Η πορεία του ανθρώπινου γένους

Ποίηση από Tom Waits για σήμερα

(... αν θέλεις να ξαναβρείς τα 
όνειρά σου ...)
Σήμερα, ο ουρανός είναι γκρίζος
και το αύριο, έχει δάκρυα
πρέπει να περιμένεις να έρθει το χτες 

με δικά μας λόγια:
αν ζητάς το καλύτερο, αλίμονό σου
το καλύτερο είναι πίσω, στο παρελθόν

YESTERDAY IS HERE

Οι στίχοι στα αγγλικά:

If you want money in your pocket

You want a top hat on your head

Hot meal on your table

And a blanket on your bed,

Well today is grey skies,

Tomorrow is tears,

You'll have to wait

Till yesterday is here.

I'm a going to New York City

I'll be leaving on a train

If you wanna see me

Till I come back again,

Well today is grey skies

Tomorrow is tears,

You'll have to wait till

Yesterday is here.

Now if wanna go

Where the rainbows end

You will have to say goodbye.

All our dreams come true

Baby up ahead,

In a town where your memories lie.

Now the road is out before me

And the moon is shining bright

What I want you to remember

As I disappear tonight

That today is grey skies

Tomorrow is tears

You'll have to wait till

Yesterday is here.

Για την αρχαιότητα θα μιλάμε τώρα ...!

Το γεγονός ότι η εισαγωγή της κλήρωσης στην επιλογή σημαιοφόρου και παραστατών προκάλεσε τόση φασαρία δείχνει πόσο χαζό κι ανάξιο του ονόματός μας έθνος είμαστε οι Νεοέλληνες και πόσο μακριά βρισκόμαστε από τους κανονικούς Έλληνες, τους αρχαίους.

Στην αρχαιότητα ακόμη κι ο επώνυμος άρχων (ο βασιλιάς δηλαδή) προέκυπτε με κλήρωση. Κι οι δικαστές κι οι βουλευτές κι οι άρχοντες και όλες οι αρχές (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων) προέκυπταν από κλήρωση μεταξύ όλων των πολιτών. Μιλάμε για την Αθήνα του Περικλή, του Θεμιστοκλή, του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, του Σωκράτη, του Επίκουρου, του Αναξίμανδρου, του Πρωταγόρα, του Ευριπίδη, του Ισοκράτη, του Δημοσθένη του...του ...του ... όλων των μεγάλων πνευμάτων της εποχής αλλά και της ιστορίας.

Κι όχι μόνο η Αθήνα ... όλες οι ελληνικές πόλεις το ίδιο έκαναν. Έβγαζαν τους σημαιοφόρους και παραστάτες στα δημοτικά σχολεία αλλά και στα μεγαλύτερα σχολεία όπως και στα δικαστήρια (Ηλιαία), στη Βουλή (βουλευτές) κ.τ.λ. με κλήρωση και κανείς δεν διαμαρτυρόταν. Κάτι ψιλογκρίνιες ακούγονταν από τους αριστοκρατικούς κύκλους αλλά σε γενικές γραμμές κι αυτοί σέβονταν τη δημοκρατία, δηλαδή την κλήρωση. Μόνο οι τύραννοι (οι τριάκοντα και κάποιοι άλλοι) πίστευαν πως πρέπει σημαιοφόροι στα δημοτικά να γίνονται οι «άριστοι», δηλαδή οι ίδιοι!

Αλλά βέβαια, για την αρχαιότητα θα μιλάμε τώρα ....!

Αριστοτέλης: Αριστεία = Αριστοκρατία

Ο Αριστοτέλης στα πολιτικά του λέει ότι δημοκρατία είναι το πολίτευμα όπου άρχουν οι πολλοί (όλοι) και ολιγαρχία εκείνο στο οποίο άρχουν λίγοι (οι «άριστοι»). Συνεχίζοντας λέει ότι ολιγαρχία είναι το πολίτευμα όπου οι Αρχές (κυβέρνηση, δικαστές, βουλή) εκλέγονται και δημοκρατία είναι το πολίτευμα όπου οι Αρχές κληρώνονται. Με την εκλογή προκύπτουν ως Αρχή οι ολίγοι (λεγόμενοι «άριστοι») ενώ με την κλήρωση προκύπτουν όλοι (λεγόμενοι «δήμος» ή «λαός»).

Λαός ελεύθερος είναι ο λαός που δεν είναι υπήκοος κάποιων κυρίαρχων (μιας ολιγαρχίας) αλλά που αυτοκυβερνάται. Ο λαός είναι ελεύθερος όταν ο δήμος (δηλαδή όλοι οι πολίτες) αποκτά όλα τα αξιώματα της πολιτείας μέσω του μοναδικού τρόπου με τον οποίο μπορεί να γίνει αυτό, με την κλήρωση. Όλοι περνούν από όλες τις θέσεις εξουσίας με τυχαίο (άρα όχι προβλεπτό) τρόπο και για μικρό διάστημα, χωρίς ποτέ να επανέρχονται στο ίδιο αξίωμα. 
Αυτό είναι ελευθερία και δημοκρατία. 
Αυτό εννοούσαν οι αρχαίοι όταν έλεγαν ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Όταν έλεγαν ότι οι "άλλοι" είναι "βάρβαροι" εννοούσαν ότι είναι υπήκοοι ενός βασιλιά ή μιας ολιγαρχίας.

Σήμερα βρισκόμαστε πολύ μακριά από την ελληνική εκδοχή της ελευθερίας. Λέμε ελευθερία την επιλογή δυναστών με βάση την "εθνική" τους ταυτότητα, δηλαδή ένα έγγραφο. Κάποιοι νομίζουν ότι πίσω από το έγγραφο κρύβεται "αίμα" ή DNA.  Καθένας δικαιούται να είναι όσο ηλίθιος θέλει.
Έχοντας μάθει από μικρά παιδιά να ονομάζουμε "δημοκρατία" ένα σύστημα επιλογής της ολιγαρχίας που θα μας κυβερνά (εκλογές κομμάτων ανά τετραετία), μαθαίνουμε ταυτόχρονα και την αυταπάτη της "αριστείας", όπου οι άνθρωποι δεν θεωρούνται διαφορετικοί αλλά καλύτεροι ή χειρότεροι. 
Όπως με την εκλογή, έτσι και με την αριστεία εισάγουμε στην κοινωνία σχέσεις ανισοτικές, σχέσεις διάταξης, αντί των σχέσεων ισοδυναμίας.

Ένα πολύ μικρό, ένα τόσο δα μικρό βήμα πάει να γίνει. Να κληρώνονται μεταξύ ΟΛΩΝ των μαθητών μιας τάξης οι σημαιοφόροι κι οι παραστάτες της σημαίας στις εθνικές εορτές. Τι πιο απλό, τι πιο δίκαιο, τι πιο δημοκρατικό, τι πιο προφανές!!! 
Δεν έχουν όλοι οι μαθητές το δικαίωμα να κρατούν τη σημαία; Δεν είναι όλοι πατριώτες; Τότε τι νόημα έχει να την κρατά ο καλύτερος στη βαθμολογία; Τι κρύβεται πίσω από την άρνηση μιας απλής πράξης που προ πολλού έπρεπε να είχε εφαρμοστεί αλλά καθυστερήσαμε να την σκεφτούμε όπως δεν σκεφτόμαστε και πολλά άλλα πράγματα στη ζωή μας;
Πίσω από το «όχι» στην κλήρωση του σημαιοφόρου και του παραστάτη, δηλαδή πίσω από την άρνηση του δικαιώματος να έχουν ΟΛΟΙ πρόσβαση στο εθνικό σύμβολο, κρύβεται μια αριστοκρατική αντίληψη, ολιγαρχική, αντιδημοκρατική και ολιγόψυχη του ντόπιου συντηρητισμού.
Ίσως κάποιοι το θεωρούν δευτερεύον, όμως δεν είναι. Αντιθέτως είναι αποκαλυπτικό μιας βαθιάς αντιδημοκρατικότητας και μιας πολιτικής μυωπίας. 
Δεν είναι απλή υστέρηση στη σκέψη, είναι βαθύς συντηρητισμός και κόμπλεξ.

Λυπάμαι που επιτίθεμαι έτσι σε ανθρώπους που δεν γνωρίζω, αλλά, δεν μπορώ να πω λιγότερα όταν σε μια τόσο λαϊτ εκδοχή της δημοκρατίας κάποιοι το βρίσκουν αναγκαίο να αντισταθούν. 

Μαγική βραδιά στο Μέτσοβο!

Η έκπληξη μας βρήκε χτες βράδυ στο Μέτσοβο!

Μετά τη γίδα βραστή και τη χορτόπιτα και τον ημίγλυκο ... πηγαίνοντας προς το ξενοδοχείο, ακούσαμε την φωνή του Τζιμ Μόρισον, με ήχο ζωντανό και όχι μεγαφώνου, να έρχεται από ... κάπου.

Τα βουνά εδώ είναι ψηλά αλλά τέτοιους ήχους δεν βγάζουν. Το μέρος είναι μικρό για να χαθείς. Κι ο ήχος πολύ καλός για να τον αποφύγεις. Προσδιορίσαμε σχετικά εύκολα την προέλευσή του κι είδαμε την κιθάρα, το σαξόφωνο, τα πλήκτρα, τη φιγούρα του τραγουδιστή και την ομήγυρη. 

Και τι ομήγυρης! Όλο το Μέτσοβο ήταν εδώ. Νέοι, νεώτεροι, μεγάλοι, γεροντότεροι, γυναίκες και άντρες, χριστιανοί και μουσουλμάνοι, Βλάχοι κι Αρβανίτες και Ρωμιοί χωρίς έρμα και Σέρβοι κι Ιταλοί και Γάλλοι, καρότσια με μωρά, αγόρια, κορίτσια,έφηβοι ... όλοι!

Ένα μπαρ (το μοναδικό άραγε;) στο Μέτσοβο: χωμένο μέσα σε ανοίγματα και καλντερίμια, κάτω από τις βλοσυρές φιγούρες των μεγάλων Βλάχων που τα αγάλματά τους σε κοιτάζουν αφ' υψηλού, Τοσίτσες και Αβέρωφ και άλλοι. 

Το πεδίο βολής των ήχων: ένα αμφιθέατρο φυσικό, κάτω από ένα τεράστιο πλατάνι και άλλα αιωνόβια δέντρα, με "ψυχεδελικά" ελαφρά πειραγμένο δημοτικό φωτισμό, πάνω στο γρασίδι ή σε πέτρινα πεζούλια, γιατί τα καθίσματα του μπαρ είχαν εξαντληθεί προ πολλού. Σε έναν χώρο σαν αρχαίο θέατρο όχι μόνο οπτικά-εξωτερικά αλλά και σαν συναίσθημα, σαν διάθεση, σαν αυτό που -στα Μετσοβίτικα- το αποκαλούμε feeling, ο Τζιμ Μόρισον και οι Ντορς μας παρουσιάστηκαν αυτοπροσώπως! 

Για την ακρίβεια, ήταν μια από τις μετεμψυχώσεις του Μόρισον που είχε το επίγειο όνομα Τζοτρζ-Γιώργος Γάκης (αν άκουσα καλά) και το συγκρότημά του, δηλαδή οι φίλοι του! Όπως μας είπαν, πριν μια εβομάδα, έπαιξε support στους Scorpions  στη Ρωσία! Εκτελούσαν άψογα τα τραγούδια του θρυλικού συγκροτήματος λέγοντας στα ενδιάμεσα και την ιστορία των τραγουδιών και του τραγουδιστή που έγινε θρύλος στην Αμερική τις φοβερές δεκαετίες του '60 και του '70.

