Η συζήτηση στη Ρώμη με τον Δον Χουάν ολοκληρώνεται κι ο Χάρμος γίνεται υπασπιστής του.
Η ιστορία του Δον Χουάν μέχρι να αναγνωριστεί ως πρίγκιπας εκτυλίσσεται ανάγλυφη. Ο Χάρμος γνωρίζει πολλά για τον πρίγκιπα, μερικά μάλιστα δεν τα γνωρίζει ο Δον Χουάν και δεν θα είχε άλλο τρόπο να τα μάθει. Αυτό τον εντυπωσιάζει και τον συγκινεί.
******************************
Κεφ. 6β
Ο Πάπας, αρχηγός της δυτικής χριστιανοσύνης τον 16ο αι. |
..............
Ο Δον Χουάν έδειξε ικανοποιημένος και πέρασε στα πιο προσωπικά μου.
«Έμαθα πως έχεις μια ωραιότατη σύζυγο κι επίσης μια θαυμάσια μικρή κορούλα.»
«Μάλιστα Εξοχότατε» είπα. «Γυναίκα μου είναι η δόνα Διονίζια, Διονυσία στα ελληνικά. Κόρη μου η μικρή Δηιάνειρα. Τις έχω μαζί μου, εδώ στη Ρώμη.»
«Θα μου τις γνωρίσεις το συντομότερο δυνατόν» είπε.
«Μόλις το επιτρέψουν οι ασχολίες σας, Εξοχότατε, θα το κανονίσω να τις παρουσιάσω. Θα είναι τιμή και χαρά τους να γνωρίσουν την Υψηλότητά σας.»
«Μετακινούμαι συχνά» με προειδοποίησε. «Μπορείς να παίρνεις τις γυναίκες σου μαζί μερικές φορές αλλά κάποιες άλλες θα φεύγεις μόνος. Τα γνωρίζεις αυτά, σινιόρ;»
«Βεβαίως Εξοχότατε. Ίσως, όμως, θα πρέπει να έχω και μια σταθερή έδρα σαν γραμματέας» είπα.
«Δεν θά ’σαι απλός γραμματέας, Κύριε Χάρμο. Σε θέλω για τρίτο στη σειρά υπασπιστή μου» είπε.
Ήταν αναβάθμιση που δεν την περίμενα τόσο γρήγορα. Με ικανοποιούσε αφού έτσι θα ήμουν πιο κοντά του. Η θέση είχε καλύτερο μισθό και σεβασμό από τους παρατρεχάμενους των βασιλικών αυλών.
«Με τιμάτε Κύριε» του είπα. «Σας ευχαριστώ πολύ.»
Η συζήτηση αυτή διακόπηκε όταν ο Ροντρίγκες μπήκε στην αίθουσα όπου με είχε ο Δον Χουάν. Ήταν πολύ γνωστοί κι ο Ροντρίγκες συμπεριφερόταν με άνεση και οικειότητα λες κι ήταν θείος του νεαρού.
«Εξοχότατε, σε χαιρετώ και μπαίνω στο θέμα» είπε ο Ματίας πλησιάζοντάς μας. «Γνώρισες τον Γραικό φίλο μου, έτσι δεν είναι; Πώς σου φάνηκε;»
«Ματίας, σε χαιρετώ και χαίρομαι πολύ που σε βλέπω» είπε ο πρίγκιπας με φανερό σεβασμό. «Τον προστατευόμενό σου, τον προσέλαβα ήδη τρίτο υπασπιστή μου. Όμως ο Ντε Βιλλ φεύγει αυτές τις μέρες για την πατρίδα του. Ο Γραικός φίλος σου θα προβιβαστεί σε δεύτερος υπασπιστής. Θα είναι μέλος της ατομικής μου φρουράς. Είσαι ευχαριστημένος;»
«Χουάν, είσαι γενναιόδωρος και φροντίζεις να δίνεις περισσότερα απ’ όσα σου ζητώ!»
