Για να μην πελαγοδρομούμε, μερικές ερωτήσεις και οι απαντήσεις τους:
ΕΡΩΤΗΣΗ: Είναι ήττα αυτό που "πέτυχε" ο Αλέξης Τσίπρας και η εναπομείνασα διαπραγματευτική ομάδα στο Συμβούλιο Κορυφής ή συμβιβασμός;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι ήττα γιατί έκανε έναν συμβιβασμό που όλους τους προηγούμενους μήνες απέρριπτε. Γιατί ο διακηρυγμένος στόχος της κυβέρνησης σε όλες τις φάσεις της διαπραγμάτευσης ήταν ΝΑ ΜΗΝ ΥΠΟΓΡΑΨΕΙ τρίτο μνημόνιο αλλά μια ΣΥΜΦΩΝΙΑ για δάνειο, με δεδομένο βεβαίως ότι και αυτή η Συμφωνία θα συνοδευόταν από κάποια μέτρα που θα της ζητούσαν οι δανειστές.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Και τι διαφορά έχει ένα ΜΗΜΟΝΙΟ (δάνειο με κάποιους όρους) από μια ΣΥΜΦΩΝΙΑ για δάνειο που θα συνοδεύεται κι αυτή με κάποιους όρους;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τεράστια. Το Μνημόνιο θέτει στην ουσία όρους αποπληρωμής με προαπαιτούμενα πριν τις δόσεις και σφιχτά χρονοδιαγράμματα καθώς επίσης και με συνεχή έλεγχο της τήρησης των όρων. Η συμφωνία καθορίζει τις δόσεις του δανείου και απαιτεί από εσένα να μπορείς να ανταποκριθείς στις καθορισμένες πληρωμές. Στη δεύτερη περίπτωση δεν υπάρχει έλεγχος (τρόικα) παρά μόνο αν ξεφεύγεις ουσιαστικά από τη δέσμευση να γίνεις μια αξιόπιστη οικονομικά χώρα χωρίς ελλείμματα και με τα συμφωνημένα πλεονάσματα. Με το Μνημόνιο ΕΚΧΩΡΕΙΣ την οικονομική σου πολιτική (όπως είχε γίνει την περίοδο 2010-2014 και όπως θα συμβεί για την περίοδο 2015-2018) ενώ με την ΣΥΜΦΩΝΙΑ (δανειακή σύμβαση) ΚΡΑΤΑΣ την οικονομία στα χέρια σου και απλά είσαι υποχρεωμένος να πετυχαίνεις (με δικά σου μέτρα) κάποιους γενικούς στόχους (πλεονάσματα κλπ).
ΕΡΩΤΗΣΗ: Και γιατί δεν κάναμε ΣΥΜΦΩΝΙΑ στη σύνοδο κορυφής αλλά πήγαμε σε ΜΝΗΜΟΝΙΟ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Γιατί ΣΥΜΦΩΝΙΑ μπορούσαμε να πετύχουμε μέχρι τις 30 Ιουνίου που έληγε το προηγούμενο πρόγραμμα. Μετά τη λήξη του, δεν υπήρχε πλέον θέμα συμφωνίας αλλά νέο Μνημόνιο ή Γκρέξιτ. Η στρατηγική μας επί πέντε μήνες ήταν να ζητάμε μια Γέφυρα (μας δόθηκε ως τις 30 Ιουνίου) για να πετύχουμε στο διάστημα αυτό μια Συμφωνία (δανειακή σύμβαση). Δεν καταφέραμε να τους πείσουμε και μας προτάθηκε (εκβιαστικά) με το έγγραφο του Γιούνκερ μια ακόμη παράταση υπό κάποιους όρους για να συζητήσουμε την Συμφωνία που θέλαμε. Αυτή η πρόταση για νέα πεντάμηνη συμφωνία-γέφυρα που μας δόθηκε (καλή ή κακή αδιάφορο) απορρίφθηκε με το Δημοψήφισμα. Δεδομένου ότι είχε λήξει η προηγούμενη προθεσμία (30/6) και ότι απορρίφθηκε η ενδιάμεση πρόταση (για νέα παράταση με κάποια μέτρα) από το δημοψήφισμα, το μόνο που έμενε στο τραπέζι πλέον ήταν ένα νέο Μνημόνιο ή το Γκρέξιτ.