Ουδέν καλόν αμιγές κακού

Η θέση μου για τις συμφωνίες της Ελλάδας με Ιταλία κι Αίγυπτο για τις ΑΟΖ είναι γνωστή. Τις θεωρώ και τις δυο θετικές, παρά τις παραχωρήσεις που περιλαμβάνουν, γιατί δημιουργούν ένα διεθνές πλαίσιο συμμαχιών απολύτως αναγκαίο στη διαμάχη μας με την Τουρκία.

Ουδέν καλόν, όμως, αμιγές κακού. Κι αυτό, δεν είναι μια απλή παρένθεση σε έναν σχολιασμό. Τώρα, αυτές οι παραχωρήσεις που έγιναν, καταγράφτηκαν και σαν τουρκικές θέσεις επίσημα και στον ΟΗΕ. Αυτό έγινε με επίσημη επιστολή Σινιρλίογλου προς Γκουτιέρες, δηλαδή του Μόνιμου Αντιπροσώπου της Τουρκίας στον ΟΗΕ προς τον Γενικό Γραμματέα του οργανισμού.

Ο Σινιρλίογλου (δηλαδή η Τουρκία σαν κράτος) τονίζει στον ΟΗΕ πως με τις συμφωνίες της η Ελλάδα αναγνωρίζει ότι τα νησιά δεν δικαιούνται αυτομάτως υφαλοκρηπίδα.  

Γράφει η επιστολή μεταξύ άλλων:

«Ακόμη και η Κρήτη, το πέμπτο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου με έκταση 8.300 τετραγωνικά χιλιόμετρα, έχει λάβει μειωμένη επήρεια σύμφωνα με την αποκαλούμενη συμφωνία Αιγύπτου και Ελλάδος. Ωστόσο, ο επίμονος ελληνικός ισχυρισμός προβλέπει πλήρη επήρεια για το Καστελλόριζο, αν και θα του δινόταν μόνο αιγιαλίτιδα ζώνη, αλλά καθόλου υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ σύμφωνα με τη νομολογία των σχετικών διεθνών δικαστηρίων».

Πραγματικά υπάρχουν αποφάσεις δικαστηρίων επί διεθνών υποθέσεων που δικαιώνουν αυτόν τον ισχυρισμό (Γαλλία-Βρετανία το 1977, Ρουμανία-Ουκρανία το 2009 και Νικαράγουα-Κολομβία το 2012. Αυτές επικαλείται η Τουρκία. Η Τουρκία κατηγορεί την Ελλάδα ότι με την υπογραφή αυτών των συμφωνιών τορπίλισε τις διερευνητικές επαφές. Αυτές είχε συμφωνηθεί να ξεκινούσαν την επόμενη μέρα της συμφωνίας με την Αίγυπτο και θα είχαν ως αντικείμενο συζήτησης και άλλα θέματα πέραν της υφαλοκρηπίδας. Μάλιστα η Τουρκία λέει πως το ότι οι διερευνητικές επαφές δεν θα είχαν ως μόνο αντικείμενο την υφαλοκρηπίδα το έχει δεχτεί με επιστολή της στον ΟΗΕ και η Ελλάδα, δια μέσου της Μόνιμης Αντιπροσώπου της κυρίας Θεοφίλη.

Οι διεθνείς υποθέσεις και συνθήκες είναι αρκετά πολύπλοκες διαδικασίες και ουδέν καλόν εξ αυτών δεν είναι ποτέ αμιγές κακού, χωρίς να παραγνωρίζεται και το αντίστροφο. Το ανέφερα αυτό γιατί είμαστε συνηθισμένοι σε προτάσεις και συνθήματα του τύπου άσπρο-μαύρο, όταν η ζωή σε όλες της τις εκφάνσεις προτιμά πιο γκρίζα χρώματα. 

Τουρκική βαθιά ψυχή

Για να κατανοήσει κανείς την Τουρκία, πρέπει να γνωρίζει την ιστορία της. Μιλάω, βέβαια, για την πρόσφατη, από το 1923 ως σήμερα, αλλά και την παλιότερη, την οθωμανική και προ-οθωμανική της ταυτότητα. Ο συγγραφέας και δημοσιογράφος-αναλυτής κ. Γ.Στάμκος ασχολήθηκε με το θέμα και δημοσιεύει σήμερα ένα μακροσκελές άρθρο που δύσκολα διαβάζεται από τον ανύποπτο αναγνώστη. Αφορμή πήρε από την ρήση του ΥπΕξ της Τουρκίας που ανέφερε μεταξύ άλλων ότι η Ελλάδα δεν είναι "αρχιπελαγικό κράτος". Ο Γ.Στάμκος διαφωνεί (κι εγώ μαζί του). Θα αναδημοσιεύσω ένα μέρος αυτού του άρθρου, όχι το τμήμα που μιλά για την Ελλάδα, αλλά, για εκείνο που αφορά στην "ηπειρωτική Τουρκία" και θα κάνω ελάχιστα σχόλια. Νομίζω αξίζει τον κόπο. Σημειώνω ότι είναι ένα απόσπασμα από όλο το άρθρο που είναι μακροσκελές

τίτλος: «Ηπειρωτική Τουρκία απέναντι στην Αρχιπελαγική Ελλάδα»

.....................

Σε αντίθεση με τις υπόλοιπες χερσονήσους της Μεσογείου (Βαλκανική, Ιβηρική και Ιταλική) η χερσόνησος της Μικρά Ασίας, που καταλαμβάνει το 95% της έκτασης της σημερινής Τουρκίας, είναι ένας χώρος με ενιαία ηπειρωτική γεωπολιτική ταυτότητα και με μια, σχετικά συμπαγή, εσωτερική συνοχή. Ο χώρος αυτός υπήρξε ιστορικά μια φυσική γέφυρα για το πέρασμα προς την Ασία προς την Ευρώπη.

Η Μικρά Ασία δεν ήταν όμως μόνον πέρασμα, αλλά κι ένα φυσικό αδιέξοδο για πολλούς εισβολείς που στοιβάζονταν σ’ αυτήν ερχόμενοι από την Ανατολή. Οι Πέρσες ήταν μια μικρή επώδυνη παρένθεση, που δεν άφησε και πολλά κατάλοιπα. Οι Άραβες ήταν μια μεγάλη απειλή αλλά η οργανωμένη αντίσταση των Βυζαντινών και το σκληρό περιβάλλον του οροπεδίου της Μικρά Ασίας αποθάρρυναν την εγκατάστασή τους, παρόλο που πίεζαν ασφυκτικά τις αμυντικές γραμμές της Ανατολικορωμαϊκής (Βυζαντινής) Αυτοκρατορίας για δύο σχεδόν αιώνες (8ος-9ος αι. μ.Χ.) Δε συνέβη όμως το ίδιο και στην περίπτωση των Τούρκων.

Χωρίς να προσχεδιάζουν την κατάκτηση της Μικρά Ασίας οι ορμώμενοι από το Ιράν Σελτζούκοι Τούρκοι βρέθηκαν μπροστά σε μια ανέλπιστη συγκυρία: μια ολόκληρη χερσόνησος, που το οροπέδιό της είχε κλίμα και χλωρίδα παρόμοια με εκείνη της κεντρικής Ασίας, ήταν ουσιαστικά ανυπεράσπιστη. Η άμυνα της Μικρά Ασίας ήταν για τους Βυζαντινούς μια δύσκολη κι εύθραυστη υπόθεση, καθώς βασιζόταν στον έλεγχο ορισμένων στρατηγικών σημείων, κυρίως συνοριακών, οχυρωμένων πόλεων. Οι υπερκινητικοί Τούρκοι είτε κατέλαβαν αυτά τα σημεία-κλειδιά είτε, το συχνότερο, απλά τα παρέκαμψαν. Επιπλέον, οι εμφύλιοι πόλεμοι των Βυζαντινών είχαν δημιουργήσει ένα πρόσφορο έδαφος για τη διείσδυση των Τούρκων, οι οποίοι δέκα χρόνια μετά τη μάχη στο Ματζικέρτ (1071 μ.Χ.) αντίκριζαν έκθαμβοι τα νερά της Ak Deniz, της «Λευκής Θάλασσας», όπως ονόμαζαν τη Μεσόγειο, σε αντιδιαστολή με τη Μαύρη Θάλασσα (Kara Deniz).

Ακόμη και μετά την αντεπίθεση των Ανατολικορωμαίων (Βυζαντινών) με τη συνδρομή των σταυροφορικών δυνάμεων (12ος μ.Χ. αιώνας) το οροπέδιο εγκαταλείφθηκε στους Τούρκους, καθώς αυτό που ενδιέφερε πρωταρχικά τους Βυζαντινούς ήταν να κρατήσουν την πυκνοκατοικημένη παραλιακή ζώνη, όπου το εμπόριο και τα πλούτη των λιμανιών ενίσχυαν τη δύναμή τους. Συμπερασματικά η Μικρά Ασία χάθηκε από αμέλεια. Κυριολεκτικά παραδόθηκε σ’ ένα λαό που βρισκόταν σε διαρκή κίνηση, αναζητώντας το δικό του ζωτικό χώρο...

Μια ηπειρωτική γεωφιλοσοφία

Οι Τουρκομάνοι νομάδες, αφού περιφέρονταν επί αιώνες στις στέπες της κεντρικής Ασίας μαζεύοντας γύρω από τα πόδια τους σύννεφα σκόνης, εισέβαλαν στη Μικρά Ασία με τη μορφή των Ορντού (ορδή = στρατός), κουβαλώντας μαζί τους μια νομαδική νοοτροπία κι έναν ηπειρωτικό παγανισμό, σύμφωνα με τον οποίο το (ιερό) κέντρο του κόσμου ήταν το “Κοσμικό Βουνό” (Ιμαλάια;). Με τέτοιο υπόβαθρο, σε σχέση με το οποίο η θάλασσα αντιπροσώπευε το άγνωστο χάος, δεν είναι παράξενο που οι Τούρκοι υπήρξαν για αιώνες θαλασσοφοβικοί. Εξάλλου, οι νομαδικές καταβολές της ελίτ των Τουρκομάνων πολεμιστών, που, αφού οι ίδιοι εξισλαμίστηκαν προηγουμένως από τους πολιτιστικά ανώτερους Πέρσες, στη συνέχεια εξισλάμισαν και εκτούρκισαν βιαίως τη Μικρά Ασία, δεν επέτρεψαν την εύκολη ενσωμάτωσή τους στην κουλτούρα των ναυτικών λαών της περιοχής.

Αμέσως μετά την αρχική εγκατάστασή τους στη Μικρά Ασία οι Τούρκοι άρχισαν να λυμαίνονται με ληστρικές επιδρομές την ενδοχώρα, προωθώντας την ερήμωσή της με την καταστροφή της αγροτικής οικονομίας. Όντας νομάδες αυτή η ερήμωση τους εξυπηρετούσε, καθώς η ύπαιθρος, απαλλαγμένη από αγροκτήματα, αποτελούσε πλέον μια ζώνη νομαδισμού, που δε διέφερε και πολύ απ’ εκείνη του Ιράν και της κεντρικής Ασίας, όπου τα ζώα μπορούσαν να βόσκουν ελεύθερα. Γι’ αυτούς η γη δεν είχε ιδιοκτήτη και είχε αξία μόνον όταν μπορούσε να θρέψει τα κοπάδια τους. Έτσι στη Μικρά Ασία η στέπα άρχισε να κερδίζει ραγδαία έδαφος έναντι της καλλιεργήσιμης γης…

Η οθωμανική σύνθεση

Εκτός από την επέκταση της στέπας μέσω της ερήμωσης των αγροτικών περιοχών, οι Τούρκοι επιχείρησαν να μεταμορφώσουν πλήρως τη Μικρά Ασία με την καταστροφή των «αθάνατων» πόλεών της. Χωρίς τις πόλεις οι Ανατολικορωμαίοι (Βυζαντινοί) όχι μόνο θα έχαναν ισχυρά ερείσματα στην περιοχή, αλλά και δε θα μπορούσαν πλέον να διαχέουν τον πολιτισμό τους, εφόσον οι πόλεις επιβάλλουν ιστορικά τα πρότυπά τους στην ύπαιθρο. Χωρίς τις πόλεις η αφομοίωση των αυτοχθόνων πληθυσμών θα ήταν πιο εύκολη υπόθεση.

