Μια κι ανάρτησα ήδη δυο αποσπάσματα από το ανέκδοτο βιβλίο μου "Αργοναυτική Εκστρατεία, Μήδεια και Ιάσων" θα κλείσω αυτόν τον κύκλο εξηγώντας μερικά πράγματα γύρω από αυτή την μυθική εκστρατεία που έγινε γύρω στο 1.300 π.Χ. μια ή δυο γενιές πριν τον Τρωικό Πόλεμο. Όπως στο βιβλίο, έτσι κι εδώ, θα εξετάσω το θέμα σε δύο ταμπλό:
1) Στο επίπεδο των θνητών, η εκστρατεία είναι μια ιστορία ηρώων που πέτυχαν έναν άθλο ανοίγοντας κανούργιους δρόμους την εποχή του Χαλκού, και 2) Σε επίπεδο αθανάτων είναι μια σύγκρουση θεοτήτων, από την μια των πατριαρχικών Ολυμπίων με επικεφαλής τον Δία και από την άλλη των μητριαρχικών και πρωταρχικών θεών με επικεφαλής την Μεγάλη Μητέρα.
Τα δυο αυτά επίπεδα εξηγώ στο εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου που το παραθέτω εδώ.
ΙΣΤΟΡΙΑ:
Η αργοναυτική εκστρατεία στον κόσμο των θνητών.
Στον κόσμο των θνητών η αργοναυτική εκστρατεία είναι ένα έπος ηρώων, ξεχωριστών ανθρώπων με ακατάβλητη δύναμη ψυχής και θέλησης κι ικανότητες. Είναι ένα εγχείρημα που έγινε για να επιτευχθεί το ως τότε αδύνατο. Ούτε τον Βόσπορο είχαν περάσει πλοία απ’ την Προποντίδα προς την Μαύρη Θάλασσα ούτε είχαν ποτέ χαρτογραφηθεί οι ακτές του Άξενου Πόντου και γι αυτό εξάλλου λεγόταν “άξενος”. Οι αργοναύτες τα κατάφεραν και πέρασαν από το Αιγαίο στην Μαύρη Θάλασσα.
Έτσι άνοιξε διάπλατα ο δρόμος για το εμπόριο και για όλους τους κατοπινούς εποικισμούς. Στον κόσμο των θνητών το χρυσόμαλλο δέρας συμβολίζει τον πλούτο της Μαύρης Θάλασσας, τον χαλκό και τον χρυσό που έχουν τα παράλια κι οι πρόποδες του Καυκάσου. Ο Ιάσων είναι ένας καπετάνιος, ο Άργος επιδέξιος κατασκευαστής κι ο Αιήτης ο βασιλιάς της Κολχίδας, μιας λίγο βαρβαρικής και λίγο πολιτισμένης χώρας.
Σ’ αυτό το πλαίσιο κινήθηκαν οι αργοναύτες κι όλη η εκστρατεία που οργανώθηκε με την προτροπή του Πελία ακριβώς για να αποτύχει ο Ιάσων. Θνητοί ήρωες κωπηλάτησαν, μόχθησαν και κουβάλησαν με τα χέρια τους την Αργώ από μια ακτή σε μιαν άλλη. Πάλεψαν με ό,τι βρήκαν μπροστά τους ακόμη και με ανυπέρβλητα εμπόδια και νίκησαν. Υπέταξαν τα στοιχεία της φύσης περιπλέοντας τον γνωστό κόσμο, νίκησαν και τους θνητούς εχθρούς τους που θέλησαν να τούς εμποδίσουν.
Βρήκαν κύριο σύμμαχο μες στις εχθρικές γραμμές την κόρη του Αιήτη, την πριγκίπισσα Μήδεια. Με την βοήθειά της πέτυχαν το αδύνατο και -όσο κι αν ταλαιπωρήθηκαν στον γυρισμό- τελικά επέστρεψαν με το τρόπαιο. Για κόσμο των θνητών, η δύναμη, η πονηριά, η γενναιότητα κι η τύχη ήταν εφόδια αρκετά για να τα καταφέρουν. Τα κατορθώματά τους ήταν εξηγήσιμα κι οι μεγάλες τους νίκες αληθινές. Αυτό είναι η ιστορία, η πεζή διήγηση της ζωής των θνητών μέχρι τον θάνατό τους.
----------
Όμως τα πράγματα δεν γίνονται ποτέ με έναν μόνο τρόπο κι ούτε περιγράφονται πάντα με μια μόνον αφήγηση. Οι μύθοι και οι παραδόσεις δίνουν άλλες περιγραφές για τους ίδιους άθλους. Κοντά στους αγώνες των θνητών, παράλληλα με αυτούς, διεξάγεται μια μάχη θεών, σε ένα επίπεδο όπου όλα έχουν σκοπό κι όλα συνδέονται με αόρατα νήματα.