«Αλλοίμονο» είπε ο πρίγκιπας. «Σ’ ένα κουρσάρο σαν κι εσένα καμιά χάρη δεν είναι ποτέ αρκετή.»
«Έχει καλώς» είπε με σεβασμό ο Ροντρίγκες. «Να ξέρεις ότι αυτός ο Γραικός μου έσωσε τη ζωή. Θα σού είναι πιστός μέχρι θανάτου. Μπορείς να εμπιστευτείς.»
«Φίλος του Διασσωρίνου, του Παλαιολόγου και του Ματίας! Αυτά κι αν είναι διαπιστευτήρια!» είπε ο Δον Χουάν.
«Ήταν επίσης ο καλύτερος φίλος, αδελφός θα έπρεπε να πω, με έναν ακόμη Ιάκωβο, τον Ηρακλείδη. Αυτός ήταν φίλος του αυτοκράτορα πατέρα σου. Ήταν Ίλαρχος στον στρατό του κι ύστερα ηγεμόνας στη Μολδαβία.»
«Θυμάμαι τον Υψηλότατο κύριο Ηρακλείδη κι ας μην τον είχα γνωρίσει» είπε ο Δον Χουάν. «Λυπάμαι που είχε άδοξο τέλος. Ο θείος μου Φερδινάνδος είχε βοηθήσει στην άνοδό του στον θρόνο της Μολδαβίας.»
«Ο σινιόρ Χάρμο δεν το έχει ξεπεράσει ακόμα» είπε ο Ροντρίγκες πιάνοντας τον ώμο μου. «Ήταν σπουδαίος ευγενής και φιλόσοφος. Ο Χάρμο ήταν πιστός υπασπιστής του αλλά πιο πολύ ήταν σαν αδελφός του.»
«Ελπίζω σινιόρ» μου είπε ο Δον Χουάν «να είσαι και σε μένα πιστός και αφοσιωμένος! Αυτή η στάση θα ανταμειφθεί πολλαπλά εκ μέρους μου.»
«Δεν ζητώ ανταμοιβές άλλες από την εκτίμησή σας Εξοχότατε» είπα. «Μια και μιλήσαμε, όμως, για τον φίλο μου θα άξιζε να σας διηγηθώ μια ιστορία του.»
«Βεβαίως να μας πείτε» είπε πρόθυμα ο Δον Χουάν. «Αφορά στον κύριο Ηρακλείδη και σε ποιόν άλλον;»
«Σε εσάς, Εξοχότατε» είπα.
Τον είδα που εξεπλάγη. Ο Ροντρίγκες αιφνιδιάστηκε κι αυτός και τέντωσε τα αυτιά του να ακούσει.
«Τότε σας ονόμαζαν ακόμα Ιερώνυμο Μάσσι.»
«Το γνωρίζεις κι αυτό;» έκανε έκπληκτος ο Δον Χουάν. «Μα … φυσικά, θα στα έχουν πει όλα οι Γραικοί φίλοι σου.»
«Δεν τα έμαθα από αυτούς Εξοχότατε» του είπα. «Αν σας πω την ιστορία θα καταλάβετε.»
«Βεβαίως να ακούσουμε» έκανε ο Ροντρίγκες. «Μήπως θα έπρεπε να βγω εγώ από την αίθουσα;»
«Μα τι λες τώρα Ματίας. Κάθισε να ακούσουμε τι άλλο ενδιαφέρον έχει να μας πει αυτός ο Γραικός φίλος σου. Όπως βλέπω, ξέρει κάποιες παλιές ιστορίες για μένα που κι εγώ ο ίδιος ακόμα τις αγνοώ.»
«Όπως σας είπε και ο κύριος Ροντρίγκες» ξεκίνησα την αφήγηση «ο Ηρακλείδης έγινε φίλος με τον αυτοκράτορα. Τον βοήθησε να διαφύγει από την Καρινθία μετά την ήττα στο Ίνσμπρουκ. Ο αυτοκράτορας αυτό δεν το ξέχασε ποτέ.»
