Έχει μέλλον ο "ελληνισμός";

Έχει μέλλον ο ελληνισμός; Είναι ένα ερώτημα.

Πριν από αυτό, πρέπει να απαντηθεί ένα άλλο ερώτημα, υπαρξιακό: ... υπάρχει "ελληνισμός" για του οποίου το μέλλον μπορεί ή πρέπει κανείς να ανησυχεί;

Για δυο χιλιάδες χρόνια δεν υπήρχε "ελληνισμός". Από την εποχή των Μακεδόνων που την ακολούθησε η εποχή των Ρωμαίων και εν συνεχεία των Οθωμανών η "Ελλάδα" κι ο ελληνισμός ως έννοιες και υπάρξεις φθίνουν, από το πανελλήνιον, στο ελληνορωμαϊκό και τέλος στην πλήρη εξαφάνιση. Ξαναθυμούνται τον όρο Ελλάς κι Ελληνισμός τον 18ο αιώνα και με όχημα αυτές τις "νέες" ιδέες συγκροτείται το νεοελληνικό κράτος χωρίς να έχει κανένα ελληνικό χαρακτηριστικό (ούτε ελληνικό πολίτευμα, ούτε ελληνική θρησκεία, ούτε ελληνική φιλοσοφία) πέρα από κάποια εξωτερικά γνωρίσματα. Ποια είναι αυτά; Είναι κυρίως ο τόπος και εν μέρει μια γλώσσα που μοιάζει κάπως με την ελληνική αν κι εχει αλλάξει πολύ, σε βαθμό που να έχει γίνει αγνώριστη. 

Με βάση τον τόπο και -εν μέρει- τη γλώσσα και με βάση μια ισχυρή επιθυμία των βαλκάνιων (Ρωμιών, Βλάχων, Αρβανιτών) που κατοικούν αυτόν τον τόπο για απαλλαγή από τον βάρβαρο κι απολίτιστο Οθωμανό δυνάστη, εκρήγνυται μια επανάσταση, καθ' όλα θαυμαστή και μοναδική στο είδος της, που πετυχαίνει καθώς εκμεταλλεύεται τις αντιθέσεις των μεγάλων Δυνάμεων της εποχής. Οι λάτρεις της Ελλάδας και του Ελληνισμού (δηλαδή της αρχαιότητας) της διορθώνουν τη γλώσσα, της παρέχουν συγγράμματα "διαφωτισμού", την βοηθούν να διεθνοποιήσει την εξέγερση, εκμεταλλεύονται την "πίστη" (ορθοδοξία κόντρα στο ισλάμ) και φτιάχνουν το νεοελληνικό κράτος, αυτό στο οποίο ζούμε εμείς κι οι πρόγονοί μας Νεοέλληνες.

Τώρα που ορίσαμε τον "ελληνισμό" καλύτερα μπορούμε πιο άνετα να ξαναρωτήσουμε:

Αυτός ο ελληνισμός του Νεοέλληνα έχει μέλλον;

Η απάντηση είναι ένα μεγάλο, τεράστιο, φωτεινό ΟΧΙ

ΟΧΙ, δεν έχει κανένα μέλλον η βαλκανική, ορθόδοξη, ψευτοθωμανική και ψευτοδυτική ύπαρξή μας. Θα τελειώσει οσονούπω και θα πεταχτεί στα σκουπίδια της ιστορίας γιατί κανείς δεν έχει ανάγκη από μπάσταρδους λαούς που δεν έχουν παρελθόν δικό τους αλλά κλεμένο. Κάποια στιγμή οι μύθοι θα καταπέσουν και η αλήθεια θα αποκαλυφθεί. Η κρίση έβγαλε τα πρώτα απόνερα κι νομίζω πως δεν θα τελειώσει εύκολα αυτή η ιστορία, θα υπάρξει και συνέχεια. 

Δεν θα μπορούμε να κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας (γιατί τον υπόλοιπο κόσμο δεν τον ξεγελάμε) ότι συνδυάζεται ο σκληρός ορθόδοξος χριστιανισμός με την αρχαιότητα. Τα παιδιά του Δία δεν μπορεί να έχουν για θεό ένα κατασκεύασμα της παλαιάς Διαθήκης των Εβραίων. Όμως η ορθοδοξία είναι ουσιαστικό συστατικό του νεοελληνικού έθνους. Ήταν το όχημα στο οποίο επιβιβάστηκε η επανάσταση τον 19ο αιώνα ξεκόβοντας από τους Τουρκαλβανούς (όπως τους ονόμασαν) και στη συνέχεια ήταν και πάλι το όχημα δια του οποίου συγκροτήθηκε οριστικά τον 20ο αιώνα κατονομάζοντας ως "Νεο-Έλληνες" όλους τους ορθόδοξους της Μικρασίας. Άρα, το πρώτο ουσιαστικό στοιχείο του "ελληνισμού", η πολιτιστική ταυτότητα (θρησκεία, παραδόσεις, μύθοι, συνείδηση παρελθόντος) έχει υποκατασταθεί οριστικά από την εβραιοχριστιανική παράδοση και θα μας λείπει πάντα. Επομένως είναι μάταιος κόπος η αναζήτησή του.