Θύμιζε κάτι από τους Ομηριστές που τριγυρνούσαν από πόλη σε πόλη στην αρχαία Ελλάδα και τραγουδούσαν τα έπη, την Ιλιάδα και την Οδύσσεια. Θύμιζε τους τροβαδούρους της Αναγέννησης που τραγουδούσαν στα χωριά τους εραστές της Τερουέλ, τον Ρωμαίο ή τον Ερωτόκριτο. Ο κόσμος ήξερε μέσες-άκρες την ιστορία αλλά την άκουγε για μια ακόμη φορά σαν καινούρια. Κι ο τραγουδιστής με τους φίλους του μουσικούς ερμήνευαν με τρόπο πιστό, στο αίσθημα και στον πόνο, τα καλύτερα κομμάτια των Doors.

Ομηρικό και το κοινό. Νέοι οι πιο πολλοί αλλά και μεγάλοι και παππούδες (παππούς θα ήταν ο Μόρισον αν ζούσε) και πιτσιρίκια στα καροτσάκια που τα σκέπαζαν με ένα κουβερτάκι για να κοιμηθούν, και κάπου εκεί -νά τα, περνούσαν- τα κορίτσια του Διονύση Σαββόπολου δυο-δυο,αλλά κι οι πιο "πειραγμένες" ηλικίες που ήξεραν τους στίχους και σιγοτραγουδούσαν.

Χτες βράδυ, σε ένα μικρό πλατειάκι στο Μέτσοβο, πάνω στα ψηλά βουνά της Πίνδου, δίπλα στις πηγές με το καθαρό νερό, ανάβρυζε μια φωνή πεντακάθαρη και κατάκλυζε τον χώρο ένα αίσθημα πολύ genuine και εντελώς pure, κάτι που δεν φανταζόμουν ότι θα το συναντούσα.

Εμπειρία που δεν μοιράζεται, αλλά την καταγράφω εδώ σαν φόρο τιμής στους μουσικούς, στον μπάρμαν που το οργάνωσε, στον κόσμο που το απόλαυσε και στο Μέτσοβο που δοξάστηκε όχι μόνο για το κοντοσούβλι του αλλά και για την ποιότητα που προσέφερε σε μας τους τυχαίους περαστικούς ταξιδιώτες του.    

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ

ΝΕΟΣ ΝΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Η κυβέρνηση φέρνει στη Βουλή νομοσχέδιο για κατάργηση ρυθμίσεων του Καλλικράτη και απλή αναλογική στις δημοτικές εκλογές. Θετικό είναι το βημα αλλά λίγο. Για δυο λόγους:

1.- Δεν προβλέπει σοβαρές αλλαγές στη σύνθεση των δήμων με βάση ένα κριτήριο γενικό, όπως για πράδειγμα το υπόδειγμα του Ιππόδαμου που ήθελε πόλεις των σαράντα χιλιάδων κατοίκων. Θα έχουμε πάλι δήμους τεράστιους, όπως η Αθήνα ή η Θεσσαλονίκη και ελάχιστους όπως κάτι νησιά με χίλιους κατοίκους και -το κυριότερο- η Δραπετσώνα θα παραμείνει σκλαβωμένη.

2.- Δεν προβλέπει συμμετοχή των κατοίκων στη διοίκηση των δήμων. Η απλή αναλογική είναι ένας δικαιότερος τρόπος κατανομής της δημοτικής εξουσίας στην τοπική ολιγαρχία αλλά απέχει από την δημοκρατία όσο απέχει από αυτήν και ο κοινοβουλευτισμός. Μόνη λύση θα ήταν η απόδοση τοπικών εξουσιών σε όλους τους πολίτες με κλήρωση.

Επειδή πολλές φορές ακούγεται η απόρριψη μιας ιδέας μέσα από επαίνους, όπως π.χ. "καλό το σύστημά σου αλλά ανεφάρμοστο" κ.τ.λ. γι αυτό θα υπενθυμίσω την ανάρτησή μου της 28ης Ιουλίου 2015 με τίτλο "Δημοκρατία στους Δήμους". Αφορά μια πόλη όπως η Δραπετσώνα με 30.000 κατοίκους εκ των οποίων οι 20.000 περίπου είναι ενεργοί ψηφοφόροι.

Τρίτη, 28 Ιουλίου 2015

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ

Επειδή το σύστημα της εκ περιτροπής ανάληψης των διαφόρων θέσεων εξουσίας από τον λαό με κλήρωση ακούγεται σαν μια παραξενιά, καλό θα ήταν να δοθούν μερικές ακόμα διευκρινίσεις.

Φανταστείτε ότι είστε δικηγόρος, ή αρχιτεκτόνισσα, ή παπουτσής, ή τεντάς, ή εργάτρια ή γιατρίνα ή δημοσιογράφος ... οτιδήποτε κι αν είστε, όποιο φύλο κι αν έχετε, όποιες κι αν είναι οι γραμματικές σας γνώσεις ή η περιουσία σας, και έρχεται η στιγμή να κληρωθούν οι θέσεις στα δημοτικά πράγματα.. Αυτή η στιγμή θα έρχεται μια φορά τον χρόνο γιατί κάθε χρόνο θα διενεργείται νέα κλήρωση

Έχουμε ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ. Ο λαός δεν εκλέγει κάποιους για να τον εξουσιάζουν αλλά εξουσιάζει ο ίδιος τον εαυτό του. Την εξουσία αυτή την ασκούν ΟΛΟΙ και αυτό είναι που ξεχωρίζει το λαοκρατικό-δημοκρατικό σύστημα για το οποίο μιλάμε (με κλήρωση όλων των θέσεων ευθύνης και συμμετοχή όλων σε αυτές) από το ολιγαρχικό σύστημα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας που έχουμε σήμερα σε όλα τα επίπεδα όπου όλοι ψηφίζουν αλλά ολίγοι και συνήθως οι ίδιοι διοικούν.

Κατ' αρχήν να ξεκαθαρίσουμε ότι μιλάμε για ένα δήμο περίπου τριάντα χιλιάδων κατοίκων (30.000) και όχι για γιγαντιαίους δήμους όπου όλοι είναι άγνωστοι μεταξύ τους. Ο Δήμος Κερατσινίου-Δραπετσώνας, για παράδειγμα, που έχει περίπου ενενήντα χιλιάδες (90.000) κατοίκους θα πρέπει να σπάσει σε τρία κομμάτια. Της Δραπετσώνας (με Ευγένεια, Χαραυγή και Κερατζάκη), της Αμφιάλης και των Ταμπουρίων.

Στον Δήμο των 30.000 κατοίκων με 20.000 ψηφοφόρους θα κληρωθούν: 

1) Τριακόσιοι εξήντα (360) κληροθέτες, που θα διενεργούν τις κληρώσεις με βάση τους δημοτικούς καταλόγους και που θα αλλάζουν κάθε μήνα (12 μήνες επί 30 κληροθέτες κάθε φορά =360)

2) Χίλιοι εκατό (1.100) δημοτικοί σύμβουλοι εκ των οποίων με κλήρωση θα προκύπτει ένα δημοτικό συμβούλιο πενήντα (50) συμβούλων που θα αλλάζει κάθε εβδομάδα τα είκοσι μέλη του (51 εβδομάδες Χ 20 μέλη =1020 συν οι 50 της αρχής κάνουν 1070 συν τριάντα αναπληρωματικοί ίσον 1.100). Οι πενήντα (50) κάθε φορά διαφορετικοί σύμβουλοι θα αποφασίζουν για τα θέματα ημερήσιας διάταξης του δημοτικού συμβουλίου που θα συνεδριάζει μια φορά την εβδομάδα. Από τους πενήντα κάθε εβδομάδα θα επιλέγονται με κλήρωση ο ένας (1) δήμαρχος και οι πέντε (5) αντιδήμαρχοί του που θα έχουν θητεία μιας εβδομάδας και δεν θα μπορούν να επανεκλεγούν μέσα στο έτος. Συνολικά θα εκτίσουν εβδομαδιαία θητεία δημάρχου πενήντα δύο (52) δήμαρχοι και διακόσιοι δέκα (210) αντιδήμαρχοι, όλοι κατόπιν κληρώσεως. Επίσης θα επιλέγονται με κλήρωση ο Πρόεδρος του Συμβουλίου, ο Αντιπρόεδρος και ο Γραμματέας με θητεία ενός μήνα. Τα τρία μέλη του Προεδρείου δεν θα μπορούν να επανεκλεγούν. Μέσα στο έτος θα έχουμε δώδεκα (12) Προέδρους του ΔΣ και άλλους τόσους αντιπροέδρους και άλλους τόσους Γραμματείς (σύνολο 36). Από τους 1.100 της αρχικής κλήρωσης οι 300 περίπου θα θητεύουν σε ένα κάποιο αξίωμα πέραν του αξιώματος του δημοτικού συμβούλου.

3) Πεντακόσιοι πενήντα (550) κοσμήτορες (ελεγκτές καθαριότητας, φωτισμού, εξωραϊσμού) εκ των οποίων οι δέκα (10) θα εποπτεύουν τις δέκα περιοχές στις οποίες θα χωριστεί ο δήμος και θα αλλάζουν κάθε εβδομάδα. (52 εβδομάδες Χ 10 επόπτες = 520 συν τριάντα αναπληρωματικοί =550) Με βάση τις αναφορές των κοσμητόρων θα προάγονται ή θα παίρνουν κάτι παραπάνω από τον βασικό μισθό οι εργάτες καθαριότητας.

4) Χίλιοι πεντακόσιοι (1.500) δικαστές καθημερινών υποθέσεων (ειρηνοδίκες) οι οποίοι θα συγκροτούν ανά υπόθεση και με βάση τη σοβαρότητά της μικρότερα Συμβούλια Εκδίκασης Υποθέσεων που θα αποτελούνται από πενήντα (50) ή εκατό (100) ή διακόσιους (200) ειρηνοδίκες αναλόγως με την υπόθεση και πάντα με βάση την κλήρωση. Θα λύνουν ζητήματα κυρίως του κανονισμού καθαριότητας και αστυνομικών διατάξεων επιπέδου πλημμελήματος και τις μικροδιενέξεις μεταξύ των κατοίκων, επιβάλλοντας πρόστιμα ή άλλες μικρές ποινές.

5) Εξήντα (60) Συνήγοροι του Πολίτη εκ των οποίων θα κληρώνονται κάθε μήνα πέντε Συνήγοροι που θα αποτελούν ένα πενταμελές Συμβούλιο Συνηγορίας. Σε δώδεκα μήνες επί πέντε μέλη, θα γίνουν συνήγοροι του Πολίτη εξήντα (60) πολίτες. Θα μαζεύουν τα παράπονα των πολιτών και θα οδηγούν τα ζητήματα ανάλογα με την βαρύτητα του καθενός στο δημοτικό συμβούλιο ή στο αντίστοιχο "ειρηνοδικείο" 

6) Εξακόσιοι (600) Φύλακες της Πόλης που θα αντιμετωπίζουν σε συνεργασία με την Αστυνομία και με βάρδιες τα θέματα μικροεγκληματικότητας στις γειτονιές και θα ζητούν την συμπαράσταση των δημοτών (εκτός της Αστυνομίας) για να λύνουν όποιο θέμα γεννιέται επί τόπου. Σε κάθε μια από τις δέκα περιοχές θα αναλαμβάνουν (κατόπιν κληρώσεως) για ένα μήνα πέντε "Πολιτοφύλακες" (12 μήνες Χ 5 φύλακες Χ 10 περιοχές =600)

7) Επτακόσιοι είκοσι (720) Επόπτες κτηρίων που θα "φυλάνε" με δεκαπενθήμερη θητεία και θα φροντίζουν, θα επιστατεύουν (όπως περίπου οι σχολικοί φύλακες) τριάντα δημόσια κτήρια (σχολεία, κέντρα πολιτισμού, υγείας, αθλητισμού και αναψυχής) και θα εποπτεύουν το προσωπικό των υπηρεσιών. Για τα 24 δεκαπενθήμερα του έτους και για 30 χώρους του Δήμου που θα εποπτεύονται θα κληρώνεται ένας (1) Επόπτης κάθε φορά (24Χ30=720)

8) Εκατόν είκοσι (120) οικονομικούς συμβούλους που θα ελέγχουν τα Οικονομικά του Δήμου (προϋπολογισμός, εκτέλεση τεχνικού προγράμματος, προσλήψεις, μισθοδοσίες, έξοδα κίνησης, τροφεία κλπ) οι οποίοι θα είναι δέκα κάθε μήνα (12 μήνες Χ 10= 120 συνολικά) και οι οποίοι θα δίνουν λόγο στο δημοτικό συμβούλιο και στους συνηγόρους του Πολίτη. 