Όμως, αν και κατέστρεψαν δεκάδες πόλεις, η αφομοίωση των αυτοχθόνων ήταν αργή και δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Σύμφωνα με το Γάλλο ιστορικό Κλοντ Καχέν το 12ο μ.Χ. αιώνα δεν υπήρχαν πάνω από 200.000-300.000 Τουρκομάνοι σε ολόκληρη τη Μικρά Ασία. Έναν αιώνα αργότερα ο τουρκικής καταγωγής πληθυσμός δεν ξεπερνούσε το 10% του συνολικού πληθυσμού της χερσονήσου. Και στις αρχές του 20ού αιώνα, έπειτα από εκτουρκιστική πολιτική οκτώ αιώνων, σχεδόν το 70% του πληθυσμού της Μικρά Ασίας αποτελούνταν από μη τουρκικής καταγωγής πληθυσμούς (χριστιανούς ή μουσουλμάνους). Ακόμη και σήμερα, αφού πλέον η περιοχή εκκενώθηκε βιαίως από Έλληνες, Αρμένιους και άλλους χριστιανικούς πληθυσμούς, υπολογίζεται ότι μόλις το 20% του πληθυσμού της Μικρά Ασίας θα μπορούσε να διεκδικήσει κεντροασιατική προέλευση. Με δυο λόγια οι νομάδες Τουρκομάνοι όχι μόνο δεν κατόρθωσαν ν’ αφομοιώσουν τους ντόπιους πληθυσμούς, αλλά οι ίδιοι αφομοιώθηκαν από το πλούσιο πολιτιστικό και εθνολογικό υπόβαθρο των λαών της Μικρά Ασίας, δημιουργώντας μια νέα οθωμανική σύνθεση.

“Δεν μπορέσαμε να ενστερνιστούμε τη ναυτιλία”

«Εμείς ήρθαμε στα εδάφη αυτά το 1071 μ.Χ. και δεν μπορέσαμε να ενσωματωθούμε με τους γηγενείς πληθυσμούς. Για παράδειγμα δεν μπορέσαμε να ενστερνιστούμε τη ναυτιλία. Είναι τέχνη να χειρίζεσαι τη θάλασσα. Χρειάζεται μεγάλη τεχνική. Ακόμη και η αλιεία δεν είναι κάτι που μπορείς να υποτιμήσεις…» είχε γράψει χαρακτηριστικά ο Τούρκος συγγραφέας και δημοσιογράφος Τσετίν Αλτάν, συνοψίζοντας τη χοντροκομμένη «ηπειρωτικότητα» των σημερινών Τούρκων. Για τον ίδιο η Τουρκία είναι ακόμη και σήμερα μια «μετακινούμενη κοινωνία», μια σύγχρονη νομάδα, που μετακινείται, δηλαδή δεν εγκαθίσταται, δεν ιδρύει χωριά και πόλεις: «Εμείς ποτέ δεν ιδρύσαμε πόλεις. Πάντα κατακτούσαμε ιδρυμένες πόλεις. Η οικοδόμηση πόλεων απαιτεί καλή χρήση του χρόνου και του τόπου. Εμποδίζει τη σπατάλη της ενέργειας και συμβάλλει στη χρησιμοποίησή της…» Σύμφωνα με τον Τσετίν Αλτάν ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της χώρας του είναι ότι «οι Τούρκοι, μεταναστεύοντας συνεχώς δεν μπορούν να στραφούν στην παραγωγή». Ο ίδιος παρατηρεί, τέλος, μια δυσαρμονία ανάμεσα στη Φύση και στη ζωή των Τούρκων και ιδιαίτερα την έλλειψη αρμονικής σχέσης με το θαλάσσιο στοιχείο. Θα έλεγε κανείς ότι βαθιά μέσα τους οι Τούρκοι συνεχίζουν να αισθάνονται παρείσακτοι στον τόπο που ζουν.»

.......................................

Ένα μικρό δικό μου σχόλιο:

Οι Τούρκοι δεν έφτιαξαν πόλεις, πουθενά από όπου πέρασαν. Κατέκτησαν πόλεις στην Ινδία, την Περσία, την Μεσοποταμία και την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Τις μετονόμασαν και τις έκαναν δικές τους. Είναι ένας πολιτισμός νομάδων και ιππέων. Γενναίος και ανεξάρτητος αλλά χωρίς πολιτισμό. Όποιον πολιτισμό έχουν τον πήραν από τους Άραβες, τους Πέρσες (κυρίως) και τους Ρωμιούς (δευτερευόντως). Στην πορεία από την Μογγολία και την Κίνα μέχρι τις ακτές του Αιγαίου (κι αργότερα ως την Σαχάρα και τον Ατλαντικό) άλλαξαν. Το γεγονός ότι εξισλαμίστηκαν νωρίς ήταν η μεγάλη ατυχία του ελληνισμού. Αλλιώς θα ήταν Βούλγαροι ή Ούγγροι ή Φινλανδοί, που είχαν την ίδια καταγωγή αλλά εκχριστιανίσθηκαν νωρίς και ταίριαξαν με τον δυτικό ελληνορωμαϊκό κόσμο.

Όσο κι αν φαίνεται υπερβολική ή περίεργη η τελευταία φράση του αποσπάσματος που ανάρτησα, είναι μια αλήθεια. «Βαθιά μέσα τους οι Τούρκοι συνεχίζουν να αισθάνονται παρείσακτοι στον τόπο που ζουν.»

Αμερικανικές εκλογές και νοθεία

Ο Ντόναλντ Τραμπ πήρε το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών και θα είναι ο υποψήφιός τους στις εκλογές που θα γίνουν τον Νοέμβριο στις ΗΠΑ. Αντίπαλός του ο Τζο Μπάιντεν των Δημοκρατικών, μια περίπτωση λούζερ που ωστόσο έχει ελπίδες γιατί αντίπαλός του είναι ο Τραμπ.

Στον χάρτη, τα ανοιχτόχρωμα μπλε είναι οι γερμανικής καταγωγής Αμερικάνοι. Καλύπτουν πάνω από το μισό της έκτασης των ΗΠΑ , όλες τις μέσες και βόρειες Πολιτείες.

Ο Τραμπ είναι αγαπητός όσο κανείς άλλος σε ένα γερμανικής καταγωγής και ακροδεξιάς ιδεολογίας ακροατήριο, που είναι πλειοψηφικό στις ΗΠΑ. Δεν είναι ευρέως γνωστό αλλά είναι αληθινό ότι η γερμανική εθνοτική ομάδα είναι η μεγαλύτερη μακράν στις ΗΠΑ. Ακόμα κι η γερμανική γλώσσα παραμένει η πέμπτη ομιλούμενη γλώσσα παρά την απόλυτη κυριαρχία των αγγλικών. Οι γερμανικής καταγωγής Αμερικάνοι, καταλαμβάνουν τις μέσες και βόρειες Πολιτείες και ψηφίζουν μαζικά Τραμπ. Με τη βοήθειά τους ο Τραμπ κέρδισε το 2016 και θα ήταν πάλι το φαβορί αν δεν του τύχαινε ο κορωνοϊός. Από εκεί ξεκινούν κι εκεί τελειώνουν οι ελπίδες του Μπάιντεν που υπόσχεται δημοκρατία ενώ ο Τραμπ υπόσχεται τον νόμο και την τάξη

Για την Ελλάδα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θέλουμε (σαν χώρα, όχι σαν πολίτες ο καθένας ξεχωριστά) τον Μπάιντεν. Κατά πρώτον, γιατί έχει από πίσω του τους Δημοκρατικούς, τον Ομπάμα και μια Αμερική της συνεννόησης με τον υπόλοιπο κόσμο κι όχι της σύγκρουσης. Κατά δεύτερον και ίσως σπουδαιότερο, γιατί ο Τραμπ είναι όχι μόνο προσωπικός φίλος με τον Ερντογάν αλλά και συνεταίρος. Ξενοδοχεία και τουριστικές εγκαταστάσεις στην Τουρκία (Κωνσταντινούπολη και αλλού) και πιθανά τα μελλοντικά πετρέλαια της ανατολικής Μεσογείου. Κατά τρίτον γιατί ο Τραμπ είναι αλλοπρόσαλλος, δεν θα κάνει το παραμικρό για την κλιματική αλλαγή και δεν θα διστάσει να κάνει τον κόσμο άνω-κάτω για να εξυπηρετήσει το προσωπικό του συμφέρον που το ταυτίζει με το συμφέρον της Αμερικής.

Στο συνέδριο των Ρεπουμπλικάνων ο Τραμπ υποστήριξε ότι μόνο με νοθεία θα τον ρίξουν. Έτσι κι αλλιώς η υποψία είναι διάχυτη ότι με νοθεία κέρδισε, με την συμβολή των Ρώσων που πείραξαν τις ηλεκτρονικές καταγραφές. Η αντιπροσωπευτική δημοκρατία της Αμερικής, κάποτε υποδειγματική, έχει γίνει αμφισβητούμενη σε κάθε επίπεδο, ιδιαίτερα μετά την "νίκη" του Μπους νεότερου επί του Αλ Γκορ. Τότε το αποτέλεσμα κρίθηκε από την Πολιτεία της Φλόριντα όπου κυβερνήτης ήταν ο αδελφός του Μπους. Το αποτέλεσμα (που βεβαίως ήταν υπέρ του Γκορ) αργούσε τόσες μέρες να βγει που το Ανώτατο δικαστήριο διέκοψε την καταμέτρηση και ανακήρυξε τον Τζορτζ Μπους τζούνιορ Πρόεδρο. Τα μηχανήματα καταμέτρησης ήταν όλα πειραγμένα. Ο Αλ Γκορ αρχικά αμφισβήτησε το αποτέλεσμα και ζήτησε επανακαταμέτρηση. Προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο, αλλά, κάποιοι του εξήγησαν ότι δεν έπρεπε να συνεχίσει κι εκείνος σταμάτησε. Όπως η Χίλαρυ κατηγόρησε τον Τραμπ για νοθεία, έτσι κι ο Τραμπ τώρα προειδοποιεί για νοθεία. Οι εκλογές στις ΗΠΑ κουρελιάστηκαν. 

Όπως και να έχει, όμως, αυτές οι εκλογές θα βγάλουν τον επόμενο πλανητάρχη. και δυστυχώς, από τα κέφια του τύπου που θα εκλεγεί θα εξαρτηθούν αρκετά πράγματα για τα εθνικά μας συμφέροντα και πάρα πολλά πράγματα της καθημερινής μας ζωής.

Εθνικό Ψέμα

ΣΟΥ ΕΙΠΑΝ ΨΕΜΑΤΑ ΠΟΛΛΑ

ΨΕΜΑΤΑ ΣΗΜΕΡΑ ΣΟΥ ΛΕΝΕ ΞΑΝΑ

«Το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθές». Το είπε ο Διονύσιος Σολωμός, ο εθνικός μας ποιητής. Δεν το ξέρουμε από μια απ' ευθείας καταγραφή του αλλά από τον Ιάκωβο Πολυλά που διέσωσε την φράση. 

Ο Νίκος Δήμου γράφει σχετικά με αυτή τη φράση:

«Μάθαμε την φράση, αλλά ποτέ δεν την σκεφθήκαμε ως το τέλος. Γιατί αν το κάναμε, θα είχαμε ανατρέψει τα μισά σχολικά μας βιβλία, που είναι γεμάτα εθνικιστικές υπερβολές. Με το ρητό του αυτό ο Διονύσιος Σολωμός, μέσα στην άνθιση του εθνικισμού, πραγματοποιεί την υπέρβασή του. Διαλύει αυτόματα τους εθνικούς μύθους επάνω στους οποίους βασίζεται κάθε υπέρ-πατριωτισμός. Η ιστορία γίνεται χώρος δικαίου. Αν ακολουθήσουμε την φράση του Σολωμού, ο πατριωτισμός γίνεται ένας νέος ανθρωπισμός. Αν κάνουμε σημαία μας την αλήθεια, τότε δεν χρειαζόμαστε πια πολλές σημαίες. Αν φτάσουμε να θεωρούμε εθνικό το αληθές, τότε πατρίδα όλων μας γίνεται μία: η αλήθεια.»

Ο σύμβουλος, σε θέματα εθνικής ασφάλειας, του Πρωθυπουργού κ. Αλ Διακόπουλος, εκ των ενόπλων δυνάμεων προερχόμενος είχε την ατυχία να πει την αλήθεια για το Ουρούτς Ρέι. 

«Ας μην κοροϊδευόμαστε» δήλωσε χθες ο Αντιναύαρχος, «το Oruc Reis έχει κάνει έρευνες. Δεν υπάρχει ολίγον έγκυος, εφόσον έχει κάνει έρευνα έστω και μισής ώρας, έχει κάνει έμπρακτη αμφισβήτηση».

