Ελληνοχριστιανικός πολιτισμός και τα μυαλά στα κάγκελα

   

Με αφορμή την ανάγνωση μια παλιότερης -προ δεκαετίας- ανάρτησής μου, έκατσα να γράψω αυτό το άρθρο σήμερα. Μου βγήκε μεγάλο και προτίμησα να το χωρίσω σε τρία μέρη, ένα για κάθε μέρα γύρω από την 25η Μαρτίου. Σήμερα θα μιλήσω για το ιδεολογικό υπόστρωμα επί του οποίου συνέβησαν όλα (Ελληνοχριστιανικός πολιτισμός). Αύριο θα γράψω για την επανάσταση του '21 και τις συνιστώσες του νέου ελληνισμού (επανάσταση των Νεοελλήνων) και μεθαύριο θα γράψω για το κράτος που δημιουργήθηκε (το Νεοελληνικό κράτος).

Γιορτάζουμε μεθαύριο την 25η Μαρτίου του 2021, που συμπίπτει με τα διακόσια χρόνια από το ξεκίνημα της επανάστασης που έφερε σαν αποτέλεσμα το σύγχρονο νεοελληνικό κράτος. Η παράωλεψη του γεγονότος ότι η επανάσταση ξεκίνησε νωρίτερα, κατά ένα μήνα (στις 20 Φεβρουαρίου στο Ιάσιο) ή μια εβδομάδα (στις 17 Μαρτίου στην Μάνη), έχει μεγάλη σημασία. Η καθιέρωση μιας γιορτής είναι πάντα μια πολιτική απόφαση. Στην προκειμένη περίπτωση επιλέχτηκε η 25η Μαρτίου για να συνδέεται το γεγονός της επανάστασης με μια θρησκευτική γιορτή ώστε να προκαλείται σύγχυση. Ο ελληνισμός που ξυπνά κι η ορθοδοξία που γιορτάζει. Τούτου ουδέν αναληθέστερον. Η αλήθεια είναι ότι ο ελληνισμός ξύπνησε παρ' όλο που η ορθοδοξία τού ψιθύριζε "κοιμήσου". Στη σύγχυση αυτή πάτησε κι η "εθνοσωτήριος επανάστασις" της 21η Απριλίου που εγκωμίασε τον ελληνοχριστιανικό πολιτισμό και θέλησε να τον υπηρετήσει. Στην ίδια σύγχυση πάτησαν κι ένα σωρό παραδοσιακές ελληνοχριστιανικές ανοησίες με τις οποίες ανατράφηκαν γενιές και γενιές νεοελλήνων. Χάρη σ' αυτές βέβαια αποκτήσαμε σήμερα την εθνική μας ομοιογένεια, αλλά, γεμίσαμε και με νευρώσεις που δεν μας επιτρέπουν να έχουμε μιαν ευνομούμενη Πολιτεία.

Ο ελληνοχριστιανισμός σαν γεγονός δεν είναι ανυπόστατος. Σήμερα, εμείς οι ελληνόφωνοι και κατά πλειοψηφία κάτοικοι της χώρας που λέγεται Ελλάδα, είμαστε κατά βάση χριστιανοί, και μάλιστα ορθόδοξοι. Επομένως το σημερινό μας στάτους είναι ακριβώς αυτός ο ελληνοχριστιανισμός. Έλληνες και Χριστιανοί ίσον ελληνοχριστιανοί. Δεν είναι όμως έτσι αν θελήσουμε να κυριολεκτήσουμε. Οι λέξεις έχουν η κάθε μια την σημασία τους και την αντλούν -κυρίως- από την ιστορία. Η λέξη "Ελλάδα" παραπέμπει στην διαχρονική Ελλάδα και κυρίως στην αρχαία, αυτή που αναγνωρίζει ο κόσμος ολόκληρος σαν ένα παντοτινό φωτοδότη. Κι η λέξη "χριστιανισμός" δεν είναι απλά μια ταυτότητα αλλά μια ιστορία που ξεκινά με το τέλος της αρχαιότητας, που διαπνέει ολοκληρωτικά τον μεσαίωνα κι εξακολουθεί να επιβιώνει μέχρι σήμερα.