Σύνολο 5.010 Πολίτες (εκ των 20.000 ψηφοφόρων) θα κληρώνονται κάθε χρόνο σε θέσεις ευθύνης, αμισθί, με παροχή μόνο τροφής ή εξόδων κίνησης όπου και όποτε είναι αναγκαία.

Οι 20.000 πολίτες της Δραπετσώνας θα είναι ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ πολίτες και σύντομα αυτό θα αποδώσει καρπούς σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής.

Η διοίκηση και το προσωπικό του Δήμου, έχοντας ενα απρόσωπο στην ουσία πολιτικό προϊστάμενο, θα μπορεί να αποδώσει σωστά και δεν θα καλύπτεται πίσω από διαπλοκές και προστασίες που ευνοούν και την παράλυση του διοικητικού μηχανισμού αλλά και τη διαφθορά.

Τα υπόλοιπα σχόλια δικά σας!

Η Δραπετσώνα σήμερα

Ένα ρεπορτάζ από το inside story, ένα πολύ καλό ηλεκτρονικό περιοδικό, για τη Δραπετσώνα σήμερα.

στη διεύθυνση:

https://insidestory.gr/article/drapetsona?token=6GVPT98UDN

Μια εξαιρετική δημοσιογράφος, η Μαρία Λούκα, κάνει επιτόπιο ρεπορτάζ. 

Το σχόλιό της για αυτά που είδε στις καθημερινές εξορμήσεις του κόσμου για το φεστιβάλ "Θάλασσα" που γίνεται στον χώρο των Λιπασμάτων:

Μόλις πέσει ο καυτός μεσημεριανός ήλιος και κοκκινίσει ο ουρανός, η γειτονιά φοράει τα καλά της και κατεβαίνει ρυθμικά προς τη θάλασσα. Πιτσιρίκια, νέοι, ζευγάρια, γέροι, οικογένειες, μοναχικοί τύποι, όλοι συμμετέχουν σε αυτήν τη γιορτή. Είναι ένας τρόπος συλλογικής ψυχαγωγίας και αποφόρτισης, μια πολιτισμική διέξοδος για έναν φτωχοποιημένο πληθυσμό με υψηλά ποσοστά ανεργίας. Είναι, όμως, κι ένα κλειδί για να ανακαλύψουν ξανά έναν τόπο που κάποτε ήταν πηγή δυστυχίας και σήμερα μπορεί να γίνει το κάδρο μιας νέας ζωής δίπλα στη θάλασσα.

Οι φωτογραφίες του ρεπορτάζ από τον εξαιρετικό κ. Αλέξανδρο Κατσή.

Ένα κομμάτι από το «Η Αργυρή εποχή των ανθρώπων»

Σχετικά με το υπό έκδοση βιβλίο μου «Η Αργυρή εποχή των ανθρώπων» σκέφτηκα, σαν συνέχεια του χτεσινού σημειώματος, να βάλω σήμερα ένα κομμάτι. Πρόκειται για μια περιγραφή του συγκλονιστικού γεγονότος της καταβύθισης της Ατλαντίδας, που σύμφωνα με τον Πλάτωνα ήταν απότομη και κράτησε μόλις μιάμιση μέρα. Το φαινόμενο ήταν παγκόσμιο αφού, εκτός του ότι έθαψε μιαν ολόκληρη ήπειρο, επί πλέον καταβύθισε και όλες τις παραλίες όπου ζούσαν άνθρωποι. Σύμφωνα με τις σύγχρονες έρευνες τα νερά πρέπει να ανέβηκαν, σε εκείνο τον κατακλυσμό, σε ύψος περίπου 200 μέτρων πάνω από την ως τότε επιφάνεια της θάλασσας. Ο Πλάτων λέει πως εξαφανίστηκε μια ήπειρος, βυθίστηκαν στη λάσπη Αθήνα, Αίγυπτος και όλες οι χώρες και πως, για χίλια χρόνια, δεν μπορούσε κανείς να βγει από τις Ηράκλειες Στήλες λόγω της λάσπης.

[Ακολουθεί το κομμάτι από το 3ο κεφάλαιο του βιβλίου]

................................

Η γη έτρεμε έντονα. Ένα υπόκωφο βουητό που ακουγόταν δεν επέτρεπε σε κανέναν να είναι ψύχραιμος. Εμφανώς ταραγμένη η Κλειοβέρθη του κράτησε το χέρι και του ψιθύρισε.

-Έλα μαζί μου για λίγο Άρπη

-Που πάμε; τη ρώτησε σαν χαμένος

-Έλα, του είπε σαν να γνώριζε κάτι, παρ’ όλο που τα είχε χαμένα

Η Κλειοβέρθη αισθανόταν το τέλος. Δεν τολμούσε ούτε στον εαυτό της να το ομολογήσει αλλά ένιωθε πως δεν υπήρχε πλέον καιρός.

-Πιάσε με από το χέρι, του είπε απαλά, πάμε

Αν και δεν είχαν χρόνο για χάσιμο ο Άρπησσος την ακολούθησε σαν υπνωτισμένος. Ανέβηκαν μαζί στον ιερό βράχο του Πανθέου. Οι μονόκεροι τους ακολούθησαν μέχρις ένα σημείο και μετά τους περίμεναν. Ο βράχος του Πανθέου ήταν το λίκνο της φυλής τους. Η Αβύλανθος ήταν η ιερή πόλη της Ατλαντίδας. Εδώ υπήρχαν τα ιερά άλση από όπου ξεπήδησαν οι πρώτοι Άτλαντες κι όπου, σύμφωνα με την παράδοση, έμαθαν από τους θεούς τον Λόγο, την Γραφή και τις Τέχνες.

Ο μεγάλος κι επιβλητικός ναός του Πανθέου βρισκόταν σε ένα βράχο πάνω από την πόλη και τα άλση. Ήταν κτισμένος από τεράστιες πέτρες και έμοιαζε με θύρα προς έναν άλλο κόσμο. Έβλεπε στο νότο και είχε απέναντί του, σε απόσταση βέβαια, το νησί του Ποσειδώνα, εκεί όπου, κατά την παράδοση, βρισκόταν η κατοικία του μεγάλου γιου του Κρόνου προστάτη της Ατλαντίδας. Ήθελαν λίγο ακόμα για να φτάσουν στον ναό. Ανεβαίνοντας είδαν τον ανταριασμένο ωκεανό και τον γκρίζο ουρανό με τις κόκκινες σαν αίμα γραμμές στον ορίζοντα.

Οι σεισμοί είχαν ενταθεί. Το έδαφος έτρεμε κι όλη η κατάσταση ήταν δραματική. Και τότε είδαν το τρομακτικό θέαμα που τους έκανε να νιώσουν όχι μόνο θνητοί αλλά και πολύ μικροί απέναντι στις δυνάμεις της φύσης. Στο νησί του Ποσειδώνα, απέναντι τους, η κορυφή του βουνού είχε ανοίξει. Φλόγες και καπνοί πετάγονταν από εκεί σε μεγάλα ύψη. Ένας πίδακας λάβας κι αέριων έφευγε από το νησί του θεού προς τον Ουρανό σαν να είχαν βρεθεί σε μια τεράστια διαμάχη ο παλιός θεός με τον εγγονό του Ποσειδώνα. Όση ψυχραιμία κι αν διέθεταν, συνηθισμένοι και σε ακραίες καταστάσεις, πάλι το φαινόμενο ήταν ιδιαίτερα έντονο και φοβερό καθώς ξεπερνούσε τα όρια του ανθρώπου. Ωστόσο ο Άρπησσος κι η Κλειοβέρθη, προχωρώντας σαν υπνωτισμένοι, ανέβηκαν πιο ψηλά στον βράχο και προχώρησαν πάνω στην επίπεδη και γεμάτη γρασίδι επιφάνειά του.

Ένα καινούριο τρομακτικό κούνημα της γης τους έριξε κάτω. Η Κλειοβέρθη βρέθηκε πάνω από είκοσι μέτρα μακριά καθώς η γη κάτω από τα πόδια τους φάνηκε να γέρνει. Ο Άρπησσος την πλησίασε τρέχοντας και την βοήθησε να σηκωθεί. Ένιωθαν πως βρίσκονταν στο κέντρο μιας τρομακτικής δίνης. Την αγκάλιασε κι εκείνη κούρνιασε ανάμεσα στα μπράτσα του, έκρυψε το πρόσωπό της στον λαιμό του και σκούπισε εκεί τα υγρά μάτια της. Σήκωσε το κεφάλι της και του έδωσε με τα στεγνά χείλη της ένα φιλί πολύ παθιασμένο. Δεν ήταν η ώρα για φιλιά ή για πάθος, αλλά εκείνος της το ανταπέδωσε σαν μαγεμένος και την αγκάλιασε το ένα του χέρι σφιχτά από τους ώμους ενώ με το άλλο σκούπιζε τα κόκκινα μάγουλά της. Τα μάτια της ήταν ακόμη υγρά και το μέτωπό της έκαιγε από ένα πυρετό που την φλόγιζε ολόκληρη. Το κορμί της ήταν λυμένο, παραδομένο στα χέρια του και στο χάος που τους τύλιγε. Η Κλειοβέρθη προαισθανόταν ένα τέλος που ο Άρπησσος αρνιόταν να αντιληφθεί.

-Κλειώ, της ψιθύρισε

-Άρπη, ω θεοί, θεοί, δεν θέλω να σε χάσω!

-Είμαι εδώ Κλειώ, μαζί σου, σε κρατάω, της είπε

-Κοίταξε! του έδειξε γυρνώντας το κεφάλι προς την πλευρά της θάλασσας. Άκου ένα βουητό! θεοί, ω θεοί!

Γύρισαν κι οι δυο μαζί προς την θάλασσα να δουν τι συνέβαινε καθώς μια παράξενη και πρωτόγνωρη βοή ακουγόταν από το πέλαγος. Κοίταξαν προς τα κάτω και είδαν το πλοίο με τους τριάντα πολεμιστές που θα αντιμετώπιζαν τους συνωμότες να έχει γίνει ένας σωρός από ξύλα. Κάποιοι άντρες πάλευαν μάταια με τα τεράστια κύματα. Τα κόκκινα κι άσπρα και μαύρα πανιά των πλοίων έπλεαν λίγο και βυθίζονταν στο νερό. Πριν προλάβουν να αντιδράσουν ή να πουν ο,τιδήποτε, κοίταξαν στο βάθος, προς το νησί του Ποσειδώνα. Πάγωσαν!