Την λέμε αυτή την αλήθεια όλοι καθημερινά, βέβαια, παρ' όλο που οι πληρωμένοι ή αυθόρμητοι κοντυλοφόροι του Φ/Μ και των Μέσων επιμένουν στο κυβερνητικό ψέμα. Όλοι το ξέρουμε πως οι Τούρκοι παραβίασαν και ΑΟΖ και κυριαρχικά δικαιώματα και πως η Ελλάδα δεν μπορεί να κουνηθεί καθώς βρίσκεται σε ευαίσθητη θέση. Οι "σύμμαχοί" μας, πλην Γαλλίας, δίνουν το δίκιο στην Τουρκία έστω και με προσχήματα. Παράλληλα, η πολεμική σύγκρουση δεν εξυπηρετεί ούτε την οικονομία ούτε την γενική αίσθηση ασφάλειας που θέλουμε να επικρατεί στην περιοχή. Θέλουμε όμως δυο καρπούζια κάτω από την ίδια μασχάλη. Θέλουμε την ειρήνη, αλλά, θέλουμε να είμαστε κι οι μάγκες που δεν σηκώνει μύγα το σπαθί μας. Δηλαδή έχουμε την συμπεριφορά ενός θρασύδειλου κουτσαβάκη. Και, φυσικά, μόνο και τελικό καταφύγιο μιας τέτοιας συμπεριφοράς είναι το Ψέμα, με κεφαλαίο το Ψι.
Καταφύγιο λοιπόν το ψέμα. Η κυβέρνηση το προωθεί και το επαναλαμβάνει, έστω και διστακτικά, κι η αντιπολίτευση μην τυχόν και φανεί ενδοτική ή ηττοπαθής. Το πλοίο Ελλάς πορεύεται, όπως πάντα, με πυξίδα την ελπίδα. Όμως τώρα χάλασε η σούπα. Την αλήθεια, που όλοι την λέμε στα καφενεία και στα διαδίκτυα, την είπαν κι επίσημα χείλη, τα πιο επίσημα δυνατά. Και φυσικά, υπό την πίεση του ψέματος που πρέπει να συνεχίσει να αναπαράγεται, ο κ. Διακόπουλος παραιτείται ή εκδιώκεται. 

Στην Ελλάδα όπου κυριαρχεί το χρήσιμο ψέμα (χρήσιμο για να ταΐζουν με σανό το εκλογικό σώμα) η αλήθεια εκβράζεται σαν ξένο σώμα.

Φυσικά -κατά την κυβέρνηση, τους κονδυλοφόρους της και τα ΜΜΕ- ο κ. Διακόπουλος φεύγει γιατί είπε κάτι που δήθεν "δεν εξυπηρετεί το εθνικό συμφέρον". Κι άλλο ψέμα, τεράστιο αυτή τη φορά. Δεν είναι εθνικό συμφέρον το κυβερνητικό ψέμα που εκφέρεται με μόνο σκοπό να κοιμίσει το εκλογικό σώμα και να συντηρήσει μια ψεύτικη και κατασκευασμένη από τα ΜΜΕ εικόνα για την εξουσία. 

Και δεν είναι μόνο το ψέμα πάνω στο ψέμα. Είναι κι η θυμηδία που προκαλείται όταν όλα αυτά γίνονται στοιχεία του δημόσιου βίου. Κρίμα.

Κινδυνεύει ο Σαρωνικός

Πριν τέσσερις περίπου μήνες, τον Απρίλιο του 2020, η εταιρεία Όιλ Ουάν του Δημήτρη Μελισσανίδη, κατέθεσε ένα αίτημα προς την κυβέρνηση. Ζητά με αυτό να μπορεί σε «έκτακτες περιπτώσεις» να μην δίνει τα επεξεργασμένα απόβλητα στην ΕΥΔΑΠ -όπως κάνει τώρα κι όπου υφίστανται μια επιπλέον επεξεργασία- αλλά να τα ρίχνει στη θάλασσα. Λέει πως αν οι δυνατότητες αποθήκευσης που έχει η ίδια εξαντληθούν, τότε να μπορεί να διοχετεύει -με αγωγό δικό της- τα απόβλητα στο θαλάσσιο χώρο που είναι δίπλα της. Η Όιλ Ουάν, φυσικά, λέει πως αυτό το επιτρέπουν οι ευρωπαϊκές οδηγίες κι η ελληνική περιβαλλοντική νομοθεσία. Σε αυτό στηρίχτηκε κι η αποκεντρωμένη διοίκηση και ενέκρινε τους όρους για να πάρει άδεια.

Ο πρώτος εύκολος αντίλογος είναι ότι τέτοιου είδους αιτήματα είναι παρωχημένα. Κάποτε, αυτό επιτρεπόταν από την ΕΕ και τους νόμους. Τότε, όμως, οι βιομηχανίες έριχναν τα απόβλητά τους στην θάλασσα έτσι κι αλλιώς. Με την νομοθεσία εκείνη έμπαιναν κάποιοι όροι και περιορισμοί. Τώρα πια, η νομοθεσία κι οι κανονισμοί έχουν αλλάξει προς το αυστηρότερο και αυτοί οι όροι είναι ξεπερασμένοι. Δεν μπορεί να δίνεται άδεια σήμερα με κριτήρια που ίσχυαν σε άλλες συνθήκες. 

Με την σημερινή κατάσταση, ο Σαρωνικός είναι που θα κινδυνεύσει να κάνει βήματα πίσω αν εκδοθεί οριστικά η άδεια. Αν έχουμε μια σχετικά καθαρότερη θάλασσα τα τελευταία χρόνια αυτό το οφείλουμε στην ΕΥΔΑΠ που ελέγχει τι στέλνει στην θάλασσα. Αν ξεφύγει από τον έλεγχό της η απόρριψη αποβλήτων, ο Σαρωνικός θα βρεθεί και πάλι στο έλεος της κάθε συμφοράς.

Ο Στέλιος Λογοθέτης, πρώην δήμαρχος Νίκαιας και Πειραιά και Πρόεδρος του Συνδέσμου για το Περιβάλλον, χημικός μηχανικός ο ίδιος, λέει κάποια πολύ συγκεκριμένα πράγματα.

• Λέει πως οι μονάδες που ρίχνουν επεξεργασμένα απόβλητα στην ΕΥΔΑΠ πρέπει να έχουν άδεια. Αυτή η άδεια της Όιλ Ουάν έληξε τον Ιανουάριο του 2020. Συνεπώς όλα είναι στον αέρα.
• Λέει επιπλέον ότι για να στέλνει απόβλητα στην ΕΥΔΑΠ πρέπει να έχει τεκμηριωμένες αναλύσεις με 42 παραμέτρους κι ότι αυτό δεν το έχει κάνει η εταιρεία.
• Λέει ο Στέλιος Λογοθέτης ότι το πιο μεγάλο πρόβλημα που προκύπτει είναι ότι τώρα χρειάζεται άδεια για την διοχέτευση των υγρών αποβλήτων σε αγωγό της ΕΥΔΑΠ, ενώ αν τα απορρίπτει στην θάλασσα αυτό θα γίνεται ανεξέλεγκτα.  Ούτε η ποσότητα ούτε κι η ποιότητα των απορριπτόμενων υγρών αποβλήτων θα ελέγχεται.

Όσα γράφει ο Στέλιος Λογοθέτης, όχι μόνο ως πρύτανης της αυτοδιοίκησης αλλά και ως χημικός μηχανικός που γνωρίζει τα θέματα της μόλυνσης και απορρύπανσης πολύ καλά, είναι άκρως ενδιαφέροντα. Δείχνουν κιόλας ότι το κεφάλαιο έχει αποθρασυνθεί και ζητά συνέχεια ακόμη περισσότερα. Για το σημερινό αίτημα υπεύθυνη είναι η σημερινή κυβέρνηση κι αυτή πρέπει να διαλέξει με ποιανού το μέρος θα πάει. Με τον λαό και το περιβάλλον ή με τον "επενδυτή" και την εταιρεία;
 

Οι επισημάνσεις του Στέλιου Λογοθέτη περί μη νομιμότητας της απόφασης της αποκεντρωμένης διοίκησης που ενέκρινε το αίτημα της Όιλ Ουάν είναι πολλές και οι αναφορές του συγκεκριμένες. Είναι έτοιμη δουλειά για τις νομικές υπηρεσίες του Δήμου και της Περιφέρειας ώστε να γίνουν οι απαραίτητες ενστάσεις και προσφυγές. Δεν μπορεί να περάσει κι αυτό στα ψιλά των εφημερίδων. Ο Σαρωνικός έχει αρχίσει να καθαρίζει τα τελευταία χρόνια. Δεν είναι ώρα για να γίνουν βήματα πίσω. Η απόρριψη αποβλήτων απ' ευθείας από την Όιλ Ουάν στην θάλασσα είναι σοβαρό πρόβλημα για όλους τους κατοίκους της Αττικής και της Κορινθίας. Ο Σαρωνικός κινδυνεύει για μια ακόμη φορά.

Από Σεπτέμβρη κι η επιλογή βιβλίου για δημοσίευση

Από τα λίγα λάικ στο Φ/Μ και τις ελάχιστες επίσης απαντήσεις με ημέιλ, διαπίστωσα πως τα μέσα Αυγούστου δεν είναι κατάλληλος χρόνος για να συζητάμε για βιβλία και να κάνουμε επιλογές. Βέβαια είχα πει πως από σήμερα θα ξεκινούσα να δέχομαι απαντήσεις, όμως είναι φανερό πως το ενδιαφέρον όλων μας βρίσκεται αλλού, στο καλοκαίρι. Για να μην μιλήσω για τα ελληνοτουρκικά και για τον κορωνοϊό που είναι καθημερινά σουξέ στις ειδήσεις και σ' όλες τις ενημερωτικές και μη εκπομπές. 

Αφήνω λοιπόν την επιλογή ανάμεσα στα δυο βιβλία που πρότεινα (για σταδιακή και σε συνέχειες δημοσίευση) για τον Σεπτέμβρη. Εδώ θα επαναλάβω απλά τις δυο παρουσιάσεις που έκανα χτες και προχτές και θα επανέλθω τον επόμενο μήνα στο θέμα αυτό.

βιβλίο 1ο:

"ΤΡΕΙΣ ΜΕΡΕΣ ΠΟΥ 
ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΑΝ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ"

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ και ΣΑΡΙΣΑ

 

Ο τίτλος παραπέμπει (συνειδητά) στις δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο του Τζον Ρηντ. Πρόκειται για τρεις ακριβώς μέρες στην Αθήνα του 307 π.Χ.

Είναι η εποχή μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Μαίνεται ο πόλεμος των διαδόχων και η Αθήνα, όπως κι οι υπόλοιπες ελληνικές πόλεις έχουν χάσει την ανεξαρτησία τους και το δημοκρατικό τους πολίτευμα.

Στις 9 Ιουνίου 307π.Χ. έρχεται στην Αθήνα, που βρίσκεται υπό την απαλή κατοχή των Μακεδόνων του Αντίπατρου,  στόλος των Μακεδόνων του Αντίγονου. Επιμελητής Αθηνών, δοτός κυβερνήτης του Αντίπατρου, είναι ο Δημήτριος Φαληρέας. Διοικητής του στόλου που καταφθάνει στον Πειραιά είναι ο γιος του Αντίγονου, ο Δημήτριος ο Πολιορκητής που αναγγέλλει στους Αθηναίους την επάνοδο στην δημοκρατία.

Στην αναταραχή των τριών αυτών ημερών συμβαίνουν πολλά γεγονότα. Δολοφονίες, προσπάθειες να κλαπούν περιουσίες, καταναγκαστικοί γάμοι, δολοπλοκίες ορφικών και πολιτικό παρασκήνιο. Όλα συμβαίνουν με φόντο την δημοκρατία που ποθούν οι Αθηναίοι. Τους την υπόσχεται ο Δημήτριος που έρχεται και διώχνει τον Δημήτριο που φεύγει.

Όλα τα γεγονότα συμβαίνουν σε τρεις μέρες από 9 έως 11 Ιουνίου 307. Τα εννιά κεφάλαια του βιβλίου είναι χωρισμένα σε πρωί, μεσημέρι κι απόγευμα της κάθε μιας από τις τρεις αυτές μέρες. 

βιβλίο 2ο:

ΤΟ ΔΙΔΥΜΟ ΑΣΤΡΟ

Στις αρχές του 20ου αιώνα 

Το βιβλίο περιέχει μια ιστορία που εκτυλίσσεται από την άνοιξη ως το φθινόπωρο του 1906. Το κύριο πρόσωπο είναι ο Θοδωρής, ένα νέο παιδί που ζει στα Κύθηρα κι ονειρεύεται να γνωρίσει τον κόσμο. Του δίνεται η ευκαιρία να πάει στην Αμερική, σε κάποιους θείους του. Πριν από αυτό, όμως, πρέπει πρώτα να φτάσει στον Πειραιά.

