Συνεχίζω με την 2η συνέχεια του βιβλίου "ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ και Η ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ ΤΗΣ ΝΙΚΑΙΑΣ". Είδαμε τι γινόταν εκείνη την ημέρα του 1201 μΧ στην Πόλη.
Τώρα είμαστε στη Βενετία, πάντα στο 1201 μΧ. Ο Δόγης Ερρίκος Δάνδολος μιλά με τους κατασκόπους του και καταστρώνει τα σχέδιά του.
[ (*) Εξπλοράτορες = εξερευνητές που πρακτικά σημαίνει κατάσκοποι]
Β’ ΒΕΝΕΤΙΑ
Το παλάτι του Μεγάλου Δόγη της Ενετικής Γαληνοτάτης δημοκρατίας δεν ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακό. Πίνακες στους τοίχους και κάποια αγάλματα σε υποστυλώματα διακοσμούσαν την αίθουσα συνεδριάσεων. Μέσα στην αίθουσα βρισκόταν ο θρόνος του Μεγάλου Δόγη, Ερρίκου Δάνδολου. Εκείνος καθόταν στην κεφαλή ενός τραπεζιού κι απέναντί του είχε δύο καλούς έμπιστους εξπλοράτορες(*). Τους είχε στείλει στη Ρώμη και στην Κωνσταντινούπολη για να μάθουν αυτά που τον ενδιέφεραν. Οι απεσταλμένοι του είχαν μόλις επιστρέψει και του είχαν πει όσα ήθελε να μάθει. Στην Κωνσταντινούπολη ο Αλέξιος Γ’ κατείχε τον θρόνο τα τελευταία έξι χρόνια. Στηριζόταν στο έντονο αντιλατινικό αίσθημα του λαού το οποίο ήξερε να κολακεύει. Ο Δάνδολος ενδιαφερόταν να μάθει πόσο σταθερή ήταν, αληθινά, η φαινομενική κυριαρχία του. Από την Ρώμη έμαθε πως τα νέα απ’ την Καμπανία για την υγεία του αρχηγού της σταυροφορίας δεν ήταν καλά. Ο απεσταλμένος του στην Ρώμη είχε στείλει μια ενδιαφέρουσα αναφορά. Σ’ αυτήν περιέχονταν οι σκέψεις του Πάπα Ιννοκέντιου Γ’.
Ο Δάνδολος ήταν τυφλός, όχι εκ γενετής. Είχε τυφλωθεί εξ αιτίας της βαρβαρότητας των σχισματικών και φανατικών ανθενωτικών Γραικών. Ήταν το 1182, πριν δεκαεννέα χρόνια, όταν ο όχλος της Βασιλεύουσας είχε επιτεθεί στους Λατίνους της Πόλης. Είχε υπακούσει στις παραινέσεις του λαοπλάνου βασιλιά Ανδρόνικου. Κυνήγησαν, τραυμάτισαν και σκότωσαν πολλούς, καταστρέφοντας περιουσίες. Μεταξύ όλων των άλλων κακών που έκαναν, προκάλεσαν και την απώλεια της όρασής του. Ο Δάνδολος γλίτωσε, ευτυχώς, τη ζωή του. Ήταν, μάλιστα, αρκετά ψύχραιμος ώστε να μην ζητήσει άμεση εκδίκηση, όμως, ποτέ του δεν θα ξεχνούσε.
Πώς
να ξεχάσει εξάλλου ότι στερήθηκε τις
χαρές της ζωής εξ αιτίας τους. Τώρα που
οργάνωνε την Δ΄ σταυροφορία για τους
Αγίους Τόπους δεν έβγαινε από το μυαλό
του η σκέψη της εκδίκησης. Η σταυροφορία
θα μπορούσε να λοξοδρομήσει και να κάνει
μια επίσκεψη στην πρωτεύουσα των
ανατολικών Ρωμαίων. Δεν θα πρότασσε
ποτέ την προσωπική του δικαίωση μπροστά
από το συμφέρον της χώρας του. Οι Ρωμαίοι,
όμως, είχαν αρνηθεί
να πληρώσουν τις
αποζημιώσεις
που χρωστούσαν στους Βενετούς. Για
τον Δάνδολο μια καλή προσωπική του
εκδίκηση θα ήταν να τους αναγκάσει, να
πληρώσουν τα χρέη τους. Εκμεταλλευόμενος
τη Δ’ Σταυροφορία θα μπορούσε να το
επιτύχει. Θα αποσπούσε έτσι κι ένα μέρος
από τα αμύθητα πλούτη των Ρωμαίων. Για
εννιακόσια χρόνια συγκέντρωναν θησαυρούς,
κάνοντας την Βασιλεύουσα την πιο πλούσια
πόλη του κόσμου.