Δεν θα μπορέσουμε επίσης ποτέ να πιάσουμε το πολίτευμα των Ελλήνων, τη δημοκρατία με κλήρωση, δηλαδή την δημοκρατία ΟΛΟΥ του λαού κι όχι των αντιπροσώπων του, της ολιγαρχίας. Είμαστε τόσο πίσω ακόμα κι από τη δύση σε θεσμικό επίπεδο ώστε μοιάζει εξωπραγματικό να περιμένουμε ότι θα μπορέσει ποτέ η Νέα Ελλάδα να μοιάσει στην Αρχαία στο πιο βασικό της γνώρισμα, στο στοιχείο που την διαφοροποιούσε από όλο τον υπόλοιπο κόσμο, στη δημοκρατία-ισοκρατία ...  και ... χωρίς αυτό, ελληνισμός δεν υπάρχει.

Όσο για τη γλώσσα, εδώ τα πράγματα είναι κάπως καλύτερα. Μοιάζει η γλώσσα μας με την ελληνική, τουλάχιστον μοιάζει περισσότερο από όλες τις άλλες γλώσσες. Και πάλι όμως θα είμαστε ανάπηροι πνευματικά αν δεν μπορέσουμε να παραδεχτούμε την απόσταση που μας χωρίζει από αυτή τη γλώσσα. Διαβάστε ένα οποιοδήποτε χωρίο της Ιλιάδας ή της Οδύσσειας (με την προφορά του) και δεν θα καταλάβετε ούτε μια φράση, αν όχι ούτε μία λέξη. Η αυτογνωσία είναι το πρώτο βήμα για την σύνδεσή μας με την αρχαιότητα, δυστυχώς όμως είμαστε και σε αυτόν τον τομεα πολύ πίσω.

Ο ελληνισμός είναι το μέλλον της ανθρωπότητας λέει ο Αλέξανδρος Κόντος και θεωρώ ότι έχει απόλυτο δίκιο. Μόνο μέσω της αναμόρφωσης όλων των θεσμών (και των πόλεων, και της στάσης μας απέναντι στα ζώα και τη Γη κλπ) με ξεκίνημα την δημοκρατία, έχει μέλλον η ανθρωπότητα. Αυτός ο ελληνισμός όμως, που θα έπρεπε να είναι κύριο μέλημα των σημερινων Νεοελλήνων (γιατί μένουν στον τόπο των Ελλήνων κι έχουν το όνομά τους), είναι τόσο μακρινός για εμάς που δεν βλέπω φως κανένα στον ορίζοντα.

Στο ερώτημα αν έχει μέλλον ο "νεοελληνισμός" η απάντηση είναι ίδια με εκείνην του ερωτήματος αν έχει νόημα ο "βουλγαρισμός" ή ο "σερβισμός" ή ο "αλβανισμός" κ.ο.κ. Η υποτιθέμενη βαρύτητα του ερωτήματος για τον "ελληνισμό", βαρύτητα που την προσθέτει η ιστορία του πολιτισμού, δυστυχώς δεν μας αφορά. Γιατί έχουμε επιλέξει να είμαστε Νεοέλληνες κι όχι Έλληνες. Κι ως τέτοιοι, στην μικρότητά μας θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε.  

   

Μικρός απολογισμός

2010-2016. Επτά χρόνια καθόδου. Χάθηκε το 25% του εθνικού εισοδήματος και ανέβηκε στο 25% η ανεργία. Αυτά τα δυο (αλληλένδετα) ποσοστά περιγράφουν την κάθοδο. Ελπίζουμε το έτος που φεύγει να αποδειχθεί πως ήταν ο πάτος. Όχι γιατί αυτό βολεύει την κυβέρνηση ή την αντιπολίτευση αλλά γιατί ο τόπος δεν αντέχει άλλο τη μιζέρια να μετράμε τα ευρώ και να τα βρίσκουμε λειψά, να αναζητάμε ευκαιρίες και να διαπιστώνουμε πως δεν υπάρχουν. Αν επιτευχθεί ο στόχος της αύξησης του ΑΕΠ κατά 2,7% όπως προβλέπει ο προϋπολογισμός και μειωθεί η ανεργία κατά 3-5% (έστω) θα μπορούμε να πούμε πως τα νούμερα αρχίζουν να βελτιώνονται και θα απομένει να αποδειχθεί ότι αυτή η βελτίωση δεν θα είναι πρόσκαιρη αλλά ένα σταθερό πρώτο βήμα για την οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση της χώρας.

Μετά από αυτά τα χρόνια της καταστροφής κι αφού έχουν αποτιμηθεί με πολλούς τρόπους τα αρνητικά της αποτελέσματα, ας προσπαθήσουμε να βρούμε αν υπάρχει κάτι θετικό που μας απέμεινε. Περισσότερη αυτογνωσία; καλύτερη συνειδητοποίηση του περιβάλλοντός μας; προσγείωση στην πραγματικότητα;

Τίποτε από όλα αυτά!

Δυστυχώς, η κακομοιριά αυτής της περιπέτειας δεν μας άφησε σχεδόν τίποτε θετικό. Κυκλοφόρησαν πολλές θεωρίες συνωμοσίας που είχαν σαν αποτέλεσμα την συγκάλυψη των πραγματικών συνωμοσιών που εξυφαίνονται στις κεντρικές τράπεζες, στα κυβερνεία των μεγάλων δυνάμεων, στις λέσχες των ολιγαρχών. Ο πολιτικός βίος εξαχρειώθηκε καθώς οι υπεύθυνοι της καταστροφής εμφανίστηκαν και σαν μοναδικοί σωτήρες με αποτέλεσμα να μην αποδοθούν ευθύνες. Η διεθνής θέση της χώρας χειροτέρεψε καθώς για παρατεταμένη περίοδο φαινόμαστε στα μάτια του υπόλοιπου κόσμου σαν μια χώρα χρεοκοπημένη κι ανίκανη να λύσει τα προβλήματά της ή να εκσυγχρονιστεί.