Θυμίζω την εποχή: Η Ελλάδα φτάνει μέχρι την Ελασσόνα και δεν υπάρχει ούτε καν σιδηροδρομική σύνδεση με την τουρκοκρατούμενη Θεσσαλονίκη, Στην Αθήνα υπάρχει ο σιδηρόδρομος Αθηνών-Πειραιώς-Κηφισιάς, ο γνωστός ηλεκτρικός. Υπάρχουν τα Βούρλα στη Δραπετσώνα και το Αγαμέμνονος Μέλαθρον στον Κοπανά (Ζωγράφου). Στα Βούρλα κυριαρχούν τα κουτσαβάκια και στο Αγαμέμνονος Μέλαθρον η Ισιδώρα Ντάνκαν με τον αδελφό της Ραιημόν. 

Από τα Κύθηρα, ο νεαρός Θοδωρής παίρνει τον δρόμο της εσωτερικής μετανάστευσης και βρίσκεται αρχικά στον Πειραιά και στα Βούρλα. Εκεί συναντά την Βαγγελιώ και την Ευθαλία. Μετά συναντά την Λιλή Ντορσέτ, μια Ελληνοαμερικάνα φίλη της Ισιδώρας Ντάνκαν. Μαζί της βρίσκεται στην Ερμού, αρχικά, και κατόπιν στον Κοπανά, στο "Αγαμέμνονος Μέλαθρον" όπου και πιάνει δουλειά.

Η ιστορία παίρνει διάφορες τροπές και ανακατεύονται πρόσωπα από το Παρίσι και πρόσωπα από την Θεσσαλονίκη και τον Βάλτο, το μέρος όπου διεξάγεται ο μακεδονικός αγώνας. Με φόντο άλλοτε το "Μπάγκειον" της Ομόνοιας κι άλλοτε το Παρίσι ή το Βερολίνο πριν τον Α' παγκόσμιο πόλεμο, εκτυλίσσεται μια ιστορία που έχει έρωτες, πάθη, δολοπλοκίες, φόνους, μάχες και πολύ συναίσθημα. Όλα γύρω από ένα μεγάλο διαμάντι, το Δίδυμο Άστρο, που οδηγεί τους διεκδικητές του σε πράξεις τραγικές.

Από τα Κύθηρα ξεκινά το έργο, κάπου έξω από τα Κύθηρα τελειώνει. Ένα ταξίδι σε χώρους εξωτικούς ή άγνωστους, που ταξιδεύει τον αναγνώστη κυρίως μέσα στον χρόνο. Αυτό εξάλλου του δίνει και τον χαρακτήρα του ιστορικού μυθιστορήματος.

Ένα ακόμη βιβλίο για δημοσίευση

Χτες αναφέρθηκα σε δυο βιβλία, ανάμεσα στα οποία θα διαλέξω το ένα για να αρχίσω να το δημοσιεύω σε συνέχειες από τον Σεπτέμβρη. Είπα τους τίτλους κι έγραψα δυο λόγια για το ένα εξ αυτών (τίτλος: "Τρείς μέρες που συγκλόνισαν την Αθήνα"). Θα γράψω σήμερα και για το άλλο (τίτλος: "Το Δίδυμο Άστρο"). Αύριο θα βάλω και τα δυο κείμενα και κάποια επιπρόσθετα στοιχεία και θα σας ζητήσω να μου πείτε την γνώμη σας για το βιβλίο που θα ήταν καλύτερα να δημοσιεύσω σε συνέχειες. 

Το ένα βιβλίο (Τρεις Μέρες που συγκλόνισαν την Αθήνα) μας πάει μακριά, στο 307 προ Χριστού. Πραγματεύεται, ιστορικά, το θέμα του πόθου των Αθηναίων για την δημοκρατία που πρόσφατα είχαν στερηθεί. Παράλληλα βέβαια εκτυλίσσεται μια μυθιστορηματική περιπέτεια που κρατά στο σύνολό της τρεις μέρες, την 9η, 10η και 11η Ιουνίου του 307 π.Χ. Έγραψα μερικά πράγματα γι αυτό το βιβλίο χτες. 

Το άλλο (Το Δίδυμο Άστρο) μας πάει εκατό χρόνια πίσω, στο 1906 μΧ. σε μια ιστορία τρυφερή, αισθηματική και λίγο αστυνομική. Θα γράψω γι αυτό κάποια πράγματα σήμερα.

ΤΟ ΔΙΔΥΜΟ ΑΣΤΡΟ

Στις αρχές του 20ου αιώνα 

Το βιβλίο περιέχει μια ιστορία που εκτυλίσσεται από την άνοιξη ως το φθινόπωρο του 1906. Το κύριο πρόσωπο είναι ο Θοδωρής, ένα νέο παιδί που ζει στα Κύθηρα κι ονειρεύεται να γνωρίσει τον κόσμο. Του δίνεται η ευκαιρία να πάει στην Αμερική, σε κάποιους θείους του. Πριν από αυτό, όμως, πρέπει πρώτα να φτάσει στον Πειραιά.

Θυμίζω την εποχή: Η Ελλάδα φτάνει μέχρι την Ελασσόνα και δεν υπάρχει ούτε καν σιδηροδρομική σύνδεση με την τουρκοκρατούμενη Θεσσαλονίκη, Στην Αθήνα υπάρχει ο σιδηρόδρομος Αθηνών-Πειραιώς-Κηφισιάς, ο γνωστός ηλεκτρικός. Υπάρχουν τα Βούρλα στη Δραπετσώνα και το Αγαμέμνονος Μέλαθρον στον Κοπανά (Ζωγράφου). Στα Βούρλα κυριαρχούν τα κουτσαβάκια και στο Αγαμέμνονος Μέλαθρον η Ισιδώρα Ντάνκαν με τον αδελφό της Ραιημόν. 

Από τα Κύθηρα, ο νεαρός Θοδωρής παίρνει τον δρόμο της εσωτερικής μετανάστευσης και βρίσκεται αρχικά στον Πειραιά και στα Βούρλα. Εκεί συναντά την Βαγγελιώ και την Ευθαλία. Μετά συναντά την Λιλή Ντορσέτ, μια Ελληνοαμερικάνα φίλη της Ισιδώρας Ντάνκαν. Μαζί της βρίσκεται στην Ερμού, αρχικά, και κατόπιν στον Κοπανά, στο "Αγαμέμνονος Μέλαθρον" όπου και πιάνει δουλειά.

Η ιστορία παίρνει διάφορες τροπές και ανακατεύονται πρόσωπα από το Παρίσι και πρόσωπα από την Θεσσαλονίκη και τον Βάλτο, το μέρος όπου διεξάγεται ο μακεδονικός αγώνας. Με φόντο άλλοτε το "Μπάγκειον" της Ομόνοιας κι άλλοτε το Παρίδι ή το Βερολίνο πριν τον Α' παγκόσμιο πόλεμο, εκτυλίσσεται μαι ιστορία που έχει έρωτες, πάθη, δολοπλοκίες, φόνους, μάχες και πολύ συναίσθημα. Όλα γύρω από ένα μεγάλο διαμάντι, το Δίδυμο Άστρο, που οδηγεί τους διεκδικητές του σε πράξεις τραγικές.

Από τα Κύθηρα ξεκινά το έργο, κάπου έξω από τα Κύθηρα τελειώνει. Ένα ταξίδι σε χώρους εξωτικούς ή άγνωστους, που ταξιδεύει τον αναγνώστη κυρίως μέσα στον χρόνο. Αυτό εξάλλου του δίνει και τον χαρακτήρα του ιστορικού μυθιστορήματος.

Ένα νέο βιβλίο για δημοσίευση

Αγαπητοί φίλοι και φίλες, 

Πριν δέκα περίπου μέρες τελειώσαν οι συνέχειες του ιστορικού μυθιστορήματος που δημοσίευσα τους τελευταίους μήνες σε συνέχειες. Ήταν το βιβλίο με τίτλο "Το Θεϊκό Βασίλειο και η Συνωμοσία της Νίκαιας" και υπότιτλο "στις απαρχές του νέου Ελληνισμού". Τις συνέχειες έστελνα μέσω ημέιλ στους παραλήπτες των σημειωμάτων μου. Προς το τέλος των δημοσιεύσεων του βιβλίου το ημέιλ μου παρουσίασε προβλήματα, κι αυτό δυσκόλεψε αρκετούς. Πολλοί φίλοι και φίλες μου ζητούσαν κάποιες συνέχειες που δεν έλαβαν κι όλοι τις ήθελαν με ημέιλ. Στα τελευταία τεύχη αυτό δεν ήταν δυνατό και τους παρέπεμπα στο Φ/Μ ή στο παρόν ιστολόγιο. Ωστόσο σιγουρεύτηκα πως η καλύτερη μέθοδος είναι το ημέιλ και πως δεν ξέρεις ποτέ ποιος το διαβάζει και ποιος όχι. Έτσι συνέχισα την γενικευμένη αποστολή σε όλους.

Παρά τα προβλήματα της αποστολής, σκέφτομαι ήδη την δημοσίευση ενός επόμενου βιβλίου μου. Φυσικά, θα το αναρτώ και στο Φέισμπουκ και στο ιστολόγιο (ή μπλογκ).

Ήδη το ημέιλ μου αρχίζει να ανακάμπτει. Μέχρι τον Σεπτέμβρη πιστεύω ότι θα είναι ΟΚ. Ας πούμε πως αρρώστησε και τώρα αναρρώνει. Θα το έχω, λοιπόν στη διάθεσή μου για το νέο βιβλίο που θα δημοσιεύσω. Αμφιταλαντεύομαι ανάμεσα σε δυο επιλογές. Πρόκειται για "ιστορικά" μυθιστορήματα, το ένα πολύ περισσότερο ιστορικό και το άλλο περισσότερο μυθιστορηματικό. Να τα παρουσιάσω εν συντομία:

Α.-  

Τίτλος: ΤΡΕΙΣ ΜΕΡΕΣ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΑΝ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ.

Υπότιτλος: ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ και ΣΑΡΙΣΑ

Η δράση διαδραματίζεται στην Αθήνα (και τον Πειραιά) το 307 π.Χ. μέσα σε τρεις συγκεκριμένες μέρες, την 9η, 10η και 11η Ιουνίου.  

Β.- ΤΟ ΔΙΔΥΜΟ ΑΣΤΡΟ.

Υπότιτλος: Στις αρχές του 20ου αιώνα.

Η δράση διαδραματίζεται το 1906 μΧ στην Αθήνα κυρίως αλλά και Παρίσι, Μακεδονία (στον Βάλτο), Κύθηρα κτλ.

Θα αναφέρω μερικά περισσότερα λόγια για το πρώτο βιβλίο και θα σας περιγράψω το δεύτερο αύριο.

"ΤΡΕΙΣ ΜΕΡΕΣ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΑΝ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ"

"ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ και ΣΑΡΙΣΑ"

Ο τίτλος παραπέμπει (συνειδητά) στις δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο του Τζον Ρηντ. Πρόκειται για τρεις ακριβώς μέρες στην Αθήνα του 307 π.Χ.

Είναι η εποχή μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Μαίνεται ο πόλεμος των διαδόχων και η Αθήνα, όπως κι οι υπόλοιπες ελληνικές πόλεις έχουν χάσει την ανεξαρτησία τους και το δημοκρατικό τους πολίτευμα.

Στις 9 Ιουνίου 307π.Χ. έρχεται στην Αθήνα, που βρίσκεται υπό την απαλή κατοχή των Μακεδόνων του Αντίπατρου,  στόλος των Μακεδόνων του Αντίγονου. Επιμελητής Αθηνών, δοτός κυβερνήτης του Αντίπατρου, είναι ο Δημήτριος Φαληρέας. Διοικητής του στόλου που καταφθάνει στον Πειραιά είναι ο γιος του Αντίγονου, ο Δημήτριος ο Πολιορκητής που αναγγέλλει στους Αθηναίους την επάνοδο στην δημοκρατία.

Στην αναταραχή των τριών αυτών ημερών συμβαίνουν πολλά γεγονότα. Δολοφονίες, προσπάθειες να κλαπούν περιουσίες, καταναγκαστικοί γάμοι, δολοπλοκίες ορφικών και πολιτικό παρασκήνιο. Όλα συμβαίνουν με φόντο την δημοκρατία που ποθούν οι Αθηναίοι. Τους την υπόσχεται ο Δημήτριος που έρχεται και διώχνει τον Δημήτριο που φεύγει.

