Σάββατο 1 Νοεμβρίου 2014

ΠΟΛΛΕΣ ΟΙ ΕΠΕΤΕΙΟΙ ΑΛΛΑ Ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ ΥΠΕΡΕΧΕΙ

Ο τάφος του Κάλβου βρίσκεται στο Κένσιγκτον της Αγγλίας 

Σάββατο, 1η ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
Σήμερα, 1η Νοεμβρίου, είναι η μέρα των ΒΕΓΚΑΝ και η μέρα της ΠΑΤΑΞΗΣ της ΔΩΡΟΔΟΚΙΑΣ.
Ενδιαφέροντα θέματα και τα δυο θα μπορούσαν να με προκαλέσουν για μιαν ανάρτηση, ιδιαίτερα καθώς η Χορτοφαγία με ενδιαφέρει και την εξασκώ, όχι όμως και στο επίπεδο του Βέγκαν. Για όσους δεν το γνωρίζουν, οι Βέγκαν δεν απέχουν μόνο από το κρέας αλλά και από όλα τα ζωικά προϊόντα όπως το Γάλα, το Τυρί, τα Αυγά και το Μέλι. Εγώ δεν φτάνω εκεί. Αρκεί το όχι στο κρέας και αυτό όχι ολοκληρωμένο καθώς χαλάει η συνταγή με το ψάρι.
Όσο για την πάταξη της δωροδοκίας, αν και όταν συμβεί, υποθέτω ότι θα γιορτάζεται σαν ημέρα αναγέννησης του έθνους. Αλλά το έθνος δεν θα αναγεννηθεί ποτέ, επομένως αυτή η μέρα θα αργήσει πολύ να έρθει.
Σαν σήμερα όμως συνέβησαν και δύο γεγονότα στα οποία θα σταθώ:
Το ένα έχει να κάνει με την Κέρκυρα και συγκεκριμένα με την Ιόνιο Πολιτεία. Σαν σήμερα, λοιπόν, οι αντιπρόσωποι της Γερουσίας των Ιονίων νήσων, ο Αντώνιος-Μαρία Καποδίστριας και ο Νικόλαος Σγουρός παραλαμβάνουν το Σύνταγμα από τον Μεγάλο Βεζίρη στην Κωνσταντινούπολη. Με τον τρόπο αυτό αναγνωρίζεται από την Υψηλή Πύλη η αυτονομία της Ιονίου Πολιτείας.

Το άλλο γεγονός συνέβη στην 1η Νοεμβρίου του 1920. Τότε ο Βενιζέλος, ο δημιουργός της Ελλάδας των δύο Ηπείρων και πέντε Θαλασσών, με τη συνθήκη των Σεβρών στα χέρια του, έχασε τις εκλογές από τους Κωνσταντινικούς αντιπάλους του. Ήταν η στιγμή που έκρινε τα πάντα. Από εκείνη την αποφράδα ημέρα μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1922 και την Μικρασιατική καταστροφή, η πορεία ήταν σχεδόν προδιαγεγραμμένη. Ο Βενιζέλος ακολούθησε μια επεκτατική πολιτική στηριγμένη στην προσκόλλησή του στην Αντάντ και στον Λόϋντ Τζωρτζ εξασκώντας απίστευτη προσωπική γοητεία σε όλους τους ηγέτες των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής του. Οι αντίπαλοι που τον νίκησαν στις εκλογές ήταν δήθεν “φιλειρηνικοί” και φανατικά γερμανόφιλοι και είχαν επικεφαλής τους έναν σχεδόν βλαμμένο αρχηγό τον Βασιλιά Κωνσταντίνο που υπέφερε από πολλά ψυχολογικά προβλήματα. Νίκησαν τις εκλογές και οδήγησαν εκ του ασφαλούς την Ελλάδα στην καταστροφή.
Κυριακή,  2η ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
Αντιπαρέρχομαι λοιπόν τι σημερινές γιορτές και περνάω στις αυριανές. Πολλές και σπουδαίες. Σαν αύριο, 2 Νοεμβρίου, γεννήθηκαν ο Θαλής, ο Αναξιμένης και ο Αναξίμανδρος, μεγάλοι σοφοί και φυσιοκράτες φιλόσοφοι στους οποίους θα άξιζε εκτεταμένο αφιέρωμα. Τους προσπερνάω όμως, όπως και τον Ελύτη (αλλά και τον Νότη Σφακιανάκη) που έχει κι αυτός τα γενέθλιά του αύριο. Και το κάνω για να φτάσω στην 3η Νοεμβρίου, την ημέρα που πέθανε ο Ανδρέας Κάλβος.
Δευτέρα, 3η ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
Την Δευτέρα λοιπόν, συμπληρώνονται 145 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου ποιητή Ανδρέα Κάλβου. Δεν θα περιμένω βέβαια την Δευτέρα για να γράψω δυο λόγια γι αυτόν, θα το κάνω σήμερα. Ούτε θα γράψω βιογραφίες και έργα κλπ.. Αυτά μπορεί κανείς να τα βρει εύκολα σε εγκυκλοπαίδειες ή στη Βικιπέδια. Θα σημειώσω μόνο μερικά σημαντικά στοιχεία για να καταλάβει κανείς περί τίνος επρόκειτο.

