Παρασκευή 12 Ιουλίου 2019

ΤΑ ΠΟΝΤΙΑΚΑ ΣΤΗ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ


Για όσους ενδιαφέρονται είτε για την γλώσσα, είτε για την ιστορία, είτε για το ελληνικό το έθνος, σας παραθέτω το παρακάτω απόσπασμα-πρόλογο της ποντιακής γραμματικής του Τοπχαρά. Το αφήνω χωρίς μετάφραση και στην αρχική του ορθογραφία, όπως φτιάχτηκε για τους Έλληνες Πόντιους της Σοβιετίας. Γράφτηκε την δεκαετία του '30.
Το αλφάβητο που χρησιμοποιείται είναι απλοποιημένο. 
Τα σ και ς είναι ς
Τα η, ι, υ, ει, οι, είναι όλα ι
Τα ε, άι είναι ε
Το ου είναι υ
Τα ευ, αυ είναι εφ, αφ κτλ.
Η γλώσσα είναι η ζωντανή καθομιλουμένη ποντιακή διάλεκτος της ελληνικής γλώσσας.



Για τιν γραμματικιν τι Σ. Τοπχαρα Hi



Για το ρομεικον το γλοςικον το ζιτιμαν ατορα καλατζεβνε τα πλατεα ςτροματα τεργαζομενιον. Σο κεντρον τι προςοχιςεμυν ςτεκ το ζιτμαν - πος να εφταμε κε ι γλοςα ντο θα καματιζομενα βοιθαμας, πραματικα να εν γλοςα τι μαζαςεμυν. Να καταλοβενεμας ολ κε οχι μονον να καταλαβενεμας αλα να καλατζεβνε κεκιν να επορυν να περνε ενεργον μερος ςιν δυλιανεμυν - ςο χτιςιμον τι ςοςιαλιζμυ.


Ι γλοςα κεπορι να εν ςκοποςεμυν, αλα μεςον, οπολον πυ να βοιθαμας ςον ςκοπονεμυν.


Αικον γλοςα για τεμετερα τα ρομεικα μαζας πεκςεβαν αςον Ποντον εν το ποντεικον ι γλοςα. Το ποντεικον τιν γλοςαν καταλαβενε, το ποντεικον τιν γλοςαν καλατζεβνε, ατο εν το μιτρικον ι ςλοςατυν. Καθαρα φενετε πος ι καταςταςι ςο οπιονεβριυμες ος τα τελεφτεα χρονια κε ςο καπιον βαθμον κε ος οςιμερον, αλο να ιποφερκετε κεν. Το Σοβετικον το ςιςτιμαν ελεφθεροςεν ολια τα εθνι αςο ικονομικον κε αςο πολιτικο-μορφοτικον τιν ςκλαβιαν.


Κιατορα, τα εθνι ντο εςαν αγραματα ολος διολυ, πυ τα γραματα πα ακομαν κιχαν, εςκοθαν ςο παδαρ, μαθαβε, προχορυνρ, κιαλο κεγνοριυνταν. Το Κομυνιςτικον Κομαν με το λενινιςτικον τι γραμινεθε αλαζ τανροπς, αλαζ τι γις το προςοπον κε πραματικα αδελφον τα εργαζομενα μαζας αςολια τα εθνι αφκα ςο κοκινον τι ςιμεανεθε. Τολμιρα ι πολςςεβικ κααριζνε τι ςτραταν αςολια τα φραχτια, αςολια ςα εμπόδια για να προχορυν ςον ςοςιαλιζμον τα εργαζομενα μαζας. Απλοπια το Κομαν τι γραφιν ςανατολικα τα εθνι, διμιυργα για τατυνυς λατινικοπιιμενον αλφαβιτον κε εφται γιατατα τα εθνι πολα εφκολον τιν μορφοςιν σο μιτρικον τιν γλοςανατυν.


Μονον το ςοβετικον το ςιςτιμαν κε το μιτρικον ι γλοςα εδοκαν τιν εφκεριαν ςατα τα εθνι να εφταγνε ςα καποςα χρονια πραματα πυ ςο καπιταλιςτικον το ςιςτιμαν κεπορυν να γινταν ςα εκατονταδας χρόνια.


Ονταν τερυμε ατα τα προοδυς ντο εχνε ταδελφικαναμυν εθνι -ι ατιγει, ι καπαρτιν κ.τ.λ. πρεπ να εροτυμε, εμις ντο επικαμε? Κε ςατο το εροτεμαν επορυμε να απαντυμε, πος εμις πα εχομε τρανα επιτιχιας, πολα προοδυς. Αμα κιαλο πολα προοδυς θα ιχαμε αν ι δυλια αναμεςα ςα μαζαςεμυν εγινυτον ςο μιτρικον τι γλοςανατυν. Κιατο ι γλοςα για τα ρομεικα τα μαζας τα οπια, οπος ιπαμε εκςεβαν αςον Ποντον εν το ποντεικον ι γλοςα. Οςον το παι ολιγοςτεβνε εκιν πυ κιθελνε ναναγνοριζνε ατο το πραμαν - πος το ποντεικον ι γλοςα εν μιτρικον γλοςα για τα εργαζομενα μαζαςεμυν. Τιν αρχιν κε το ςοβαρον τι δυλιαν για το ζιτιμαν - να περαν ι δυλια αναμεςα ςα μαζαςεμυν ςο μιτρικον τι γλοςαν - επικεν ο "Κομυνιςτις". Αςο 1930 τι χρονιας κιαν ο "Κομυνιςτις" επικεν τρανον κοπον απαν ςατο το ζιτιμαν κε χορις να τρανινοματο πρεπ, ναναγνοριζομε πο: ατο ι δυλια εςς πολα θετικα αποτελεζματα.