ΗΕΤΙΩΝ Ο ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ

Την Τετάρτη που μας έρχεται, 6 Μαρτίου 2024, στις 7μμ. στον πολύ όμορφο χώρο της ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗΣ Πειραιά (παλιό Ταχυδρομείο), με φροντίδα της ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Τέχνης και Πολιτισμού ΠΕΙΡΑΙΑ θα παρουσιαστεί το βιβλίο μου

"ΗΕΤΙΩΝ Ο ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ".

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι το βιβλίο αυτό αποτελεί για τον Πειραιά (τολμώ να πω) μια σημαντική στιγμή καθώς ανοίγει ένα θέμα που απουσιάζει από την ιστορία της πόλης παρ' όλο που η ΗΕΤΙΩΝΕΙΑ ΑΚΡΑ είναι το πρώτο οχυρωμένο μέρος του Πειραιά και μάλιστα από το 700 π.Χ. δηλαδή πάνω από διακόσια χρόνια πριν γίνουν τα Μακρά Τείχη. Κι όμως αυτά τα διακόσια χρόνια σχεδόν αγνοούνται καθώς η ιστορία του Ηετίωνα, του ήρωα του Πειραιά, είναι ευρέως ... άγνωστη!

Το βιβλίο είναι διπλό, δηλαδή περιέχει κι ένα βιβλίο ακόμα μέσα του με τίτλο "ΜΕ ΞΕΝΑΓΟ ΤΟΝ ΗΕΤΙΩΝΑ" που περιέχει την ιστορική τεκμηρίωση (από σύγχρονους και αρχαίους συγγραφείς και την επίσημη Ιστορία) όλων όσων αναφέρονται στο μυθιστόρημα.

Δεν ανακαλύπτω την ιστορία τώρα, δεν είμαι αρχαιολόγος.

Απλά, φέρνω στο φως σελίδες της ιστορίας που υπάρχουν στον Ηρόδοτο, στον Θουκυδίδη, στον Αρποκρατίωνα, στο Πάριο Χρονικό, στο λεξικό του Σουίδα, στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, στην Ιστορία της Δομής, στον Αντρέ Μπονάρ, τον Απ. Κόντο, την Κλωντ Μωσέ και άλλους.

Όλοι αυτοί λένε ότι η ΗΕΤΙΩΝΕΙΑ ΑΚΡΑ (που αργότερα ονομάστηκε ΗΕΤΙΩΝΕΙΑ ΠΥΛΗ των Μακρών Τειχών) φτιάχτηκε από τον Ήρωα του Πειραιά, τον ΗΕΤΙΩΝΑ, που γεννήθηκε στην Πέτρα της Κορινθίας και από εκεί ορμώμενος κατέλαβε το τμήμα αυτό του λιμένα του Κανθάρου και το οχύρωσε, το 700 π.Χ.

Σήμερα η ΗΕΤΙΩΝΕΙΑ ΠΥΛΗ είναι ο μεγαλύτερος επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος του Πειραιά.

[Δυστυχώς, το φυλλάδιο που μοιράζει η αρχαιολογική υπηρεσία, ξεκινά από τον 5ο π.Χ. αιώνα, χάνει κι αυτό διακόσια χρόνια ιστορίας.]

Ηετίων είναι η απόδοση στην ιωνική διάλεκτο του δωρικού ονόματός του που είναι ΑΕΤΙΩΝ και θα πει μικρός αετός.

Αυτός ο Αετίων δεν συνέδεσε μονάχα την Κόρινθο με την Αθήνα μέσω της εγκατάστασης που έφτιαξε στον Πειραιά, αλλά ήταν και ο πατέρας του Κύψελου, του πρώτου τυράννου της Κορίνθου που την απάλλαξε από τους Βακχιάδες, που γέννησε τον εκ των επτά, σοφών Περίανδρο και που οδήγησε στην κατίσχυση της Δημοκρατίας έναντι της Αριστοκρατίας που ως τότε κυριαρχούσε.

