Στις 28 Ιουλίου 2015 είχα αναρτήσει ένα κείμενο με τίτλο "Δημοκρατία στους Δήμους" και ανέφερα (κάπως στατικά και φορμαλιστικά είναι η αλήθεια) έναν δημοκρατικό τρόπο οργάνωσης ενός δήμου 30.000 κατοίκων με βάση την κλήρωση των αξιωμάτων σε όλους τους πολίτες. Έλεγα τότε "με κλήρωση και εκ περιτροπής" ενώ το σωστό θα ήταν να έγραφα "με κλήρωση και εναλλαγή και περιορισμένη θητεία". Με τον τρόπο αυτό σε κάθε τετραετία τις διάφορες εξουσίες του δήμου θα ασκούσε το σύνολο των κατοίκων αφού για κάθε χρονιά χρειάζονταν περίπου 5.000 πολίτες σε ένα σώμα 20.000 "εκλογέων" (που θα ήταν οι κληρώσιμοι) από τους σημερινούς εκλογικούς καταλόγους.
Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του Αλέξανδρου Κόντου περί του Αριστοτέλη χτες στο ίδρυμα Δαμαλά, θα ξαναθυμίσω σήμερα εκείνη την ανάρτηση και θα προχωρήσω σε κάποια τωρινά σχόλια.
Κατ' αρχάς η ανάρτηση:
Τρίτη, 28 Ιουλίου 2015
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ
Επειδή το σύστημα της εκ περιτροπής ανάληψης των διαφόρων θέσεων εξουσίας από τον λαό με κλήρωση ακούγεται σαν μια παραξενιά, καλό θα ήταν να δοθούν μερικές ακόμα διευκρινίσεις.
Φανταστείτε ότι είστε δικηγόρος, ή αρχιτεκτόνισσα, ή παπουτσής, ή τεντάς, ή εργάτρια ή γιατρίνα ή δημοσιογράφος ... οτιδήποτε κι αν είστε, όποιο φύλο κι αν έχετε, όποιες κι αν είναι οι γραμματικές σας γνώσεις ή η περιουσία σας, και έρχεται η στιγμή να κληρωθούν οι θέσεις στα δημοτικά πράγματα.. Αυτή η στιγμή θα έρχεται μια φορά τον χρόνο γιατί κάθε χρόνο θα διενεργείται νέα κλήρωση
Έχουμε ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ. Ο λαός δεν εκλέγει κάποιους για να τον εξουσιάζουν αλλά εξουσιάζει ο ίδιος τον εαυτό του. Την εξουσία αυτή την ασκούν ΟΛΟΙ και αυτό είναι που ξεχωρίζει το λαοκρατικό-δημοκρατικό σύστημα για το οποίο μιλάμε (με κλήρωση όλων των θέσεων ευθύνης και συμμετοχή όλων σε αυτές) από το ολιγαρχικό σύστημα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας που έχουμε σήμερα σε όλα τα επίπεδα όπου όλοι ψηφίζουν αλλά ολίγοι και συνήθως οι ίδιοι διοικούν.
Κατ' αρχήν να ξεκαθαρίσουμε ότι μιλάμε για ένα δήμο περίπου τριάντα χιλιάδων κατοίκων (30.000) και όχι για γιγαντιαίους δήμους όπου όλοι είναι άγνωστοι μεταξύ τους. Ο Δήμος Κερατσινίου-Δραπετσώνας, για παράδειγμα, που έχει περίπου ενενήντα χιλιάδες (90.000) κατοίκους θα πρέπει να σπάσει σε τρία κομμάτια. Της Δραπετσώνας (με Ευγένεια, Χαραυγή και Κερατζάκη), της Αμφιάλης και των Ταμπουρίων.