Βλέποντάς τα στις ιστορικές, φιλοσοφικές και πραγματικές τους διαστάσεις, Ελλάδα και Χριστιανισμός είναι δυο πράγματα πάρα πολύ διαφορετικά και, μάλιστα, εντελώς αντίθετα. Μαζί δεν μπορούν να σταθούν. Θυμηθείτε, από την μια, την όψη των γυμνών αγαλμάτων των αρχαίων με την απίθανη ομορφιά τους. Η θέα τους και μόνο ερεθίζει τις αισθήσεις. Συμβαδίζουν με μια ελευθερία που παραπέμπει στην δημοκρατία και στην παντελή έλλειψη ιερών βιβλίων και ιερατείου. Από την άλλη, φέρτε στο νου σας την όψη των αυστηρών και λιγνών μορφών των βυζαντινών εικόνων. Η θέα τους σε κάνει είτε να βυθίζεσαι σε μια άυλη ιερότητα είτε να αποστρέφεις το πρόσωπο. Απόλυτος άρχων Γης και Ουρανού με απόλυτες διδαχές βιβλίων που τα συνέγραψε αυτοπροσώπως ο μοναδικός Θεός δια του Αγίου Πνεύματος κι ένα Ιερατείο βγαλμένο από τα Ταλμούδ. Αυτά τα δυο δεν μπορούν να σταθούν δίπλα-δίπλα. 

Από την μια η ελληνικότητα έχει μιαν απίστευτη ποικιλία χιλιάδων παιχνιδιάρηδων, ερωτιάρηδων, γενναίων ή δικαίων αλλά και ζηλιάρηδων ή και μνησίκακων κάποιες φορές θεών των Ελλήνων. Οι πολίτες μπορούν να μιλούν όπως θέλουν και μόνο χρέος τους να υπερασπίζονται την Πόλη και το πατρώο τους πολίτευμα. Η ζωή είναι αυτή που ζούμε εδώ στη Γη και πρέπει με καρτερία και γενναιότητα να το αποδεχτούμε. Από την άλλη στέκεται ο ένας και μοναδικός αυστηρός, απόλυτος, άχρονος, αδιάστατος, πανταχού παρών και παντοδύναμος τιμωρός θεός των Εβραίων και των Χριστιανών. Οι υπήκοοι μπορούν μόνο να πιστεύουν τυφλά στον θεό και στον χρισμένο επί γης εκπρόσωπό του, τον αυτοκράτορα. Η ζωή εδώ είναι απλά ένα πέρασμα, μια κρίση για μιαν επόμενη ζωή κάπου αλλού, σε μια δευτέρα παρουσία.

Από την μια είναι οι Έλληνες θεοί γεννήθηκαν και ζουν στα ελληνικά βουνά και τις πόλεις, βγήκαν μέσα από τις ελληνικές θάλασσες και κατοικούν στον Όλυμπο. Πάνε μαζί με τους Έλληνες στον πόλεμο και στην ειρήνη και κατοικούν σε όλα τα μέρη της Ελλάδας. Από την άλλη, ο Γιεχωβά, ο θεός των Χριστιανών και των Εβραίων, ο θεός της Παλιάς και της Καινής Διαθήκης, καθοδήγησε τον δικό του εκλεκτό λαό των Εβραίων μέχρις ότου γεννήθηκε ο Ιησούς στην Βηθλεέμ του Ισραήλ κι έγινε οδηγός των εθνικών, των υπολοίπων δηλαδή λαών πλην του εκλεκτού.