Για την πολλαπλή συμμετοχή του Ηετίωνα στην αρχαϊκή ιστορία της Ελλάδας, ιδιαίτερα τους 8ο και 7ο π.Χ. αιώνες, το διπλό βιβλίο μου με το ιστορικό μυθιστόρημα "ΗΕΤΙΩΝ Ο ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ" και την ιστορική μελέτη "ΜΕ ΞΕΝΑΓΟ ΤΟΝ ΗΕΤΙΩΝΑ" δίνει πολλές πληροφορίες, χωρίς να ξεχνά ότι είναι μυθιστόρημα και να διαθέτει πλοκή με μεγάλο ενδιαφέρον αλλά και προσήλωση στο ιστορικό πλαίσιο και την ιστορική αλήθεια.

Να σημειώσω ότι το διπλό βιβλίο θα τιμάται 15 ευρώ.

***

Στην Πινακοθήκη θα υπάρχει και το βιβλίο με συγγραφείς εμένα και τον Γιώργο Χατζόπουλο και επιμελήτρια την Χριστίνα Χαφουσίδου με τίτλο "ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΙΚΡΑΣΙΑ, ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΕΔΩ ΣΤΗ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ", πολύτιμο για την ιστορία του Πειραιά και της Δραπετσώνας. Μια πολυτελής έκδοση της Ένωσης Ποντίων Πειραιά. Το βιβλίο θα τιμάται 30 ευρώ μόνο.

Ο Σύριζα που ξέραμε ΤΕΛΟΣ

 Τα σημερινά πρωτοσέλιδα:

Απογευματινή: ΣΥΡΙΖΑ ΤΕΛΟΣ

Real News: ΣΥΡΙΖΑ δεύτερη διάσπαση. Σφοδρή σύγκρουση Κασσελάκη-Τσίπρα

Ελεύθερος Τύπος: Το τέλος του ΣΥΡΙΖΑ

Το Βήμα: Μυστικό δείπνο στα Εξάρχεια

Καθημερινή: House of Cards Κουμουνδούρου

Πρώτο Θέμα: Τσίπρας σε παιχνίδι Do or Die

ΚΟΝΤΡΑ: Αλέξης εναντίον Στέφανου

ΟΛΑ ΤΑ ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΑ ΕΧΟΥΝ ΤΟΝ ΤΣΙΠΡΑ ΚΟΝΤΡΑ ΣΤΟΝ ΚΑΣΣΕΛΑΣΚΗ με proxy την Γεροβασίλη.

Όλο αυτό ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ πλέον τον Τσίπρα να μιλήσει.

Γιατί το γραπτό του κείμενο το μεταφράζει κανείς όπως θέλει, το γεγονός όμως ότι η ευρύτερη "οικογένειά του" (ο Γιώργος Τσίπρας, η Ζανέτ Τσίπρα και ο Φλαμπουράρης, κτλ) παίρνουν θέση εναντίον του Κασσελάκη δείχνει ότι ο Τσίπρας εμπλέκεται.

Γιατί όλες οι εφημερίδες και τα ρεπορτάζ αυτό λένε και γιατί περιγράφουν και λεπτομέρειες για το στήσιμο του σκηνικού.

Αν ο Τσίπρας δεν μιλήσει, θα αποδέχεται ότι είναι ο καθοδηγητής του πραξικοπήματος κατά του Προέδρου Κασσελάκη.

ΕΠΟΜΕΝΩΣ ο Σύριζα που ξέραμε ΤΕΛΟΣ.

Ή θα γυρίσουμε στον Σύριζα του 2009, στις ρίζες του, στην μοναξιά και στην ησυχία του με Όλγα, Τσίπρα, Φλαμπουράρη κτλ.

Ή θα περάσουμε σε έναν άλλον Σύριζα, τον Σύριζα του Κασσελάκη, που θα συνεχίσει να πολεμάει για να ανατρέψει την δεξιά και τον Μητσοτάκη.