Στον Δήμο των 30.000 κατοίκων με 20.000 ψηφοφόρους θα κληρωθούν:
1) Τριακόσιοι εξήντα (360) κληροθέτες, που θα διενεργούν τις κληρώσεις με βάση τους δημοτικούς καταλόγους και που θα αλλάζουν κάθε μήνα (12 μήνες επί 30 κληροθέτες κάθε φορά =360)
2) Χίλιοι εκατό (1.100) δημοτικοί σύμβουλοι εκ των οποίων με κλήρωση θα προκύπτει ένα δημοτικό συμβούλιο πενήντα (50) συμβούλων που θα αλλάζει κάθε εβδομάδα τα είκοσι μέλη του (51 εβδομάδες Χ 20 μέλη =1020 συν οι 50 της αρχής κάνουν 1070 συν τριάντα αναπληρωματικοί ίσον 1.100). Οι πενήντα (50) κάθε φορά διαφορετικοί σύμβουλοι θα αποφασίζουν για τα θέματα ημερήσιας διάταξης του δημοτικού συμβουλίου που θα συνεδριάζει μια φορά την εβδομάδα. Από τους πενήντα κάθε εβδομάδα θα επιλέγονται με κλήρωση ο ένας (1) δήμαρχος και οι πέντε (5) αντιδήμαρχοί του που θα έχουν θητεία μιας εβδομάδας και δεν θα μπορούν να επανεκλεγούν μέσα στο έτος. Συνολικά θα εκτίσουν εβδομαδιαία θητεία δημάρχου πενήντα δύο (52) δήμαρχοι και διακόσιοι δέκα (210) αντιδήμαρχοι, όλοι κατόπιν κληρώσεως. Επίσης θα επιλέγονται με κλήρωση ο Πρόεδρος του Συμβουλίου, ο Αντιπρόεδρος και ο Γραμματέας με θητεία ενός μήνα. Τα τρία μέλη του Προεδρείου δεν θα μπορούν να επανεκλεγούν. Μέσα στο έτος θα έχουμε δώδεκα (12) Προέδρους του ΔΣ και άλλους τόσους αντιπροέδρους και άλλους τόσους Γραμματείς (σύνολο 36). Από τους 1.100 της αρχικής κλήρωσης οι 300 περίπου θα θητεύουν σε ένα κάποιο αξίωμα πέραν του αξιώματος του δημοτικού συμβούλου.
3) Πεντακόσιοι πενήντα (550) κοσμήτορες (ελεγκτές καθαριότητας, φωτισμού, εξωραϊσμού) εκ των οποίων οι δέκα (10) θα εποπτεύουν τις δέκα περιοχές στις οποίες θα χωριστεί ο δήμος και θα αλλάζουν κάθε εβδομάδα. (52 εβδομάδες Χ 10 επόπτες = 520 συν τριάντα αναπληρωματικοί =550) Με βάση τις αναφορές των κοσμητόρων θα προάγονται ή θα παίρνουν κάτι παραπάνω από τον βασικό μισθό οι εργάτες καθαριότητας.
4) Χίλιοι πεντακόσιοι (1.500) δικαστές καθημερινών υποθέσεων (ειρηνοδίκες) οι οποίοι θα συγκροτούν ανά υπόθεση και με βάση τη σοβαρότητά της μικρότερα Συμβούλια Εκδίκασης Υποθέσεων που θα αποτελούνται από πενήντα (50) ή εκατό (100) ή διακόσιους (200) ειρηνοδίκες αναλόγως με την υπόθεση και πάντα με βάση την κλήρωση. Θα λύνουν ζητήματα κυρίως του κανονισμού καθαριότητας και αστυνομικών διατάξεων, επιπέδου πλημμελήματος και τις μικροδιενέξεις μεταξύ των κατοίκων, επιβάλλοντας πρόστιμα ή άλλες μικρές ποινές.
