Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 2014

Η επέτειος μιάς σφαγής




Από τον φιλίστορα Γιάννη Ζήβα μαθαίνουμε για τη σφαγή των Καλαβρύτων που έγινε σαν χτες και είναι ένα από τα αποτρόπαια εγκλήματα των Γερμανών κατά τη διάρκεια της κατοχής. Τη σχετική ανάρτηση πήρα από το γκρουπ των "Δρόμων Φιλίας και Πολιτισμού" (χωρίς να ρωτήσω κανέναν βέβαια αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται ειδική άδεια).


ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ, 13 ΔΕΚΕΜΒΡΊΟΥ 1943

  Χτες συμπληρώθηκαν 71  χρόνια  ενός  από  τα  μεγαλύτερα  εγκλήματα  του  Β' Παγκοσμίου  Πολέμου, την  σφαγή  των  Καλαβρύτων.  Νομίζω  ότι  κομίζω  γλαύκα  εις  Αθήνας  μιλώντας  για  τις  θηριωδίες  της  Βέρμαχτ  στον  ελληνικό  χώρο. Απλά , τα  ζητήματα  αυτά  καθίστανται  επίκαιρα, λόγω  και  της  ενδυνάμωσης  του  ναζιστικού  μορφώματος  στην  εποχή  μας. 

  Πέρα  από  το  υπό  αμφισβήτηση  γεγονός  της  θανάτωσης  από  ανταρτικό  τμήμα  του  ΕΛΑΣ  Βόρειας  Πελοποννήσου  90  Γερμανών  αιχμαλώτων  ως  προς  τον  χρόνο  τέλεσής  της ( πρό  ή  μετά  την  σφαγή), δεν  χωρά  αμφιβολία  ότι  οι  νίκες  του  ΕΛΑΣ  σε  πολλές  μάχες  στην  ανωτέρω  περιοχή, είχαν  φέρει  σε  δύσκολη  θέση  τους  Γερμανούς. Είχε  βέβαια  προηγηθεί  η  συνθηκολόγηση  της  Ιταλίας ( Σεπτέμβριος  1943), και  διεξαγόταν  η  απόβαση  των  συμμάχων  στην  Σικελία. Έτσι  η  Γερμανία  απέμενε  μόνη  κυρίαρχη  αλλά  και  χωρίς  στήριγμα. Κύριος  στόχος  όμως  των  εκκαθαρίσεων  που  διεξήγε  ήταν  η  κατατρομοκράτηση  του  άμαχου  πληθυσμού. Πρό  της  επιχείρησης  στα  Καλάβρυτα  είχαν  καταστραφεί  μια  σειρά  χωριών  της  ευρύτερης  περιοχής (Ρογοί, Κερπινή, Ζαχλωρού, ) και  το  Μέγα  Σπήλαιο. 

Τέθηκε  λοιπόν  σε  εφαρμογή  η  επιχείρηση  "ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ". Συνέρρευσαν  πολλές  μάχιμες  μονάδες  καταδρομών  από  διάφορες  πόλεις  της  Πελοποννήσου, και  ενώ  έδωσαν  στον  πληθυσμό  της  πόλης  την  διαβεβαίωση  ότι  δεν  θα  πειραχθεί  κανείς, πολλοί  άρχισαν  να  επιστρέφουν  στην  πόλη, νομίζοντας  ότι  όλα  θα  έβαιναν  καλώς. Από  τις  10  Δεκεμβρίου  οι  Ναζί  άρχισαν  να  καίουν   και  να  λεηλατούν  τα  σπίτια  των  κατοίκων  που  ήταν  ενταγμένοι  στην  αντίσταση. Την  13η  Δεκέμβρη  συγκέντρωσαν  τον  γυναικείο  πληθυσμό  και  τα  παιδιά  στο  Δημοτικό  Σχολείο  της  πόλης  και  παράλληλα  άρχισαν  την  πυρπόληση   της  πόλης. Τους  άνδρες  από  13  ετών  και  άνω  τους  μετέφεραν  στον  λόφο  του  Καπή  και  μέσα  σε  λίγη  ώρα  είχαν  εκτελέσει  περίπου  800  άτομα, εκ  των  οποίων  σώθηκαν  13  επειδή  έτυχε  να  μείνουν  κάτω  από  τα  πτώματα  των  εκτελεσθέντων.