Πάντως ο Σύριζα που κάνει το συνέδριό του στο ΤαεΚβοΝτό βάρεσε καμπανάκι τέλους. Και το χτύπησε ο πρώην ήρωάς του ο ίδιος ο Τσίπρας. Εκτός κι αν μιλήσει κι αλλάξει όλο αυτό που γίνεται στο όνομά του.

ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΕΚΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ

ΠΟΙΟ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΕΚΛΟΓΉΣ ΤΟΥ ΚΑΣΣΕΛΆΚΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ ΣΎΡΙΖΑ

Αναρωτιούνται πολλοί αν μετά τις εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ θα πάψουν να υπάρχουν τα φαινόμενα αμφισβήτησης ή αν θα συνεχιστούν τα ίδια.

Η απάντηση είναι ότι μετά την νέα εκλογή Κασσελάκη τα φαινόμενα θα μειωθούν για λίγο, και πριν προλάβουν να επαναληφθούν θα γίνει το καταστατικό συνέδριο που θα τα αλλάξει όλα στον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ.

Μετά τις αλλαγές στο καταστατικό του κόμματος θα αλλάξει όλη του η δομή, ακόμα και ο προσανατολισμός ή και το όνομά του. Τότε θα έχει εκπληρωθεί η επιταγή "άλλαξέ τα όλα".

Σε αυτόν τον νέο Σύριζα, με τον Κασσελάκη να ηγείται χωρίς καμία αμφισβήτηση, θα ισχύουν τουλάχιστον τα εξής:

Α.- Τα μέλη θα επικοινωνούν τακτικά με δημοψηφίσματα με τον Πρόεδρο και τα όργανα του κόμματος,

Β.- Θα βγούν μπροστά νέα πρόσωπα που θα έχουν ικανότητες και

Γ.- Θα υπάρχει νέο πρόγραμμα χωρίς υπερβολές γειωμένο στην κοινωνία

Με όλα αυτά θα επιχειρήσει ο Σύριζα ΠΣ να βγάλει τον Μητσοτάκη από την θέση του και να επιβάλει στην Ελλάδα μιαν άλλη ατζέντα.

Μια σωστή πρόταση από τον Αλέξη Τσίπρα

Διάβασα την παρέμβαση του Αλέξη Τσίπρα. Σωστή.

Παρά τις κάποιες λίγες απορίες που μου δημιούργησε (κυρίως, ποιοι δικαιούνται να είναι υποψήφιοι, τι θα κάνει ο ίδιος κτλ) η πρότασή του δίνει λύση σε ένα γόρδιο δεσμό που έχει δημιουργηθεί επειδή εξελέγη ο Πρόεδρος πριν γίνει το συνέδριο (όχι με δική του ευθύνη, βέβαια).

Θα ήθελα να μιλήσει ο Κασσελάκης (θα έχει τον λόγο στο Συνέδριο στις 7μμ, σε δύο ώρες από τώρα) και να πει:

"Συμφωνώ με τον Τσίπρα, ανοίγουμε κατάλογο υποψηφίων και κάνουμε το συνέδριό μας. Σε δεκαπέντε μέρες εκλογές για Πρόεδρο για να υπηρετήσει τις θέσεις που θα έχει ψηφίσει αυτό το Συνέδριο".

Μακάρι να είναι υποψήφιοι ο Τεμπονέρας, ο Ραγκούσης, ο Παππάς, ο Πολάκης, η Γεροβασίλη, ο Φάμελος κι όποιος τέλος πάντων έχει δική του άποψη για το πού θα πάει (και πώς) ο Σύριζα στις ευρωεκλογές και στις εθνικές εκλογές του 2027.

Όσοι είναι μέλη ή φίλοι του Σύριζα σήμερα είναι σοφότεροι από όσο ήταν πριν μερικούς μήνες και η όποια επιλογή θα πρέπει να γίνει απόλυτα σεβαστή και να τους συσπειρώσει όλους.