----------
ΜΥΘΟΣ:
Η αργοναυτική εκστρατεία στον κόσμο των θεών.
Στον κόσμο των θεών και των τιτάνων τα θαύματα είναι η ουσία της ύπαρξης. Τίποτε δεν γίνεται τυχαία, όλα εντάσσονται σε θεϊκά σχέδια. Κι όταν πια ακόμη και τα θεϊκά σχέδια ναυαγούν ή βρίσκουν αδιέξοδα, έρχεται μια λύση από το υπερπέραν, από τον τετραδιάστατο κόσμο όπου ο χρόνος δεν δεσμεύει. Στον κόσμο των θεών η αργοναυτική εκστρατεία είναι δικό τους έργο, όπως κι όσα προηγήθηκαν ή ακολούθησαν. Αυτοί κατευθύνουν, προβλέπουν, διορθώνουν τις πορείες των ηρώων. Για τους θνητούς οι πράξεις είναι πεζές, συμβαίνουν στην στεριά και την θάλασσα, είναι ηρωικές ή ατρόμητες, αλλά, πάντως ανθρώπινες κι όχι υπερφυσικές. Παράλληλα με την ιστορία των θνητών γράφεται ο μύθος των θεών που παίζουν σε έναν κόσμο χωρίς όρια. Πετούν πάνω από όρη, βυθίζονται στα βάθη των ωκεανών, επισκέπτονται το μέλλον ή το παρελθόν. Δίνονται αγώνες των τιτάνων εναντίον των θεών και μάχες της παλιάς μητριαρχικής θρησκείας κόντρα στην νέα πατριαρχική. Αυτά είναι πράγματα που οι θνητοί δεν τα βλέπουν. Ο κόσμος λειτουργεί στα δυο επίπεδα που είναι συμβατά χάρη στους μύθους και την ιστορία. Ο μύθος για τους θεούς κι η ιστορία για τους θνητούς.
Για την ανθρώπινη ιστορία ο Ιάσων στέλνεται στην Κολχίδα για έναν αδύνατο άθλο. Για την μυθολογία ισχύουν άλλου τύπου διαμάχες. Ο Δίας μπλέκεται σε μια μάχη με την Μεγάλη Μητέρα που θέλει να πάρει τα ηνία στον Ουρανό και στις καρδιές των ανθρώπων. Η Εκάτη, ο Αιήτης ο Φρίξος, το Χρυσόμαλλο Κριάρι, η Μήδεια, ο Άργος, η Κίρκη συνιστούν το σκηνικό αυτής της μάχης., Το δέρας κρεμιέται στην ιερή βελανιδιά και μόνο η Μήδεια το πλησιάζει, τού μιλά και τολυ τραγουσά. Ο Προμηθέας την συμφιλιώνει με το φίδι-Δράκο γιατί η Μήδεια είναι ιέρεια κι ερωμένη του. Ως θνητή είναι η παρθένα ιέρεια της Μεγάλης Μητέρας, ως τιτανίδα είναι ερωμένη του Προμηθέα, τού Ποσειδώνα, του Φαέθωνα, των ποταμών και των θαλασσών
----------
Τα γεγονότα που οι θνητοί στο γήινο επίπεδο θεωρούν διαδοχικές εκδηλώσεις του άπιαστου τυχαίου, σ’ ένα άλλο επίπεδο, θεϊκό, είναι σχέδια και κινήσεις θεών. Για τους θνητούς η εκστρατεία είναι η ανάκτηση ενός ιερού αντικειμένου που χάθηκε στο παρελθόν. Για τους θεούς είναι ένας σκληρός αγώνας επικράτησης σε πολλά ταμπλό. Στα δύο επίπεδα, το θεϊκό και το γήινο, όλοι μπλέκονται σαν κουβάρι.
..................................
[Σ.Σ,.: Αυτό ήταν το εισαγωγικό μου σημείωμα, ο πρόλογος πριν τον πρόλογο. Σάς δίνω και έναν χάρτη με την πορεία των αργοναυτών (σύμφωνα με τον Απολλώνιο τον Ρόδιο). Έφτασαν στην Κολχίδα από το Αιγαίο την Προποντίδα αλλά επέστρεψαν από τον πλωτό Δούναβη και τον παραπόταμό του Σάβο. Περιπλανήθηκαν κάνοντας δύο παρακάμψεις, μία διαπλέοντας τον Πάδο και φτάνοντας στην Τυρηννική θάλασσα και άλλη μία παρασυρόμενοι στις ακτές της βόρειας Αφρικής στην Τριτωνίδα λίμνη. Τελικώς επέστρεψαν στην Ιωλκό από όπου είχαν ξεκινήσει.]
