Το Θεμιστόκλειο [Δημοσίευση Νο 6]

Στα τοπογραφικά των Λιπασμάτων αναφέρεται το μνημείο ως ΜΝΗΜΕΙΟΝ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ. Το εργοστάσιο που προώθησε την προπαγάνδα περί φάρου κι ότι ο τάφος βρίσκεται απέναντι, γνώριζε τι έκανε και το αποδεικνύουν τα τοπογραφικά που πέρασαν στα χέρια μας όταν το εργοστάσιο έκλεισε. 

Χάρτες του Εργοστασίου Λιπασμάτων

Ωστόσο σε χάρτες του εργοστασίου, τοπογραφικά που περιλάμβαναν μηχανολογικές εγκαταστάσεις και που ήταν εν χρήσει εσωτερικά μόνο στο εργοστάσιο, βλέπουμε πως ομολογείται η παρουσία του μνημείου. Εδώ βέβαια δεν μπορούσαν να λένε ψέματα όμως ποιος είχε πρόσβαση σε αυτά τα στοιχεία; Ιδιαίτερα μάλιστα όταν υπήρχαν πολλοί πρόθυμοι να δουν τον τύμβο σαν ... “φάρο”; Οι παρακάτω χάρτες της εταιρείας δείχνουν ότι το Θεμιστόκλειο βρισκόταν πάντα εκεί, το 1938, το 1953 και το 1996.

ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΟ του 1938

Τοπογραφικό της ΑΕΕΧΠΛ του 1938. Στο σημείο του τύμβου αναγράφεται Μνημείο Θεμιστοκλέους (δυσδιάκριτο στη σμίκρυνση αλλά με μεγεθυντικό φακό το βλέπετε. Το δημοσιεύω σαν ντοκουμέντο.)

ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΟ του 1953

Τοπογραφικό της ΑΕΕΧΠΛ του 1953. Και εδώ αναφέρεται το “ΜΝΗΜΕΙΟΝ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ”. Και πάλι δυσδιάκριτο (θέλει μεγέθυνση, αλλά ντοκουμέντο)

[Τα ίδια καταγράφονται και σε τοπογραφικό του 1996 που δεν έχω φωτογραφία του αλλά κατέχω το ίδιο το τοπογραφικό.]

Η επέμβαση του δήμου

Για να αναδειχθεί το μνημείο θα έπρεπε πρώτα να αντιμετωπιστεί το ζήτημα του εργοστασίου που η ύπαρξή του το “έθαβε” κανονικά. Το δημοτικό συμβούλιο Δραπετσώνας πήρε αποφάσεις ανάδειξης του μνημείου το 1998 και 1999 αλλά αυτές δεν ήταν δυνατόν να εφαρμοστούν.

Μετά το 2003 που το εργοστάσιο γκρεμίστηκε, η ανάδειξη ήταν σχετικά εύκολη υπόθεση, κι όμως έπρεπε να περάσουν δέκα ακόμη χρόνια ώσπου ο Δήμος να μπει στον χώρο (με μπουλντόζες και πλήθος κόσμου μαζί) ρίχνοντας συρματοπλέγματα και τοίχους και να εγκατασταθεί στην παραλία.

Αυτό έγινε με πρωτοβουλία του Δήμου τον Απρίλιο του 2012 (επί δημαρχίας Τζανή) μετά από σχετική απόφαση της Επιτροπής Ανάπλασης και του Δημοτικού Συμβουλίου.

Ένα μήνα μετά, ο αρχαιολόγος της ΚΣΤ εφορίας αρχαιοτήτων Πειραιά κ. Γ. Σπυρόπουλος κι ο αρχαιολόγος- δημοσιογράφος κ. Ε. Μπεξής έκαναν την πρώτη επιτόπια επιφανειακή ψηλάφηση του χώρου ως αρχαιολογικού πλέον ενδιαφέροντος.

Βρέθηκαν πλάκες μαρμάρινες και πέτρινες και μία εξ αυτών είχε πάνω της γράμματα ... ΕΥΕ ..., ...ΜΝ..., και ...ΘΕ.... Ίσως δεν ήταν αποδείξεις, ήταν όμως μια αρχή.

Πιο πρόσφατα έχει βρεθεί μαρμάρινη πλάκα με την επιγραφή ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΙΟΝ πάνω της γραμμένο.