Το νησί είχε εξαφανιστεί. Στη θέση του ένα τεράστιο κύμα, σαν πανύψηλος τοίχος, δέκα, εκατό, διακόσια μέτρα ψηλό -δεν θα μπορούσε κανείς να υπολογίσει πόσο ψηλό ήταν αυτό το τεράστιο κύμα- ερχόταν αργά προς το μέρος τους. Συνειδητοποίησαν ότι αυτό ήταν το τέλος. Πριν καν το κύμα τους πλησιάσει, μια νέα τρομακτική βοή τους τσάκισε τα αυτιά και ένα ακόμα πιο τρομακτικό τράνταγμα της γης τους έκανε να νιώσουν πως έχαναν το έδαφος κάτω από τα πόδια τους. Το κύμα ερχόταν σταθερά σαν χάρος με το δρεπάνι απλωμένο, το νησί του Ποσειδώνα είχε ήδη εξαφανιστεί και τώρα εξαφανιζόταν κι η Αβύλανθος. Ήταν μόνοι πάνω στον ιερό βράχο που τρέκλιζε κι ακόμη κρατιόταν.

Μέσα σε ένα τρομακτικό παφλασμό, η ιερή πόλη υποχωρούσε και βυθιζόταν κάτω από τα ταραγμένα νερά του ατλαντικού ωκεανού. Κρατήθηκαν σφιχτά. Η Αβύλανθος είχε εξαφανιστεί κάτω από τα νερά που φούσκωναν και γίνονταν μια γιγάντια θεϊκή ρουφήχτρα έτοιμη να καταπιεί τη γη ολόκληρη. Δεν ήταν απλά μια πόλη που εξαφανιζόταν, η ιερή πόλη της Ατλαντίδας, ήταν ο κόσμος όλος που κατέρρεε. Κι αυτοί ήταν μάρτυρες στο πιο μεγάλο και τιτάνιο έργο καταστροφής που είχε ποτέ γνωρίσει ο κόσμος.

Στην ανοιχτή θάλασσα προς το νότο, δεν υπήρχε πια η γνωστή επιφάνεια. Το τεράστιο κύμα, ψηλό σαν υδάτινο βουνό, απλωμένο από τη μια άκρη του ορίζοντα ως την άλλη, πλησίαζε σταθερά και απειλητικά. Δεν ήταν κάτι που μπορούσε να το περιγράψει κανείς με ανθρώπινα μέτρα. Ήταν μια μάχη του Ουρανού με τον Κρόνο, του Ποσειδώνα με τον Εγκέλαδο, ήταν η Ρέα που γεννούσε θεούς και γίγαντες. Πέθαινε ο κόσμος και ξαναγεννιόταν κι οι άνθρωποι ήταν για μια στιγμή μόνο, την τελευταία τους, μάρτυρες αυτής της γέννησης και αυτού του θανάτου.

Κοιτάχτηκαν σαν να αποχαιρετούσε ο ένας τον άλλον, όχι με θλίψη αλλά με κατάπληξη. Τόση ήταν η έκπληξη από το θέαμα στο οποίο συμμετείχαν κι αυτοί που καμιά σκέψη δεν χωρούσε. Ήταν σαν μυρμήγκια σε ένα χορό τιτάνων και θεών. Χόρευαν ο ουρανός κι η γη και το σύμπαν, κι αυτοί, μικροί κι ασήμαντοι μέσα στα τρομακτικά μεγέθη, ένιωσαν να βυθίζονται μαζί με τον Ιερό Βράχο των θεών μέσα στα νερά του Ωκεανού. Μαζί τους ο Ωκεανός κατάπινε ολόκληρη την Ατλαντίδα. Μυριάδες Ατλάντων, άνθρωποι και ζώα και φυτά, χιλιάδες χρόνια πολιτισμού, απίστευτες ιστορίες ανθρώπων και ηρώων και θεών, όλα μαζί βυθίζονταν στα δροσερά νερά της απέραντης θάλασσας που είχε γεμίσει με απύθμενα ρεύματα και ρουφήχτρες. Ο Άρπησσος και η Κλειοβέρθη αγκαλιασμένοι μέχρι την τελευταία στιγμή, χάθηκαν εκείνη τη μέρα και μαζί τους χάθηκε ολόκληρο σχεδόν το ανθρώπινο γένος.

Γράψιμο-διάβασμα!

Όπως έχω ξαναγράψει, το βιβλίο μου «Η ΑΡΓΥΡΗ ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ» βρίσκεται στο τελικό στάδιο της επιμέλειας και σύντομα θα εκδοθεί από τον εκδοτικό οίκο «Ν&Σ Μπατσιούλας». Με τον εκδότη αυτόν (για μένα: τον Στέργιο), μετά από το «Ο ΦΟΝΙΑΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ», συμφωνήσαμε για την έκδοση δύο ακόμα βιβλίων, αυτού που έρχεται κι ενός ακόμα που θα ακολουθήσει του χρόνου.

Το βιβλίο αυτό το έχουν διαβάσει αρκετοί φίλοι, κάποιοι με δανεισμό και άλλοι το έχουν αγοράσει σε φωτοτυπημένη έκδοση, έτσι έχω ήδη μαζέψει αρκετές. κριτικές. Αυτές οι κριτικές είναι καλές, μερικές και ενθουσιώδεις, κι έτσι ελπίζω πως και η εκδοτική προσπάθεια θα έχει επιτυχία. Δεν είναι εύκολο αυτό στις μέρες μας. Πρόκειται για ένα πολύ «ιδιαίτερο» βιβλίο μια και η δράση του εκτυλίσσεται στο 9.600 π.Χ. και στο 3.600 π.Χ σε εποχές που τις αποκαλούμε «παλαιολιθική» ή «νεολιθική».

Γιατί τα λέω αυτά; Αφορμή στάθηκε μια παλιότερη συνέντευξη, που διάβασα πρόσφατα, του Στίβεν Πρέσφηλντ. Είναι αυτός που έχει γράψει τις «Πύλες της Φωτιάς" (για τον Λεωνίδα και τους 300) κι άλλα βιβλία για τον Μέγα Αλέξανδρο και τον Αλκιβιάδη. Εγώ διάβασα το «Οι Τελευταίες Αμαζόνες» όπου είδα μια πρωτότυπη και εκπληκτική αναπαράσταση της ζωής αυτών των λίγο μυθολογικών και λίγο ιστορικών πλασμάτων. Στη συνέντευξη που διάβασα στάθηκα στην εξής ερώτηση-απάντηση

Τον ρωτάει ο δημοσιογράφος (Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης):

«Το να γράφεις έχοντας τη πλάτη στη θάλασσα είναι σαν να θέλεις να ξεχάσεις την ομορφιά του δειλινού, το πέταγμα του πουλιού, το πρώτο πρωτοβρόχι (...ποιητής ο δημοσιογράφος!) Δεν αισθάνεστε μοναξιά τόσες ώρες που κλείνεστε στον εαυτό σας γράφοντας;»

Κι απαντά ο Πρέσφηλντ:

«Ποτέ» του λέει "διότι ζω στον κόσμο της φαντασίας μου. Μπορεί να μην κοιτάζω την ομορφιά της εξωτερικής θάλασσας αλλά αρμενίζω με την φαντασία μου σε θαυμάσιες εσωτερικές θάλασσες. Κάνω συζητήσεις με εκπληκτικούς χαρακτήρες και ζω τις περιπέτειες στον εσωτερικό μου κόσμο. Έπειτα, όταν τελειώνω τη δουλειά μου» συνεχίζει «κλείνω το γραφείο και βγαίνω έξω κι απολαμβάνω την πραγματική θάλασσα και το πραγματικό ηλιοβασίλεμα» 

Συμφωνώ κι επαυξάνω. Και λέω πως είναι το ίδιο με αυτό που νιώθει κανείς όχι μόνο όταν γράφει ένα βιβλίο αλλά κι όταν διαβάζει ένα βιβλίο. Το ίδιο χάνεται και το ίδιο επανέρχεται. Απλά ο συγγραφέας το κάνει με το ίδιο βιβλίο δέκα-είκοσι φορές (γράφεις, διορθώνεις, ξανακοιτάς, αλλάζεις, ξαναγράφεις ...) ενώ ο αναγνώστης μόνο μία.

Ίσως αργότερα δώσω μερικά κομμάτια από το βιβλίο. Φοβάμαι πως, έτσι αποσπασματικά δοσμένα, τα κομμάτια ίσως να μείνουν μακριά από το νόημα και το συναίσθημα του ίδιου του βιβλίου. Κι ακόμα φοβάμαι πως σας απασχολώ πολύ με τα δικά μου, τις ασχολίες μου και τα ενδιαφέροντά μου. Γι αυτό προσπαθώ να είμαι προσεκτικός στις αναφορές μου.. Εξ άλλου έχουμε καιρό μέχρι τον Οκτώβρη που θα γίνει η παρουσίαση.

Ξεχασμένες μαρίνες!

Μια δεύτερη δόση σχολίων σήμερα σχετικά με την ανάπλαση:

Παρατηρώ ότι γενικεύτηκε η κουβέντα για την ανάπλαση της πρώην «τέως βιομηχανικής ζώνης Δραπετσώνας-Κερατσινίου». (ναι, σωστά το έγραψα της πρώην «τέως» καθώς δεν είναι πια τέως). Διοίκηση κι αντιπολίτευση μάχονται για το αν ο χώρος έχει ή όχι μόλυνση, για το αν οι εγκαταστάσεις πετρελαίου είναι ή όχι επικίνδυνες για τον κόσμο που πάει εκεί, για το αν είναι ή όχι ασφαλείς οι νέες κατασκευές που έγιναν στον χώρο κτλ. Η γνώμη μου για την διαμάχη;

Ε, λοιπόν, εγώ νομίζω ότι ο κόσμος αδιαφορεί για την διαμάχη αυτή και χαίρεται που νιώθει πως κατέκτησε έναν χώρο που ήταν πάντα δικός του αλλά πάντα του τον έκλεβαν, όπως έκλεβαν τη ζωή του και την υγεία του για χάρη των βιομηχάνων και της κερδοφορίας τους εκατό χρόνια τώρα. Όσο για τα εύσημα, τα παίρνει σχεδόν εξ ολοκλήρου ο δήμος έστω κι αν έτσι υποβαθμίζεται η πολύ ουσιαστική συμμετοχή της περιφέρειας και η εκ των ων ουκ άνευ απίστευτη ενέργεια της κυβέρνησης να χαρίσει τον χώρο στους πραγματικούς ιδιοκτήτες, τους δημότες. Ο δήμος κατάφερε κι αυτός ένα «ακατόρθωτο» φτιάχνοντας σε χρόνο ρεκόρ κι έξω από διαδικασίες «δημοσίου» ένα χώρο υποδοχής που δοξάζεται κάθε βράδυ από χιλιάδες επισκέπτες.

Ο κόσμος είναι τόσο ενθουσιασμένος που απέκτησε πρόσβαση σε χώρους από τους οποίους ήταν παντελώς αποκλεισμένος που πηγαίνει στις εκδηλώσεις κι αδιαφορεί για τις μυρωδιές και την παρουσία των δεξαμενών που κυριαρχούν στον χώρο. Ξέρω πως ένα βιομηχανικό τοπίο μπορεί να είναι ακόμα και ρομαντικό μερικές φορές, εδώ όμως είναι τρομακτικό!

Νομίζαμε πως είχαμε καθαρίσει με την βιομηχανία ήδη από το 1997 με τον καθορισμό νέων χρήσεων από τον ΟΡΣΑ ώσπου το 2014 οι Σαμαράς-Μανιάτης μετέτρεψαν το «τέως» σε «πρώην τέως». Η απόφαση εκείνη του '97 που όριζε συντελεστή δόμησης 0.4 κι απέκλειε την μεταποίηση περιείχε και πρόβλεψη για δυο μαρίνες,

Το πόσο αναγκαίες είναι οι μαρίνες το έχω διαπραγματευτεί στο βιβλίο μου "Το πνεύμα της Ανάπλασης" του Φεβρουαρίου του 2014. Εκεί έκανα την διαπίστωση ότι η πολεοδομική ανάπλαση (ναυτιλιακό κέντρο, μωλ κτλ. που πρότεινα με το βιβλίο μου «Η δική μας Ανάπλαση του Οκτωβρίου του 2010) είχε καταστεί ασύμφορη λόγω της κρίσης και της κατάρρευσης της αγοράς ακινήτων. Διαπίστωνα τότε πως η θαλάσσια ανάπτυξη, με μαρίνες, ήταν η βέλτιστη λύση για την περιοχή μας. 

