Τετάρτη 2 Αυγούστου 2017

Αριστοτέλης: Αριστεία = Αριστοκρατία


Ο Αριστοτέλης στα πολιτικά του λέει ότι δημοκρατία είναι το πολίτευμα όπου άρχουν οι πολλοί (όλοι) και ολιγαρχία εκείνο στο οποίο άρχουν λίγοι (οι «άριστοι»). Συνεχίζοντας λέει ότι ολιγαρχία είναι το πολίτευμα όπου οι Αρχές (κυβέρνηση, δικαστές, βουλή) εκλέγονται και δημοκρατία είναι το πολίτευμα όπου οι Αρχές κληρώνονται. Με την εκλογή προκύπτουν ως Αρχή οι ολίγοι (λεγόμενοι «άριστοι») ενώ με την κλήρωση προκύπτουν όλοι (λεγόμενοι «δήμος» ή «λαός»).

Λαός ελεύθερος είναι ο λαός που δεν είναι υπήκοος κάποιων κυρίαρχων (μιας ολιγαρχίας) αλλά που αυτοκυβερνάται. Ο λαός είναι ελεύθερος όταν ο δήμος (δηλαδή όλοι οι πολίτες) αποκτά όλα τα αξιώματα της πολιτείας μέσω του μοναδικού τρόπου με τον οποίο μπορεί να γίνει αυτό, με την κλήρωση. Όλοι περνούν από όλες τις θέσεις εξουσίας με τυχαίο (άρα όχι προβλεπτό) τρόπο και για μικρό διάστημα, χωρίς ποτέ να επανέρχονται στο ίδιο αξίωμα. 
Αυτό είναι ελευθερία και δημοκρατία. 
Αυτό εννοούσαν οι αρχαίοι όταν έλεγαν ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Όταν έλεγαν ότι οι "άλλοι" είναι "βάρβαροι" εννοούσαν ότι είναι υπήκοοι ενός βασιλιά ή μιας ολιγαρχίας.

Σήμερα βρισκόμαστε πολύ μακριά από την ελληνική εκδοχή της ελευθερίας. Λέμε ελευθερία την επιλογή δυναστών με βάση την "εθνική" τους ταυτότητα, δηλαδή ένα έγγραφο. Κάποιοι νομίζουν ότι πίσω από το έγγραφο κρύβεται "αίμα" ή DNA.  Καθένας δικαιούται να είναι όσο ηλίθιος θέλει.
Έχοντας μάθει από μικρά παιδιά να ονομάζουμε "δημοκρατία" ένα σύστημα επιλογής της ολιγαρχίας που θα μας κυβερνά (εκλογές κομμάτων ανά τετραετία), μαθαίνουμε ταυτόχρονα και την αυταπάτη της "αριστείας", όπου οι άνθρωποι δεν θεωρούνται διαφορετικοί αλλά καλύτεροι ή χειρότεροι. 
Όπως με την εκλογή, έτσι και με την αριστεία εισάγουμε στην κοινωνία σχέσεις ανισοτικές, σχέσεις διάταξης, αντί των σχέσεων ισοδυναμίας.

Ένα πολύ μικρό, ένα τόσο δα μικρό βήμα πάει να γίνει. Να κληρώνονται μεταξύ ΟΛΩΝ των μαθητών μιας τάξης οι σημαιοφόροι κι οι παραστάτες της σημαίας στις εθνικές εορτές. Τι πιο απλό, τι πιο δίκαιο, τι πιο δημοκρατικό, τι πιο προφανές!!! 
Δεν έχουν όλοι οι μαθητές το δικαίωμα να κρατούν τη σημαία; Δεν είναι όλοι πατριώτες; Τότε τι νόημα έχει να την κρατά ο καλύτερος στη βαθμολογία; Τι κρύβεται πίσω από την άρνηση μιας απλής πράξης που προ πολλού έπρεπε να είχε εφαρμοστεί αλλά καθυστερήσαμε να την σκεφτούμε όπως δεν σκεφτόμαστε και πολλά άλλα πράγματα στη ζωή μας;
Πίσω από το «όχι» στην κλήρωση του σημαιοφόρου και του παραστάτη, δηλαδή πίσω από την άρνηση του δικαιώματος να έχουν ΟΛΟΙ πρόσβαση στο εθνικό σύμβολο, κρύβεται μια αριστοκρατική αντίληψη, ολιγαρχική, αντιδημοκρατική και ολιγόψυχη του ντόπιου συντηρητισμού.
Ίσως κάποιοι το θεωρούν δευτερεύον, όμως δεν είναι. Αντιθέτως είναι αποκαλυπτικό μιας βαθιάς αντιδημοκρατικότητας και μιας πολιτικής μυωπίας. 
Δεν είναι απλή υστέρηση στη σκέψη, είναι βαθύς συντηρητισμός και κόμπλεξ.

Λυπάμαι που επιτίθεμαι έτσι σε ανθρώπους που δεν γνωρίζω, αλλά, δεν μπορώ να πω λιγότερα όταν σε μια τόσο λαϊτ εκδοχή της δημοκρατίας κάποιοι το βρίσκουν αναγκαίο να αντισταθούν.