Γεννήθηκε (το 1792) στη Ζάκυνθο. Από 10 χρονών έζησε στο Λιβόρνο της Ιταλίας. Μιλούσε ιταλικά και τα ποιήματά του ήταν στα ιταλικά. Ήταν μαθητής του μεγάλου Ιταλού ποιητή Ούγκο Φώσκολου. Έγραψε τρεις τραγωδίες στα ιταλικά, τον Θηραμένη, τις Δαναΐδες και τον Ιππία. Το 1819 έγραψε στα ελληνικά μια ελληνόφωνη ωδή “Ελπίς Πατρίδος” που ανακαλύφθηκε πολύ πρόσφατα. Κινείται μεταξύ Αγγλίας, Γαλλίας και Ιταλίας και εμπνεόμενος από την ελληνική επανάσταση γράφει το 1824 το πρώτο ελληνόγλωσσο έργο του, την Λύρα. Το 1826 ήρθε στο Ναύπλιο και απογοητεύτηκε με τις εμφύλιες διαμάχες, το 1827 αναλαμβάνει θέση καθηγητή στην Ιόνιο Ακαδημία στην Κέρκυρα και το 1852 πηγαίνει στην Αγγλία όπου και πεθαίνει στις 3 Νοεμβρίου 1869.

Ήταν ένας άνθρωπος που προσπάθησε να συνθέσει αυτά που φαίνονταν σε όλους ως αντίθετα. Έγραψε σε μια δική του γλώσσα, μια καθαρεύουσα και δημοτική ταυτόχρονα. Είχε για θεούς του τον Δία και τον χριστιανικό Θεό ταυτόχρονα. Ήταν νεοκλασικιστής και ρομαντικός. Πάνω από όλα ήταν Έλληνας! Ένας αρχαίος Έλληνας φυτεμένος στο μέσον του 19ου αιώνα, τότε που η Ελλάδα χρειαζόταν τέτοια τέκνα και που ευτυχώς βρήκε αρκετά, τον Κοραή, τον Σολωμό, τον Κολοκοτρώνη, τον Καραϊσκάκη, τον Ρήγα, τον Καποδίστρια και άλλους.
Από την “ΛΥΡΑ” του Ανδρέα Κάλβου, θα παραθέσω την τέταρτη ωδή, “Εις τον Ιερόν Λόχον” εκείνη που μου αρέσει περισσότερο από όλα.


ΛΥΡΑ
Τέταρτη Ωδή
ΕΙΣ ΤΟΝ ΙΕΡΟΝ ΛΟΧΟΝ

στροφὴ α´.