Η ιστορία λέει ότι η Ελλάδα έχει συνηθίσει να χρεοκοπεί και να επανακάμπτει. Ας ελπίσουμε ότι αυτό θα συμβεί και τώρα.

Ευτυχισμένο λοιπόν το 2017 και καλή τύχη σε όλους!

ΗΠΑ και Ισραήλ με τον Τραμπ μπαλαντέρ!

Έτυχε χτες να παρακολουθήσω σε απ' ευθείας μετάδοση από το BBC την ομιλία του Αμερικανού αντιπροέδρου Τζον Κέρυ για το Παλαιστινιακό ζήτημα και τους εποικισμούς Ισραηλινών σε παλιστινιακά εδάφη. Δεν το κάνω συχνά, μην τρέξετε να με κακοχαρακτηρίσετε, απλά περιμένοντας το The Voice (τώρα πείτε ό,τι θέλετε) έκανα ζάπινγκ και βρέθηκα στο BBC. Από την πρώτη στιγμή είδα μια ομιλία με πολύ ενδιαφέρον περιεχόμενο κυρίως γιατί οι Αμερικάνοι σπάνια μιλούν έτσι επικριτικά για τις πράξεις του Ισραήλ και σπάνια το συμβουλεύουν τόσο καθαρά να αλλάξει τακτική. 

Όλος ο λόγος του βέβαια ήταν μια απολογία προς την πανίσχυρη εβραϊκή κοινότητα της Αμερικής που στην ουσία αποτελεί και το "βαθύ κράτος" των ΗΠΑ. Η Αμερική, για πρώτη φορά, δεν είχε προβάλει βέτο σε απόφαση του ΟΗΕ κατά των εποικισμών των παλαιστινιακών εδαφών από ισραηλινούς. Συνήθως όλα αυτά τα ψηφίσματα κι οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας έμεναν στα χαρτιά γιατί οι ΗΠΑ πρόβαλαν βέτο. Τώρα δεν το έκαναν. Ο Κέρυ εξήγησε το γιατί:

Με τον τρόπο που διασπείρονται αυτοί οι επικισμοί μέσα στο παλαιστινιακό έδαφος, είπε (και το επανέλαβε πολλές φορές και με πολλούς τρόπους), δεν θα μπορεί να πραγματοποιηθεί η δημιουργία του παλαιστινιακού κράτους. Όσοι το επιχειρούν, είπε κι έδειξε την άκρα δεξιά και τους θρησκόληπτους, προσπαθούν πραγματικά να ακυρώσουν την πολιτική των δύο ανεξάρτητων κρατών πάνω στην οποία βασίζεται η αποφυγή του πολέμου και η ασφάλεια του ίδιου του Ισραήλ. Οι Άραβες, ούτε κι οι καλύτεροι σύμμαχοι του Ισραήλ, η Αίγυπτος κι η Ιορδανία, δεν θα δεχτούν την ακύρωση αυτής της πολιτικής "στην πράξη" επομένως οι εποικισμοί στοχεύουν στην όξυνση των αντιθέσεων και στον διαρκή πόλεμο.

Ήταν ένας λόγος με συνοχή, γινόταν μάλιστα από τον εκπρόσωπο της δύναμης που αποτελεί τον βασικό υποστηρικτή της ισχύος του Ισραήλ. Χωρίς τις ΗΠΑ εννοείται ότι αυτό το στρατοκρατικό αλλά και μοναδικό στην περιοχή δημοκρατικό (δυτικού τύπου αντιπροσωπευτικό) καθεστώς θα γίνει μια χαψιά από τους Άραβες. Ναι, υπάρχει η Μοσάντ, ναι, εκπαιδεύονται οι Ισραηλινοί, ναι έχουν όπλα αλλά χωρίς την Υπερδύναμη είναι θέμα χρόνου η αλλαγή των συσχετισμών. Κι όμως, απέναντι σε αυτή την λογική -αν και καθυστερημένη- στάση της κυβέρνησης Ομπάμα, ο Ντόναλντι Τραμπ εξέφρασε την πλήρη αντίθεσή του και δήλωσε ότι "δεν μπορούμε να αφήνουμε να αντιμετωπίζεται το Ισραήλ με πλήρη περιφρόνηση και ασέβεια". Που θα πεί ... τι;

Κάποιοι με την εκλογή του Τραμπ σκέφτηκαν ότι πλήττεται ένα ιερατείο που μέσω των ΗΠΑ κινεί τον κόσμο. Τελικά είναι έτσι; Ή απλά βιώνουμε μια νέα κατάσταση στα διεθνή πράγματα όπου τα λόμπυ θα είναι κυρίαρχα με έναν αρχιλομπίστα στο τιμόνι της πιο ισχυρής χώρας του κόσμου;

Έρωτας κι Επανάσταση

Λόγω εορτών κι επειδή δεν υπήρχε τίποτε αξιόλογο για να ασχοληθώ μαζί του πέρα από τα σκουπίδια της ενημέρωσης και των σχολιασμών για την "13η σύνταξη" για την "επιστολή Τσακαλώτου", για τον Σόιμπλε και τους θεσμούς, δεν έγραψα τίποτε στο μπλογκ και προτίμησα να ολοκληρώσω ένα μυθιστόρημα που είχα αρχίσει πριν 2-3 μήνες. 