Φοβάμαι πως κανείς δεν βλέπει αυτή την περίπτωση καθώς δεν υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για ανάπτυξη παράλληλα με την περιβαλλοντική αναβάθμιση. Είναι χαρακτηριστικό ότι τόσες μελέτες ιδεών ακριβοπληρωμένες έγιναν και καμιά τους δεν είδε πουθενά την περίπτωση της μαρίνας.

Θα επανέλθω.

Μελέτες και μελέτες ...

Είχα υποσχεθεί μιαν ανάρτηση σχετική με τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών για τον χώρο της ανάπλασης της λιμενοβιομηχανικής ζώνης Δραπετσώνας-Κερατσινίου. Κάθομαι να γράψω μερικές σκέψεις χωρίς να φιλοδοξώ να εξαντλήσω το θέμα που δεν θα το δω σήμερα από όλες τις πλευρές του. Τις πρώτες εντυπώσεις μου τις έγραψα εξ 'άλλου στην ανάρτηση της επόμενης της παρουσίασης ημέρας (Πέμπτη 29/6) με τίτλο "Κι αν χιονίζει και αν βρέχει ..."

Κατ' αρχάς να σημειώσω και πάλι πως πρόκειται για διαγωνισμό ιδεών, για ένα πολύ πρώιμο δηλαδή στάδιο μελετών, πολύ μακριά ακόμα από την προκαταρκτική μελέτη ανάπλασης (με οικονομική ανάλυση) και την πολεοδομική μελέτη (με τροποποίηση του ρυθμιστικού σχεδίου) που προηγούνται των μελετών εφαρμογής και των κατασκευών. Για να κατανοήσει κανείς το επίπεδο ωρίμανσης, ας σκεφτεί ότι οι σημερινές αρχιτεκτονικές μελέτες βρίσκονται πίσω από την πρώτη χρονικά μελέτη ανάπλασης και οικονομικής ανασυγκρότησης που είχε κάνει η ΑΝΔΗΠ το 1992. Πίσω όχι ως ιδέες αλλά ως στάδιο υλοποίησης. Ως ιδέες βρίσκονται σε άλλη φιλοσοφία και άλλο κλίμα καθώς ακουμπάνε σε ένα εντελώς διαφορετικό υπόβαθρο και πάνω σε άλλες σταθερές.

Θα μου πείτε, δηλαδή πήγαμε 25 χρόνια πίσω; Ναι, αλλά εδώ έχουμε ένα RESTART καθώς τότε η πρόταση γινόταν με τα εργοστάσια εν πλήρη λειτουργία, με 1.200 εργαζόμενους στα Λιπάσματα και πάνω από 500 (ίσως και χίλιους) στην ΑΓΕΤ, το Γυψάδικο, την Αστήρ Μπετόν, την ΜOBIL και την ΒΡ. Τότε λειτουργούσαν ΟΛΕΣ οι βιομηχανίες και η πρόταση των δήμων Δραπετσώνας και Κερατσινίου μέσω της ΑΝΔΗΠ προέβλεπε την ΑΛΛΑΓΗ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ και την μετατροπή της βιομηχανικής ζώνης σε χώρο οικονομικής και περιβαλλοντικής ανασυγκρότησης με συντελεστή δόμησης 0,4 ανά ιδιοκτησία (περίπου 0,28 στο σύνολο ενώ τώρα είναι 0.15) με εκτεταμένο πάρκο πρασίνου και πρόβλεψη για 2.000 θέσεις εργασίας.

Το σημερινό restart (επανεκκίνηση) γίνεται με τα εργοστάσια να έχουν κλείσει ΟΛΑ πλην ενός που άρχισε να λειτουργεί το 2014), με ελάχιστους εργαζόμενους, μετρημένους σε δεκάδες, να απασχολούνται στον χώρο, και με την κυβέρνηση να έχει χαρίσει 100 στρέμματα παραλίας στον δήμο (συν άλλα 150 που διέθετε) αποκλείοντας κάθε βλέψη για άλλες χρήσεις από το λιμάνι ή τις βιομηχανίες. Τότε ο μεγαλύτερος κίνδυνος ήταν η ανασυγκρότηση της βιομηχανίας λιπάσματος (εκσυγχρονισμός) και ο ΟΛΠ που ήθελε τον χώρο για κέντρο εμπορευμάτων. Τώρα αυτοί οι κίνδυνοι δεν υπάρχουν κι έχει μείνει μόνο η Oil One να έχει βιομηχανική δραστηριότητα στην περιοχή. Τότε η περιοχή ήταν ένα γκέτο με τείχη που απέκλειαν κάθε πρόσβαση (αυτή ελεγχόταν με αστυνομικά μέτρα και απαγορευόταν αυστηρά) και που απαγόρευαν ακόμη και την απλή θέα της θάλασσας. Η αναλογία του σήμερα (του 21ου αιώνα κι ιδιαίτερα από το 2015) σε σχέση με το χτες (της δεκαετίας του '70 και του '80) θυμίζει την διαφορά της μέρας από την νύχτα!!! Τότε η προκαταρκτική μελέτη ανάπλασης της ΑΝΔΗΠ ήταν, βεβαίως, και μια κατάθεση ιδεών αλλά κυρίως ήταν ένα εργαλείο αγώνα για να φτάσουμε εδώ που φτάσαμε. Μπροστά σε εκείνες τις καταστάσεις, ο σημερινός διαγωνισμός ιδεών μοιάζει με ένα ευχάριστο παιχνίδι.

Σε αυτό το ευχάριστο και ακριβούτσικο παιχνίδι διαγωνίστηκαν αρχιτέκτονες για να καταθέσουν ιδέες στα πλαίσια μιας λογικής που ενδιαφέρεται για όμορφες εικόνες, ευχάριστα και μοντέρνα σχήματα και για ωραίες λέξεις.

Τα κριτήρια δεν ήταν ούτε η ιστορικότητα της περιοχής (έθαψαν με αξιοθαύμαστο τρόπο το Θεμιστόκλειο επιφέροντας μεγαλύτερη ζημιά στη Δραπετσώνα κι από ό,τι είχαν κάνει οι λιπασματάδες βιομήχανοι επί εκατό χρόνια!!!) ούτε η δημιουργία θέσεων εργασίας ούτε η οποιουδήποτε είδους ανάπτυξη που να συμπαρασύρει όλη την υποβαθμισμένη Β' Πειραιά. Κριτήριο δεν ήταν ο λαός της περιοχής μας που γλίτωσε από έναν βιομηχανικό εφιάλτη που του έτρωγε τα σωθικά αλλά του έδινε έστω ένα μεροκάματο και τώρα αντιμετωπίζει μια κατάσταση ανεργίας και φτώχειας που εκτός από θεάματα θέλει και άρτον για να γίνει βιώσιμη. Κριτήριο ήταν ένας άτυπος υποβόσκων ανταγωνισμός με το Ελληνικό και τον Νιάρχο. Επόμενο ήταν να κατατεθούν ιδέες που ελάχιστα θα χρησιμεύσουν στο μέλλον (μακάρι να κάνω λάθος).

Για σήμερα είπα πολλά. Δεν γκρινιάζω, απόψεις καταθέτω και λίγη ιστορία. Η αλήθεια είναι ότι το γιόρτασα που είδα την ιντελιγκέντσια του καιρού μας να ασχολείται (έστω και επί πληρωμή) με την Δραπετσώνα κι ευχαριστήθηκα που μπαίνουμε και πάλι (χάρη στην κυβέρνηση, την περιφέρεια και τον δήμο) στο προσκήνιο. Θα επανέλθω στο θέμα προσεχώς.

Κι αν χιονίζει και αν βρέχει ...

Αναμφισβήτητα καλό το πρόγραμμα εκδηλώσεων του Δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας στην περιοχή του πρώην εργοστασίου Λιπασμάτων και στο νέο "θεατράκι Λιπασμάτων" γι αυτό το καλοκαίρι, κι ο κόσμος συρρέει κατά χιλιάδες. Νομίζω όμως πως οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής μας, Δραπετσώνα, Κερατσίνι, Νίκαια, Πέραμα κτλ. δεν έρχονται μόνο για το πρόγραμμα των εκδηλώσεων και τους καλλιτέχνες αλλά για να απολαύσουν (ακόμα και με τις μυρωδιές του πετρελαίου) μιαν ακτή, μια θάλασσα, ένα οικόπεδο που το νιώθουν πια δικό τους.

Ξέρουν πως το στερήθηκαν αυτό το θαλάσσιο μέτωπο εκατό και πλέον χρόνια, οι ίδιοι, οι πατεράδες, οι παππούδες κι οι προπάπποι τους, που κουβαλήθηκαν εδώ πρόσφυγες κι αφέθηκαν σαν φτηνό εργατικό δυναμικό, σαν τζάμπα ιδρώτας και αίμα, στα εργοστάσια της νέας αστικής τάξης που έτεινε να δημιουργηθεί (Κανελλόπουλος, Γκίκας, Μποδοσάκης κλπ) στις αρχές του αιώνα και της παρασιτικής τάξης που κέρδισε ως τρόπαια του εμφυλίου τις πιστώσεις του σχεδίου Μάρσαλ αμέσως μετά τον πόλεμο.

Η μάχη της πόλης με τους επιβήτορές της ξεκίνησε αμέσως μετά την πτώση της χούντας, κορυφώθηκε τις δεκαετίες του '80 και '90 και αρχίζει τώρα να αποδίδει καρπούς. Για λεπτομέρειες ας κοιτάξει κανείς το βιβλίο μου "Η δική μας Ανάπλαση", έκδοση του 2010, όμως σε αδρές γραμμές η ιστορία είναι σε όλους γνωστή καθώς και η στάση των δημόσιων προσώπων που ασχολήθηκαν με το θέμα. Ας έρθουμε όμως και πάλι στο σήμερα.

Πρέπει να αποδώσουμε τα συγχαρητήρια στη δημοτική αρχή που έτρεξε με ταχύτητες εκπληκτικές την ολοκλήρωση ενός έργου που κάνει δυνατή την πρόσβαση και εξασφαλίζει τη λειτουργία των γηπέδων του θεάτρου και του κυλικείου. Πρώτο ρόλο έπαιξαν ο δήμαρχος, Χρήστος Βρεττάκος, που υπό την δική του καθοδήγηση κινείται ο δήμος, ο γενικός γραμματέας Γιώργος Ανδρεαδάκης που δούλεψε σαν αρχιτέκτονας του έργου, διευθυντής κι εργάτης μαζί κι οι υπηρεσίες του δήμου, όλοι οι εργαζόμενοι, με ιδιαίτερη μνεία στη διευθύντρια Άννα Τσιμοπούλου που βρήκε τις λύσεις για να χρηματοδοτηθεί, να αρχίσει και να ολοκληρωθεί το έργο.