Τους είπα για τη συνάντηση μας με τον Κάρολο Ε’ στην Αυγούστα. Τότε είχε αναγνωρίσει τους τίτλους του Ιάκωβου και του είχε δώσει κι άλλες διακρίσεις. Τους είπα για τον διάλογο που είχαν οι δυο τους. Με άκουγαν έκπληκτοι.
«Έτσι λοιπόν αποκτήσατε δάσκαλο και παιδαγωγό τον Διασσωρίνο» είπα. «Όλα έγιναν με υπόδειξη του Ιάκωβου που ικανοποίησε την επιθυμία του αυτοκράτορα.»
Ο Δον Χουάν είχε μείνει με το στόμα ανοιχτό.
«Ο Διασσωρίνος σάς ακολούθησε όταν πέθανε ο θετός σας πατέρας Μάσσι. Βρέθηκε μαζί σας στη Βιλαγκαρτσία με τον καινούριο τότε προστάτη σας, τον Λούις Κιγιάδα και τη Μαγδαληνή. Όλα αυτά έγιναν με γνώση και καθοδήγηση του αυτοκράτορα πατέρα σας.»
«Η Μαγκνταλένα ήταν σαν πραγματική μου μάνα, κι ο Διασσωρίνος ο αγαπημένος μου δάσκαλος» είπε ο Δον Χουάν.
Με κοίταξε για να πω περισσότερα. Οι διηγήσεις μου ήταν αφορμές για πολύ γλυκές δικές του αναμνήσεις.
«Μου θυμίζεις, Χάρμο, τα καλύτερα χρόνια της ζωής μου! Πες μου τι άλλο γνωρίζεις;»
«Η πραγματική σας μητέρα ήταν μια καλλονή» είπα.
Ήρθε κοντά μου και σχεδόν με έπιασε από τον γιακά αναστατωμένος. Προς στιγμή τον φοβήθηκα. Δεν διέκρινα θυμό αλλά ανυπομονησία.
«Την γνώρισες κι αυτήν διαβολο-Γραικέ; Μίλησέ μου λοιπόν! Τι ξέρεις για όλα αυτά;»
Ήταν πραγματικά διψασμένος για να μάθει όλα όσα γνώριζα κι ακόμη περισσότερα.
«Δεν την γνώρισα, Εξοχότατε. Ο αυτοκράτορας μίλησε στον Ιάκωβο κι από εκείνον τα ξέρω. Την έλεγαν Βαρβάρα κι ο πατέρας σας την θυμόταν με μεγάλη συγκίνηση. Θεωρούσε ότι ήταν η πιο όμορφη γυναίκα που είχε γνωρίσει στη ζωή του. Την είχε αγαπήσει πολύ, αυτό μου είπε ο Ιάκωβος.»
«Σε αυτή έμοιασες, Χουάν» είπε ο Ροντρίγκες πατρικά. «Με την ομορφιά της μητέρας σου και την προσωπικότητα του πατέρα σου, είσαι πολύ τυχερός αγόρι μου!»
«Πες μου περισσότερα» μου ζήτησε ο Δον Χουάν. «Τι άλλο γνωρίζεις, κύριε Χάρμο;»
«Ο πατέρας σας ήθελε να σας αναγνωρίσει σαν γιο του νωρίτερα. Δεν το έκανε σκεπτόμενος την θέση του αυτοκράτορα. Φρόντιζε για σας έστω κι αν δεν το γνωρίζατε. Ο λόγος που σας αγαπούσε με τον δικό του τρόπο από μακριά, ήταν γιατί ήσασταν καρπός μιας πολύτιμης σχέσης. Έστω κι αν ήταν μια εφήμερη σχέση, όμως δεν την ξέχασε ποτέ του. Θεωρούσε την μητέρα σας σαν το καλύτερο πράγμα που είχε συμβεί στη ζωή του. Είχε νιώσει βαθύ κι αληθινό συναίσθημα. Κι εσείς είστε η ζωντανή συνέχεια εκείνου του έρωτα.»