Έχει τον πιασάρικο τίτλο "Έρωτας κι Επανάσταση" αλλά είναι ακριβώς ένα βιβλίο για τον ΕΡΩΤΑ εν μέσω ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ (του '21) κι ο τίτλος αυτός είναι η πιο σύντομη δυνατή περίληψη του περιεχομένου. Δυο λόγια γι αυτό:

Οι πρωταγωνιστές του είναι πέντε: Ως προς την καταγωγή είναι δυο Κερκυραίοι και τρεις Ηπειρώτες, ως προς το φύλο δύο είναι γυναίκες και τρεις άντρες και ως προς το θρήσκευμα δύο είναι μουσουλμάνοι και τρεις χριστιανοί. Ο χρόνος μέσα στον οποίο εξελίσσονται τα γεγονότα είναι από την άνοιξη του 1819 ως το καλοκαίρι του 1822 κι ο χώρος όπου διαδραματίζονται αυτά τα γεγονότα είναι η Κέρκυρα, τα Γιάννινα, η Πίζα, η Οδησσός, η Μολδοβλαχία (Γαλάτσι, Δραγατσάνι, Ιάσιο), η Λιβαδειά κι η Αθήνα. Νομίζω ότι πέρα από την (κατά τη δική μου αισθητική και γνώμη) ενδιαφέρουσα ιστορία (περιπέτεια ερωτική, επαναστατική) ο αναγνώστης θα "ζήσει" και θα μάθει πολλά για χρόνους και τόπους που θεωρούνται γνωστά αλλά μας είναι σχεδόν παντελώς άγνωστα. Αυτό θα το διαπιστώσει κανείς όταν εκδοθεί αυτό το βιβλίο, πράγμα που δεν ξέρουμε πότε θα συμβεί. Προς το παρόν γράφτηκε και μου άφησε μια πολλή μεγάλη δόση ευχαρίστησης και ικανοποίησης για όσα περιέχονται σε αυτό κι ιδιαίτερα για το τέλος του.

Δεν θα αποφύγω τον πειρασμό να βάλω ένα μικρό απόσπασμα μόλις 340 λέξεις. Ο Ομέρ είναι απαγωγέας της γυναίκας που αναφέρεται στο απόσπασμα:

Προχώρησαν προς το ποτάμι για να πιουν νερό και να γεμίσουν τα παγούρια. Ο Καλαμάς ήταν ήρεμος εδώ ενώ λίγο παρακάτω έπεφτε απότομα σαν καταρράκτης. Το τοπίο ήταν γεμάτο δέντρα και χαμηλή βλάστηση καθώς οι σκιές των υψηλών δέντρων δεν άφηναν θάμνους και χορτάρια να γεμίσουν τον τόπο. Ξεπέζεψαν για να ξεκουραστούν κι αυτοί, να φάνε κάτι, να ξεδιψάσουν και να ξαποστάσουν και τα ζωντανά τους. Προχωρούσαν από τα χαράματα κι ήταν ήδη σχεδόν μεσημέρι. Της έλυσαν χέρια και πόδια αλλά την έδεσαν με ένα σχοινί από τη μέση και το λαιμό και την έσερναν όπως έσερναν τα άλογά τους.

-Άντε να πιεις νερό, της είπε ο Ομέρ

Πήγε στο ποτάμι κι ήπιε το πεντακάθαρο γάργαρο ποταμίσιο νερό που κυλούσε ήρεμα. Τα γκέμια που της είχαν φορέσει τα κρατούσε γερά ο Ομέρ. Δεν θα την άφηνε να τους φύγει. Την θεωρούσε ικανή να τους κάνει ζημιά και δεν μπορούσε να την εμπιστευτεί ούτε για μια στιγμή.

-Να πλυθώ λίγο; του ζήτησε

-Δεν σε λύνω, της είπε εκείνος

-Μη με λύνεις, άσε με όμως να πλυθώ

-Δεν θα βγάλεις τα ρούχα σου! της τόνισε

-Όχι. Μόνο τα μανίκια θα σηκώσω λίγο

Έσκυψε στο ποτάμι κι έπλυνε το πρόσωπό της. Σήκωσε όσο μπορούσε τα μανίκια της κι έπλυνε τα χέρια της. Έβαλε και τα πόδια της στο νερό για να ανακουφιστεί. Ο Ομέρ έκανε πως δεν έβλεπε αλλά κρυφοκοίταζε λοξά κι αυτό που είδε τον έκανε να την ποθήσει. Είχε όσες γυναίκες ήθελε για να τον ξεδιψούν από την ερωτική του δίψα αλλά αυτή εδώ του φαινόταν να τις ξεπερνάει. Όχι μόνο ήταν νέα κι όμορφη αλλά είχε κότσια που θα ζήλευαν πολλοί άντρες. Είχε την ψυχή να ζητήσει εκείνη εκδίκηση για τους γονιούς της κι είχε σκοτώσει η ίδια τον Μουσταφά στη βάρκα. Για έναν κλέφτη των Ορέων όπως ήταν ο Ομέρ, όλα αυτά ήταν θαυμαστά και σκλάβωναν την ψυχή του.

Συγνώμη αν σας κούρασα αν και ήταν πολύ μικρό το κομμάτι.

