Κυριακή 27 Ιουνίου 2021

Τα γκαρσόνια του κόσμου όλου

Ο προβληματισμός είναι μεγάλος στα οικονομικά επιτελεία της κυβέρνησης, της αντιπολίτευσης και των μεγάλων παικτών όπως οι τράπεζες, τα επιμελητήρια και οι επενδυτές. Με εξαίρεση τα χρήματα του ταμείου ανάκαμψης, τα μόνα σίγουρα, όλα τα άλλα είναι ανοιχτά. Τα έσοδα που αναμέναμε από τον τουρισμό, μάλλον δεν θα έρθουν ύστερα από τις αντικρουόμενες αποφάσεις των χωρών από τις οποίες εξαρτιόμαστε. Έσοδα από εξαγωγές δεν αναμένονται ιδιαίτερα ενώ οι επενδύσεις παραμένουν κι αυτές σε θέση αναμονής ή αδιαφορίας. Αυτά όσον αφορά τον παράγοντα "Κεφάλαιο".

Παράλληλα, ο παράγοντας "εργασία" υποτιμάται για πολλοστή φορά με τον τελευταίο νόμο Χατζηδάκη, ενώ όλο το κλίμα ήταν στραβό λόγω των μνημονιακών πολιτικών και των λοκντάουν από την πανδημία. Φτηνό εργατικό δυναμικό, χωρίς ιδιαίτερη προστασία και ανεργία υψηλή που θα έδινε παραγωγικότητα υψηλή λόγω της εκμετάλλευσης αν υπήρχαν επενδύσεις. Όμως οι επενδύσεις απουσιάζουν, το χρηματιστήριο παραμένει απαξιωμένο και οι προοπτικές μοιάζουν αρνητικές. Μπορεί σήμερα τα επιτόκια να είναι πολύ χαμηλά, όμως οι δανειστές (Γερμανία) θα ζητήσουν σύντομα επιστροφή των δανεικών και τότε θα ακρυβύνεικαι το χρήμα των τραπεζών.

Τι μένει να γίνει; Ουσιαστικά τίποτε.

Θα συνεχίσουμε να βλέπουμε την Ελλάδα στον κατήφορο που έχει πάρει από το 2009 με την μείωση του ΑΕΠ να μας έχει φέρει πολύ πίσω από χώρες όπως η Ισπανία κι η Πορτογαλία αλλά και τις χώρες του πρώην ανατολικού συνασπισμού. Δυστυχώς, βρισκόμαστε στα χρόνια της οικονομικής παρακμής του ελληνισμού. Ποτέ δεν θα συνέλθουμε από αυτό το κτύπημα, κι αυτό γιατί δεν είναι μόνο η κατηφόρα του ΑΕΠ που την προκαλεί. Με την φυγή των νέων επιστημόνων της τελευταίας δεκαετίας, με την διεθνή δυσφήμιση της Ελλάδας ως καλοπληρωτή και με την απαξίωση του ελληνικού δημοσίου από την τρόικα, δεν υπάρχει πλέον κάτι στο οποίο να στηριχτεί μια νέα προσπάθεια ανόρθωσης. Μόνο η ομορφιά της χώρας έχει μείνει, αλλά, αυτή δεν μπορεί να αποτελέσει πυλώνα ανάπτυξης από μόνη της. Η δε ναυτιλία είναι παγκόσμια δραστηριότητα που δεν μπορεί να βοηθήσει την Ελλάδα αν δεν αλλάξει ο τρόπος που την βλέπουμε.

Η Ελλάδα δεν είναι, βέβαια, η οικονομία της μόνο. Κυρίως είναι ο τόπος και η ιστορία του. Αυτή η Ελλάδα θα επιζήσει. Δεν θα γίνει όμως ποτέ κάτι καλύτερο από ένας παρίας της Ευρώπης και τόπος διακοπών. Κι εμείς οι Έλληνες θα είμαστε οι παγωτατζήδες και οι σερβιτόροι των συνταξιούχων όλου του κόσμου.