«Ματίας, τι είναι αυτός ο Γραικός, ποιητής ή θεατρίνος; Μου τον σύστησες για να μου γράφει συμβόλαια κι επιστολές ή για να γράφει ρομάντζα και να απαγγέλει ποιήματα;»
Ήταν εμφανώς συγκινημένος ο Δον Χουάν.
«Χουάν, αυτά που λέει ο Γραικός δεν μου φαίνονται ρομάντζα αλλά αλήθεια!»
«Πάντα θα υπάρχει μια γωνιά της ζωής μου εντελώς άγνωστη!» είπε εκείνος.
Ο νεαρός πρίγκιπας έμεινε σκεφτικός. Περνούσαν ξανά από το μυαλό του οι πολλές ανατροπές που είχαν συμβεί στη ζωή του. Άλλαζε μανάδες και πατεράδες σαν τα πουκάμισα. Άλλαζε πόλεις και χώρες διαμονής σε καταιγιστικούς ρυθμούς. Κάθε φορά μάθαινε για μια νέα εκδοχή της ζωής του, αλλά, πάντα μια ομίχλη κάλυπτε το παρελθόν του. Τίποτε δεν ήταν σταθερό για να βασιστεί σε αυτό. Ωστόσο αυτά όλα δεν είχαν επιδράσει, ευτυχώς, άσχημα πάνω του. Δεν είχε καταντήσει κακότροπος, καχύποπτος ή κλειστός χαρακτήρας. Είχε μιαν ανασφάλεια που τον συνόδευε πάντα και παντού, όμως, γενικά ήταν ανοιχτόκαρδος κι ευαίσθητος. Πριν προλάβουμε να του πούμε πως αποχωρούμε για να τον αφήσουμε μόνο του με τις σκέψεις του, άρχισε να μας μιλά. Ήταν σαν να εκμυστηρευόταν πράγματα μέσα από την ψυχή του.
«Όταν έμαθα για την αληθινή μου ταυτότητα από τον Φίλιππο, ήμουν ήδη δώδεκα χρονών. Ούτε κι εκείνος γνώριζε την ύπαρξή μου, από την αυτοκρατορική διαθήκη με έμαθε. Εκεί διάβασε ότι ο πατέρας μας παρακολουθούσε την εξέλιξη μου έστω κι αν ποτέ δεν μου αποκάλυψε την αλήθεια.»
«Ο αδελφός σου δεν έχει δώσει ακόμα όσα δικαιούσαι» του είπε ο Ροντρίγκες.
«Ήταν καλό όμως που, έστω κι αργά, όταν το έμαθε, με αναγνώρισε. Με αγκάλιασε και μου είπε ότι θα ο αγαπημένος του αδελφός. Υπάρχει ακόμα μια αβεβαιότητα για το μέλλον μου. Για χρόνια ήμουν σε κατάσταση ανασφάλειας για το τι θα με περίμενε στην επόμενη στροφή.»
Δεν διακόπταμε τον συλλογισμό και την διήγησή του. Δεν ήταν ώρα για λόγια συμπάθειας. Δεν έδειχνε να χρειάζεται παρηγοριά. Ήταν σε φάση όπου η αυτογνωσία ήταν γι αυτόν σημαντικός τομέας κι ήθελε να μάθει την θέση του στον κόσμο. Ακόμη δεν ήταν ούτε καν είκοσι ετών κι οι πληροφορίες μου συμπλήρωναν κάποια κενά στη ζωή του.
«Νόμιζα πως τα είχα μάθει όλα, και νά που σήμερα εδώ μαθαίνω καινούρια πράγματα για μένα. Πώς να ήξερα ότι η Μάμα είχε προσλάβει τον Διασσωρίνο με φροντίδα του πατέρα μου; Ούτε ήξερα πως ο δάσκαλός μου γνώριζε ποιος ήμουν.»
Ο Ροντρίγκες τον πλησίασε και τον άγγιξε στον ώμο.
«Παιδί μου, να φύγουμε; Ίσως πρέπει να μείνεις μόνος.»