... και με την ευκαιρία

ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ

  

Μαθήματα δημοκρατίας στην πράξη

Η "Πυρίκαυστος Ελλάδα" είναι ένα κόμμα που συνεργάζεται με τους ΑΝΕΛ που συνεργάζονται με τον Σύριζα και ... κάπως έτσι ... βρέθηκε να είναι ο επίτιμος πρόεδρός της κύριος Ζουράρις υπουργός της σημερινής κυβέρνησης. Ο Κώστας Ζουράρις είναι ένας άνθρωπος που έχει χαρακτηριστεί με πολλά επίθετα εκ των οποίων άλλα αποπνέουν συμπάθεια κι άλλα περιφρόνηση. Αυτοί που τον συμπαθούν το κάνουν γιατί θεωρούν ότι είναι μια ενοχλητική σφήκα αναγκαία για να ξυπνά τον κοιμισμένο οργανισμό μας κι αυτοί που τον περιφρονούν μάλλον δεν τον καταλαβαίνουν κι επομένως τον φοβούνται. Βεβαίως υπάρχουν κι εκείνοι που τον αντιμετωπίζουν σαν κανονικό άνθρωπο με τις ιδιαιτερότητες του κι εγώ είμαι μεταξύ αυτών.

Ο ίδιος πάντως είναι ακομπλεξάριστος. Ήταν στο ΚΚΕ Εσωτερικού, ήταν υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, ήταν συνεργάτης του Στέλιου Παπαθεμελή και τώρα είναι συνεργάτης του Πάνου Καμμένου. Δεν έκρυψε ποτέ τις ελληνοχριστιανικές του απόψεις που ρέπουν προς την αρχαιότητα αλλά σέβονται το βυζαντινό παρελθόν. Συνδυασμός δύσκολος που ο Ζουράρις καταφέρνει να τον υπηρετεί χρόνια τώρα.

Ανεξάρτητα από ό,τι λέει κανείς γι αυτόν, δεν μπορεί να αρνηθεί τις γνώσεις του σχετικά με το παρελθόν της Ελλάδας, όχι μόνο το πρόσφατο αλλά -ίσως κυρίως- το απώτατο. Κι αν ένας στην κυβέρνηση γνωρίζει τι θα πει "δημοκρατία", όχι κοινοβουλευτική ή αντιπροσωπευτική αλλά κανονική δημοκρατία, αυτός θα είναι ο Ζουράρις. Μιλάμε για τη δημοκρατία με κλήρωση όλων των αξιωμάτων κι ανάληψη της εξουσίας, εκτελεστικής, δικαστικής και βουλευτικής, από τον ίδιο τον λαό, τους Πολίτες κι όχι από κάποιους εκλεγμένους εκπροσώπους που αργά ή γρήγορα (το "αργά" κατ' ευφημισμόν) καταλήγουν να μετατραπούν στο ένα γρανάζι της ολιγαρχίας (το άλλο είναι η οικονομική εξουσία).

Στον Ζουράρι, που είναι τώρα Υφυπουργός Παιδείας, πρόκειται να γίνει η πρόταση να καθιερωθεί η κλήρωση (αντί της εκλογής) στη συγκρότηση των Μαθητικών Κοινοτήτων και των Μαθητικών Συμβουλίων. Μπορεί αυτό να ισχύσει για όλα τα σχολεία ή για μερικά μόνο στην αρχή, σαν πείραμα. Το πως και πότε θα το δει αυτός κι η κυβέρνηση αν η κεντρική ιδέα γίνει κατ' αρχήν αποδεκτή. Στόχος θα είναι να μάθουν τα παιδιά τι είναι δημοκρατία στην πράξη, να δουν τι θα πει ΙΣΟΚΡΑΤΙΑ και ΙΣΟΝΟΜΙΑ και τι θα πει να είναι ο ΠΟΛΙΤΗΣ αντίθετο του ΙΔΙΩΤΗ ( με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου που την κράτησαν σωστά οι Άγγλοι στη λέξη idiot). Θα είναι το πιο ζωντανό μάθημα δημοκρατίας κι ίσως μοναδικό μεταξύ όλων των χωρών του "δυτικού" λεγόμενου πολιτισμού. 

Θα υπάρξει ενημέρωση για τη συνέχεια αυτής της υπόθεσης.

Όλα θα είναι ανοιχτά το 2019

Τα πράγματα γίνονται όλο και πιο ξεκάθαρα. Η κυβέρνηση εναντίον όλων και αντέχει. Για πόσο ακόμα είναι άγνωστο, ωστόσο αντέχει στο εσωτερικό έχοντας μια αρραγή κοινοβουλευτική ομάδα των 153 βουλευτών Συριζ-Ανελ και στο εξωτερικό έχοντας για όπλο την τήρηση των μέχρι τώρα δεσμεύσεών της. Πήρε τα βραχυπρόθεσμα μέτρα όπως είχε συμφωνηθεί, θα μπει και στην ποσοτική χαλάρωση για όσους μήνες θα εξακολουθήσει να ισχύει αυτή και θα τα βγάλει πέρα με το μεσοπρόθεσμο (μέσα από το οποίο θα την αναγκάσουν να "προβλέψει" ακόμη και μειώσεις των συντάξεων) έστω και με κάποιες νέες απώλειες ψηφοφόρων προς το "δεν ξέρω- δεν απαντώ".

Αν ... λέμε ...αν τα πράγματα πάνε καλά για την κυβέρνηση και γίνει μια κάποια ελάφρυνση χρέους μετά το 2018, μειωθεί η ανεργία (πάει έστω στο 15%) αυξηθεί η κατανάλωση (πάει το ΑΕΠ έστω στα 190-200 δισ) και γίνουν κάποια νέα θεσμικά βήματα (όπως με τα κανάλια ή την απλή αναλογική -κι ας μην πέρασαν τελικά) τότε θα μπορέσει το 2019 να κάνει εκλογές και να τις κερδίσει, όσο κι αν οι δημοσκόποι προσπαθούν να δείξουν ότι το παιχνίδι είναι τελειωμένο.