Όλα τα γεγονότα συμβαίνουν σε τρεις μέρες από 9 έως 11 Ιουνίου 307. Τα εννιά κεφάλαια του βιβλίου είναι χωρισμένα σε πρωί, μεσημέρι κι απόγευμα της κάθε μιας από τις τρεις αυτές μέρες. 

Αύριο θα γράψω για "ΤΟ ΔΙΔΥΜΟ ΑΣΤΡΟ" και θα σας ζητήσω να διαλέξετε εσείς ποιο από τα δύο να δημοσιεύσω.

Δεκαπενταύγουστος του 1974

Το δεκαπενταύγουστο του 1974 θυμάμαι.

Δεν κάνω μελέτη, δεν έχω μπροστά μου μια εφημερίδα εκείνης της εποχής (θα το ήθελα πολύ, πάρα πολύ), μια ΑΘΗΝΑΪΚΗ ή ένα ΒΗΜΑ. Θυμάμαι όμως ότι δεν πήγα στο αεροδρόμιο να υποδεχτώ τον Αντρέα γιατί ήμουν στην Μήλο. Πηγαίναμε πολύς κόσμος στο αεροδρόμιο για να υποδεχτούμε πολιτικούς που επέστρεφαν. Σίγουρα θυμάμαι καλά τον Θεοδωράκη, την Μελίνα και την Αμαλία Φλέμμινγκ. Ο Αντρέας καθυστέρησε. Το έψαχνε το πράγμα. Είχε πει ότι η χούντα είχε φύγει αλλά δεν είχε αλλάξει κάτι ουσιαστικό κι η αμερικανοκρατία συνεχιζόταν. Νομίζω πως ήρθε σαν σήμερα, δεκαπενταύγουστο από το Τορόντο. Ανασκεύασε την θέση του πως η αλλαγή δεν ήταν ουσιαστική βλέποντας ότι είχε μπει στη μέση ο λαϊκός παράγοντας. Ήρθε με σχέδιο να μην ξαναφτιαχτεί η Ένωση Κέντρου αλλά κάτι νέο που θα είχε στον τίτλο του το σοσιαλισμό και που θα ήταν κίνημα κι όχι κόμμα. 

Στις εφημερίδες τα νέα ήταν δυσάρεστα. Οι Τούρκοι είχαν ξεκινήσει την προέλαση στην Κύπρο για κατάληψη του νησιού. Ως τότε είχαν ένα θύλακα μόλις 4% αλλά τώρα έκαναν γενική επίθεση διακόπτοντας τις συνομιλίες της Γενεύης που είχαν ξεκινήσει αμέσως μετά την απόβασή τους. Ο Καραμανλής πήρε αμέσως απόφαση αποχώρησης από το ΝΑΤΟ για να φοβίσει τους Αμερικανούς, οι οποίοι όμως ουσιαστικά δεν είχαν κυβέρνηση με το σκάνδαλο Νίξον που είχαν μπλέξει. Κατά βάση, διοικούσε ο Κίσινγκερ ο οποίος είχε κοροϊδέψει τους χουντικούς και τον ηλίθιο δικτάτορα Ιωαννίδη για να δώσουν την αφορμή επέμβασης στους Τούρκους. Η Αμερική δεν κούνησε το δαχτυλάκι της μέχρι που οι Τούρκοι πήραν το 36% του νησιού. Η Ελλάδα κατά δήλωση Καραμανλή δεν μπορούσε να αντιδράσει γιατί ήταν μακριά. Η αλήθεια είναι ότι το στράτευμα, μετά από επτά χρόνια χουντικής διοίκησης, ήταν για γέλια. Όσοι φίλοι μας είχαν πάει στην επιστράτευση (εγώ ήμουν φοιτητής και δεν επιστρατεύτηκα) διηγούνταν απίστευτες ιστορίες μπάχαλου, έλλειψης υλικών και σχεδιασμού καθώς και απειθαρχίας. Οι στρατιωτικοί είχαν αφήσει έναν στρατό για γέλια και κλάματα. Είχαν αποσύρει την μεραρχία που είχε στείλει ο Γιώργος Παπανδρέου στο νησί που μόνη της μπορούσε να αποτρέψει την εισβολή κι είχαν διαλύσει και το κυπριακό στράτευμα με το πραξικόπημά τους κατά του Μακαρίου. Προδότες που τιμωρήθηκαν με ισόβια κι έμειναν ισόβια μέσα έτσι κι αλλιώς.

Εκείνο το βράδυ, παρακολουθήσαμε στην Μήλο, στο χωριό, το διάγγελμα του Καραμανλή για έξοδο της χώρας από το ΝΑΤΟ. Πανηγυρίσαμε μαζί με Βέλγους και Γάλλους που ήταν κι αυτοί στην Μήλο κι ήταν προφανώς αριστερών φρονημάτων. Όλοι οι χίπις, οι τουρίστες της εποχής, ήταν αριστεροί. Κι η Μήλος ήταν ένας παράδεισος επί γης. Εμείς με σκηνές και σλίπιν μπαγκ βέβαια.

Σταματάω πριν κάνω το οδοιπορικό πολύ προσωπικό. Εξάλλου από εκείνη την παρέα που είχαμε πάει στην Μήλο (κι ήταν μεγάλη) οι πιο πολλοί "ζουν ανάμεσά μας". Απλά, θέλησα να γράψω για ένα δεκαπενταύγουστο πριν 46 χρόνια, σημαντικό τότε για την Ελλάδα.

Ποιον συμφέρει ο πόλεμος;

Η αλήθεια είναι ότι πέφτουν λίγο μακριά από την Ελλάδα αυτά τα θαλάσσια οικόπεδα για τα οποία μαλώνουμε με την Τουρκία. Πότε φτάσαμε να τα θεωρούμε όλα δικά μας; Ποιος καθόρισε τα όρια που αφήνουν την Τουρκία με μια μόνο στενή λωρίδα γύρω από τις ακτές της;

Αν ήταν οι διεθνείς συνθήκες, τότε ουδέν πρόβλημα, βάζουμε κάτω τις συνθήκες, τα δείχνουμε στους Τούρκους και καθαρίσαμε. Μάλλον όμως δεν είναι τόσο απλό το θέμα. Μάλλον η Ελλάδα ερμήνευσε όπως ήθελε εκείνη τις διεθνείς συνθήκες, μόνη της, και, τώρα που πρέπει να συνεννοηθεί με τους Τούρκους, δεν τολμά να το κάνει. 

Κάθε κυβέρνηση που έχει προβάλει μαξιμαλιστικούς στόχους, αν είναι λαϊκιστική (και η δική μας είναι λαϊκιστική) αδυνατεί να κάνει πίσω γιατί θα έχει πολιτικό κόστος και θα την πουν προδότη του έθνους. Έτσι λοιπόν θα συνεχίσει μέσα στην ασάφεια παρακαλώντας να μας υποχρεώσουν οι τρίτοι (Μέρκελ, Τραμπ) να πάμε σε διαπραγμάτευση, στη Χάγη ή το Αμβούργο. Τότε, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα θα πει «υποχρεούμαι να το εφαρμόσω» και δεν θα θεωρηθεί προδοτική ούτε θα χάσει τις ψήφους τ6ων ελληναράδων (έτσι νομίζει). 

Μοιάζει καλό επικοινωνιακά το σχέδιο, αλλά κοστίζει ακριβά. Όχι μόνο γιατί θα το πληρώσουμε στην διαπραγμάτευση, αλλά, και γιατί μέχρι να λήξει η διαμάχη θα είμαστε μια χώρα που έχει προβλήματα με τον μεγάλο γείτονά της και κρέμεται πάνω της η απειλή πολέμου. 

Η Ελλάδα έχει την ατυχία να συνορεύει με την Τουρκία,. Μια ατυχία που την κουβαλάει από το 1.071 μ.Χ. όταν ο Ρωμανός Διογένης ηττήθηκε στη μάχη του Ματζικέρτ από τον Αρπ Ασλάν και έμεινε η Μικρασία λεία των Τούρκων. Μέσα σε δέκα χρόνια, προωθούμενοι σιγά-σιγά και χωρίς ουσιαστική αντίσταση, έφτασαν μέχρι τα παράλια του Αιγαίου. Τους απωθήσαμε με την βοήθεια της πρώτης σταυροφορίας (1099 μΧ), τους ξαναφέραμε αργότερα μόνοι μας για να μας βοηθήσουν κατά των Νορμανδών (1300 μΧ) και τους φορτωθήκαμε οριστικά στην πλάτη μας τον 15ο αιώνα, όταν σταδιακά κατέλαβαν όλα τα εδάφη που ήταν ελληνόφωνα. Η Ρωμαϊκή κατοχή, που είχε γίνει ελληνότροπη εδώ και οχτακόσια χρόνια περίπου (από τον Ηράκλειο αρχές του 7ου αι. μΧ) μετατράπηκε σε αλλόθρησκη οθωμανική με βαρύτατες συνέπειες στον απανταχού ελληνισμό.

Το νεοελληνικό κράτος αναγεννήθηκε αποσπώντας τμήμα της οθωμανίας και μεγάλωσε παίρνοντας κομμάτια της ως το 1913. Μια προσπάθεια του Βενιζέλου να επεκταθεί η Ελλάδα στην Θράκη και στην Μικρασία, βούλιαξε μέσα από την άθλια κρίση των ψηφοφόρων το 1920 που επανέφεραν τον ηλίθιο Κωνσταντίνο και προδιέγραψαν την μικρασιατική καταστροφή. 

Από τότε, ξεκινώντας με την συνθήκη της Λοζάνης, έχουμε με τους γείτονες ένα συγκεκριμένο modus vivendi (τρόπο να ζούμε). Τους αντιμετωπίζουμε μέσα από συμμαχίες ευρύτερες, είτε λέγονται ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο, είτε περιφερειακές συνεννοήσεις. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να τους αντιμετωπίσουμε και τώρα.

Ο Ερντογάν όχι μόνο δεν έχει να χάσει τίποτε από μια σύγκρουση, αλλά, αντίθετα ο πόλεμος τον τρέφει. Γι αυτό κάνει πολέμους με το έτσι θέλω στη Συρία, στο Βόρειο Ιράκ και στη Λιβύη. Δεν θα τον χάλαγε να είχε μια σύγκρουση και στο Αιγαίο ή την ανατολική Μεσόγειο. Έτσι κι αλλιώς η οικονομία της Τουρκίας πηγαίνει χάλια, η λίρα πέφτει συνεχώς και η απειλή των Κούρδων είναι πάντα παρούσα. Με το πολεμικό κλίμα στρέφει αλλού την προσοχή του λαού κι αποκτά το φωτοστέφανο του νικητή-ελευθερωτή, το μόνο που μπορεί ακόμα να διεκδικεί. Με εμάς δεν είναι το ίδιο.

Η Ελλάδα στηρίζεται στην καλή της φήμη σαν χώρα σταθερότητας και ηρεμίας που ανήκει στην δύση. Θέλει τουρίστες, άσχετα αν ο κορωνοϊός έπληξε τον τομέα και χρειάζεται να επικεντρωθεί στα οικονομικά για να ανακάμψει από την κρίση χρέους στην οποία είναι βυθισμένη. Δεν έχει την πολυτέλεια για αυξημένες αμυντικές δαπάνες που προκαλεί η απειλή πολέμου ούτε για τις αποτροπές (ναυτικές, χερσαίες ή εναέριες) στις οποίες είναι υποχρεωμένη να προσφεύγει συνεχώς. Άρα η Ελλάδα πρωτίστως πρέπει να επιδιώξει την συνεννόηση και την διαμόρφωση σταθερότητας με την Τουρκία, μέσα από συνθήκες και συμφωνίες που θα είναι δίκαιες και αντέχουν στον χρόνο. 

Κράτος διεφθαρμένο ή απλά αντιλαϊκό και άδικο;

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΡΑΤΟΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΖΟΥΜΕ.

ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΥΤΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΓΙΑ ΕΜΑΣ.

Η Νέα Δημοκρατία και το ΠαΣοΚ έφεραν τον Μελισσανίδη στη Δραπετσώνα (2013-14), τον εγκατέστησαν εδώ κανονικά με εσωτερική πληροφόρηση για να κερδίσει έναν διαγωνισμό, και τον εφοδίασαν με άδεια για να λειτουργεί μια βιομηχανία συλλογής υγρών αποβλήτων κι επεξεργασίας  πετρελαίων μέσα  στον οικιστικό ιστό του Πειραιά.