Πρέπει να αποδώσουμε εδώ για άλλη μια φορά συγχαρητήρια και στην κυβέρνηση που απέδωσε επιτέλους τον χώρο της παραλίας στον λαό (δήμο). Αυτό έγινε μάλιστα με δεδομένη την τραγική και εγκληματική απόφαση της κυβέρνησης Σαμαρά το καλοκαίρι του 2014 να τροποποιήσει τους όρους δόμησης και τις χρήσεις γης λίγο πριν φύγει από την εξουσία. Παρέδιδε έτσι τον χώρο της ανάπλασης σε εταιρείες πετρελαίου και λυμάτων (που ήδη σήμερα λειτουργούν), στην τσιμεντοβιομηχανία-σκυρόδεμα (που πήρε άδεια αλλά δεν πρόλαβε να λειτουργήσει) αλλά και σε πιθανή λειτουργία νέων μεταποιητικών εγκαταστάσεων στον χώρο των Λιπασμάτων και της ΑΓΕΤ με την Κόσκο να παραμονεύει. Η κυβέρνηση Τσίπρα με υπουργούς τους Λαφαζάνη-Σκουρλέτη στο ΥΠΕΚΑ και τον Δρίτσα στο ΥΕΝ κατάφερε να απαλλάξει την περιοχή από τον βραχνά, πλην των εγκαταστάσεων που ήδη είχαν αδειοδοτηθεί, και να αποδώσει τον χώρο των 86 στρεμμάτων της παραλιακής ζώνης στον Δήμο. Ήταν ένα δώρο στους κατοίκους της Β' Πειραιά και ιδιαίτερα της Δραπετσώνας που το χρωστούσε μια κυβέρνηση που ήρθε σαν "ελευθερωτής". Γιατί η υποβάθμιση της περιοχής μας είχε πάντα πολιτικό πρόσημο δεξιό (η αριστοκρατία προτιμά άλλες περιοχές) κι η αντίσταση σε αυτή την υποβάθμιση είχε πάντοτε πολιτικό πρόσημο αριστερό, δημοκρατικό (φτωχολογιά για σένα κάθε  μου τραγούδι).

Συγχαρητήρια και στην Περιφέρεια που ολοκλήρωσε μια νέα αρχιτεκτονική μελέτη για τον χώρο. Σημαντική η συμμετοχή του Γιώργου Γαβρίλη σε όλη τη διαδικασία και να μην ξεχνάμε πως κι η Δούρου είναι βασικός παράγοντας στην υπόθεση. Έχω τις διαφωνίες μου με τις μελέτες που βραβεύθηκαν αλλά ξέρω ότι δεν πρόκειται παρά για μια απλές εκθέσεις ιδεών (ακριβούτσικες βέβαια) από τις οποίες κανείς δεν δεσμεύεται και που ποτέ δεν πρόκειται να εφαρμοστούν. Μόνο για χαρακτηρισμούς πρασίνου και για απαλλοτριώσεις χώρων θα χρησιμεύσουν κι από την άποψη αυτή καλή ήταν η προσπάθεια. Να πω μόνο ότι ενώ οι χάρτες και τα τοπογραφικά των Λιπασμάτων σε όλο τον 20ο αιώνα αναφέρουν το ταφικό μνημείο του Θεμιστοκλή ως Θεμιστόκλειο, οι μελέτες το αποσιωπούν ολοκληρώνοντας με τον τρόπο τους ένα έγκλημα κατά της ιστορίας της περιοχής. Άσχετοι και αγράμματοι άνθρωποι (ο πρόεδρος της επιτροπής έλεγε "οι βραβευθέντες μελέτες"!!!) με σφραγίδες ευαγών ιδρυμάτων (από ΕΜΠ ως αρχαιολογία) χωρίς ευαισθησίες, ενόραση, κοινή λογική και φυσικά χωρίς καμιά αίσθηση ιστορίας. Τι ήταν ο Θεμιστοκλής, γιατί εδώ κι όχι αλλού ο τάφος του, γιατί αυτό είναι πιο σημαντικό από οποιοδήποτε "άξονα" ή διατομή, δεν το έμαθαν ποτέ. Τραγωδία! Ίσως κάνω αναλυτικότερη αναφορά στις μελέτες αργότερα, δεν μπορώ να ασχοληθώ με αυτές τώρα, απλά και μόνο να πω ότι ήταν απογοητευτικές, όχι σαν τεχνικές βέβαια αλλά από μια σκοπιά πολιτική που ενδιαφέρει εμένα.

Σημασία έχει ότι ο χώρος αποδόθηκε στον λαό και αυτό δεν γυρνάει πίσω. Βοηθά και το έργο που έκανε ταχύτατα η δημοτική αρχή για να κατοχυρώσουμε δικαιώματα που μας τα στέρησαν επί έναν ολόκληρο αιώνα. Κατά τα άλλα, ας μυρίζει που και που το πετρέλαιο και το γκάζι, ας είναι μερικές φορές το τοπίο με τα καζάνια εφιαλτικό, εμείς θα πηγαίνουμε κι ο κόσμος ας πηγαίνει για να απολαύσει λίγο μια ΔΙΚΙΑ ΜΑΣ παραλία και να κατοχυρώσει το δικαίωμά μας να ελπίζουμε σε μια καλύτερη ζωή.

Όπως λέει και ο ποιητής "κι αν χιονίζει και αν βρέχει το αγριογούρουνο αντέχει" (αυτό έλειπε, τι αγριογούρουνο θα ήταν!). Το αγριογούρουνο είμαστε εμείς αγαπητοί συμπολίτες!

Προβλέψεις

• Μια και οι δημοσκόποι έχουν αποφασίσει για το μέλλον της διακυβέρνησης της χώρας, 
• και μια κι ο Σύριζα κάνει ό,τι μπορεί για να τους επιβεβαιώσει, 
• μια και η Φώφη διαφωνεί με τον «αντιευρωπαίο»» Σύριζα διαφωνώντας έτσι με όλους τους ευρωπαίους σοσιαλιστές ομοϊδεάτες της που βρίσκουν τον Σύριζα ευρωπαϊστή και πρωτοπόρο στη νέα πορεία που θέλουν να χαράξουν για την Ευρώπη
• μια και ακόμα εισπράτουμε το 70% περίπου της σύνταξής μας κι ετοιμαζόμαστε να πέσουμε κάτω από το 50% σε ενάμιση χρόνο
• μια και τα πρωταθλήματα τελειώσανε και η αγωνία ποιος θα βγει πρωταθλητής δεν υπάρχει πια

λέω να κάνω κι εγω τις παρακινδυνευμένες προβλέψεις μου σχετικά με τις επερχόμενες πολιτικές εξελίξεις:

Υπολογίζω, που λέτε, μαύρα τα μαντάτα για τον Μητσοτάκη. Τον βλέπω να βγαίνει πρώτος αλλά να μην κυβερνά. Για πρωθυπουργό βλέπω πάλι τον Τσίπρα ή κάνα κολλητό του. Πως φτάνω στα συμπεράσματα αυτά; πάω μέχρις εκεί ως εξής:

Λέω: ο Τσίπρας ξέρει ότι μετά τα τελευταία μέτρα που πήρε σφράγισε τη δεύτερη θέση. Άρα θα πάει σε εκλογές την άνοιξη του '19 μαζί με δημοτικές, περιφερειακές και ευρωπαϊκές (τέσσερις κάλπες μαζί! ... γλέντια!). Παράλληλα θα επαναφέρει την απλή αναλογική με κάποιες μικροαλλαγές σε σχέση με το νομοσχέδιο που είχε απορριφθεί. Θα το κάνει δυο-τρεις μήνες προ των εκλογών βάζοντας το μαχαίρι στον λαιμό των «μικρών» γιατί αν δεν την ψηφίσουν θα είναι σαν να χαρίζουν έδρες στον Μητσοτάκη άρα δεν έχουν λόγο ύπαρξης. Έτσι θα μοιάζει τότε μια ενδεχόμενη παρασπονδία τους στην ψηφοφορία στη Βουλή. Παράλληλα η Φώφη θα έχει εδραιωθεί κάπως περισσότερο και δεν θα φοβάται τόσο την εκ δεξιών άλωση και διάλυση. Με τον Λεβέντη, το ΚΚΕ και την ΧΑ να ψηφίζουν απλή, θα μείνει μόνος ο Μητσοτάκης και κάποια ποταμίσια υπολείμματα να απαιτούν μπόνους στο πρώτο κόμμα. Δεν θα του το δώσουν.

Από τις εκλογές με απλή δεν θα βγει φυσικά κανείς νικητής. Πρώτος ο Μητσοτάκης, δεύτερος (μάλλον) ο Σύριζα και μετά οι λοιποί αντισυστημικοί (ΧΑ και ΚΚΕ) και οι μενουμευρωπαίοι (ΠαΣοΚ, Λεβέντης και ένα ρυάκι ή ένας χείμαρρος ή μια λίμνη στη θέση του ποταμιού). Θα υπάρξει και διακριτή ψήφος διαμαρτυρίας σε ΛΑΕ, Βαρουφάκη (αν κατέβει), Ζωή, Ανταρσύα κλπ., αυτοί όμως θα μείνουν αυτοθέλητα εκτός. Κι επειδή στις συνεργασίες θα μετράνε ποσοστά ανάλογα των ψήφων που πήραν τα κόμματα στις εκλογές κι όχι πια τα μπόνους, η συζήτηση θα διεξαχθεί για πρώτη φορά αλλιώς (για δεύτερη, είχε ξαναγίνει το 1989-90). 
Σε μια τέτοια περίπτωση η συνεργασία Κέντρου και Αριστεράς (κυρίως ΠαΣοΚ, Λεβέντης, Σύριζα, ΑνΕλ και άλλα μικρά κόμματα του κέντρου) θα καταστεί αναγκαία για να σχηματιστεί κυβέρνηση. Θα υπάρξει μια μικρή περίοδος γεμάτη «πυρετώδεις» διαβουλεύσεις όπου για τα μάτια του κόσμου θα λένε όλοι προβληματισμένοι «μήπως να βάζαμε και την ΝΔ;». Θα πει μόνη της η ΝΔ το «όχι» και θα σχηματιστεί για λόγους «εθνικής ανάγκης και επιβίωσης» μια κυβέρνηση της κεντροαριστεράς που θα ολοκληρώσει το έργο Τσίπρα μέσα στα επόμενα δυο-τρία χρόνια που θα κυβερνήσει.

Μετά θα έχουμε πια υποχρεωτικά πλεονάσματα μόνο στο 2%, κάποια μικρή έστω ανάπτυξη και οι συντάξεις θα μπορούν επιτέλους να μηδενιστούν (ή και να διατηρηθούν, πράγμα λίγο δύσκολο αλλά με τους Έλληνες όλα να τα περιμένεις). Με τις υγείες μας. Το 2060 που βγαίνουμε από το μνημόνιο θα γίνουν γιορτές και καύσεις πυροτεχνημάτων σε όλη τη χώρα!

Δεν θέλω να με δέσετε, δέστε τον Πάπα και τον δήμαρχο!

Το παράπονο του ανορθολογιστή ψεκασμένου φίλου μου κυρίου Ουτιδανίδη μεταφέρω σήμερα. Χτες βράδυ μου έλεγε τα εξής:

Το πρόβλημα με την είδηση ότι ο δήμαρχος της Άγκυρας υποψιάζεται πως οι σεισμοί στο Αιγαίο είναι υποκινούμενοι και έργο σεισμικών ερευνών δεν βρίσκεται στην γραφικόιτητά του αλλά στην επικινδυνότητά του. Κι είναι επικίνδυνο γιατί ενισχύει μια αντιπαλότητα γειτόνων που δεν έχουν και την πιο ειρηνική προϊστπορία πίσω τους.

