Τις τελευταίες μέρες ζήσαμε μερικές από τις πιο άτυχες περιπέτειες της
διακυβέρνησης Σαμαρά. Μάθαμε για την πρόωρη λήξη του μνημονίου και την έξοδο
της Ελλάδας από αυτό. Ύστερα μάθαμε ότι αυτό δεν άρεσε στους αγοραστές ομολόγων
και μετοχών που ονομάζονται παραδοσιακά “αγορές”. Αυτές οι αγορές τιμώρησαν
την φιλολογία Σαμαρά-Βενιζέλου περί
εξόδου από το μνημόνιο και την προστασία που αυτό παρέχει και αντέδρασαν
ανεβάζοντας τα σπρεντς και κατεβάζοντας το χρηματιστήριο. Ύστερα ο Σαμαράς
έτρεξε να διορθώσει την κατάσταση αποδεχόμενος την γραμμή προστασίας που του
προσέφεραν η ΕΕ και το ΔΝΤ.
Οι περίφημοι σχολιαστές της κυβέρνησης και του “έγκριτου”
εγχώριου τύπου δεν άφησαν την ευκαιρία να πάει χαμένη: “Εδώ τον Σαμαρά δεν άφησαν να πει ότι θα φύγει από το μνημόνιο, θα
αφήσουν τον Τσίπρα να το κάνει;” Άρα … που πας ρε Καραμήτρο;;;
Και βέβαια ο σχολιασμός συνεχίζεται με τον βομβαρδισμό των
ψηφοφόρων με ρωτήματα του τύπου: “Ω, Ανόητοι
ψηφοφόροι, πως γίνεται να βγάζετε πρώτον τον Σύριζα με διαφορές παντοδυναμίας
σε τέτοιο τοξικό περιβάλλον; Αφού οι αγορές μίλησαν σε κανέναν πλέον δεν πέφτει
λόγος”.
Εκείνο που δεν λένε οι σχολιαστές που εκφράζουν αυτούς τους
προβληματισμούς είναι ότι οι “αγορές” δεν ενδιαφέρονται τόσο για τον τρόπο που
μια χώρα θα αποκτήσει βιώσιμη οικονομία αλλά για το αν θα αποκτήσει ή όχι οδεύοντας
τον δρόμο που έχει επιλέξει. Θέλουν να ξέρουν:
1.- Αν η χώρα έχει ένα εθνικό σχέδιο, καθώς χωρίς αυτό κανείς
δεν συζητάει.
2.- Αν το σχέδιο αυτό υπηρετείται σωστά, και αυτό σημαίνει
σταθερή πολιτική βούληση, σημαίνει σταθερότητα
3.- Αν το σχέδιο παράγει αποτελέσματα, αν δηλαδή
ικανοποιούνται κάποιοι μετρήσιμοι δείκτες.
Οι Σαμαράς και Βενιζέλος ακολουθούν ένα δρόμο που κατά τη
γνώμη τους, και κατά τη γνώμη των Μέρκελ-Σόϊμπλε που τον χάραξαν, θα οδηγούσε
μέχρι το 2014 σε μια ελληνική οικονομία βιώσιμη, έστω κι αν το τίμημα θα ήταν
να αποβιώσουν οι πολίτες της. Είναι το γνωστό ΜΝΗΜΟΝΙΟ. Έστω κι έτσι, όμως,
είχαν ένα σχέδιο. Έπρεπε να το υπηρετήσουν και να παράξουν αποτελέσματα.
Οι αγορές πρόσεξαν τα στοιχεία που είδαν το φως της
δημοσιότητας τελευταία και τα οποία δείχνουν ότι το σχέδιο αυτό δεν βγαίνει. Δεν
αυξήθηκαν οι εξαγωγές, δεν ήρθαν επενδύσεις, δεν εξορθολογίστηκε η εικόνα της
αγοράς, δεν βελτιώθηκε η ανταγωνιστικότητα, δεν τελειώσαμε με την ύφεση, δεν αναδιαρθρώθηκε
ουσιαστικά η οικονομία. Δεν πραγματοποιήθηκε σχεδόν κανένα αναμενόμενο πλην
μιας βίαιης δημοσιονομικής προσαρμογής που χωρίς ανάπτυξη δεν έχει ούτε αυτή
μέλλον. Επομένως το σχέδιο, δηλαδή το μνημόνιο, ο δρόμος που επιλέχτηκε δεν
οδηγεί πουθενά.