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Γιατί η 30 Ιουνίου θεωρήθηκε καταληκτική ημερομηνία και δεν δόθηκε μια ολιγοήμερη έστω παράταση για να συζητήσουμε ξανά για την ΣΥΜΦΩΝΙΑ (υπό όρους) αντί για την υπογραφή νέου 3ου Μνημονίου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Γιατί πλέον η αποδοχή ή μη της ολιγοήμερης έστω παράτασης ήταν θέμα των Γερμανών. Μπορούσαν πλέον να προβάλουν βέτο (στο Γιούρογκρουπ) και να μην δεχτούν παράταση για νέα συζήτηση και αυτό ακριβώς έκαναν, έστω κι αν καλύφθηκαν πίσω και από άλλες δορυφορικές τους χώρες. Μετά τις 30/6 για να συζητήσουμε ΣΥΜΦΩΝΙΑ θα έπρεπε να μας κάνουν χάρη και αυτό, φυσικά, οι Γερμανοί το απέρριψαν μετά βδελυγμίας. Οπότε στο τραπέζι έμενε το υποχρεωτικό Γκρέξιτ που μόνο ένα 3ο Μνημόνιο μπορούσε να το αποτρέψει. Οι Γερμανοί για να γλυκάνουν το Γκρέξιτ το έκαναν "πενταετές και βλέπουμε" αλλά στην ουσία ήθελαν να μας τσακίσουν μόλις βρήκαν επιτέλους την ευκαιρία. Μόνη μας αντίδραση πλέον ήταν να ζητήσουμε εμείς ένα 3ο Μνημόνιο που θα σταματούσε την απαίτηση των Γερμανών για Γκρέξιτ.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Εκτός από 3ο Μνημόνιο ή Γκρέξιτ δεν υπήρχε άλλη λύση;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όχι. Η διαπραγμάτευση είχε πλέον δύο μόνο επιλογές. Μία του Γιούνκερ και Ολαν και Αμερικάνων (το 3ο Μνημόνιο) και μία των Γερμανών (Γκρέξιτ). Αν δεν θέλαμε κανένα από τα δυο, μπορούσαμε να φύγουμε από τις Βρυξέλλες και να αρνηθούμε αυτή τη συζήτηση.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Κι αν φεύγαμε από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων καταγγέλλοντας την σκληρότητα των Γερμανών;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όπως λένε μέσα στον Σύριζα, δεν ήμασταν έτοιμοι για κάτι τέτοιο γιατί δεν είχαμε σοβαρή εναλλακτική πρόταση. Οι κυβερνητικοί του Σύριζα λένε πως ήταν ΑΔΥΝΑΤΟ να έχουμε εναλλακτική πρόταση γιατί ό,τι κι αν κάναμε οι Γερμανοί θα μας συνέτριβαν. Αν μια χώρα έβγαινε από το ευρώ και τα κατάφερνε, τότε το ευρώ θα διαλυόταν εντός ολίγων ημερών. Όταν αυτοί θέλουν να τιμωρήσουν την Ελλάδα -εντός ευρώ- για να δείξουν ότι τα "κακά" παιδιά την πληρώνουν, σκεφτείτε πόσο θα ήθελαν να μας τσακίσουν εντελώς, πόσο θα προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να εξαφανίσουν μια Ελλάδα που θα έβγαινε εκτός ευρώ για να δείξουν ότι έξω από το μαντρί σε τρώει ο λύκος.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Εσύ τι πιστεύεις; θα ήταν καλύτερα να αποχωρήσουμε ή είναι καλύτερα τώρα που υπογράψαμε μνημόνιο και μείναμε στο ευρωοοικοδόμημα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεν ξέρω εκατό τοις εκατό. Θα μπορούσα να απαντήσω μόνο αν γνώριζα τις ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΕΣ συντεταγμένες που μας καθορίζουν. Αν για παράδειγμα η Αμερική δεχόταν να χρηματοδοτήσει το χρέος μας (έχει όσα δολάρια θέλει) και φτιάχναμε νέο νόμισμα συνδεδεμένο με το δολάριο, αυτό θα ήταν μια καλή λύση. Αν η Κίνα δεχόταν να αγοράσει το σύνολο του χρέους μας (έστω και υπό τον όρο να φύγουμε από την ΕΕ), διαθέτοντας ένα πολύ μικρό ποσοστό των αποθεμάτων της, θα έβρισκα τη λύση ενδιαφέρουσα. (Την Ρωσία δεν την βάζω γιατί δεν έχει