Η Ελλάδα δοξάστηκε με τον Λεωνίδα, τον Περικλή, τον Αισχύλο, τον Αρχιμήδη, τον Σωκράτη, τον Μεγαλέξανδρο, τον Αχιλλέα, τον Έκτορα, τον Ποσειδώνα και την Αθηνά, τον Απόλλωνα και τον Ασκληπιό, τον Ευκλείδη και τον Θαλή και τον Σόλωνα και τον Λυκούργο και τον Φειδία και όλους τους σοφούς, τους καλλιτέχνες, τους ήρωες, τους θεούς και τους φιλοσόφους της. Ο χριστιανισμός πορεύτηκε με τους Ιεράρχες του, τον Αυγουστίνο, τους πατέρες της εκκλησίας, τον Λούθηρο, τον Ριχάρδο Λεοντόκαρδο, τον Μότζαρτ, τον Μελάγχθωνα, τον Ιουστινιανό, τον Βουλγαροκτόνο, τον Ναπολέοντα, τον Λίνκολν τον Τζέφερσον, τους Μεδίκους, τον Νταβίτσι, τον Ελ Γκρέκο, τον Μπετόβεν και τον Μακιαβέλι του.

Η Νέα Σημερινή Ελλάδα ποια σχέση έχει με όλα αυτά; Ποια σχέση έχει με τον χριστιανισμό ως στάση ζωής κοινωνικής όπως είναι για τους καθολικούς ή στάση ζωής ατομικής όπως είναι για τους προτεστάντες; Έχει μια δική της ορθοδοξία. Έχει ένα τυπικό που είναι αντίγραφο του εβραϊκού και μια φιλοσοφία αντιδυτική και ξενόφοβη. Ποια σχέση έχει αυτή η Νέα Ελλάδα με την Ελλάδα των αρχαίων Ελλήνων της λογικής, της κληρωτής δημοκρατίας, της λαοκρατίας, του πνεύματος και του μέτρου; Καμιά απολύτως σχέση δεν έχει η Ελλάδα του σήμερα με τον αρχαίο ένδοξο και φωτεινό πολιτισμό. Δεν μιλώ εδώ για το αίμα, που μπορεί να είναι το ίδιο, ή για το DNA, που μπορεί να ταιριάζει. Δεν μιλώ για τα φυσικά εγγόνια των αρχαίων Ελλήνων. Εμείς είμαστε οι απόγονοι, εμείς μένουμε εδώ, εμείς μιλάμε την γλώσσα τους, εμείς είμαστε τα μακρινά τους εγγόνια. Τι θλίψη όμως να είμαστε εμείς οι απόγονοι εκείνου των υπέροχου λαού. Μιλώντας για την αληθινή κληρονομιά του αρχαίου πολιτισμού, βλέπω πως από εκείνον δεν πήραμε απολύτως τίποτε.

Η Νέα σημερινή Ελλάδα, όμως, δεν έχει όμως σχέση ούτε και με το φως που έλαμψε μέσα από το μεσαιωνικό σκοτάδι του χριστιανισμού και δημιούργησε τον δυτικό πολιτισμό. Έμεινε μακριά (όχι με ευθύνη της) από την κατάκτηση του κόσμου, την βιομηχανική επανάσταση, την τεχνολογική επανάσταση, από ότι θετικό έδωσε ο χριστιανισμός στα κράτη που τον είχαν σαν θρησκεία. Κυρίως όμως η Ελλάδα έμεινε μακριά από το ταξίδι της Αναγέννησης, του Ουμανισμού, της Μεταρρύθμισης και του Διαφωτισμού, δηλαδή μακριά από τον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό που έκανε τον χριστιανισμό πολιτιστικά και ιδεολογικά κυρίαρχο στην οικουμένη.

Σταματώ εδώ. Μίλησα με γενικότητες. Θα συνεχίσω με τα επόμενα δύο άρθρα αύριο και μεθαύριο , που θα λένε την γνώμη μου για το τι συνέβη το 1821 και πως φτιάξαμε το σημερινό μας κράτος-έθνος.