Οι Έλληνες ψηφοφόροι δίνουν πάντα ψήφο ανοχής σε μια κυβέρνηση που έχει ένα δικό της αφήγημα (Καραμανλής 1974, 1977 μεταπολίτευση, Παπανδρέου 1981, 1985 αλλαγή, Σημίτης 1996, 2000 εκσυγχρονισμός, Καραμανλής 2004, 2007 επανίδρυση). Μόνο ο Μητσοτάκης το 1993 έχασε τη δεύτερη θητεία αλλά αυτός είχε εξαντλήσει από νωρίς τα καύσιμα με τρεις απανωτές εκλογές, (δύο το 1989 και μία το 1990) κι είχε αφήγημα τον νεοφιλελευθερισμό που ήταν σχεδόν αποκρουστικός σαν θεωρία. Σήμερα το ερώτημα είναι: Εξαντλήθηκαν και τα καύσιμα Τσίπρα (με την διπλή εκλογή του 2015) ή το αφήγημα της πρώτης φορά αριστερά θα αντέξει; Θα το δείξει ο καιρός. 

  

Last Warning

'Ένα πολύ σημαντικό άρθρο του Στήβεν Χώκινγκ δημοσιεύτηκε πρόσφατα στον βρετανικό GUARDIAN
Το δημοσιεύω αυτούσιο όπως το πήρα μεταφρασμένο από το Life-O
Όποιος δεν ακούσει αυτά που λέει το άρθρο, άξιος της μοίρας του. Το δυστύχημα είναι ότι παίρνει και εμάς τους υπόλοιπους μαζί του!

«Ως ένας θεωρητικός φυσικός που μένει στο Cambridge, έχω ζήσει τη ζωή μου μέσα σε μία φούσκα εξαιρετικών προνομίων. Το Cambridge είναι μια ασυνήθιστη πόλη, με επίκεντρο ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου. Μέσα σε αυτή την πόλη, η επιστημονική κοινότητα, της οποίας έγινα μέλος στα 20 μου, είναι ακόμη πιο κλειστή.   Και μέσα σε αυτή την επιστημονική κοινότητα, η μικρή ομάδα των διεθνών θεωρητικών φυσικών, με τους οποίους έχω περάσει την εργασιακή μου ζωή, μπορεί μερικές φορές να μπαίνει στον πειρασμό να θεωρεί τον εαυτό της ως κορυφή. Επιπλέον, με τη διασημότητα που έχει έρθει με τα βιβλία μου, και την απομόνωση που επιβάλλει η ασθένειά μου, νιώθω σαν ο "γυάλινος πύργος" μου να γίνεται όλο και πιο ψηλός.

Έτσι, η πρόσφατη προφανής απόρριψη των ελίτ στην Αμερική και τη Βρετανία σίγουρα στοχεύουν και σε μένα, όσο και σε οποιονδήποτε άλλο. Ό,τι και αν πιστεύουμε για την απόφαση του βρετανικού εκλογικού σώματος να απορρίψει τη συμμετοχή του στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την απόφαση του αμερικανικού κόσμου να αποδεχτεί τον Ντόναλντ Τραμπ ως τον επόμενο πρόεδρό του, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία στο μυαλό των σχολιαστών ότι αυτό αποτέλεσε μια κραυγή οργής από τους ανθρώπους που ένιωσαν ότι είχαν εγκαταλειφθεί από τους ηγέτες τους.   Ήταν, όλοι φαίνεται να συμφωνούν, η στιγμή που οι ξεχασμένοι μίλησαν, βρίσκοντας τις φωνές τους για να απορρίψουν τις συμβουλές και την καθοδήγηση των εμπειρογνωμόνων και την ελίτ.   

Δεδομένου ότι σήμερα υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι με ένα τηλέφωνο, από ό,τι με πρόσβαση σε καθαρό νερό στην υποσαχάρια Αφρική, αυτό θα σημαίνει σύντομα ότι σχεδόν όλοι στον όλο και πιο γεμάτο πλανήτη μας, δεν θα είναι σε θέση να ξεφύγουν από την ανισότητα.   Δεν αποτελώ εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα. Είχα προειδοποιήσει πριν από τη ψηφοφορία για το Brexit, ότι θα βλάψει την επιστημονική έρευνα στη Βρετανία, ότι μία ψήφος για αποχώρηση θα είναι ένα βήμα προς τα πίσω, και το εκλογικό σώμα -ή τουλάχιστον ένα αρκετά σημαντικό ποσοστό του- δεν έδωσε περισσότερη σημασία σε μένα από ό,τι σε οποιονδήποτε από τους άλλους πολιτικούς ηγέτες, συνδικαλιστές, καλλιτέχνες, επιστήμονες, επιχειρηματίες και προσωπικότητες, όλοι οι οποίοι έδωσαν την ίδια συμβουλή που αγνοήθηκε στην υπόλοιπη χώρα.   Αυτό που έχει σημασία τώρα, πολύ περισσότερο από τις επιλογές που γίνονται από αυτά τα δύο εκλογικά σώματα, είναι το πώς αντιδρούν οι ελίτ. Πρέπει εμείς, με τη σειρά μας, να απορρίψουμε αυτές τις ψηφοφορίες ως ξεσπάσματα άξεστου λαϊκισμού που δεν λαμβάνουν υπόψη τα γεγονότα, και να προσπαθήσουμε να παρακάμψουμε ή να περιορίσουμε τις επιλογές που εκπροσωπούν; Θα έλεγα ότι αυτό θα ήταν ένα τρομερό λάθος.   