Οι
κατάσκοποι τού είχαν δώσει, ήδη, τις
πληροφορίες τους
γραπτά, αλλά, ήθελε να κάνει τον
τελευταίο έλεγχο. Ήθελε
να τους ακούσει προσωπικά. Ακούγοντας
τη φωνή τους έπιανε την αλήθεια με τις
ευαίσθητες κεραίες του. Θα
καταλάβαινε αν έλεγαν μισές
αλήθειες ή ψέμματα.
Θα έκρινε ποιες πληροφορίες ήταν πράγματι
αξιόπιστες και ποιες για πέταμα.
«Διάβασα
την αναφορά σου» είπε
στον απεσταλμένο του στη Ρώμη. «Λες
ότι ο Τιμπώ θα ηγηθεί της σταυροφορίας
και σκέφτεται να ζητήσει τη
βοήθειά μας. Αναφέρεις και πόσα
θα ήταν διατεθειμένοι
να προσφέρουν για
να τους
μεταφέρουμε στην Αίγυπτο και
τη Συρία. Από που τα ξέρεις όλα αυτά;»
«Απ’
τους καρδινάλιους κι απ’ τον
έμπιστο βοηθό του Πάπα. Μιλούν
για πενήντα έως εκατό χιλιάδες χρυσά.
Φυσικά δεν θα καταβάλει το ποσό ο Πάπας,
αλλά οι συμμετέχοντες. Ωστόσο
η Αγία Έδρα είναι πρόθυμη
να μεσολαβήσει και να επιβάλει
στους προσκυνητές την υποχρέωση.»
«Πώς
βλέπουν τους σχισματικούς;»
«Ο
Πάπας δεν τους βλέπει τόσο αρνητικά όσο
έκαναν οι προκάτοχοί του. Θα ήθελε να
βρει ένα τρόπο να ενώσει τις δυο εκκλησίες.
Με τον σημερινό αυτοκράτορα της Ρωμανίας
αυτό είναι απίθανο.»
«Πώς
τον βλέπουν τον Τιμπώ στη Ρώμη; Πιστεύουν
ότι θα τα καταφέρει;»
«Ξέρουν
πως είναι άρρωστος. Κάποιες φήμες λένε
ότι έχει ήδη πεθάνει. Άλλοι λένε ότι δεν
θα προλάβει να δει ούτε το παιδί του να
γεννιέται. Ψάχνουν άλλες λύσεις. Ο
Βονιφάτιος του Μομφερά προηγείται
έναντι όλων των άλλων.»
«Αυτός
είναι καλός, αλλά, ανεξέλεγκτος!»
Μόλις
το είπε κιόλας ο Δάνδολος, δαγκώθηκε.
Ήταν λάθος να του ξεφύγει ένα σχόλιο,
έστω και θετικό, μπροστά σε υφισταμένους
του. Πάντως, εκτιμούσε τον Βονιφάτιο κι
αυτή η εξέλιξη θα ήταν ευτυχής για τη
σταυροφορία.
«Τι
βλέπει η Ρώμη; Πότε θα αποκτήσουμε
επιτέλους
αυτοκράτορα στον θρόνο της Αγίας Ρωμαϊκής
Αυτοκρατορίας;»
ρώτησε ο Δάνδολος
«Η
μάχη του Φιλίππου των Σουηβών με τον
Φρειδερίκο των Χοενστάουφεν θα είναι
μακριά»
είπε ο απεσταλμένος. «Ο Πάπας
είναι σαφώς με τον Φίλιππο.»
Επομένως
βασιλιάς της Ρώμης στη δύση θα αργήσει
να βρεθεί. Πρέπει να κάνουμε τη
δουλειά μας με τους βρομερούς Γραικούς,
σκέφτηκε ο Δάνδολος με αποστροφή.
«Τι
τρέχει
στην Κωνσταντινούπολη;»
ρώτησε τον άλλον.
«Ο
Αλέξιος Γ’ φαίνεται να ελέγχει την
κατάσταση στην Πόλη» είπε εκείνος.
«Η κατάσταση, όμως, στις
επαρχίες της αυτοκρατορίας είναι
διαφορετική. Τα νέα που έρχονται από
πλοία δικά μας ή γενοβέζικα λένε
πως η Ρωμανία διαλύεται. Επαρχίες
επαναστατούν, τοπικοί ηγεμόνες
αυτοονομάζονται βασιλιάδες.
Δεν υπακούν σε καμιά αρχή και
κόβουν δικά τους νομίσματα. Δεν
έχουν στρατό για να τα
ελέγξουν.»