«Σήμερα πολλά πράγματα μπαίνουν στη θέση τους» συνέχισε ο Δον Χουάν σαν να μην τον άκουσε. «Μ’ αρέσει που το ενδιαφέρον του αυτοκράτορα για μένα ήταν συνεχές, έστω κι αν δεν μου μίλησε ο ίδιος όσο ζούσε. Ο θετός μου πατέρας, ο μουσικός, με αγαπούσε πολύ. Η Άννα, η γυναίκα του, που την πίστευα για μητέρα μου, με φρόντιζε σαν μωρό της. Ύστερα ο Λουίς κι η Μαγκνταλένα ήταν παραπάνω από μάνα μου και πατέρας μου. Δεν έχω παράπονο. Είχα περισσότερη αγάπη από αυτή που ένιωσε ποτέ ο αδελφός μου κι από εκείνη που νιώθει ο Δον Κάρλος(i). Δεν ήμουν παρατημένος ποτέ, δεν ήμουν γιος ενός άκαρδου πατέρα και μιας αδιάφορης μάνας. Αξιώθηκα μεγάλης πατρικής και μητρικής αγάπης!»
Η εξομολογητική του διάθεση απαγόρευε κάθε σκέψη για διακοπή. Η πληροφορία για τη συζήτηση του Κάρολου με τον Ιάκωβο είχε πυροδοτήσει μέσα του ένα ωκεανό σκέψεων. Οι συλλογισμοί του καθρέφτιζαν την ψυχική του κατάσταση κι εκτιμούσε καλύτερα όσα είχε αξιωθεί.
«Χουάν, αγόρι μου, έχεις ήδη καταλάβει ότι η ζωή είναι σκληρή» είπε ο Ροντρίγκες. «Όπως είδες, όμως, δεν σου έλειψε η σωστή φροντίδα.»
«Η πραγματική μου μητέρα, αυτή η χορεύτρια … ήταν τόσο όμορφη;»
«Θα χάριζε μιαν αυτοκρατορία για χάρη της!» του είπα. «Αυτά ήταν τα λόγια που είχε πει ο πατέρας σας στον Ιάκωβο.»
«Προτίμησε να χάσω την αγκαλιά της προκειμένου να έχω ένα μέλλον κοντά του» είπε ο Δον Χουάν.
Δεν ήταν συνηθισμένο να εξομολογείται γεγονότα της ζωής του ένας γαλαζοαίματος. Ο νεαρός που είχαμε μπροστά μας, όμως, δεν ήταν συνηθισμένος. Δεν ήταν απ’ τους ευγενείς που ζουν μακριά απ’ την πραγματική ζωή. Εκείνοι ήξεραν μόνο να απαιτούν. Υποτάσσονταν πρόθυμα στις αυστηρές ιεραρχίες διαδοχών και πρωτοκόλλων κι έκρυβαν τον εαυτό τους. Χωρίς συμπλέγματα τέτοιου είδους ο Δον Χουάν μπορούσε να γίνεται ειλικρινής και ευαίσθητος όσο ένα παιδί.
«Δεν σου έλειψε η στοργή γιε μου» είπε ο Ροντρίγκες. «Σκέψου τον δύσμοιρο Κάρλος. Γεννήθηκε βασιλιάς κι όμως ποτέ του δεν ένιωσε αυτή τη στοργή.»
«Έχεις δίκιο Ματίας» είπε ο νεαρός. «Κανείς δεν ξέρει ποτέ πως εκδηλώνει την πρόνοια ή την αποστροφή του ο Θεός. Μόνο εκ των υστέρων αντιλαμβανόμαστε τη σοφία του.»
«Η ζωή έχει επιφυλάξει σπουδαία μοίρα για σένα» του είπε ο Ροντρίγκες.
«Ξέρετε, Κύριοι, έχω πραγματικά την ανάγκη να μείνω για λίγο μόνος» μας είπε. «Εσύ κύριε Χάρμο προσλαμβάνεσαι. Κι αυτό έγινε πριν αραδιάσεις τις δακρύβρεχτες ιστορίες με τις οποίες γέμισες το μυαλό μου σήμερα. Εγκρίνω την πρόσληψη για τα προσόντα σου κι όχι γιατί είσαι καλός παραμυθάς όπως ήταν οι Γραικοί φίλοι σου.»