Οι ανησυχίες που υποβόσκουν κάτω από αυτές τις ψήφους για τις οικονομικές συνέπειες της παγκοσμιοποίησης και την επιτάχυνση της τεχνολογικής αλλαγής, είναι απολύτως κατανοητές. Η αυτοματοποίηση των εργοστασίων έχει ήδη αποδεκατίσει θέσεις εργασίας στην παραδοσιακή βιομηχανία, και η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης είναι πιθανό να επεκτείνει αυτή την καταστροφή θέσεων εργασίας στις μεσαίες τάξεις, με μόνο τις θέσεις μεγαλύτερης ευθύνης, εποπτείας ή τις πιο δημιουργικές να απομένουν. 

Αυτό με τη σειρά του, θα επιταχύνει την ήδη διευρυνόμενη οικονομική ανισότητα σε όλο τον κόσμο. Το διαδίκτυο και οι πλατφόρμες που αυτό υποστηρίζει, επιτρέπουν σε πολύ μικρές ομάδες ή μεμονωμένα άτομα να βγάλουν τεράστια κέρδη, ενώ απασχολούν πολύ λίγους ανθρώπους. Αυτό είναι αναπόφευκτο, είναι πρόοδος, αλλά είναι επίσης κοινωνικά καταστροφικό.   

Πρέπει να το θέσουμε αυτό δίπλα στην οικονομική κατάρρευση, η οποία έκανε τον κόσμο να συνειδητοποιήσει ότι πολύ λίγα άτομα που εργάζονται στον χρηματοπιστωτικό τομέα μπορούν να συσσωρεύσουν τεράστιες αμοιβές και ότι εμείς οι υπόλοιποι εγγυόμαστε αυτή την επιτυχία και σηκώνουμε τον λογαριασμό όταν η απληστία τους μας παρασύρει. Έτσι, γενικά, ζούμε σε έναν κόσμο της διεύρυνσης, όχι της μείωσης, της οικονομικής ανισότητας, όπου πολλοί άνθρωποι μπορούν να δουν όχι μόνο το βιοτικό τους επίπεδο, αλλά ακόμα και την ικανότητά τους να κερδίζουν τα προς το ζην να εξαφανίζεται. Δεν είναι να απορεί κανείς τότε για το ότι ψάχνουν για μια νέα συμφωνία (new deal), την οποία ο Τραμπ και το Brexit μπορεί να εμφανίστηκαν να αντιπροσωπεύουν.

Επίσης, ισχύει ότι μια άλλη ακούσια συνέπεια της παγκόσμιας εξάπλωσης του διαδικτύου και των social media είναι ότι η σκληρή φύση αυτών των ανισοτήτων είναι πολύ πιο εμφανής από ό,τι ήταν στο παρελθόν. Για μένα, η ικανότητα να χρησιμοποιώ την τεχνολογία για να επικοινωνώ υπήρξε μια απελευθερωτική και θετική εμπειρία. Χωρίς αυτή, δεν θα ήμουν σε θέση να συνεχίσω να εργάζομαι τα προηγούμενα χρόνια.

Αλλά αυτό σημαίνει επίσης ότι οι ζωές των πλουσιότερων ανθρώπων στις πλέον ευημερούσες περιοχές του κόσμου είναι οδυνηρά ορατές σε όποιον, όσο φτωχός και αν είναι, έχει πρόσβαση σε ένα τηλέφωνο. Και δεδομένου ότι σήμερα υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι με ένα τηλέφωνο, από ό,τι με πρόσβαση σε καθαρό νερό στην υποσαχάρια Αφρική, αυτό θα σημαίνει σύντομα ότι σχεδόν όλοι στον όλο και πιο γεμάτο πλανήτη μας, δεν θα είναι σε θέση να ξεφύγουν από την ανισότητα.   Οι συνέπειες αυτού είναι οφθαλμοφανείς: ο φτωχός αγροτικός πληθυσμός συρρέει στις πόλεις, σε παραγκουπόλεις, καθοδηγούμενος από την ελπίδα. Και τότε συχνά, διαπιστώνοντας ότι η νιρβάνα του Instagram δεν είναι διαθέσιμη εκεί, την αναζητούν στο εξωτερικό, προσχωρώντας στον όλο και μεγαλύτερο αριθμό οικονομικών μεταναστών σε αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής. Αυτοί οι μετανάστες με τη σειρά τους, θέτουν νέες απαιτήσεις σχετικά με τις υποδομές και τις οικονομίες των χωρών στις οποίες φτάνουν, υπονομεύοντας την ανεκτικότητα και τροφοδοτώντας περαιτέρω τον πολιτικό λαϊκισμό.

Για μένα, η πραγματικά ανησυχητική διάσταση όλου αυτού είναι ότι τώρα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά στην ιστορία μας, το είδος μας πρέπει να εργαστεί από κοινού. Αντιμετωπίζουμε φοβερές περιβαλλοντικές προκλήσεις: την κλιματική αλλαγή, την παραγωγή τροφίμων, τον υπερπληθυσμό, το ξεκλήρισμα άλλων ειδών, τις επιδημίες, την οξίνιση των ωκεανών.   Οι ηγέτες του κόσμου θα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι έχουν αποτύχει και ότι έχουν απογοητεύσει τους πολλούς. Με τους πόρους να συγκεντρώνονται όλο και περισσότερο στα χέρια των λίγων, θα πρέπει να μάθουμε να μοιραζόμαστε πολύ περισσότερα από ό,τι μοιραζόμαστε σήμερα. 