Ο Σύριζα (2016-18) του έδωσε άδεια εμπορίας κι επεξέτεινε χρονικά την δυνατότητα λειτουργίας του κατά οχτώ χρόνια και τον στήριξε αποφασιστικά δίνοντας του άδεια αποθήκευσης κι εμπορίας πετρελαίου.

Τώρα η Νέα Δημοκρατία αντιμετωπίζει ένα σύσσωμο κι εμφανές μέτωπο όλων των κοινωνικών δυνάμεων που εναντιώνονται πλέον ανοιχτά στην λειτουργία της βιομηχανίας αυτής. Κι όμως, αντί να την διώξει διορθώνοντας τα ημαρτημένα, ετοιμάζεται να της κάνει κι ένα ακόμη χατίρι, να εγκρίνει μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και να του επιτρέψει να ρίχνει επεξεργασμένα απόβλητα στην θάλασσα.

Μπορούν να βγουν πλέον αβίαστα τα συμπεράσματα για την δημοκρατία μας.

Ό,τι και να λέει ο κόσμος (ΟΜΟΦΩΝΑ ΑΝΤΙΔΡΑ), ό,τι και να λένε οι μετρήσεις, ό,τι και να λέει η απλή, απλούστατη, κοινή λογική, η οιλ ουαν επεκτείνεται με κάθε κυβέρνηση, κάθε δημαρχία, κάθε κατάσταση, μνημονιακή, εκτός μνημονίων, με κορωνοϊό, με οτιδήποτε.

Η θέληση του κόσμου να ζήσει ανθρώπινα και με υγεία δεν μετράει ΠΟΥΘΕΝΑ.

ΜΕ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗ ΚΑΙ ΜΟΝΟ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙΣ ΑΥΤΟ ΤΟ ΒΑΣΑΝΟ.

Θα σού δώσω μια να σπάσεις

Αχ βρε κόσμε γυάλινε

Και θα φτιάξω μια καινούργια

Κοινωνία άλληνε.

Η Συνθήκη των Σεβρών

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ, ΠΡΙΝ ΕΚΑΤΟ ΑΚΡΙΒΩΣ ΧΡΟΝΙΑ
Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΚΠΛΗΡΩΝΕ ΤΗΝ "ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ"!

... ΚΙ ΥΣΤΕΡΑ ΗΡΘΕ Ο ΗΛΙΘΙΟΣ ....
ΠΟΥ ΤΟΝ ΕΦΕΡΕ Ο ΛΑΟΣ ΜΕ ΕΚΛΟΓΕΣ!

(Αντιγράφω από την ΒΙΚΙΠΕΔΙΑ):

Η Συνθήκη των Σεβρών υπεγράφη στις 28 Ιουλίου/10 Αυγούστου 1920 στην πόλη Σεβρ (Sèvres) της Γαλλίας, φέρνοντας την ειρήνη ανάμεσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τις Συμμαχικές και σχετιζόμενες Δυνάμεις μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
........................
Στην Ελλάδα παραχωρούνταν τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος και η ανατολική Θράκη μέχρι τη γραμμή της Τσατάλτζας κοντά στην Κωνσταντινούπολη. Η περιοχή της Σμύρνης έμενε υπό την ονομαστική επικυριαρχία του Σουλτάνου αλλά θα διοικούνταν από Έλληνα Αρμοστή ως εντολοδόχο των Συμμάχων, και θα μπορούσε να προσαρτηθεί στην Ελλάδα μετά από πέντε χρόνια με δημοψήφισμα. Το άρθρο 26 της Συνθήκης όριζε ακόμα ότι αν οι οθωμανικές αρχές δεν συναινούσαν στην εφαρμογή της, θα εξέπιπταν από την κυριαρχία τους στην Κωνσταντινούπολη, την οποία θα μπορούσε να καταλάβει η Ελλάδα, κάτι το οποίο έντεχνα είχε προωθήσει ο Βενιζέλος.
Παράλληλα, η Βόρεια Ήπειρος θα ενσωματωνόταν στην Ελλάδα με το μυστικό Σύμφωνο Βενιζέλου - Τιττόνι. Η Ιταλία συμφώνησε ακόμα να παραχωρήσει τα Δωδεκάνησα (εκτός από τη Ρόδο και το Καστελλόριζο) στην Ελλάδα, και όταν η Βρετανία έδινε στο μέλλον την Κύπρο στην Ελλάδα, τότε (μετά από δημοψήφισμα) θα παραχωρούταν και αυτά τα νησιά (η συμφωνία αναιρέθηκε όμως λίγο αργότερα από την Ιταλία και τον υπουργό Κάρλο Σφόρτσα το καλοκαίρι του 1920).
Τα στενά των Δαρδανελίων και η θάλασσα του Μαρμαρά αποστρατικοποιήθηκαν και έγιναν προσωρινά διεθνής περιοχή, οι Σύμμαχοι απέκτησαν τον οικονομικό έλεγχο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τέλος καθορίζονταν η ισότητα και τα δικαιώματα των χριστιανικών μειονοτήτων.

Η επικύρωση της Συνθήκης δεν έγινε από κανένα συμμαχικό κοινοβούλιο (ούτε από το ελληνικό), καθώς μετά την επαναφορά του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο, διαταράχθηκαν οι σχέσεις με τις συμμαχικές δυνάμεις, οι οποίες ποτέ δεν τον αναγνώρισαν ως αρχηγό του ελληνικού κράτους.

Θετική συμφωνία για την ΑΟΖ με την Αίγυπτο

Όπως είχα πάρει θέση από την πρώτη στιγμή υπέρ του καθορισμού ΑΟΖ Ελλάδας-Ιταλίας, το ίδιο κάνω και τώρα [με μια μικρή καθυστέρηση για να δω καλύτερα την κατάσταση] και για την συμφωνία ΑΟΖ Ελλάδας-Αιγύπτου.
Όχι πως περιμένουν τα υπουργεία ή ο ΟΗΕ ή ο λαός να ακούσει την γνώμη μου για να κρίνει. Τελευταίος κρίκος είμαι στην αλυσίδα των κριτών-αναλυτών. Όμως λέω την γνώμη μου για ένα σημαντικό εθνικό θέμα.

Μπορεί να έχουν και κάποια αδύναμα σημεία οι δύο συμφωνίες. Καλώς τα επισημαίνει η αντιπολίτευση και νομίζω ότι τα γνωρίζει και η κυβέρνηση. Το μείζον όμως θέμα είναι η αποφυγή της ελληνικής απομόνωσης. Ως τώρα μόνο εμείς δεν είχαμε καθορίσει ΑΟΖ, ούτε με την Αλβανία ούτε καν με την Κύπρο. Η Τουρκολυβική συμφωνία εξέθετε αυτή την στάση μας. Τώρα συμβαίνει πλέον το αντίθετο. Με τις δύο χώρες, Ιταλία και Αίγυπτο, έχουμε καθορίσει ΑΟΖ. Η πρόσφατη συμφωνία για ΑΟΖ με την Αίγυπτο, είναι με γραμμές κάθετες (μεσημβρινές). Δείχνουμε, έτσι, ότι το πλάγιο παραλληλόγραμμο της Τουρκίας με την Λιβύη είναι ανισόρροπο.
Σημασία έχει ότι το δείχνουμε με τρόπους αποδεκτούς από την παγκόσμια κοινότητα κι όχι με τους ως τώρα τρόπους (μεταξύ μας) όπου όλα τα έχουμε αποδείξει και τίποτε δεν ισχύει επί της ουσίας.

54 "ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ κι η ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ ΤΗΣ ΝΙΚΑΙΑΣ" συνέχεια 54η

Τέλος σήμερα για το βιβλίο.

Χτες, στο προτελευταίο μέρος είδαμε πώς σώθηκε η αυτοκρατορία της Νίκαιας. Με θεϊκή ή φράγκικη βοήθεια, πάντως, ο Θεόδωρος Λάσκαρης κράτησε όρθιο το νέο κράτος. Συντηρήθηκαν, έτσι, οι ελπίδες για την αναγέννηση του νέου ελληνισμού και την ανάκτηση της Κωνσταντινούπολης.

Στο σημερινό τελευταίο μέρος βλέπουμε την Κωνσταντίνο και την Ζωή στην Τραπεζούντα. Έχουν ξεκινήσει το μεγάλο ταξίδι για τον Ιερέα Ιωάννη και την αναγέννηση του ελληνισμού στην πιο καθαρή του μορφή.

Ο σύντομος επίλογος μας πληροφορεί για την κατάληξη των σχεδίων.

****************************************

Δ’   ΤΡΑΠΕΖΟΥΣ

Ο Κωνσταντίνος ένιωθε ευτυχισμένος κάθε πρωί που ξυπνούσε στην αγκαλιά της Ζωής. Το σώμα της τον ζέσταινε, τον φλόγιζε, τον έκανε να νιώθει λίγο παιδί και λίγο ημίθεος. Δεν ήξερε ποιο ακριβώς ήταν εκείνο που τον έκανε να αισθάνεται καλύτερα. Ήταν που είχε μπει στην τελική του πορεία προς τον Ιερέα Ιωάννη ή ήταν που αυτή την πορεία την έκανε μαζί της;

Χωρίς τον σκοπό του θα ένιωθε μισός. Τα πορφυρά σανδάλια κι οι χρυσοποίκιλτοι χιτώνες ή τα σκήπτρα δεν είχαν να του δώσουν τίποτε. Η αναζήτηση ενός οράματος τον γέμιζε σαν άνθρωπο κι έδινε νόημα στη ζωή του. Ο σκοπός του ήταν ο μισός εαυτός του. Χωρίς εκείνην, όμως, θα έλειπε το άλλο του μισό. Γιατί με εκείνην στο πλευρό του -ή έστω και μόνο μέσα στο μυαλό του- ένιωθε να ολοκληρώνεται. Χωρίς αυτά τα δυο θα απέμενε μόνο μια απουσία, ένα μηδέν, αυτό που πίστευαν όλοι πως ήταν, χώμα και στάχτη. Η αλήθεια, όμως, ήταν άλλη και την ένιωθε κάθε πρωινό και κάθε στιγμή της μέρας. Ποτέ του δεν ήταν πιο ζωντανός, ποτέ του πιο ευτυχισμένος.

Είχε να την δει έξι χρόνια κι όμως ήταν σαν να μην είχε λείψει ποτέ από δίπλα του. Σε όλες τις περιπλανήσεις του την είχε κοντά του. Όπου κι αν ήταν κι όποτε ήθελε, την έφερνε στο μυαλό του και μιλούσε μαζί της. Πότε αντιμετώπιζε την ειρωνεία της και πότε κολακευόταν από τον θαυμασμό της. Φανταζόταν ότι αυτή η κατάσταση ήταν περίπου αιώνια. Θα την είχε πάντα -κατά παραγγελία- στο μυαλό του. Ποτέ δεν θα χρειαζόταν να κάνει οτιδήποτε άλλο μαζί της εκτός από το να της μιλά και να της χαμογελά. Και τόσο μόνο, τού ήταν αρκετή όσο τού ήταν κι απαραίτητη. Όταν όμως την συνάντησε, για να της προτείνει να γίνει η βοηθός του, τότε είδε την αλήθεια. Κατάλαβε ότι η Ζωή ήταν κάτι παραπάνω από μια εικόνα άυλη, από οπτασία του νου. Χωρίς αυτήν, ακόμα κι εκείνα που είχαν νόημα, δεν ήταν όμορφα. Και χωρίς ομορφιά, έχαναν το νόημά τους.

«Ξύπνησες, λοιπόν, γλυκό μου αγόρι;» του ψιθύρισε με την απαλή της φωνή στ’ αυτί.

«Μ’ αρέσει πολύ να ξυπνάω μαζί σου. Το νιώθω σαν το πιο όμορφο πράγμα στη ζωή μου» της είπε αυθόρμητα. Ξαφνικά, σαν να συνειδητοποίησε κάτι κακό, συνέχισε. «Όμως, να ξέρεις, αν ήταν να χάσω αυτή την ομορφιά για να βρω τον Ιερέα Ιωάννη, θα το έκανα!»

«Αυτό είναι μια άσκηση του νου για να δεις αν έχεις ακόμα σωστά αντανακλαστικά; Φοβάσαι, λοιπόν, καλέ μου τόσο πολύ πως θα καταντήσεις ένας απλός ερωτευμένος;»

«Δεν φοβάμαι το “ερωτευμένος”, Ζωίτσα. Φοβάμαι το “αδύναμος” που το συνοδεύει.»

Ήταν χαράματα ακόμα. Ο ήλιος κατάφερνε να τρυπώνει στο δωμάτιο απ’ τις χαραμάδες του παράθυρου. Όπως έπεφτε πάνω τους χρωμάτιζε τα σώματά τους. Καθώς τα φώτιζε τα έκανε να δείχνουν πιο καυτά.