Ἂς μὴ βρέξῃ ποτὲ
τὸ σύννεφον, καὶ ὁ ἄνεμος
σκληρὸς ἂς μὴ σκορπίσῃ
τὸ χῶμα τὸ μακάριον
῾ποὺ σᾶς σκεπάζει. 5

β´.

Ἂς τὸ δροσίσῃ πάντοτε
μὲ᾿ τ᾿ ἀργυρά της δάκρυα
ἡ ροδόπεπλος κόρη·
καὶ αὐτοῦ ἂς ξεφυτρώνουν
αἰώνια τ᾿ ἄνθη. 10

γ´.

Ὦ γνήσια τῆς Ἑλλάδος
τέκνα· ψυχαὶ ῾ποὺ ἐπέσατε
εἰς τὸν ἀγῶνα ἀνδρείως,
τάγμα ἐκλεκτῶν Ἡρώων,
καύχημα νέον· 15

δ´.

Σᾶς ἅρπαξεν ἡ τύχη
τὴν νικητήριον δάφνην,
καὶ ἀπὸ μυρτιάν σας ἔπλεξε
καὶ πένθιμον κυπάρισσον
στέφανον ἄλλον. 20

ε´.

Ἀλλ᾿ ἄν τις ἀπεθάνῃ
διὰ τὴν πατρίδα, ἡ μύρτος
εἶναι φύλλον ἀτίμητον,
καὶ καλὰ τὰ κλαδιὰ
τῆς κυπαρίσσου. 25

ς´.

Ἀφ᾿ οὗ εἰς τοῦ πρώτου ἀνθρώπου
τοὺς ὀφθαλμούς, ἡ πρόνοος
φύσις τὸν φόβον ἔχυσε,
καὶ τὰς χρυσᾶς ἐλπίδας,
καὶ τὴν ἡμέραν· 30

ζ´.

Ἐπὶ τὸ μέγα πρόσωπον
τῆς γῆς πολυβοτάνου,
εὐθὺς τὸ οὐράνιον βλέμμα
βαθυσκαφῆ ἐφανέρωσε
μνήματα μύρια. 35

η´.

Πολλὰ μὲν σκοτεινά·
φέγγει ἐπ᾿ ὀλίγα τ᾿ ἄστρον
τὸ τῆς ἀθανασίας·
τὴν ἐκλογὴν ἐλεύθερον
δίδει τὸ θεῖον. 40

θ´.

Ἕλληνες, τῆς πατρίδος
καὶ τῶν προγόνων ἄξιοι·
Ἕλληνες σεῖς, πῶς ἤθελεν
ἀπὸ σᾶς προκριθεῖν
ἄδοξος τάφος; 45

ι´.

Ὁ Γέρων φθονερός,
καὶ τῶν ἔργων ἐχθρός,
καὶ πάσης μνήμης, ἔρχεται·
περιτρέχει τὴν θάλασσαν
καὶ τὴν γῆν ὅλην· 50

ια´.

Ἀπὸ τὴν στάμναν χύνει
τὰ ρεύματα τῆς λήθης,
καὶ τὰ πάντα ἀφανίζει.
Χάνονται ἡ πόλεις, χάνονται
βασίλεια, κ᾿ ἔθνη· 55

ιβ´.

Ἀλλ᾿ ὅτε πλησιάσει
τὴν γῆν ὁποὺ σᾶς ἔχει,
θέλει ἀλλάξειν τὸν δρόμον του
ὁ Χρόνος, τὸ θαυμάσιον
χῶμα σεβάζων. 60

ιγ´.

Αὐτοῦ ἀφ᾿ οὗ τὴν ἀρχαίαν
πορφυρίδα, καὶ σκῆπτρον,
δώσωμεν τῆς Ἑλλάδος,
θέλει φέρειν τὰ τέκνα της
πᾶσα μητέρα. 65

ιδ´.



Καὶ δακρυχέουσα θέλει
τὴν ἱερὰν φιλήσειν
κόνιν, καὶ εἰπεῖν· Τὸν ἔνδοξον
λόχον, τέκνα, μιμήσατε,
λόχον Ἡρῴων.
70