Οι  γυναίκες  και  τα  παιδιά  μπόρεσαν  να  γλυτώσουν  τον  θάνατο, όταν  ο  αυστριακός  λοχίας  που  επιτηρούσε  το  σχολείο  άνοιξε  την  πόρτα  και  έτσι  σώθηκαν  από  το  επαπειλούμενο  κάψιμο  του  σχολείου. Κατόπιν  ο  αυστριακός  λοχίας  εκτελέσθηκε .
 Οι  ναζί  δεν  αρκέστηκαν  στο  σφαγείο , αλλά  λεηλάτησαν  περιουσίες  και  πλιατσικολόγησαν  μεταφέροντας  με  τον  οδοντωτό  σιδηρόδρομο  φορτία  πολύτιμων  αντικειμένων. 
  Οι  γυναίκες  που  απέμειναν  με  τα  παιδιά  έθαψαν  σε  αυτοσχέδιους  τάφους  υπό  δραματικές  συνθήκες  τους  άνδρες, ενώ  μερικούς  τους  μετέφεραν  στο  νεκροταφείο  της  πόλης.
  Οι  σφαγείς  των  Καλαβρύτων  φόν  Σιουρί  και  Τέρνερ  ουδέποτε  τιμωρήθηκαν, αλλά  λεπτομέρειες  για  την  μετέπειτα  ζωή  τους  δεν  είναι  γνωστές. 
  Το  μεγάλο  έγκλημα ,  σήμερα   σηματοδοτείται  από   το  επιβλητικό  μνημείο  στον  λόφο  του  θανάτου  με  τα  ονόματα  των  εκτελεσθέντων  και  μεγάλο  σταυρό.


 Η  εκτέλεση    των    90  αιχμαλώτων  Γερμανών  από  το  αντάρτικο  σώμα  με  επικεφαλής  τον  καπετάνιο  του  ΕΛΑΣ  Μίχο, στην  θέση  Μαγέρου  στις   νότιες   πλαγιές  του  Χελμού  δεν  αμφισβητείται. Εκείνο  που  αμφισβητείται  είναι  ο  χρόνος  εκτέλεσης. Νεώτερες  μαρτυρίες  κάνουν  λόγο  για  εκτέλεση  των  αιχμαλώτων  μετά  την  σφαγή  και  όχι  πρό  αυτής. Πάντως  το  γεγονός  της  εκτέλεσης  αιχμαλώτων  είναι  απαράδεκτο  ούτως  ή  άλλως.
Γιάννης  Ζήβας

Θα συμπληρώσω στην παραπάνω αφήγηση ένα κομμάτι που παίρνω από το μπλογκ "Νέμεσις" όπου υπό τον τίτλο Untermehmen Kalavryta έχει την ιστορία της σφαγής και αναφέρει για την τύχη των επικεφαλής του εγκλήματος τα εξής:

Από τους υπεύθυνους αξιωματικούς που διέταξαν τη σφαγή μόνο ο Φέλμυ καταδικάστηκε στη Νυρεμβέργη, στη λεγόμενη δίκη των στρατηγών τη ΝΑ Ευρώπης, και εξέτισε τρία χρόνια φυλακή για μια πράξη που δεν διέταξε και δεν γνώριζε, είχε όμως διατάξει γενικώς παρόμοια "μέτρα εξιλασμού". Ο Λε Σουίρ πέθανε αιχμάλωτος των Σοβιετικών το 1955 και κηδεύτηκε στη γενέτειρά του στη Βαυαρία με πλήρεις στρατιωτικές τιμές. Ο Εμερσμπέργκερ πέθανε στο Ανατολικό μέτωπο. Ο Ακαμπχούμπερ πέθανε στην Αυστρία το 1972 σε ηλικία 67 ετών. Ο Νταίνερτ πάθενα στην Αυστρία το 1979 σε ηλικία 64 ετών.

Όπως αναφέρει και ο Γιάννης Ζήβας και η "Νέμεσις" διαπιστώνει ότι κανείς δεν τιμωρήθηκε για το έγκλημα των Καλαβρύτων.
Το αίτημα της Ελλάδας για πολεμικές αποζημιώσεις αφορά μεταξύ άλλων και στην περίπτωση των Καλαβρύτων.