«Πότε θα ξεκινήσουμε;» τον ρώτησε.

«Σε λίγο! Το κανόνισα χτες με κάποιους ντόπιους. Μου είπαν ότι ο δρόμος για την Παναγία Σουμελά έχει δύσκολα περάσματα μέσα στα βουνά. Κανόνισα να έχουμε μαζί μας δυο οπλισμένους φρουρούς κι ένα οδηγό. Θα είναι επικίνδυνο να πάμε μόνοι μας.»

«Φοβάμαι πως δεν θα βρούμε τίποτε εκεί πάνω. Αυτή η εικόνα της Παναγίας της Αθηναίας έφτασε πριν οχτακόσια χρόνια. Τι σημάδι ελπίζεις να βρεις σήμερα;»

«Θα πρέπει να είναι κάτι που αντέχει στον χρόνο. Κάτι που λέγεται και μεταφέρεται με τη μνήμη. Κάτι γραμμένο σε πέτρα, ένα επίγραμμα, κάτι τέτοιο. Θέλω να μάθω τι είχαν στο νου τους οι Αθηναίοι όταν έστειλαν εδώ την εικόνα. Κάπου θα το έχουν γράψει.»

«Θα προχωρούμε συνέχεια έτσι, στο σκοτάδι;»

«Εγώ το λέω φως αυτό που ζούμε, εσύ γιατί το βλέπεις σαν σκοτάδι;» τη ρώτησε.

«Όχι αγάπη μου, έχεις δίκιο, φως είναι κι όχι σκοτάδι» του είπε. Του έδειξε τις ακτίνες του ήλιου που έπεφταν στο στήθος του και λίγο στα μαλλιά του. «Κοίτα το φως! Πέφτει πάνω σου και αντανακλά τον ήλιο! Τρυπά το σκοτάδι και το κάνει φως. Αυτό θα κάνουμε κι εμείς.»

«Λέω να πάμε μια βόλτα με τα πόδια ως το κέντρο της πόλης» της είπε. «Έχουμε ακόμη τρεις ώρες μπροστά μας μέχρι να ξεκινήσουμε.»

Ντύθηκαν καλά και βγήκαν έξω. Προχώρησαν προς το παζάρι που μόλις ξεκινούσε.

«Λέω να πάρουμε ένα ρόφημα και να κάτσουμε να βλέπουμε τα βουνά» της είπε.

Η Τραπεζούντα ήταν πόλη εμπορική κι αυτοκρατορική που οι Μεγάλοι Κομνηνοί την είχαν κάνει πρωτεύουσά τους. Η προσπάθειά τους ήταν να της προσδώσουν μεγαλοπρέπεια αντίστοιχη με εκείνη της Βασιλεύουσας. Βρισκόταν στον δρόμο του μεταξιού που συνέδεε την Αρμενία, την Περσία και τον Καύκασο με την Κωνσταντινούπολη. Είχε ρωμαϊκό πληθυσμό στην συντριπτική της πλειοψηφία και μόνο μια μικρή λατινική συνοικία. Έμεναν Γενουάτες και Βενετοί που έκαναν εμπόριο. Κυριότερη σύμμαχος της Τραπεζούντας ήταν η Γεωργία. Είχε βασίλισσα την Θαμάρ που ήταν θεία των Κομνηνών, του Δαβίδ και του Αλέξιου. Είχε τους ανιψιούς της υπό την προστασία, αλλά, και τον έλεγχό της. Ο Δαβίδ κι ο Αλέξιος είχαν ιδρύσει την αυτοκρατορία της Τραπεζούντας πριν ακόμη πέσει η Πόλη στους Λατίνους. Είχαν συνάψει σχέση υποτέλειας και φιλίας με τον Ερρίκο της Κωνσταντινούπολης. Η ανοικοδόμηση είχε κιόλας αρχίσει. Κι έτσι όπως ήταν, όμως, η Τραπεζούντα ήταν μια πολύ όμορφη πόλη.

Ο Κωνσταντίνος ήθελε να αποφύγει κάθε συγχρωτισμό με τις αρχές και ιδιαίτερα με τους Κομνηνούς. Οι δυο ηγεμόνες βρίσκονταν σε συνεχή αντιπαλότητα με τη Νίκαια και τον αδελφό του. Ήταν εύκολο να περνάει απαρατήρητος σαν ένας έμπορος από τη δύση που έψαχνε ευκαιρίες πλουτισμού στην ανατολή. Περπάτησαν με την Ζωή κατά μήκος του κεντρικού δρόμου που ήταν πλατύς και λιθόστρωτος για τις άμαξες. Από αυτά που άκουγαν αντιλαμβάνονταν μια συγκρατημένη χαρά και μια κάποια ανησυχία του ντόπιου πληθυσμού. Ρώτησαν κι έμαθαν για τα μαντάτα που έφτασαν με περιστέρι και με ένα πλοίο από την Πόλη. Ο Καϊχοσρόης είχε ηττηθεί -έλεγαν- από τον Λάσκαρη στη μάχη που έδωσαν στην Αντιόχεια. Δεν είχε έρθει ακόμα επίσημος μαντατοφόρος και, μέχρι νά ’ρθει, υπήρχε ανησυχία αλλά κι ελπίδα.

«Λένε, εδώ γύρω, πως σκοτώθηκε ο Καϊχοσρόης κι ότι νίκησε ο Θεόδωρος» της είπε.

«Αν είναι αλήθεια, λυπάμαι για τον Σουλτάνο. Ήταν πολύ καλός μαζί μου» είπε η Ζωή. «Χαίρομαι όμως για τη νίκη του αδελφού σου που θα σταθεροποιήσει την εξουσία του στο έδαφός του.»

«Λυπάμαι κι εγώ για τον Καϊχοσρόη αλλά μου φαίνεται πως πήγε γυρεύοντας. Χαίρομαι για τον αδελφό μου. Πιο πολύ λυπάμαι γιατί ο Ιαθατίνης ήταν ο υποστηρικτής και συνεταίρος μου στην αναζήτησή μας» είπε ο Κωνσταντίνος.

«Ο Θεόδωρος ήταν σαν αδελφός με τον Καϊχοσρόη. Θα λυπήθηκε κι αυτός, είμαι σίγουρη. Ήταν όμως ένας αγώνας ζωής ή θανάτου και για τους δυο. Ο Καϊχοσρόης βρέθηκε σε δύσκολη θέση. Ο Αλέξιος κι οι Βενετοί τον παρέσυραν στα σχέδιά τους. Δεν θα έκανε ποτέ αυτόν τον πόλεμο ο σουλτάνος από μόνος του» είπε η Ζωή.

«Πρέπει, όμως, να σου ομολογήσω ότι αυτή η νίκη με γεμίζει χαρά» συνέχισε ο Κωνσταντίνος. «Η Ρωμανία μετά από αυτό θα κρατηθεί στα πόδια της και κάποια στιγμή θα αναστηθεί. Κάποτε θα πάρουμε πίσω την Κωνσταντινούπολη. Το θέμα, βέβαια, είναι να γυρίσουμε εκεί ως Έλληνες και με υπερηφάνεια για το παρελθόν μας. Όχι να παραμείνουμε και πάλι κρυμμένοι πίσω από την ρωμαϊκή μας ταυτότητα. Και να αφήσουμε επιτέλους στην άκρη τα ανόητα όνειρα παγκόσμιας κυριαρχίας.»

«Μήπως περνάει καθόλου από το μυαλό σου, γλυκέ μου, η σκέψη να γυρίσουμε στη Νίκαια. Τώρα θα σε χρειάζονται κι εκεί» του είπε θέτοντας το ερώτημα.

«Όχι Ζωίτσα, καθόλου! Εγώ έχω το δικό μου πεπρωμένο, που είναι πια και δικό σου! Θα γυρίσουμε μόνο όταν πετύχουμε τον σκοπό μας.»

«Εννοείς όταν θα βρούμε το θεϊκό βασίλειο του Ιερέα Ιωάννη; Όταν βρούμε τον μαγικό τόπο για την επάνοδο του ελληνισμού και της λογικής στην ανθρωπότητα; Μήπως είσαι λίγο αιθεροβάμων αγάπη μου;»

«Κι αν είμαι … τι πειράζει;»

«Ίσως χάσουμε τον κόσμο τον εδώ ψάχνοντας για τον κόσμο τον παραπέρα» του είπε.

«Δεν είναι και τόσο ζηλευτός αυτός ο κόσμος που ζούμε, Ζωίτσα. Είναι γεμάτος ψέματα και μεγαλοστομίες, είναι γεμάτος τυράννους που θεωρούν ότι αντλούν νομιμότητα από τον Θεό. Είναι γεμάτος με δούλους που ευχαριστούν τον Θεό γιατί τους έκανε δούλους και θα βρουν πιο εύκολα τον παράδεισο. Είναι ένας κόσμος που γέμισε αναχωρητές κι επιτρέπει να βασιλεύουν άθλιοι αυτοκράτορες και προδότες άρχοντες. Μια δράκα από αμαθείς και βαρβάρους ξεσκίζει την πιο όμορφη πόλη του κόσμου θεωρώντας την λεία πολέμου.»

Ήταν εξοργισμένος με ό,τι είχε ζήσει η βασιλεύουσα. Οι νέοι στα μοναστήρια κι οι βάρβαροι με το σταυρό στο στήθος. Η Ζωή τον άκουγε αμίλητη.

«Είναι ένας κόσμος από ληστές. Όταν τους ευλογεί ο Πάπας τότε λέγονται ευγενείς κι όταν είναι παράνομοι και πειρατές, τότε τους λένε ήρωες! Είναι ένας κόσμος ψεύτικος κι άδικος που όλα τα αποδίδει στον Θεό, ακόμα και τις πιο φριχτές του πράξεις. Γιατί νοιάζεσαι τόσο πολύ μήπως και τον χάσουμε;»

Δεν είχε τι να του πει, όχι μόνο γιατί διέκρινε την ιερή φλόγα που τον έκαιγε αλλά γιατί τα έβρισκε λογικά και δίκαια. Αυτά που έλεγε χτυπούσαν όχι μόνο στην καρδιά της αλλά και στο κέντρο της λογικής της. Κι όταν τα άκουγε από το στόμα του έπαιρναν ακόμα μια διάσταση συναρπαστική. Γιατί ένιωθε πως έκαιγαν σαν φλόγα μέσα του.

«Δεν με νοιάζει αν όλοι αυτοί οι τόποι που ψάχνουμε υπάρχουν ή όχι» συνέχισε εκείνος. «Δεν θέλω να το εξασφαλίσω πριν αρχίσω να τους ψάχνω! Είτε είναι αληθινοί, οπότε θα τους βρούμε, είτε αποτελούν, απλά, όνειρο κι εφιάλτη, οπότε θα τους ξορκίσουμε! Έτσι κι αλλιώς σε κάτι θα είμαστε χρήσιμοι, Γι αυτό σου λέω, γλυκιά μου, ας μην ψάχνουμε τόσο πολύ την αλήθεια ή το ψέμα.»

«Έτσι, όμως, ρίχνεις πολύ τις απαιτήσεις σου, αγάπη μου» παρατήρησε εκείνη.

«Το κάνω για σένα, γλυκό μου κορίτσι. Έχεις βαλθεί να μου δείξεις πόσο άσκοπο κι ανώφελο είναι το ταξίδι που θέλω να ξεκινήσουμε.»

«Εμένα μου αρέσει το ταξίδι, κι ας ξέρω πως θα είναι δύσκολο» του απάντησε.

«Ε, τότε πάψε να μου γκρινιάζεις.»

«Αν θέλεις να πάψω, θα πρέπει να μου πεις κι άλλες ιστορίες για τα μέρη που θα πάμε. Ξέρεις πόσο μ’ αρέσει να τα ακούω όλα αυτά.»

«Δεν είμαι ο πρώτος που θα ψάξει για τον Σαββατύονα ποταμό. Δεν είμαι ο πρώτος που θα αναζητήσει τις δέκα χαμένες φυλές του Ισραήλ. Δεν ανακάλυψα εγώ το Γκράαλ, το Άγιο Δισκοπότηρο. Το πούλησε στους Ναΐτες Ιππότες ο Γέρος του Βουνού των Ασσασίνων. Το έψαχνε παντού ο Φρειδερίκος Μπαρμπαρόσα και το περιέφερε εδώ κι εκεί ο Μπαουντολίνο! Δεν ενέπνευσα εγώ τον Δαβίδ Αλ Ρόυ, ούτε είναι μια δική μου εφεύρεση ο Ιερέας Ιωάννης! Δεν έγραψα εγώ τα Διονυσιακά ούτε ανακάλυψα εγώ τον Ερμή τον Τρισμέγιστο! Πάνω στα χνάρια του καιρού μας θέλω να περπατήσουμε, Ζωίτσα μου. Απλά, σου ζητάω να μην κάνουμε ό,τι κάνουν και οι άλλοι. Δεν θέλω να περιμένουμε μόνο ένα ταπεινό θάνατο στο τέλος μιας ταπεινής ζωής!»