Δικός μου άνθρωπος ο δήμαρχος, ψεκασμένος κι αυτός όπως κι εγώ! Εγώ βέβαια πιστεύω πως οι σεισμοί είναι βασικά έργο της φύσης κι οι δυο λαοί πρέπει να ζήσουν ειρηνικά μια και μετά το 1923 χώρισαν τα τσανάκια τους και δεν έχουν λόγους να μαλώνουν. Είμαι όμως κι εγώ ψεκασμένος και ανορθολογιστής καθώς εγώ πιστεύω ότι η Γη είναι επίπεδη!

Ναι, επίπεδη! Εξ άλλου κι άλλοι πολλοί σαν εμένα υποστηρίζουν το ίδιο, ότι η γη είναι επίπεδη, κι ας παρατήρησαν οι αρχαίοι εδώ και χιλιάδες χρόνια ότι είναι στρογγυλή, κι ας μέτρησε ο Ερατοσθένης από τον 3ο πΧ αιώνα με εκπληκτική ακρίβεια την διάμετρό της. Την υπολόγισε 39.690 χλμ. και τώρα την βρίσκουμε 40.615 χλμ. Φοβερός ο τύπος αλλά δεν έχει σημασία, έκανε λάθος! Κι ας την βλέπουν στρογγυλή από τα διαστημόπλοια, τα αμφισβητώ κι αυτά. Μήπως πήγαμε ποτέ στη Σελήνη; κατασκευάσματα του χόλυγουντ όλα κι οι αεροφωτογραφίες της Γης και όλα τα παραμύθια της νέας τάξης.

Μπορεί να φοβάμαι τον συμψεκασμένο και συνανορθολογιστή δήμαρχο της Άγκυρας γιατί με τις θεωρίες του υπάρχει κίνδυνος να μας μπλέξει σε πόλεμο, αλλά το άλλο, ότι η Γη είναι επίπεδη, μ' αρέσει και το πιστεύω!

Είμαι ψεκασμένος ή ανορθολογιστής; μήπως είμαι παράλογος; ... ίσως ... όμως πόσο πιο ανορθολογιστής, ψεκασμένος και παράλογος είμαι από κάποιον που πιστεύει ότι ένας θεός έφτιαξε τον κόσμο των τρισεκατομμυρίων άστρων και των τρισεκατομμυρίων ετών και μετά έκανε γιο με μια παρθένα και τον έστειλε στην Ιερουσαλήμ να μιλάει με τους Ιουδαίους για την ύπαρξή του! Ε, όχι ρε παιδιά, αν ο Πάπας που τα λέει αυτά είναι αξιοσέβαστος άνθρωπος, εγώ γιατί να μην είμαι επίσης σοβαρός σαν κι αυτόν έστω. Στο κάτω κάτω οι δικές μου θεωρίες περί επίπεδης γης δεν θα προκαλέσουν ούτε πολέμους, σταυροφορίες, ιερές εξετάσεις ούτε απειλούν κανέναν με επίγεια ή ουράνια κόλαση. Το κέφι μου κάνω και θέλω να την βλέπω την χωράφα μπροστά μου επίπεδη και χωρίς τον κίνδυνο να με ζαλίζουν οι στροφές της ή να με ρίξουν κάτω αν είναι στγρογγυλή και γυρνάει ασταμάτητα. Ενώ ο δήμαρχος κι ο Πάπας, ανορθολογιστές, παράλογοι και ψεκασμένοι κι αυτοί σαν εμένα είναι μάλλον πιο επικίνδυνοι. Δέστε αυτούς αν θέλετε, όχι εμένα!

  

Μαθήματα πολιτικής οικονομίας

Με τον Βαρουφάκη μπορεί να διαφωνεί κανείς όσο θέλει. Εγωιστής, φιλάρεσκος, μούτρο, τζογαδόρος ... πες τον ό,τι θέλεις αλλά αναλυτή της πολιτικής οικονομίας σαν κι αυτόν δεν θα βρεις. Όποιος διάβασε τον "Μινώταυρο" ξέρει πως κινείται η οικονομία στον κόσμο κι όποιος διάβασε το άρθρο του στην Εφημερίδα των Συντακτών ξέρει πως κινήθηκαν τα πράγματα το 2010-11 που η Ελλάδα χρεοκόπησε και πως φτάσαμε σε αυτά τα μνημόνια που ζούμε τα τελευταία έξι επτά χρόνια. 

Είναι ένα μακροσκελές άρθρο αλλά όχι τεράστιο και συνοψίζει μέσα σε λίγες μόνο σελίδες όλη την ιστορία του πως μας χρησιμοποίησαν για δικό τους όφελος χωρίς εμείς να πάρουμε σε αντιστάθμισμα το παραμικρό ή μάλλον με συνέπεια να φορτωθούμε βάρη που δεν μας αναλογούσαν (ακαμάτηδες και τεμπέληδες που έπρεπε να φτωχοποιηθούμε κάτω από το γιούχα των άλλων λαών), βάρη που δεν ήταν όλα αναγκαία και αναπόφευκτα. Βεβαίως εμείς σαν λαός (με τους ηγέτες που είχαμε) χρεοκοπήσαμε κι έπρεπε να πληρώσουμε γι αυτό, όχι όμως έτσι ούτε με τέτοιο τίμημα.

Διαβάστε το εξαιρετικό αυτό άρθρο που φωτίζει όσα μυστήρια μας κρύβουν ο Σόιμπλε κι η Μέρκελ κι η Λαγκάρντ και που είναι κοινά μυστικά σε όλους τους οικονομολόγους στον κόσμο. Ο Βαρουφάκης μας τα δίνει σε απλή γλώσσα, εκλαϊκευμένα, όπως έχει την ικανότητα να κάνει με τρόπο θαυμάσιο. 

(Να σημειώσω εδώ ότι προσωπικά διαφωνώ μόνο με την τελευταία πράγραφο του άρθρου.)

**********

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΗΝ ΕΦ.ΣΥΝ 

Οταν τα πρωτοσέλιδα ασχολούνται, άλλη μια φορά, με το τι είπε η Λαγκάρντ στη Μέρκελ και τι της είπε ο Σόιμπλε, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η λήθη - το να ξεχάσουμε το αίτιο που η χώρα μας μετατράπηκε σε αποικία χρέους από «εταίρους» που αρνούνται πεισματικά να την αποφυλακίσουν.

Ποιο ήταν το αίτιο; Η χρεοκοπία των γαλλογερμανικών τραπεζών το 2009 και η διάσωσή τους με τα μνημονιακά μας δάνεια.

Στις αρχές του 2009 η καγκελάριος Μέρκελ έγινε έξαλλη όταν της είπαν ότι είχε 24 ώρες να βρει πάνω από 400 δισ. ευρώ που έπρεπε να δοθούν στις γερμανικές τράπεζες ώστε να συνεχίσουν να λειτουργούν τα ΑΤΜ τους.

Ο λόγος; Είχαν καταρρεύσει οι οροσειρές στοιχημάτων τους στα παράγωγα χρέους της Γουόλ Στριτ. Επρόκειτο για τον ορισμό του πολιτικού κωνείου για τη συντηρητική, και «κονόμα», κ. Μέρκελ. «Τουλάχιστον έληξε το θέμα», πρέπει να σκέφτηκε. Μόνο που δεν είχε λήξει.

Λίγους μήνες αργότερα μια άλλη ομοβροντία τηλεφωνημάτων απαίτησε παρόμοιο αριθμό δισεκατομμυρίων, για τις ίδιες τράπεζες. Γιατί; Επειδή είχαν δανείσει 477 δισεκατομμύρια ευρώ στις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, εκ των οποίων τα 102 δισεκατομμύρια στην Ελλάδα που, τώρα, αδυνατούσε να τα αποπληρώσει.

Εκείνη την εποχή είχε μόλις αναλάβει το ομοσπονδιακό υπουργείο Οικονομικών ο κ. Σόιμπλε. Αμέσως εισέπραξε ρητή εντολή της κ. Μέρκελ: «Βρες λύση που να μην απαιτεί από μένα να πάω στη Βουλή να ζητήσω άλλες εκατοντάδες δισεκατομμύρια για τις τράπεζές μας».

Οπως είπε την ίδια εποχή ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, τότε πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, πρόεδρος του Eurogroup και μετέπειτα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, «όταν σφίγγουν τα πράματα, αναγκάζεσαι να πεις ψέματα».

Το ψέμα που ο κ. Σόιμπλε βρήκε να πει, μετά από συνεννόηση με τη Γαλλίδα ομόλογό του Κριστίν Λαγκάρντ, ήταν ότι το ελληνικό μνημονιακό δάνειο, που στόχο είχε τη διάσωση των τραπεζών τους, ήταν χειρονομία αλληλεγγύης προς τους... Ελληνες, οι οποίοι, αν και ανάξιοι συν ανυπόφοροι, ήταν ακόμη μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας κι έπρεπε να... διασωθούν.

Ο λόγος; Είχαν καταρρεύσει οι οροσειρές στοιχημάτων τους στα παράγωγα χρέους της Γουόλ Στριτ. Επρόκειτο για τον ορισμό του πολιτικού κωνείου για τη συντηρητική, και «κονόμα», κ. Μέρκελ. «Τουλάχιστον έληξε το θέμα», πρέπει να σκέφτηκε. Μόνο που δεν είχε λήξει.

Λίγους μήνες αργότερα μια άλλη ομοβροντία τηλεφωνημάτων απαίτησε παρόμοιο αριθμό δισεκατομμυρίων, για τις ίδιες τράπεζες. Γιατί; Επειδή είχαν δανείσει 477 δισεκατομμύρια ευρώ στις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, εκ των οποίων τα 102 δισεκατομμύρια στην Ελλάδα που, τώρα, αδυνατούσε να τα αποπληρώσει.

Εκείνη την εποχή είχε μόλις αναλάβει το ομοσπονδιακό υπουργείο Οικονομικών ο κ. Σόιμπλε. Αμέσως εισέπραξε ρητή εντολή της κ. Μέρκελ: «Βρες λύση που να μην απαιτεί από μένα να πάω στη Βουλή να ζητήσω άλλες εκατοντάδες δισεκατομμύρια για τις τράπεζές μας».

Οπως είπε την ίδια εποχή ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, τότε πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, πρόεδρος του Eurogroup και μετέπειτα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, «όταν σφίγγουν τα πράματα, αναγκάζεσαι να πεις ψέματα».

Το ψέμα που ο κ. Σόιμπλε βρήκε να πει, μετά από συνεννόηση με τη Γαλλίδα ομόλογό του Κριστίν Λαγκάρντ, ήταν ότι το ελληνικό μνημονιακό δάνειο, που στόχο είχε τη διάσωση των τραπεζών τους, ήταν χειρονομία αλληλεγγύης προς τους... Ελληνες, οι οποίοι, αν και ανάξιοι συν ανυπόφοροι, ήταν ακόμη μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας κι έπρεπε να... διασωθούν.

Οταν στα τέλη του 2009 το ελληνικό Δημόσιο έπαψε να μπορεί να μετακυλίει τα χρέη του, τρεις γαλλικές τράπεζες βρέθηκαν αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο ζημιών από περιφερειακό χρέος που ήταν τουλάχιστον διπλάσιο από το μέγεθος της γαλλικής οικονομίας.

Πράγματι, οι αριθμοί που αναφέρει η «διεθνής» των κεντρικών τραπεζών, η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (Bank of International Settlements), αποκαλύπτουν μια πραγματικά τρομακτική εικόνα: οι τρεις αυτές γαλλικές τράπεζες είχαν δανείσει και στοιχηματίσει τόσο πολύ χρήμα που αν μόλις το 3% των ανοιγμάτων τους «κοκκίνιζαν» (π.χ. κάποιοι δανειολήπτες χρεοκοπούσαν και δεν κατάφερναν να αποπληρώσουν συνολικά το 3% των ανοιγμάτων των τραπεζών αυτών), θα χρειάζονταν διάσωση από τη γαλλική κυβέρνηση.