«Ο
φυλακισμένος;»
«Ο
Ισαάκιος είναι ζωντανός. Αν και τυφλός,
παραμένει ακόμη
στη φυλακή. Ο
αδελφός του δεν πρόκειται
να τον αφήσει
ελεύθερο. Άκουσα ότι ο Ισαάκιος ψιθυρίζει
διάφορα σε δικούς του ανθρώπους. Λέει
ότι θα ξαναπάρει τον θρόνο του με τη
βοήθεια του Πάπα. Προς το παρόν αυτό
φαίνεται ανέφικτο, ωστόσο, βγήκε, από
τη φυλακή ο γιος του Αλέξιος. Κυκλοφορεί
τώρα ελεύθερος στην Πόλη.»
«Δεν
ενδιαφέρεται για τον θρόνο και τον
πατέρα του;»
«Από
ένα γνωστό μου άκουσα ότι μπορεί να
ζητήσει την δική μας βοήθεια. Δεν ξέρω
αν είναι αξιόπιστη η πληροφορία.»
«Είναι
αξιόπιστη. Ο
νεαρός δεν μπορεί
να κάνει τίποτε
άλλο. Αλλιώς
θα πεθάνουν
στη φυλακή κι αυτός κι ο πατέρας του»
είπε ο μέγας Δόγης.
«Η
αδελφή του, η Ειρήνη, είναι σύζυγος του
Φιλίππου της Σουηβίας» είπε ο
απεσταλμένος. «Ίσως να απευθυνθεί
σε εκείνον για βοήθεια.»
«Θα
το κάνει, αλλά, αν θέλει βοήθεια κι όχι
ευχολόγια θα περάσει από τούτον ‘δώ
τον πάγκο!» έκανε ο Δάνδολος.
Χαμογέλασε
και κτύπησε το γραφείο του με την παλάμη
του. Έκανε να σηκωθεί. Οι δυο απεσταλμένοι
κατάλαβαν ότι η ακρόαση είχε τελειώσει
και χαιρέτησαν με σεβασμό. Ο μέγας Δόγης
είχε πάρει τον τίτλο του μόλις στα
ογδόντα του χρόνια παρά την τύφλωσή
του. Ήθελε να κάνει κάτι μεγάλο για τη
Βενετία πριν πεθάνει κι ένιωθε πως αυτή
η στιγμή πλησίαζε. Ο Πάπας είχε τα σχέδιά
του. Ήθελε την υποταγή της ανατολικής
εκκλησίας κι απελευθέρωση των Αγίων
Τόπων. Οι Φράγκοι άρχοντες, ο βασικός
κορμός της σταυροφορίας, είχαν τα σχέδια
τους. Ήθελαν τίτλους τιμής, πλούτη,
κατακτήσεις, περιπέτειες. Οι Γραικοί
επίδοξοι αυτοκράτορες της Πόλης που
ήταν και η Βασιλεύουσα του κόσμου, είχαν
κι αυτοί σχέδια. Ήθελαν την εξουσία. Για
εκείνον όμως όλα αυτά ήταν δευτερεύοντα.
Εκείνος είχε το δικό του σχέδιο που θα
το έθετε στην υπηρεσία της Γαληνοτάτης
δημοκρατίας της Βενετίας. Ήταν απλό. Θα
μεταχειριζόταν τα σχέδια των άλλων ώστε
να δουλέψουν όλα για την χώρα του και
για την δική του υστεροφημία.
«Ο
αδελφός του σουλτάνου του Ικονίου είναι
ακόμα στην
Πόλη;»
ρώτησε τον απεσταλμένο της ανατολής
πριν φύγει.
«Ναι
… εκεί βρίσκεται ακόμα» απάντησε
αυτός. «Τον προστατεύει ο
αυτοκράτορας.»
«Μήπως
παρατήρησες αν τον έχει πλευρίσει
καθόλου ο Πατριάρχης, ο Καματηρός;»
Ο
απεσταλμένος αιφνιδιάστηκε. Πώς να το
φανταζόταν ότι μια τέτοια πληροφορία
θα ενδιέφερε τον μεγάλο Δόγη;
«Από
τότε που ο Αλέξιος, ο γιος του Ισαάκιου,
βγήκε από την φυλακή, μιλά με τον
Πατριάρχη τους.»
«Για
πες μου ό,τι άλλο ξέρεις.»
«Ο
Καματηρός με τον Καϊχοσρόη και τον
Αλέξιο έχουν εμφανιστεί αρκετές φορές
να συζητούν και οι τρεις μαζί. Πάνε στους
κήπους της Αγιασοφιάς. Συγνώμη, εξοχότατε,
δεν ήξερα ότι θα σας ενδιέφερε το θέμα
και δεν το σημείωσα στην γραπτή μου
αναφορά.»
«Και
ποιος είπε ότι με ενδιαφέρει; Από
απλή περιέργεια ρώτησα. Καλά
έκανες και δεν ανέφερες μια τέτοια
ασήμαντη λεπτομέρεια σε ένα επίσημο
έγγραφο» είπε ο Δόγης.