Κατόπιν πρόσεξαν και κάτι άλλο. Άκουσαν τον πρωθυπουργό –και
άλλα κορυφαία στελέχη- να δηλώνει ότι φεύγουμε από το μνημόνιο, δηλαδή αφήνουμε
και το μόνο σχέδιο που η κυβέρνηση είχε αποδεχτεί ως σωτήριο και στο οποίο
ακόμη πιστεύουν οι Γερμανοί. Αντιλαμβάνονται, λοιπόν, ότι το ελληνικό πλοίο
οδηγείται στα βράχια. Οπότε τα σπρεντς ανεβαίνουν και το χρηματιστήριο
βυθίζεται. Αυτό συνέβη τις τελευταίες μέρες.
Αυτή η αντίδραση, όμως, καθόλου δεν προδικάζει την ίδια
αντιμετώπιση σε ένα άλλο σχέδιο μιας άλλης πολιτικής. Δεν θα κριθεί η Αριστερά
και ο Τσίπρας από την καλή ή κακή εφαρμογή ενός σχεδίου που δεν είναι δικό τους
και που το έχουν καταγγείλει. Θα κριθούν με τα ίδια κριτήρια που κρίνεται ο
Σαμαράς αλλά με το άλλο, το δικό τους σχέδιο. Θα κριθούν με τα εξής:
Α) Αν έχουν σχέδιο, όχι το έκτακτο για την ανθρωπιστική κρίση
αλλά το άλλο, εκείνο που θα κάνει την οικονομία παραγωγική
Β) Αν έχουν βούληση να το εφαρμόσουν.
Γ) Αν προκύψουν από αυτό θετικά αποτελέσματα.
Δεν έχει βέβαια κανείς ψευδαισθήσεις. Οι “αγορές” θα
πολεμήσουν μια αριστερή διακυβέρνηση για να μην επιτρέψουν σε μιαν άλλη
πολιτική να γίνει υπόδειγμα και προς τους υπόλοιπους λαούς που υποφέρουν. Θα
υπάρξουν φαινόμενα και ανόδου των σπρεντς και κερδοσκοπικών επιθέσεων στο
χρηματιστήριο για λόγους πολιτικούς πέρα από τα παραπάνω κριτήρια. Όμως δεν θα
έχουν σχέση με αυτό που γίνεται σήμερα. Δεν θα έχουν σχέση με την αναξιοπιστία
των Σαμαρά-Βενιζέλου. Θα πρόκειται για μιαν επίθεση σε μια πολιτική που την
φοβούνται. Και αυτή η επίθεση δεν θα κρατήσει πολύ. Η προσοχή όλων θα στραφεί
σύντομα στην ουσία, στις πολιτικές δηλαδή που θα εφαρμόσει η νέα κυβέρνηση ώστε
να επανεκκινήσει την οικονομία, να προκαλέσει επενδύσεις (έστω και δημόσιες εν
πολλοίς), να ανεβάσει την εσωτερική ζήτηση και να χτυπήσει την ανεργία και την
ύφεση. Θα δουν όλοι αν το σχέδιο ήταν προσχηματικό ή αν είχε πραγματικές
βάσεις. Θα δουν επίσης αν οι εσωτερικές αντιφάσεις θα ξεπεραστούν ή αν θα
γίνουν τροχοπέδη στην όποια νέα πορεία.
Από εκεί και πέρα στην οικονομία εκείνο που μετράει είναι το
αποτέλεσμα. Αν η αριστερή διακυβέρνηση, εφαρμόζοντας το δικό της σχέδιο και όχι
το σχέδιο του Σαμαρά, καταφέρει να στήσει την οικονομία στα πόδια της, να
ανεβάσει τις εξαγωγές, να προσελκύσει κεφάλαια, να μειώσει την ανεργία και να
καταγράψει θετικούς δείκτες ανάπτυξης, τότε και οι “αγορές” θα αντιδράσουν
θετικά. Γιατί σε αντίθεση με τον Σαμαρά και τη Μέρκελ, υπάρχουν πολλοί στον
κόσμο που πιστεύουν ότι υπάρχει και άλλος δρόμος εκτός από το μνημόνιο που
μπορεί να οδηγήσει στην έξοδο από την κρίση.