Όλα αυτά μαζί, είναι μια υπενθύμιση ότι βρισκόμαστε στην πιο επικίνδυνη στιγμή στην εξέλιξη της ανθρωπότητας. Τώρα έχουμε την τεχνολογία για να καταστρέψουμε τον πλανήτη στον οποίο ζούμε, αλλά δεν έχουμε αναπτύξει ακόμη την ικανότητα να δραπετεύσουμε από αυτόν. Ίσως σε μερικές εκατοντάδες χρόνια, θα έχουμε δημιουργήσει ανθρώπινες αποικίες ανάμεσα στα αστέρια, αλλά τώρα έχουμε μόνο έναν πλανήτη, και πρέπει να εργαστούμε από κοινού για να τον προστατεύσουμε.   Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να γκρεμίσουμε, όχι να υψώσουμε, εμπόδια εντός και μεταξύ των εθνών. Αν θέλουμε να έχουμε μία πιθανότητα να το κάνουμε αυτό, οι ηγέτες του κόσμου θα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι έχουν αποτύχει και ότι έχουν απογοητεύσει τους πολλούς. Με τους πόρους να συγκεντρώνονται όλο και περισσότερο στα χέρια των λίγων, θα πρέπει να μάθουμε να μοιραζόμαστε πολύ περισσότερα από ό,τι μοιραζόμαστε σήμερα.

Με όχι μόνο θέσεις εργασίας, αλλά ολόκληρες βιομηχανίες να εξαφανίζονται, πρέπει να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να επανεκπαιδευτούν για ένα νέο κόσμο και να τους υποστηρίξουμε οικονομικά ενόσω το πράττουν. Αν οι κοινότητες και οι οικονομίες δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τα τρέχοντα επίπεδα της μετανάστευσης, πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να ενθαρρύνουμε την παγκόσμια ανάπτυξη, καθώς αυτός είναι ο μόνος τρόπος που τα εκατομμύρια μεταναστών θα πειστούν να αναζητήσουν το μέλλον τους στην πατρίδα τους.

Μπορούμε να το κάνουμε, είμαι ένας μεγάλος οπτιμιστής για το είδος μου. Αλλά αυτό θα απαιτήσει από τις ελίτ, από το Λονδίνο μέχρι το Χάρβαρντ, από το Cambridge μέχρι το Χόλιγουντ, να μάθουν τα μαθήματα του περασμένου έτους. Να μάθουν, πάνω απ 'όλα, το μέτρο της ταπεινοφροσύνης.»  

(Επιμέλεια/ μετάφραση: The LIFO team via Guardian Πηγή: www.lifo.gr)

Σέβομαι τον Χώκινγκ, τον μεγαλύτερο επιστήμονα του καιρού μας, αλλά δεν μπορώ να αποφύγω μια κριτική στάση σε όσα λέει: Το μέτρο της ταπεινοφροσύνης, δεν αρκεί. Ούτε η ενθάρρυνση της ανάπτυξης -αυτής που μας οδήγησε εδώ- θα δώσει τη λύση. Ούτε θα αναγνωρίσουν οι ηγέτες ότι έχουν αποτύχει (τι σημαίνει αυτό;) ούτε θα επιτρέψουν εθελουσίως οι κατέχοντες να "μοιραστούμε" περισσότερα. Είναι προφανές το αδιέξοδο.

Κρίμα που ένα τόσο μεγάλο μυαλό δεν βρήκε τον δρόμο να πάει λίγο ακόμα πιο πίσω και να αναζητήσει τη λύση στα origines στις πηγές, τις ρίζες αυτού του πολιτισμού, στο σημείο όπου η πλάστιγγα έγειρε προς το μέρος της καταστροφής. Δεν θα αλλάξουν τον κόσμο οι ηγέτες αν ο κόσμος δεν θελήσει ο ίδιος (η μεγάλη πλειοψηφία) να αλλάξει. Κι αυτό δεν θα γίνει αν ο κόσμος δεν αποκτήσει την εξουσία και δεν γίνει υπεύθυνος για το μέλλον του. Τίποτε δεν θα γίνει χωρίς δημοκρατία, χωρίς την απαίτηση όλων μας να γίνουμε κύριοι της ζωής μας. Όχι με τις εκλογές που θα μας επιτρέπουν να επιλέξουμε απλά τους ηγέτες, τους ολιγάρχες που θα μας κυβερνούν αλλά με την απαίτηση να κυβερνούμε εμείς οι ίδιοι, όλοι εμείς, εκ περιτροπής και με την κλήρωση όλων των αξιωμάτων.

Ήταν ευκαιρία να διαβάσει ο Χώκινγκ Αριστοτέλη και Περικλή και να πει αυτά που χρειάζεται να ακούσει ο κόσμος σήμερα ... αν υπάρχει πια χρόνος για να γίνει ο,τιδήποτε. Γιατί όσο τα περί δημοκρατίας και κλήρωσης ακούγονται από ελάχιστους και περιφερειακούς δεν επηρεάζουν κανέναν, μοιάζουν ουτοπικά, ενώ μια αναφορά τους από τον Χώκινγκ θα τα έφερνε στο κέντρο της επικαιρότητας. Αυτή είναι τα απάντηση στα φαινόμενα των Brexit και Trump, πολιτκή απάντηση κι όχι απλή επίκληση στην καλωσύνη των ισχυρών.