Η Ελλάδα βρίσκεται, για δεύτερη ή τρίτη φορά στην μεταπολεμική της ιστορία, τόσο κοντά σε ένα πόλεμο. Η πρώτη, φυσικά, ήταν το 1974 όταν οι Τούρκοι εισέβαλαν στην Κύπρο. Το στρατιωτικό καθεστώς της Αθήνας απέδειξε πόσο ανίκανο ήταν ακριβώς στον τομέα του. Οι "ειδικοί" επί των στρατιωτικών είχαν αποσύρει μια ταξιαρχία από την Κύπρο που την είχε στείλει εκεί ο Γεώργιος Παπανδρέου, Κι όταν κατέρρευσαν, είχαν στα χέρια τους έναν στρατό παραλυμένο που ήταν πιο πρόθυμος να στρέψει τα όπλα κατά των δικτατόρων παρά να ακούσει τις διαταγές τους. Οι δικτάτορες παραδόθηκαν αμαχητί στους πολιτικούς, αλλά, ο στρατός που άφησαν συνέχισε να είναι διαλυμένος. Είχε ακόμη χουντικούς στρατηγούς και συνταγματάρχες στο κεφάλι του και σε όλες τις μονάδες, αξιωματικούς που ψάχνονταν για ένα νέο πραξικόπημα ή για την δολοφονία του τότε πρωθυπουργού Καραμανλή. Όπως ήταν φυσικό, ακολούθησε η νέα ήττα στον δεύτερο Αττίλα. Η μισή Κύπρος κατελήφθη.
Στα Ίμια το 1996 υπήρξε μια συμπλοκή πολύ μικρής έκτασης που έδειξε ότι υπάρχουν μηχανισμοί (κυρίως το ΝΑΤΟ) που μπορούν να μεσολαβήσουν. Αυτή ήταν η πρώτη εμπλοκή μετά την Κύπρο.
Σήμερα είμαστε κοντά σε μια συμπλοκή που θα είναι αντίστοιχη με εκείνη των Ιμίων. Είναι αμφίβολο όμως αν θα λειτουργήσουν αυτή τη φορά οι "μηχανισμοί" καθώς έχουν απαξιωθεί αρκετά. Η ΕΕ δεν είναι σημαντικός εταίρος για την Τουρκία, και πάντως όχι όσο ήταν παλιά κι ειδικότερα την δεκαετία του '90. Η Αμερική έχει αποτραβηχτεί στα εσωτερικά της κι επομένως το ΝΑΤΟ είναι σχεδόν ανίκανο για στρατιωτική δράση. Η μόνη του επέμβαση ήταν που έφτιαξε μια τηλεφωνική γραμμή για έκτακτες κρίσεις. Αυτό το έφτιαχναν κι η Vodafone κι η Cosmote κι οι άλλες εταιρείες αν χρειαζόταν. Μηχανισμό επιβολής της ειρήνης μόνο η Γαλλία διαθέτει (αεροπλανοφόρο), δεν ξέρουμε όμως αν θα τον χρησιμοποιήσει σε περίπτωση ανάγκης.
ΚΡΙΣΙΜΗ ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι κάνουμε λοιπόν;
ΑΚΡΙΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Περιμένουμε.
Περιμένουμε γιατί είμαστε απροετοίμαστοι. Τρέξαμε βέβαια μέσα σε λίγους μήνες και κλείσαμε όλα όσα μπορούσαμε από πλευράς ΑΟΖ. Με την Ιταλία η συμφωνία ήταν έτοιμη, με την Αίγυπτο ήταν έτοιμη η μισή, με την Αλβανία είχαν καταγραφεί οι διαφορές. Κλείσαμε με την Ιταλία κάνοντας παραχωρήσεις, κλείσαμε μερικώς με την Αίγυπτο και τώρα συμφωνούμε με την Αλβανία να πάμε Χάγη. Καλά όλα αυτά και πρέπει να οφείλονται εν πολλοίς στον δραστήριο Δένδια. (Παρένθεση: Θυμίζω πως και στην περίπτωση της Χρυσής Αυγής ένα παρόμοιο μπλιτς του Δένδια είχε γίνει κι αποδείχτηκε πετυχημένο). Δεν φτάνουν όμως αυτά όταν έχεις έναν αντίπαλο διατεθειμένο να τραβήξει το σκοινί κι όσο πάει.
Αν δούμε τα πράγματα ψύχραιμα θα πρέπει να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η εμπλοκή -αν συμβεί- δεν θα είναι και καταστροφή. Για οποιοδήποτε επεισόδιο μικρής έκτασης, χωρίς ολοκληρωτικό πόλεμο -που πρακτικά αποκλείεται- έχουμε στρατιωτικές δυνάμεις αποτροπής. Ο τουρισμός μας δεν κινδυνεύει καθώς τουρισμός δεν υφίσταται λόγω ιού και χειμώνα. Ούτε από τις αγορές εξαρτιόμαστε χάρη στα 37 δις του πακέτου που έφτιαξε ο Σύριζα. Δεν είναι, λοιπόν, η θέση μας τόσο λεπτή όσο ήταν τα προηγούμενα χρόνια. Μετά από μια πιθανολογούμενη "εμπλοκή μικρής έκτασης" η προσφυγή στην Χάγη για την ΑΟΖ θα είναι πλέον μονόδρομος.
Είναι καιρός, με εμπλοκή ή όχι, με Χάγη ή όχι, με Ερντογάν ή χωρίς αυτόν, με Τραμπ ή Μπάϊντεν, να λήξει αυτή η αντιπαλότητα Ελλάδας-Τουρκίας.
Μαλώνουμε για ορυκτά καύσιμα που θα εκμεταλλεύονται ξένες χώρες και ξένες εταιρείες χωρίς σπουδαία κέρδη για την Ελλάδα.
Μαλώνουμε για κυριαρχίες που έτσι κι αλλιώς δεν έχουμε (π.χ. 12 μίλια, ΑΟΖ 200 μιλίων που είναι αμφισβητούμενη άρα ανενεργή κτλ). Δεν έχουμε εμείς, δεν έχουν ούτε κι αυτοί. Υπερασπιζόμαστε "δυνητικά" κυριαρχικά δικαιώματα με άσφαιρα πυρά κι αυτοί κάνουν "πειρατείες" επεμβαίνοντας σε αμφισβητούμενες περιοχές.
Μαλώνουμε για νησιά που δεν μπορούν να πάρουν ακόμα κι αν τους τα χαρίζαμε (τι θα έκαναν ... κατοχή;), και για μια Πόλη (ο δήθεν πόθος μας) που ακόμα κι αν μας την χάριζαν θα τους την γυρίζαμε πίσω. Μιλάμε και για διαφορές ανύπαρκτες όπως της Αγιασοφιάς, για τις Μειονότητες που έχουν ρυθμιστεί από χρόνια κι από την ιστορία, και για το Προσφυγικό που είναι άλλης (ευρωπαϊκής) αρμοδιότητας.
Μια ειρήνη ανάμεσα στις δυο χώρες θα φέρει πολλαπλά θετικά αποτελέσματα σε σχέση με την σημερινή κατάσταση. Η Τουρκία (με την βοήθεια των συμφωνιών της ΕΕ) μπορεί να αποτελέσει για την Ελλάδα μια τεράστια οικονομική ενδοχώρα. Ελπίζω να βρεθούν κάποτε ηγεσίες που να το καταλάβουν και να το επιδιώξουν.