Εκδήλωση στην Πινακοθήκη Πειραιά

Την άλλη Τετάρτη, στις 6 Μαρτίου 2024,

η Εταιρεία Γραμμάτων Τέχνης Πολιτισμού του Πειραιά

θα παρουσιάσει το βιβλίο μου

"ΗΕΤΙΩΝ ο ήρωας του Πειραιά"

Η παρουσίαση θα γίνει στην θαυμάσια αίθουσα της Πινακοθήκης του Πειραιά (το παλιό ταχυδρομείο) στις 7μμ. Θα ξαναστείλω αυτή την πρόσκληση όταν θα πλησιάζει η μέρα της παρουσίασης με περισσότερα λόγια για το βιβλίο και για την εκδήλωση.

Θα μπορεί κανείς να προμηθευτεί και το βιβλίο που γράψαμε από κοινού με τον Γιώργο Χατζόπουλο με επιμέλεια της Χριστίνας Χαφουσίδου

"ΑΠ' ΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑ, ΣΤOΝ ΠΕΙΡΑΙΑ ... ΕΔΩ ΣΤΗΝ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ"

Οι αγρότες στο Σύνταγμα

Μ' αρέσει που δείχνουν τις αγροτικές κινητοποιήσεις λες και γίνεται κάποια εξέγερση.

Η αγροτιά, που πέρσι ψήφισε δυο φορές κοντά στο 50% τον Μητσοτάκη και πάνω από 60% δεξιά γενικώς, τώρα τον χειμώνα που δεν έχει δουλειές, κατέβηκε στο Σύνταγμα. Ήρθε για να δώσει πολλά χαιρετίσματα στον αρχηγό της, τον κάου-μπόι της Θεσσαλίας, και να ζητήσει αν μπορεί να κόψει κάτι λίγα από αλλού και να τους τα δώσει, όπως έκαναν παλιά κι οι άλλοι "δικοί" της άνθρωποι.

Γεια σου αθάνατη περήφανη αγροτιά.

Στις ευρωεκλογές στείλε ένα μήνυμα, μείωσε κάπως το θηριώδες ποσοστό που τού έδωσες και μη φοβάσαι. Το 2027 έχει ο θεός, ξαναδίνεις τότε στον Μητσοτάκη το 50% συν κάτι και πάλι κι αυτός θα σε συγχωρήσει και θα σου δώσει πάλι λίγα ψίχουλα.

Άντε με τις υγείες μας!

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΗΝ ΗΕΤΙΩΝΕΙΑ ΑΚΡΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Ο Σύλλογος Συνταξιούχων Εκπαιδευτικών και άλλοι φίλοι έκαναν σήμερα μια επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο της Ηετιώνειας Άκρας του Πειραιά και μεταξύ άλλων συζητήθηκαν πολλά ζητήματα ιστορίας εν πολλοίς άγνωστα. Η περιήγηση στον χώρο σε συνδυασμό με την πληθώρα των πληροφοριών, έκαναν την περιήγηση ευχάριστη υπόθεση.

Δεν έχω φωτογραφίες από το σημερινό, κι ανεβάζω μια φωτογραφία από προηγούμενη επίσκεψη στον χώρο με σχολείο. Τα παιδιά ανέβηκαν στους πυργίσκους κι άκουσαν και τότε ιστορίες που τους ταξίδεψαν στον χρόνο.

Η Ελλάδα σήμερα

Όλα τα λεφτά, κι όλη η σημερινή Ελλάδα, βρίσκονται σε μια διαφήμιση του Υπουργείου Οικονομικών.

Η διαφήμιση ενημερώνει τους πολίτες των οποίων το σπίτι κινδυνεύει ότι, χάρη στις ρυθμίσεις του υπουργείου, υπάρχουν επτά τρόποι για να το σώσουν.

