Κάποτε η πανδημία θα ηρεμήσει, θα ησυχάσει, θα κατασιγάσει, θα εξαφανιστεί. Θα εξαφανιστούν ως δια μαγείας και τα προβλήματα που δημιούργησε; Μα, ίσα-ίσα, ακριβώς τότε θα εμφανιστούν!
Τότε θα μετρήσουμε νεκρούς, θα μετρήσουμε απώλειες και θα δούμε την υγειονομική κρίση να μεταμορφώνεται σε οικονομική. Εκεί θα κριθεί η κυβέρνηση. Ως τώρα κολυμπάει στα εύκολα. Ακολουθεί τις οδηγίες του ΠΟΥ και τρέχει να πάρει μέτρα πριν βυθιστεί στην απελπισία της Ιταλίας ή της Ισπανίας. Είμαστε, βέβαια, χειρότερα από όλους τους Βαλκάνιους γείτονές μας (πλην της Ρουμανίας) αλλά πάλι καλά. Στο κάτω-κάτω ποιος γνωρίζει τί μετρά και πώς το μετρά ο καθένας σε αυτόν τον επικοινωνιακό χαμό που μας πολιορκεί.
Ας αφήσουμε όμως τα υγειονομικά να δούμε τα οικονομικά, δηλαδή την επόμενη μέρα. Όταν θα αρχίσουν τα μέτρα σιγά-σιγά να αποσύρονται και τα μαγαζιά αρχίσουν να ανοίγουν. Τι θα βρούμε τότε;
ΕΡΩΤΗΜΑ 1ο: Πώς θα αποσυρθούν τα μέτρα αν δεν έχουν γίνει μετρήσεις στον γενικό πληθυσμό ώστε να ξέρουμε την πορεία της επιδημίας ανά μέρος του πληθυσμού και ανά τόπο; Εκτός κι αν ήταν όλα τα περί πανδημίας μια απλή επικοινωνία και κανείς δεν πιστεύει ότι υπάρχει ιός που μπορεί να μας μολύνει. Αν δεν το πιστεύουν, μπορούν να διατάξουν την επιστροφή στην κανονικότητα χωρίς μετρήσεις. Αν όμως το πιστεύουν ότι ο ιός και η απειλή από αυτόν είναι πραγματικότητες, τότε κάτι άλλο πρέπει να γίνει για το οποίο η κυβέρνηση οφείλει να προετοιμαστεί και να παρουσιάσει σχέδιο.
ΕΡΩΤΗΜΑ 2ο: Θα υπάρχουν πολλοί καταστηματάρχες σχεδόν κατεστραμμένοι. Πώς θα βοηθηθούν αυτοί να ξαναλειτουργήσουν; Θα πληρώσουν -έστω και με καθυστέρηση- τις οφειλές σε ταμεία και εφορία; Θα πάρουν τα απωλεσθέντα ενοίκια (ή μέρος τους) οι εκμισθωτές; Θα απαιτήσουν οι τράπεζες κι οι ΔΕΚΟ τις οφειλές που είχαν παγώσει; Δηλαδή, επιστρέφοντας οι μαγαζάτορες, εκτός από την παγωμάρα θα βρουν και χρέη μαζεμένα; Το πακέτο της κυβέρνησης δεν μιλάει -προς το παρόν- γι αυτά. Πρέπει να μιλήσει.
ΕΡΩΤΗΜΑ 3ο: Ο κίνδυνος της επιστροφής ης πανδημίας θα είναι υπαρκτός ακόμη κι όταν τελειώσει η τωρινή κρίση. Είτε το φθινόπωρο, είτε τον επόμενο χειμώνα, μπορεί να ενσκύψει. Τι θα έχουμε μάθει ως τότε; Γιατροί ακόμα δεν έχουν προσληφθεί. Θα αλλάξει μυαλά η κυβέρνηση που σταμάτησε τις 4.000 προλήψεις (ήταν σχεδόν έτοιμες) ιατρικού προσωπικού; Θα ενισχύσει το ΕΣΥ και τα νοσοκομεία με νέες μονάδες ΜΕΘ σε σταθερή βάση;
ΕΡΩΤΗΜΑ 4ο: Ο λογαριασμός που θα πληρώσει η κυβέρνηση (και κατά συνέπεια ο ελληνικός λαός) θα ανέβει ψηλά. Καλά θα κάνει να ανέβει ψηλά για να αντιμετωπιστεί η ύφεση που την προβλέπουν θεόρατη οι διεθνείς οργανισμοί. Θα αντιμετωπιστεί με δανεισμό (όπως θέλουν οι Γερμανοί) και με πιστοληπτική γραμμή ή με ευρωομόλογο; Ως πού θα φτάσει η αντίθεση της κυβέρνησης (και των άλλων 8 χωρών) στην Γερμανία; Δεν ξέρω αν θα κάνουν ό,τι λέει η αντιπολίτευση (είτε ο Τσίπρας ή το Κιναλ, ή ο Βαρουφάκης ή το ΚΚΕ ή ο Βελόπουλος). Ρωτάω αν θα κάνουν κάτι άλλο εκτός από το να δέχονται αυτό που λένε οι Γερμανοί σαν θέσφατο. Ελπίζω να γίνει κάτι άλλο γιατί θα είναι αστείο να ξαναμπούμε δια της πλαγίας πάλι σε μνημόνιο ακόμη καλά-καλά δεν βγήκαμε από αυτό. Για να γίνει κάτι διαφορετικό πρέπει οι νοτιοευρωπαίοι με την Γαλλία να πατήσουν πόδι. Να φτάσουν ως τα άκρα. Αλλιώς πάλι θα μετράμε στο τέλος τα κέρδη της Γερμανίας από την κρίση. Αυτό το έργο το έχουμε ξαναδεί.
Τα παραπάνω ερωτήματα δεν εξαντλούν το θέμα. Επισημαίνουν όμως τις δυσκολίες. Δεν είναι θέμα μιας απλής διαταγής ή μιας, έστω ριψοκίνδυνης, εκτίμησης. Είναι ένα ζήτημα που πρέπει να μελετηθεί σε βάθος και στο οποίο πρέπει να δοθούν απαντήσεις με μεγάλη προσοχή. Θα ήταν καλό στο όποιο σχέδιο καταρτιστεί, να υπάρχει και ευρύτερη συναίνεση. Όχι μόνο πολιτική αλλά και επιστημονική. Ίσως έτσι περάσουμε πιο εύκολα τον πιο δύσκολο κάβο που έχουμε μπροστά μας, την έξοδο από την υγειονομική κρίση και την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης.