Σε ευρώ αυτό σήμαινε κάτι απλό: αν 106 δισ. ευρώ από τα δάνεια που είχαν χορηγήσει στις περιφερειακές κυβερνήσεις, νοικοκυριά και εταιρείες δεν αποπληρώνονταν, το ήδη πιεσμένο (δημοσιονομικά) γαλλικό κράτος έπρεπε να διασώσει τις μεγάλες γαλλικές τράπεζες.

Μόνο τα δάνεια αυτών των τριών γαλλικών τραπεζών προς τις κυβερνήσεις της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας ισοδυναμούσαν με το 34% της συνολικής γαλλικής οικονομίας - 627 δισ. ευρώ, για να είμαστε ακριβείς. Επιπλέον, οι τράπεζες αυτές τα προηγούμενα χρόνια είχαν δανείσει 102 δισ. ευρώ στο ελληνικό κράτος.

Μια ελληνική στάση πληρωμών θα έφερνε την αδυναμία των κυβερνήσεων της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλία να αναχρηματοδοτήσουν, με προσιτά επιτόκια, τα χρέη τους, που, αθροιστικά, έφταναν περίπου το 1,76 τρισ. ευρώ, και θα δυσκολεύονταν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους από τις τρεις μεγαλύτερες γαλλικές τράπεζες. Εν μιά νυκτί οι κύριες γαλλικές τράπεζες θα έρχονταν αντιμέτωπες με την απώλεια του 19% του «ενεργητικού» τους, τη στιγμή που αρκούσε μια ζημία της τάξης του 3% για να καταστούν αφερέγγυες.

Σε τέτοια περίπτωση, η γαλλική κυβέρνηση θα χρειαζόταν, προκειμένου να καλύψει το κενό, ούτε λίγο ούτε πολύ 562 δισ. ευρώ, επίσης εν μιά νυκτί. Η Γαλλία, όμως, αντίθετα με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών, που έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει τέτοιες ζημίες στην κεντρική της τράπεζα (τη FED), είχε διαλύσει τη δική της κεντρική τράπεζα το 2000, προκειμένου να υιοθετήσει το κοινό νόμισμα, και ήταν αναγκασμένη να βασίζεται στην καλοσύνη της κοινής ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Αλίμονο, όμως, η ΕΚΤ είχε συσταθεί με τη ρητή απαγόρευση οποιασδήποτε μεταφοράς ελληνολατινικών κακών χρεών, είτε ιδιωτικών είτε δημόσιων, στα βιβλία της. Τελεία. Αυτός ήταν ο όρος της Γερμανίας για να μοιραστεί το μονάκριβο μάρκο της, μετονομάζοντάς το σε ευρώ, με τη σάρα και τη μάρα της Ευρώπης.

Να ο λόγος που πανικός κυρίευσε τη Γαλλίδα υπουργό Οικονομικών, Κριστίν Λαγκάρντ. Καλούνταν, με κάποιο ταχυδακτυλουργικό κόλπο, να βρει 562 δισ. ευρώ.

Να και ο λόγος που ο Ντομινίκ Στρος-Καν, ο οποίος ήταν τότε γενικός διευθυντής του ΔΝΤ αλλά είχε σκοπό να χρησιμοποιήσει εκείνη τη θέση για να διεκδικήσει δύο χρόνια αργότερα τη γαλλική προεδρία, συνασπίστηκε με την κ. Λαγκάρντ ώστε να βρεθεί πακέτο διάσωσης για τις γαλλικές τράπεζες. Διαφορετικά, και μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, το 1,29 τρισ. ευρώ του χρέους της γαλλικής κυβέρνησης θα «κοκκίνιζε» και το ευρώ θα έπαυε να υπάρχει.

Λαγκάρντ και Σόιμπλε, λοιπόν, για να ξεπεράσουν το πρόβλημα με τις γαλλογερμανικές τράπεζες, σχεδίασαν από κοινού, με την αγαστή συμπαράσταση του Στρος-Καν, τη δανειοδότηση του ελληνικού Δημοσίου με γιγαντιαίο ποσό από το οποίο θα εξοφλούνταν οι γαλλο-γερμανικές τράπεζες.

Επί πλέον, το μεγαλύτερο μέρος των δανείων, που θα προέρχονταν από την Ευρώπη, δεν θα έβγαινε από τα ταμεία αυτής καθ' εαυτήν της Ε.Ε. αλλά θα έπαιρνε τη μορφή μιας σειράς διμερών δανείων, δηλαδή από τη Γερμανία προς την Ελλάδα, από την Ιρλανδία προς την Ελλάδα, από τη Σλοβενία προς την Ελλάδα κ.ο.κ., με το κάθε διμερές δάνειο να έχει μέγεθος ανάλογο με τη σχετική οικονομική ισχύ του δανειστή - μια περίεργη εφαρμογή του ρητού του Καρλ Μαρξ: «Από τον καθένα σύμφωνα με τις δυνατότητές του, στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του».

Ετσι, λοιπόν, από κάθε 1.000 ευρώ που θα δίνονταν στην Αθήνα, για να μεταβιβαστούν τελικά στις γαλλικές και στις γερμανικές τράπεζες, η Γερμανία θα εγγυόταν 270 και η Γαλλία 200, με τις μικρότερες και οικονομικά ασθενέστερες χώρες να παρέχουν εγγυήσεις για τα υπόλοιπα 530 ευρώ.

Αυτό ήταν το ωραίο της «διάσωσης» της Ελλάδας, τουλάχιστον από τη σκοπιά της Γαλλίας και της Γερμανίας: εναπέθετε το μεγαλύτερο βάρος της διάσωσης των γαλλικών και των γερμανικών τραπεζών στις πλάτες φορολογούμενων πολιτών από χώρες που ήταν ακόμη πιο φτωχές από την Ελλάδα, όπως η Πορτογαλία και η Σλοβακία.

Κάπως έτσι μας «μίσησαν» οι φτωχότεροι λαοί της Ευρώπης, την ώρα που μας λοιδορούσε ο πλούσιος Βορράς. Κάπως έτσι, περήφανοι λαοί στράφηκαν ο ένας εναντίον του άλλου για χάρη των Γαλλογερμανών τραπεζιτών.

Με το που συνέρρευσαν τα δάνεια της διάσωσης στο ελληνικό υπουργείο Οικονομικών, ξεκίνησε η επιχείρηση «Ξεφόρτωμα». Ηδη τον Οκτώβριο του 2011 η έκθεση των γερμανικών τραπεζών στο ελληνικό δημόσιο χρέος είχε μειωθεί θεαματικά από τα 91,4 δισ. ευρώ στα 27,8 δισ. Πέντε μήνες αργότερα, τον Μάρτιο του 2012, είχε πέσει κάτω από τα 795 εκατομμύρια.

Εν τω μεταξύ, οι γαλλικές τράπεζες ξεφόρτωναν ακόμη πιο γρήγορα: τον Σεπτέμβριο του 2011 είχαν απαλλαγεί από ελληνικά κρατικά ομόλογα 63,6 δισ. ευρώ και τον Δεκέμβριο του 2012 τα βιβλία τους ήταν πλέον «καθαρά» από τέτοια ομόλογα. Η όλη επιχείρηση, λοιπόν, ολοκληρώθηκε μέσα σε λιγότερο από μία διετία. Αυτός υπήρξε ο πραγματικός λόγος της ελληνικής «διάσωσης».

Ηταν η Κριστίν Λαγκάρντ και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τόσο αφελείς ώστε να προσδοκούν ότι το χρεοκοπημένο ελληνικό κράτος θα επέστρεφε αυτά τα χρήματα και μάλιστα τοκισμένα; Φυσικά όχι. Αυταπάτες δεν έτρεφαν.

Ηξεραν ότι αυτό που έκαναν δεν ήταν παρά μια κυνική μεταφορά ζημιών από τα βιβλία των γαλλογερμανικών τραπεζών στις πλάτες των πιο αδύναμων φορολογούμενων της Ευρώπης. Ηξεραν, και ξέρουν, ότι το ελληνικό χρέος θα κουρευτεί.

Ομως το κούρεμα θα σημάνει παραδοχή στα διοικητικά συμβούλια και κοινοβούλιά τους ότι τόσα χρόνια έλεγαν ψέματα. Γι' αυτό θα αρνούνται να το κουρέψουν «όσο τους παίρνει», με κάθε αναβολή να συνεισφέρει στην ερημοποίηση της Ελλάδας.

Και για πόσο «θα τους παίρνει»; 

Όσο εμείς υπογράφουμε τα παλιόχαρτα που μας παρουσιάζουν στο Eurogroup συνυπογράφοντας, ουσιαστικά, την ερημοποίηση της χώρας μας.

**********

Τώρα που τελείωσε το άρθρο για το οποίο σημείωσα εξ αρχής ότι διαφωνώ με την τελευταία του παράγραφο, πρέπει να πω δυο μόνο λόγια. 

Ναι, το δέσιμο της Ελλάδας έγινε το 2010-11 και προέκυψε από τον χειρισμό των Σόιμπλε-Λαγκάρντ (υπουργοί οικονομικών Γερμανίας και Γαλλίας) όπως τον περιγράφει ο Βαρουφάκης. Τότε υπήρχε περιθώριο για τον δικό μας "εκβιασμό". Και ... ναι, ήμασταν σε δεινή θέση, όμως τότε η χρεοκοπία μας θα οδηγούσε σε άμεση χρεοκοπία το ευρώ, συνεπώς η θέση μας ήταν διαπραγματεύσιμη. 

Μετά την διετία, το πρόβλημα δεν το είχαν πια ούτε η Γερμανία ούτε η Γαλλία, το είχε εξ ολοκλήρου η Ελλάδα κι ως εκ τούτου υπέκυπτε πλέον στους οποιουσδήποτε εκβιασμούς των Γερμανών. Φυσικά ο Σόιμπλε μας ήθελε εκτός ευρώ από το 2012 κι ακόμα μας θέλει έξω. Και φυσικά ήμασταν καράβι ακυβέρνητο στα χέρια του και στη διαπραγμάτευση του Σαμαρά το 2012 και στη διαπραγμάτευση του Τσίπρα το 2015. 

Το να μην υπογράφουμε τώρα πια τα κωλόχαρτα που μας δίνουν στο Γιούρογκρουπ είναι μια κουβέντα που δοκιμάστηκε (την δοκίμασε ο ίδιος ο Βαρουφάκης) κι απέτυχε. Και προφανώς κάτι παραπάνω έχουμε πληρώσει γι αυτό. Η προσπάθεια έπρεπε να γίνει κι έγινε και τέλος. Από εδώ και πέρα ο ίδιος ο λαός κουράστηκε από τα πειράματα και δέχτηκε την ήττα. 

Γι αυτό και δεν αντιδρά κανείς, γιατί κανείς δεν πιστεύει ότι υπάρχει πραγματικά διέξοδος. Πράγμα που δεν συνέβαινε το 2010 και 2011 και 2012 όταν ακόμα όλοι έβλεπαν ότι το πράγμα «παίζεται» κι ότι υπάρχει περιθώριο εκβιασμού. Μετά το PSI και το αγγλικό δίκαιο και την αποπληρωμή των γαλλογερμανικών τραπεζών δεν είχαμε καμιάν ελπίδα. Ίσως κι οι μαγκιές του 2015 να ήταν τελικά αχρείαστες αφού ήταν βήμα μετέωρο στο κενό. Όσο για τα περαιτέρω, καλό κατευόδιο σε όλους μας, στη δική μου σύνταξη, στη δική σας καλοπέραση και στης Ελλάδας την ψωροπερηφάνια αφού πραγματικά ... μάλλον δεν υπάρχει ελπίς.