Κυριακή 3 Σεπτεμβρίου 2017

3η Σεπτέμβρη. Κάποτε ήταν εθνική γιορτή!


Την 3η Σεπτεμβρίου 1844 έγινε στην Ελλάδα ένα γεγονός. Μαζεύτηκε στρατός και λαός κάτω από το σπίτι του βασιλιά Όθωνα και του ζήτησε Σύνταγμα. Ως τότε το πολίτευμα ήταν μοναρχία ελέω θεού. Μετά από εκείνη την ημέρα (όχι ακριβώς ημέρα, χρειάστηκε ένα διάστημα για να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες) η Ελλάδα απέκτησε σύνταγμα. Σημειωτέον ότι η Ελλάδα είχε φτιάξει Σύνταγμα -και όχι μόνο ένα- το οποίο καταργήθηκε προσωρινά από τον Καποδίστρια και οριστικά όταν ήρθε ο Όθωνας.

Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι η κατάσταση στην Ελλάδα λίγο πριν από αυτή την "επανάσταση" ήταν παρόμοια με τη σημερινή. Υπήρχε ένα δάνειο, του 1833 από τη Γαλλία, που έπρεπε να αποπληρωθεί κι οι δανειστές είχαν επιβάλει μέτρα όπως απολύσεις, περικοπές μισθών κλπ. Υπήρχε ένα κλίμα επαπειλούμενης πτώχευσης. Υπήρχε και ένας αυταρχισμός της εξουσίας που έκανε το μείγμα εκρηκτικό.

Φυσικά όλη η υπόθεση της 3ης Σεπτέμβρη ήταν μια διαδικασία ολιγαρχικής τακτοποίησης. Ο λαός έμαθε ότι κάτι τρέχει (γύρω από την Ομόνοια) κι ακολούθησε τους ολιγάρχες που ζητούσαν από τον Όθωνα το κατιτίς παραπάνω (ακριβέστερα: το κατιτίς λιγότερο ως προς το δούναι). Άνοιξαν κι οι φυλακές και έτρεξαν κι οι κρατούμενοι. Ο Μακρυγιάννης ήταν ο βασικός οργανωτής του κινήματος κι οι αρχηγοί του Αγγλικού και του Ρωσικού κόμματος Λόντος και Μεταξάς καθώς και ο συνταγματάρχης Καλλέργης βασικοί αρχηγοί του. Χωρίς τον Μακρυγιάννη δεν θα ξεκινούσε τίποτα, χωρίς τους Λόντο, Μεταξά δεν θα κινείτο κανείς και χωρίς τον Καλλέργη το κίνημα θα αποτύγχανε.

Όταν ο Όθων τους είδε μαζεμένους έξω από το σπίτι του (τη σημερινή Βουλή) το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν να μην σκοτωθεί κανένας. Θέλετε σύνταγμα, πάρτε το! Έτσι κι αλλιώς δεν άλλαξε και τίποτε ουσιαστικά. Μόνο που έδωσε παράσημα στους κινηματίες κι έκανε εθνική εορτή την 3η Σεπτέμβρη.

Η καρικατούρα συντάγματος κάπως σουλουπώθηκε μόνο τριάντα χρόνια αργότερα επί Τρικούπη (με την "δεδηλωμένη") και η καρικατούρα κοινοβουλευτισμού κάπως συμμαζεύτηκε επί Βενιζέλου για να λειτουργήσει κανονικά από την μεταπολίτευση του 1974, εκατόν τριάντα χρόνια μετά την 3η Σεπτέμβρη του 1843. 
Να δούμε αν και πότε θα λειτουργήσει κάποτε κι η δημοκρατία σε αυτόν τον τόπο. Πέρασαν τρεις χιλιάδες διακόσια πενήντα χρόνια από τότε που την εφάρμοσε πρώτος ο Θησέας και δυο χιλιάδες τριακόσια χρόνια από τότε που την κατάργησαν οι Μακεδόνες. Πολύς καιρός!!!