τον Καζαντζάκη, τον σύγχρονό μας Λιαντίνη. Ακόμα έχουμε τον μεγάλο Μίκη Θεοδωράκη ανάμεσά μας κι ως πρόσφατα είχαμε τον ήρωα Μανώλη Γλέζο που κατέβασε την σβάστιγγα του Χίτλερ από την Ακρόπολη. Έχουμε κι έναν Παπανικολάου κι έναν Καραθεοδωρή και κάπου εκεί εξαντλείται η φαρέτρα μας.

Δεν θα υπήρχε '21 χωρίς τον Κοραή και τον Ρήγα που θα τους έχετε ακούσει αλλά κανένα σύγγραμμά τους δεν θα έχετε διαβάσει. Τα γραπτά τους δεν είχαν την έγκριση των παπάδων εκείνης της εποχής, του ιερατείου που έλεγε ότι με τον Σουλτάνο ο δρόμος προς τον παράδεισο γίνεται πιο εύκολος. Οι εκκλησίες λειτουργούσαν ελεύθερα κι οι ίδιοι πίστευαν ότι τα βάσανα συνέτιζαν τους πιστούς ώστε να βλέπουν με περισσότερες ελπίδες την άλλη ζωή από τούτη εδώ την μαύρη.

Δεν θα υπήρχε το '21 χωρίς τον Κολοκοτρώνη και τον Καραϊσκάκη και τον Μπότσαρη, τον Ανδρούτσο, τον Διάκο, τον Κανάρη, την Μαντώ Μαυρογένους και τη Μπουμπουλίνα που ήταν πολέμαρχοι και μεγάλες ψυχές. Δεν θα στεκόταν όμως και χωρίς τον Μαυροκορδάτο, τους Υψηλάντηδες ή τον Καποδίστρια που έφεραν το ελληνικό ζήτημα στις πρωτεύουσες των Μεγάλων Δυνάμεων και κέρδισαν την στήριξή τους. Και δεν θα μάθετε ποτέ ότι πολλοί, ίσως κι οι περισσότεροι, από τους πολέμαρχους του αγώνα δεν είχαν μητρική γλώσσα την ελληνική αλλά την αλβανική. Ούτε θα μάθετε ότι αυτοί οι πολιτικοί κι οι στρατιωτικοί λοιδορήθηκαν σε πολλές περιπτώσεις από τους ελευθερωμένους Έλληνες και κυνηγήθηκαν αν δεν δολοφονήθηκαν.

Αφού όμως υπήρξε το '21, κι αφού το κράτος
το ελληνικό πήρε τη θέση του στην οικουμένη, κι αφού εμείς το ζούμε και το απολαμβάνουμε και το υπηρετούμε, ας κάνουμε και λίγο το καθήκον μας. 

Ας δούμε λίγο το παρελθόν μας. Ας δούμε ότι το όνομα που έχουμε μας παραπέμπει σε κάποιους ανθρώπους και ήρωες και θεούς που για χιλιάδες χρόνια έχουν θαφτεί κάτω από τη λήθη και το χώμα. Είναι οι αρχαίοι θεοί κι οι φιλόσοφοι. Είναι το πατρώο πολίτευμα της δημοκρατίας που είναι τρόπος ζωής, κι όχι μια απλή νομική διευθέτηση. Αυτό το πατρώο πολίτευμα, αυτός ο τρόπος ζωής:

  • Απαιτούν ΙΣΟΚΡΑΤΙΑ, ΙΣΗΓΟΡΙΑ και ΙΣΟΝΟΜΙΑ. 
  • Δεν δέχονται Ιερατεία κι Ιερά βιβλία. 
  • Λατρεύουν την ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. 
  • Δεν αποθέτουν την σωτηρία σε άλλους κόσμους φανταστικούς αλλά στην καρτερική ζωή μέσα στην αληθινή υπαρκτή πραγματικότητα. 
  • Αποθεώνουν την αγάπη για την πατρίδα, την οικογένεια, τους φίλους και τον έρωτα.

Το παρελθόν μας αναβίωσε από σπουδαίους φιλέλληνες Γερμανούς, Άγγλους, Ιταλούς, Γάλλους, Ρώσους μελετητές. Οι ξένοι ανακάλυψαν το πνεύμα των αρχαίων προγόνων, το θαύμασαν, υποκλίθηκαν σε αυτό και αφού το λάτρεψαν το ανέδειξαν και μας το έδωσαν για να το δούμε κι εμείς. Ακολούθησαν στη συνέχεια κι εκλεκτοί δικοί μας.

Ας το δούμε λοιπόν! Ας πάρουμε όλοι μας την Ιλιάδα και την Οδύσσεια και ας διαβάσουμε. Ας διαβάσουμε τους σωκρατικούς διαλόγους του Πλάτωνα, ας διαβάσουμε την Αθηναίων Πολιτεία του Αριστοτέλη, ας μάθουμε τον εκπληκτικό Επίκουρο, τον γιγάντιο Ηράκλειτο, τον πρώτο των πρώτων Δημόκριτο. Ας δούμε τους ύμνους στους αρχαίους θεούς κι ας μάθουμε λίγα γι αυτούς τους σπουδαίους προγόνους μας. Όχι σαν μέσο για συλλογή τουριστικού συναλλάγματος αλλά σαν οδηγού ζωής, της ζωής μας. Κι αν τους δούμε έτσι, τότε θα ξέρουμε να βαδίσουμε και σαν έθνος. Με τα πολλά "αν" που είμαστε υποχρεωμένοι να λέμε κάθε φορά που μιλάμε για το μέλλον, Αν υπάρξει μέλλον, αν δεν γίνουμε όλοι ένας λαπάς παγκοσμιοποιημένος, αν συνεχίσει να υπάρχει Ελλάδα κτλ. κτλ.... Κι ίσως διδάξουμε για μια ακόμη φορά στην οικουμένη τι θα πει δημοκρατία αληθινή. Ποιο είναι το πολίτευμα όπου ο λαός είναι αληθινά κυρίαρχος. Το πολίτευμα όπου οι πολίτες αποφασίζουν όλοι για όλα, όπου κυβερνούν όλοι εκ περιτροπής και όπου δικάζουν εξίσου όλοι. Με την κλήρωση που εξασφαλίζει πως όλοι μετέχουν της εξουσίας κι όχι μόνον οι ολίγοι, όπως συμβαίνει σήμερα.

Κληρονομήσαμε μιαν Ελλάδα. Ας μην την εξευτελίζουμε σε Ελλαδιστάν.