ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το Αφροδίσιο δεν το γνωρίζουν πολλοί. Ισως να μην το γνωρίζει και κανένας από το ευρύ κοινό και τους κατοίκους του Πειραιά, πλην ελαχίστων. Επομένως αυτές οι δημοσιεύσεις είναι και κάτι σαν εισαγωγή σε ένα καινούργιο θέμα.
Στην σημερινή πρώτη μας δημοσίευση για το Αφροδίσιο παρουσιάζουμε γενικά τον χώρο και λίγα λόγια για την Αφροδίτη και τα Αφροδίσια. Από την επόμενη θα παραθέσουμε τα στοιχεία που αποδεικνύουν την ύπαρξη του ΑΦΡΟΔΙΣΙΟΥ, και θα δώσουμε γραπτές αναφορές και μαρτυρίες γι αυτό. Στη συνέχεια θα δώσουμε τα ΑΝΑΣΚΑΦΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ και τις πλάκες που βρέθηκαν στην ανασκαφή που έγινε το 1887 στο Αφροδίσιο. Θα δούμε τα πιθανά ερείπια του Αφροδίσιου και τι έδωσαν οι τελευταίες ανασκαφές του 1997-2001. Θα κάνουμε και μια αναφορά στον αείμνηστο Γιώργο Μαρκόπουλο που ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με το θέμα και ανέδειξε πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για την περιοχή.
************************
Το Αφροδίσιο
 |
| Τα Ιερά της Αφροδίτης ήταν Τόποι λατρείας, Τόποι Αναψυχής, Τόποι Θεραπείας. Ένα τέτοιο Ιερό της Αφροδίτης υπήρχε στον χώρο μεταξύ του Σταθμού Λαρίσης και της Ηετιώνειας Πύλης |
Η ΘΕΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ
 |
| Η Αφροδίτη και ο έρως |
Η Αφροδίτη κατά την αρχαία ελληνική μυθολογία και θρησκεία είναι η θεά του έρωτα, της ομορφιάς, της σεξουαλικότητας, της ηδονής και της τεκνοποίησης.
Παρόλο που οι εκδιδόμενες γυναίκες θεωρούσαν την Αφροδίτη προστάτιδά τους, η δημόσια λατρεία της ήταν σοβαρή, ιεροπρεπής και απέριττη (από την Βικιπέδια)
Το Ιερό της Αφροδίτης
Στην αρχαιότητα η θεραπεία του σώματος και η ανάρρωση από τις διάφορες παθήσεις γινόταν στα Ασκληπεία που ήταν ένα είδος θεραπευτηρίων κάτι σαν τα σημερινά νοσοκομεία. Η περιποίηση του ασθενούς γινόταν όχι μόνο με βότανα ή χειρουργικές επεμβάσεις αλλά και με την εξασφάλιση συνθηκών ψυχικής ανάτασης. Γι αυτό και τα θεραπευτήρια εκείνης της εποχής ήταν σχεδόν Ιερά αφιερωμένα στους θεούς.
Τα Αφροδίσια ήταν ησυχαστήρια με πράσινο, νερά και χώρους αναψυχής για την θεραπεία της ψυχής κυρίως.
Ήταν δύο ή ένα τα Αφροδίσια του Πειραιά;
Μεταξύ αυτών των Ιερών, τα Αφροδίσια ήταν πολύ γνωστά και δημοφιλή. Ήταν ευρέως διαδεδομένα σε ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο. Στον Πειραιά υπήρχε τέτοιο Ιερό της Αφροδίτης και είναι πιθανό μάλιστα να υπήρχαν δύο. Αν ήταν πράγματι δύο, τότε το ένα θα βρισκόταν στο ανατολικό μέρος του λιμένα του Κανθάρου, εκεί που σήμερα είναι ο Άγιος Νικόλαος και το άλλο θα βρισκόταν στην δυτική ακτή του Κανθάρου, στην περιοχή της Δραπετσώνας. Εκεί βρίσκεται σήμερα ο Σταθμός Λαρίσης και η “Ανάπλαση Καστρακίου” ο χώρος δηλαδή από τον σταθμό και το αναψυκτήριο του Δήμου μέχρι την Ηετιώνεια Πύλη.
Δεν γνωρίζουμε, φυσικά, για ποιο λόγο αποφάσισαν οι αρχαίοι Αθηναίοι (και οι Πειραιώτες τότε Αθηναίοι ήταν) να δημιουργηθούν δύο ιερά της ίδιας θεάς στο ίδιο λιμάνι (του Κανθάρου) το ένα στη μια και το άλλο στην απέναντι πλευρά. Είναι πιθανό να πρόκειται για λανθασμένη αρχικά υπόδειξη του Αφροδίσιου στην περιοχή όπου σήμερα είναι ο Άγιος Νικόλαος και τον εν συνεχεία προσδιορισμό του στην απέναντι ακτή της Δραπετσώνας χωρίς να αποκατασταθεί το αρχικό λάθος. Εμάς εδώ μας ενδιαφέρει το Ιερό της Αφροδίτης που υπήρχε στην πλευρά της Δραπετσώνας για το οποίο υπάρχει και ανασκαφικό εύρημα που στηρίζει την ύπαρξή του.
Τέτοια λάθη ήταν συνηθισμένα σε περασμένους αιώνες. Όλα τα προσδιόριζαν στον κεντρικό Πειραιά κι αγνοούσαν την απέναντι Ηετιώνεια Ακτή. Το πιο μεγάλο τέτοιο λάθος έγινε στην περίπτωση του Θεμιστόκλειου που, ακόμα, κάποιοι το αναζητούν στη απέναντι ακτή, στη σχολή ναυτικών δοκίμων παρά τις αποδείξεις που παρουσιάστηκαν ήδη από το 1906. Αφού ένα τέτοιο μνημείο το τοποθετούσαν λανθασμένα, δύσκολο θα ήταν να το πράξουν και για ... ένα Αφροδίσιο;
************************
Θα συνεχίσουμε αύριο με την δεύτερη δημοσίευση για το Αφροδίσιο.