«Γι αυτό δεν ανέφερα εξαρχής τον Διασσωρίνο ή τον Ηρακλείδη, Εξοχότατε» είπα. «Για να μην νομίσετε ότι έρχομαι για παραμυθάς.»
«Τυχαίνει Κύριοι, τα όμορφα, δακρύβρεχτα παραμύθια που ακούσαμε προ ολίγου, να είναι η ίδια η ζωή μου!»
«Δεν είναι και τόσο άσχημα νεαρέ πρίγκιπα» του είπε ο Ροντρίγκες. «Τουλάχιστον δεν έπληξες ποτέ σου. Κι έχεις ένα λαμπρό μέλλον κι ένδοξο.»
Πριν φύγουμε ο Δον Χουάν με σταμάτησε και μου είπε. «Θέλω να μου πεις όλα όσα γνωρίζεις για την παιδική μου ηλικία.»
«Ευχαρίστως Εξοχότατε.»
«Ωραία λοιπόν» είπε ο Δον Χουάν. «Συνεννοήσου για τις λεπτομέρειες με τον κύριο Σάντσεθ και τον κύριο ντε Βιλλ.»
Μόλις βγήκαμε από το γραφείο του ο Ροντρίγκες μού έσφιξε το χέρι και με χτύπησε φιλικά στην πλάτη.
«Χάρμο, συγχαρητήρια για την καινούρια σου θέση. Νομίζω ότι ξεκίνησες πολύ καλά.»
«Σε ευχαριστώ για όλα, Ματίας» του είπα.
«Συναρπαστική η σημερινή μέρα. Δεν φανταζόμουν ότι γνώριζες τόσα πράγματα για τον Χουάν.»
«Ο πρίγκιπας είναι εξαίσιος άνθρωπος, ευαίσθητος κι έξυπνος» είπα. «Θα βρω ευκαιρία να του μιλήσω.»
«Αυτό το αγόρι θα γίνει θρύλος σ’ όλη την Ευρώπη αν συνεχίσει έτσι» είπε ο Ματίας. «Όλες οι αυλές συζητούν γι αυτόν κι όλες οι γυναίκες τον ονειρεύονται.»
Προχωρήσαμε μαζί προς την έξοδο.
«Θα φύγετε για Μαδρίτη σύντομα» με πληροφόρησε. «Να συζητάτε συχνά με τον Χουάν. Θα συμπαθήσει ακόμα περισσότερο τους Γραικούς με τον τρόπο αυτό.»
«Θα είναι η πρώτη μου προτεραιότητα. Εξ άλλου αυτή η πρόσληψη δεν είναι μια απλή επαγγελματική αποκατάσταση. Έχουμε ένα σκοπό και σκοπεύω να τον υπηρετήσω όσο πιο καλά γίνεται» είπα.
«Πολύ ωραία λοιπόν» είπε ο Ροντρίγκες. «Θα σε δω οπωσδήποτε πριν φύγετε.»
παραπομπή:
i Ο Δον Κάρλος, γιος του Φίλιππου Β’ και διάδοχος του ισπανικού θρόνου, ήταν συνομήλικος με τον Δον Χουάν και οι δυο νεαροί, θείος κι ανιψιός, έκαναν παρέα σαν φίλοι. Η μητέρα του Κάρλος ήταν η Μαρία Εμμανουέλλα, πριγκίπισσα της Πορτογαλίας, που δεν είχε προλάβει να χαρίσει μητρικό χάδι στον γιο της καθώς είχε πεθάνει κατά τη γέννα. Ο Κάρλος είχε προβλήματα από μικρό παιδί. Αυτή η προβληματική προσωπικότητα του Δον Κάρλος δημιούργησε αργότερα δράματα στην ισπανική αυλή.
******************************
Αύριο Τετάρτη 24/3 συνέχεια (στη Μαδρίτη) με το κεφ. 6γ.