5) Εξήντα (60) Συνήγοροι του Πολίτη εκ των οποίων θα κληρώνονται κάθε μήνα πέντε Συνήγοροι που θα αποτελούν ένα πενταμελές Συμβούλιο Συνηγορίας. Σε δώδεκα μήνες επί πέντε μέλη, θα γίνουν συνήγοροι του Πολίτη εξήντα (60) πολίτες. Θα μαζεύουν τα παράπονα των πολιτών και θα οδηγούν τα ζητήματα ανάλογα με την βαρύτητα του καθενός στο δημοτικό συμβούλιο ή στο αντίστοιχο "ειρηνοδικείο"
6) Εξακόσιοι (600) Φύλακες της Πόλης που θα αντιμετωπίζουν σε συνεργασία με την Αστυνομία και με βάρδιες τα θέματα μικροεγκληματικότητας στις γειτονιές και θα ζητούν την συμπαράσταση των δημοτών (εκτός της Αστυνομίας) για να λύνουν όποιο θέμα γεννιέται επί τόπου. Σε κάθε μια από τ,ις δέκα περιοχές θα αναλαμβάνουν (κατόπιν κληρώσεως) για ένα μήνα πέντε "Πολιτοφύλακες" (12 μήνες Χ 5 φύλακες Χ 10 περιοχές =600)
7) Επτακόσιοι είκοσι (720) Επόπτες κτηρίων που θα "φυλάνε" με δεκαπενθήμερη θητεία και θα φροντίζουν, θα επιστατεύουν (όπως περίπου οι σχολικοί φύλακες) τριάντα δημόσια κτήρια (σχολεία, κέντρα πολιτισμού, υγείας, αθλητισμού και ,αναψυχής) και θα εποπτεύουν το προσωπικό των υπηρεσιών. Για τα 24 δεκαπενθήμερα του έτους και για 30 χώρους του Δήμου που θα εποπτεύονται θα κληρώνεται ένας (1) Επόπτης κάθε φορά (24Χ30=720)
8) Εκατόν είκοσι (120) οικονομικούς συμβούλους που θα ελέγχουν τα Οικονομικά του Δήμου (προϋπολογισμός, εκτέλεση τεχνικού προγράμματος, προσλήψεις, μισθοδοσίες, έξοδα κίνησης, τροφεία κλπ) οι οποίοι θα είναι δέκα κάθε μήνα (12 μήνες Χ 10= 120 συνολικά) και οι οποίοι θα δίνουν λόγο στο δημοτικό συμβούλιο και στους συνηγόρους του Πολίτη.
Σύνολο 5.010 Πολίτες (εκ των 20.000 ψηφοφόρων) θα κληρώνονται κάθε χρόνο σε θέσεις ευθύνης, αμισθί, με παροχή μόνο τροφής ή εξόδων κίνησης όπου και όποτε είναι αναγκαία.
Οι 20.000 πολίτες της Δραπετσώνας θα είναι ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ πολίτες και σύντομα αυτό θα αποδώσει καρπούς σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής.
Η διοίκηση και το προσωπικό του Δήμου, έχοντας ένα απρόσωπο στην ουσία πολιτικό προϊστάμενο, θα μπορεί να αποδώσει σωστά και δεν θα καλύπτεται πίσω από διαπλοκές και προστασίες που ευνοούν και την παράλυση του διοικητικού μηχανισμού αλλά και τη διαφθορά.
Τα υπόλοιπα σχόλια δικά σας!
Τότε που έγινε η ανάρτηση ακολούθησε διάλογος δικός μου με τέσσερις (μόνον) ανθρώπους, τρεις με η-μεηλ και ένας στο φέϊσμπουκ. Ίσως έφταιγε το γεγονός ότι παρέθεσα έναν τρόπο εκλογής χωρίς να τον σχολιάσω. Αυτό θα κάνω τώρα:
Σημειώνω μερικά από τα θετικά αναμενόμενα αποτελέσματα:
1) Η ανάληψη των αξιωμάτων από όλους τους δημπότες ανεξαιρέτως θα τους καθιστούσε ΥΠΕΥΘΥΝΟΥΣ πολίτες και πραγματικούς ΓΝΩΣΤΕΣ της κατάστασης του δήμου τους και των δυσκολιών της διαχείρισης της καθημερινότητας αλλά και των ευθυνών που υπάρχουν για τις πιο μεγάλες και σπουδαίες αποφάσεις.