«Σ’ αγαπάω!» ήταν το μόνο που βρήκε να του πει εκείνη.

«Φαίνεται πως η οσμή του θανάτου λειτουργεί σαν ένα ερωτικό ελιξίριο για σένα» της απάντησε. «Σαν την Κυβέλη ή την Δήμητρα.»

«Νομίζω πως σε ερωτεύτηκα πολύ πριν εσύ ερωτευτείς τον θάνατο!» του είπε.

Προχώρησαν στο παζάρι της πόλης και πήραν κάποια πράγματα χρήσιμα για το ταξίδι τους. Αγόρασαν βότανα για τις πληγές, δέρματα, ροφήματα για το κρύο και για τα δύσκολα απογεύματα στα βουνά. Άκουσαν ξανά το νέο για την νίκη του Θεόδωρου Λάσκαρη επί του Καϊχοσρόη. Ο Λάσκαρης ήταν ομόθρησκος κι ομόφυλος αλλά κι εχθρός της αυτοκρατορίας των Μεγαλοκομνηνών. Οι Τραπεζούντιοι ήταν μουδιασμένοι από την απρόσμενη νίκη του. Έλεγαν πως ο αυτοκράτορας αποκεφάλισε ο ίδιος με το σπαθί του τον Σουλτάνο χάρη σε θεϊκή επέμβαση. Κανείς δεν υπήρχε δίπλα στους μονομάχους όταν ο Καϊχοσρόης έχασε το κεφάλι του.

«Ρομφαία κυρίου!» έλεγαν και σταυροκοπιούνταν.

«Θέλημα θεού. Άγιος ο Θεόδωρος Λάσκαρης.»

«Ρωμιοί!» είπε με αποστροφή ο Κωνσταντίνος. «Τους βλέπεις; Όλα τα αποδίδουν σε θεούς και δαίμονες!»

«Θα ήθελες να μπορούσες να τους αντικαταστήσεις όλους αυτούς με Έλληνες κανονικούς, ε;» τον ρώτησε. «Κι αυτοί στον Άρη, την Αθηνά, τον Δία και την Ήρα θα τα απέδιδαν όλα. Δεν γλιτώνεις εύκολα από την δεισιδαιμονία.»

Είχε αρχίσει πάλι να τον πειράζει.

«Φαντάζεσαι πώς θα ήταν να τριγυρνούσαν κάπου εδώ στην αγορά ο Αισχύλος κι ο Δημοσθένης, ο Ξενοφών κι ο ίδιος ο Διογένης;»

«Ξέρεις, ποτέ δεν πίστεψα στη συνωμοσία της Νίκαιας αληθινά, Ζωίτσα» της είπε εμφανώς απογοητευμένος. «Κι ας με συγκίνησε κι εμένα όπως όλους μας εκεί στην Προύσα! Δεν μπορεί να έρθει ο νέος ελληνισμός με μια απλή αλλαγή της ονομασίας των Γραικών και των συμβόλων. Έχει αλλάξει ο κόσμος πια! Ίσως γι αυτό αναζητάω την πλήρη αποκατάσταση εκείνης της χαμένης Ελλάδας της αρχαιότητας. Με τους θεούς και τους ήρωες της, τον Όμηρο, τους τραγωδούς, με την λογική της τάξη και τη φυσική της ομορφιά. Και βέβαια αυτό μοιάζει με ουτοπία …»

«Φοβάμαι, όμως, Κωνσταντίνε, πως αναζητάς κάτι που δεν έχει πια μέσα του ζωή, ένα απολίθωμα.»

«Γιατί το λες αυτό Ζωίτσα;» τη ρώτησε πειραγμένος.

«Γιατί ο κόσμος τώρα έχει αλλάξει ριζικά. Δεν είναι ο αρχαίος κόσμος με τους ελεύθερους πολίτες των αυτόνομων πόλεων. Τα τείχη δεν αντιστέκονται στην ορμή των βαρβάρων. Οι νομάδες πολιορκούν και πνίγουν τις πόλεις. Φτιάχνονται στρατοί με δεκάδες χιλιάδες πολεμιστές που θέλουν μεγάλα κράτη με τεράστιους πόρους. Δεν μπορούν να σταθούν πια οι μικρές κι αυτεξούσιες πόλεις όπως τότε. Γι αυτό δεν υπάρχει πουθενά η έννοια του πολίτη. Παντού ορθώνονται βασίλεια κι αυτοκρατορίες.»

«Ας υπάρχει κι ένα ελληνικό δυνατό βασίλειο» της είπε.

«Οι Έλληνες ποτέ δεν μπόρεσαν να κυβερνήσουν τόσο μεγάλα σύνολα. Ακόμα κι οι συμπολιτείες τους είχαν μικρή έκταση. Δεν μπορεί να υπάρχει πραγματική δημοκρατία όταν δεν υπάρχει η συνέλευση όλων των πολιτών μαζί. Έτσι όμως αλλάζει κι η έννοια της ελευθερίας!»

«Θα βρουν τις λύσεις στα σημερινά προβλήματα όπως είχαν βρει στα προβλήματα της εποχής τους.»

Ο Κωνσταντίνος πίστευε πως αυτός ο πολιτισμός θα μπορούσε να αναγεννηθεί απ’ την τέφρα του. Η Ζωή όμως αμφέβαλλε πολύ για το αν ήταν πια δυνατό κάτι τέτοιο. Ακόμα περισσότερο αμφέβαλλε αν θα γινόταν σε τόσο σύντομο χρόνο όσο ήθελε ο αγαπημένος της. Της φαινόταν, κι εδώ, βιαστικός σαν έφηβος.

«Δεν ξέρω αν ταιριάζουν οι αυτοκρατορίες και τα βασίλεια με την Ελλάδα που ονειρεύεσαι, αγόρι μου» του είπε.

Η Ζωή ήταν πολύ σκεπτική και δεν είχε καθόλου την πίστη του Κωνσταντίνου ότι ο κόσμος μπορούσε να διορθωθεί. Η Ελλάδα που οραματιζόταν ο αγαπημένος της, κατ’ αυτήν, είχε χαθεί οριστικά.

«Ακόμα κι ο Αλέξανδρος κι οι επίγονοί του» συνέχισε να του λέει, «απολυταρχίες έφτιαξαν στα κράτη τους. Το ίδιο κι οι Ρωμαίοι, κι οι Πέρσες, κι οι Άραβες. Όλοι τους χρειάστηκε να καταφύγουν σε ισχυρές θρησκείες για να κρατηθούν.»

«Θέλεις να πεις ότι χρειάζονται τα απόλυτα συστήματα σαν τον χριστιανισμό και το Ισλάμ. Έτσι μπορούν να ελέγχουν τα τεράστια πλήθη και τις απέραντες εκτάσεις, ε;»

«Ναι, ίσως να είναι κι έτσι. Δεν ξέρω, για τίποτε δεν είμαι σίγουρη, προβληματίζομαι και σκέφτομαι όμως …»

«Ωραία, λοιπόν» είπε ο Κωνσταντίνος. «Ας υποθέσουμε ότι η Ερμητική Συνωμοσία του Ιωάννη με τους σοφούς και τους επιστήμονες στην εξουσία αποτυγχάνει. Δηλαδή, ας πούμε ότι ο δικός μου δρόμος για τον νέο ελληνισμό, είναι ανέφικτος. Τότε, Ζωίτσα, τι απομένει;»

«Ίσως, ο δρόμος που δρομολογούσαμε στη Νίκαια» του είπε εκείνη.

«Να νικήσουμε και να φέρουμε ελληνοθρεμμένους, αυτή τη φορά, Ρωμαίους στην Κωνσταντινούπολη. Μετά, στην Αθήνα, να αναγεννηθεί από την τέφρα κι από τα συγγράμματα ένας νέος ελληνικός πολιτισμός.»

«Αυτό θα προσπαθήσει να κάνει ο αδελφός σου όσο ζει και μετά από αυτόν οι διάδοχοί του. Τώρα που εξασφάλισαν την επιβίωση της αυτοκρατορίας θα ψάξουν για τον ελληνισμό μέσα από τη ρωμιοσύνη.»

«Αποκλείοντας βέβαια την ουσία των αρχαίων. Και δεν μιλώ για τους θεούς τους αλλά για το πολίτευμά τους.»

«Φυσικά! Ρωμιοσύνη είναι η ορθοδοξία με ελληνική γλώσσα» είπε η Ζωή. «Εξάλλου η ορθοδοξία μόνο μπορεί να κρατήσει τον ελληνισμό μακριά από τον Πάπα και από τους Φράγκους. Θέλεις δεν θέλεις, με αυτήν μόνο μπορούν να ενωθούν σήμερα οι Ρωμιοί.»

«Δεν ξέρω αν είναι καλό ή κακό» είπε ο Κωνσταντίνος. «Φοβάμαι ότι αν επιμείνουμε να είμαστε οι Ρωμιοί, τότε κάποια στιγμή θα μας κερδίσουν και θα μας υποτάξουν. Θα το κάνουν είτε οι Βούλγαροι είτε οι Τούρκοι» είπε ο Κωνσταντίνος.

«Ο αδελφός σου βλέπει με καλό μάτι τη συμφιλίωση Γραικών και Φράγκων. Πιστεύει ότι εμπεδώνει έτσι τον νέο ελληνισμό. Δες τον Βρανά στην Πόλη ή τον Νικηφόρο στην Αθήνα. Κι οι δυο τα πηγαίνουν μια χαρά με τους Φράγκους και τους κάνουν να νιώθουν σαν Έλληνες.»

«Με τη Φραγκιά, όμως, ο ελληνισμός θα θαφτεί από την αγραμματοσύνη και τη λαιμαργία των Λατίνων. Δεν είδες τι έκαναν στην Πόλη;»

«Κανείς δρόμος δεν είναι τελικά εύκολος. Κάποιος απ’ όλους θα μας οδηγήσει στον νέο ελληνισμό» είπε η Ζωή. «Όπως είπε ο Ακομινάτος ίσως χρειαστούν τρεις ή δεκατρείς γενιές.»

«Εσύ, θησαυρέ και σύντροφέ μου, είσαι έτοιμη για τον πιο δύσκολο από αυτούς τους δρόμους;» την ρώτησε.

«Τον πιο δύσκολο αλλά και πιο σύντομο! Υποσχέθηκες ότι σε επτά με δέκα χρόνια το πολύ θα με ξαναγυρίσεις.»

«Θα πάμε στην άκρη του κόσμου, όπως το υποσχέθηκα, Ζωίτσα. Νικητές ή χαμένοι θα γυρίσουμε» της είπε με τα μάτια του γεμάτα από την φλόγα της καρδιάς του.

Ε’     ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ο Κωνσταντίνος κι η Ζωή έφυγαν, όπως της το είχε υποσχεθεί, αλλά, δεν ξαναγύρισαν!

Ο Θεόδωρος Λάσκαρης κατάφερε να σταθεροποιήσει την ελληνική αυτοκρατορία της Νίκαιας. Όλη η βορειοδυτική Μικρασία έμεινε υπό την εξουσία του μετά τον προσωπικό του άθλο στην Αντιόχεια του Μαιάνδρου.

Ο Νικηφόρος έζησε στην Αθήνα και μεγάλωσε τα παιδιά του με τις αρχές των Ελλήνων. Έζησε κάτω από την διοίκηση των Φράγκων του Όθωνα Ντε Λα Ρος.

Ο Κωνσταντίνος κι η Ζωή έφτασαν ως την άκρη του κόσμου. Πέρασαν την Ευδαίμονα Αραβία και την Ινδία και διέσχισαν την Κίνα. Έφτασαν ακόμη παραπέρα, στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου όπου αντίκρισαν την απέραντη, χωρίς τέλος, θάλασσα.

Το Βασίλειο του Ιερέα Ιωάννη δεν βρέθηκε πουθενά.

Λένε πως ο Κωνσταντίνος και η Ζωή αναλήφθηκαν στους Ουρανούς, όπως γίνεται πάντα με τους ερωτευμένους!

ΤΕΛΟΣ

****************************************

Δεν έχει άλλο. Καλό καλοκαίρι.