τη δύναμη αυτή τη στιγμή). Αν όμως όλοι οι δρόμοι ΔΙΕΘΝΩΣ ήταν κλειστοί, τότε κι εγώ στη θέση του Τσίπρα θα συνθηκολογούσα. Το παιχνίδι που παίχτηκε είναι ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΟ και οι Τσίπρας-Βαρουφάκης-Κοτζιάς-Καμμένος ξέρουν πράγματα που διαφεύγουν από εμάς. Ως εκ τούτου κάθε απάντηση είναι παρακινδυνευμένη. Όλες οι απαντήσεις που δίνουμε ως πολίτες σε αυτό το ερώτημα δεν στηρίζονται στη ΓΝΩΣΗ (που μας διαφεύγει) αλλά στο ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ. Άλλοι εμπιστεύονται τον Τσίπρα, άλλοι θυμώνουν μαζί του, άλλοι αυτοσυγκρατούνται κι άλλοι ονειρεύονται νέες "πλατείες" Συντάγματος, κανείς όμως δεν ξέρει με σιγουριά ποιο θα ήταν το σωστό και ποιο το λάθος.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Λένε πως το 3ο μνημόνιο είναι χειρότερο από τα δυο προηγούμενα, είναι αλήθεια αυτό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Από μόνο του το 3ο μνημόνιο είναι αθώα περιστερά σε σχέση με τα δυο προηγούμενα. Η λύση του ασφαλιστικού θα έπρεπε να είναι δική μας επιθυμία, μερικοί εκσυγχρονισμοί δεν είναι καθόλου ενοχλητικοί για τους πολίτες (πλην ορισμένων συντεχνιών) και ο ΦΠΑ είναι μεν κακή ρύθμιση αλλά ψύλλος στα άχυρα μπροστά στις ρυθμίσεις των προηγούμενων. Ξεχάσαμε ότι με τα προηγούμενα μνημόνια κόπηκαν ο 13ος και 14ος μισθός, ότι κόπηκαν όλα τα επιδόματα, οι συντάξεις, ότι απαιτήθηκαν 15.000 απολύσεις, ότι σχεδιάστηκαν φόροι και μέτρα που έκλεισαν χιλιάδες επιχειρήσεις κλπ.; Το αγγλικό δίκαιο και η εκποίηση της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας ήταν ρυθμίσεις των προηγούμενων μνημονίων. Καμιά σχέση δεν έχουν οι τωρινές ρυθμίσεις με τα προηγούμενα. Είναι γελοίο να επιχειρούμε την οποιαδήποτε σύγκριση.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Και τότε γιατί να έχουμε πρόβλημα με το 3ο μνημόνιο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το πρόβλημα με το 3ο μνημόνιο δεν είναι τόσο τα ΝΕΑ ΜΕΤΡΑ όσο το γεγονός ότι με αυτό ΕΠΙΣΦΡΑΓΙΖΟΝΤΑΙ όλα τα παλιά. Ως τώρα αρνιόμασταν να δεχτούμε ό,τι είχε γίνει και επιδιώκαμε ανατροπή της κατάστασης. Το 3ο μνημόνιο, αν και σαφώς ελαφρύτερο των άλλων, κλείνει αυτή την πόρτα οριστικά. Εξ άλλου τα πιο πολλά ΝΕΑ ΜΕΤΡΑ είναι ΠΑΛΙΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ που οι προηγούμενες μνημονιακές κυβερνήσεις δεν κατάφεραν να περάσουν.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Και μετά από όλα αυτά ... τι κάνουμε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αν ήμουν στη Βουλή, θα ψήφιζα "ναι" γιατί φοβάμαι να ρισκάρω περισσότερο και γιατί φοβάμαι τους Γερμαναράδες που δείχνουν αδίστακτοι, κατανοώ όμως εκείνους που θα δράσουν διαφορετικά. Σε άλλους το αίμα βράζει περισσότερο, και σε άλλους η λογική εξισορροπεί καλύτερα. Το αιώνιο δίλημμα: Διόνυσος ή Απόλλων; Εγώ διαλέγω το κλασικό φως του Απόλλωνα, οι Γερμανοί εφευρέτες του ρομαντισμού, πάντα με τον Διόνυσο ήταν!