2) Η διοίκηση (διαχείριση) του δήμου από τις υπηρεσίες θα εξασφάλιζε την συνέχεια της "αρχής" και θα εφοδίαζε με εμπειρία το πολιτικό προσωπικό όποτε χρειαζόταν.
3) Οι αποφάσεις που θα λαμβάνονταν θα αντανακλούσαν την θέληση των πολιτών πολύ καλύτερα από όσο τις αποτυπώνουν τα διάφορα γκάλλοπ και πολύ πιο καθαρά και τίμια από όσο τις εκπροσωπούν οι διάφοροι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι, υποκείμενοι σε πιέσεις κάθε είδους.
4) Το μάτι και το αυτί της "απρόσωπης" δημοτικής (πολιτικής) αρχής θα έφτανε σε κάθε γειτονιά και η επέμβαση για τη λύση των μικρών προβλημάτων του δημότη θα ήταν άμεση.
5) Ο έλεγχος της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών και της οικονομικής διαχείρισης όσων από τα πολιτικά πρόσωπα που θα κληρώνονταςν σε θέσεις ή όσων από τους υπηρεσιακούς παράγοντες είχαν να διαχειριστούν χρήματα θα ήταν άμεσος και πολύ πιο αποτελεσματικός.
6) Η μη προβλεψιμότητα του ποιος θα έχει μια θέση ευθύνης και ο μικρός χρόνος παραμονής σε αυτήν θα καθιστούσε το ρουσφάει και την διαφθορά αδύνατες αρχικά και αδιανόητες αργότερα πράξεις.
Να σημειώσω ότι το σχέδιο κλήρωσης των δημοτικών αρχόντων αντί της σημερινής εκλογής ανά τετραετία μιας δημοτικής αρχής, στηρίζεται στον υπάρχοντα δημοτικό κώδικα και τις προβλέψεις του, πλήν βεβαίως του τρόπου εκλογής που αλλάζει. Είναι φυσικό ότι μια τέτοια ριζική αλλαγή θα προκαλούσε αλλαγές και στον δημοτικό κώδικα τις οποίες όμως δεν αναφέρω εδώ για να μην δυσκολέψω την κατανόηση των βασικών αρχών που θέλω να προτείνω, δηλαδή
Προέκταση μιας τέτοιας αλλαγής στην αυτοδιοίκηση θα μπορούσε να είναι και μια αντίστοιχη αλλαγή στις περιφέρειες ή το ίδιο το κράτος. Οι δήμοι θα λειτουργούσαν και σαν οι επιμέρους ισοδύναμες ομάδες πολιτών από τις οποίες θα προέχρονταν οι κληρωτοί άρχοντες και του κράτους, κατ' αναλογία με αυτά που περιγράφτηκαν για τους δήμους.
- την αρχή της κλήρωσης,
- την αρχή της εναλλαγής στα αξιώματα και
- την αρχή της ανάληψης της εξουσίας από όλους τους πολίτες και όχι από κάποιους εκπροσώπους τους.
Προέκταση μιας τέτοιας αλλαγής στην αυτοδιοίκηση θα μπορούσε να είναι και μια αντίστοιχη αλλαγή στις περιφέρειες ή το ίδιο το κράτος. Οι δήμοι θα λειτουργούσαν και σαν οι επιμέρους ισοδύναμες ομάδες πολιτών από τις οποίες θα προέχρονταν οι κληρωτοί άρχοντες και του κράτους, κατ' αναλογία με αυτά που περιγράφτηκαν για τους δήμους.