Εκείνο που δεν λέει είναι ότι οι πολίτες κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι τους ακριβώς με τις ρυθμίσεις του υπουργείου που θέλει να τους σώσει!!!

Όλη η Ελλάδα του 2024 στην διαφήμιση αυτή.

Ιδέες:

Εθνικιστές και λοιποί ελληνολάτρες (κι όσοι άλλοι προαιρείσθε) θα μπορούσατε να επιβάλετε με νόμο την υποχρεωτική κατάργηση των καταλήξεων σε -ογλου των επιθέτων που έχουν αρκετοί Έλληνες και την αντικατάσταση της κατάληξης με το -ίδης/-ίδη (που είναι η μετάφραση του -ογλου στα ελληνικά). Αυτό θα πει το όνομά μας είναι η ψυχή μας.

Μια πρόταση για τον Συριζα

Όταν διάβασα για πρώτη φορά την πρόταση για ένταξη του Συριζα στην ευρωομάδα των Σοσιαλιστών είπα "καλή πρόταση αλλά ας μείνει για αργότερα, γιατί κινδυνεύει ο Σύριζα να χάσει και την μοναδική ταυτότητα που έχει ως τώρα".

Ωστόσο μου φαίνεται όλο και πιο οικεία και καλή όσο περνάει ο καιρός και το ξανασκέφτομαι χωρίς ακόμα να έχω καταλήξει αν είμαι υπέρ ή κατά.

Παραθέτω, σχετικά με την πρόταση αυτή, μια συνέντευξη που πήρε το TVXS από τον Γιάννη Ραγκούση.

Γιάννης Ραγκούσης / Η μάχη των ευρωεκλογών έχει υπαρξιακά χαρακτηριστικά για τον ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. ως κόμμα εξουσίας - tvxs.gr

Κράτος μισάνθρωπο

Δεν γνωρίζω γι αυτόν τον Πολυχρονόπουλο που μοίραζε φαγητό εδώ και χρόνια τώρα, όπως δεν γνώριζα πολλά και για τον πάτερ-Αντώνιο, είδα όμως την μανία του εκδικητικού κράτους του Μητσοτάκη να εκδηλώνεται με παρόμοιο ύπουλο τρόπο για να πνίξει ό,τι δεν ελέγχει.

Διαβάζω αυτό που έγραψε ο άνθρωπος:

"Τόσες ημέρες κατηγορούμαι και διαπομπεύομαι χωρίς να έχει απαγγελθεί σε βάρος μου οποιαδήποτε κατηγορία, χωρίς να με έχει καλέσει οιαδήποτε Αρχή να δώσω, έστω, εξηγήσεις, χωρίς να έχω κληθεί να πω την άποψή μου.

Ουδέν επιλήψιμο, ουδέν μεμπτό υπάρχει σε βάρος μου, πολλώ δε μάλλον σε βάρος του «άλλου ανθρώπου». Δεν έχω εταιρίες, δεν έχω κρυφά σχήματα, δεν έχω στο όνομά μου ούτε ακίνητο, ούτε αυτοκίνητο, ούτε περιουσία, ούτε καταθέσεις, ούτε θυρίδες, ούτε πράγματα αξίας, ούτε «παπάκι» καν, ακόμα και σήμερα κοιμάμαι στην κουζίνα του «Άλλου Ανθρώπου», εκεί θα με βρείτε και σήμερα και αύριο. Και είμαι περήφανος γι’ αυτό."

Αυτά λέει κι απορώ. Χωρίς να έχει απαγγελθεί κατηγορία ακόμα, πώς τον διαπομπεύουν τα κανάλια; Πώς δήθεν "πέφτουν από τα σύννεφα" χωρίς τίποτε να έχει αποδειχθεί, έστω και με ενδείξεις; Κι αυτά που λέει ότι δεν έχει καμιά περιουσία δική του είναι ψέματα; Θα δούμε και θα μάθουμε προσεχώς την αλήθεια που θα επιτρέψουν τα κανάλια κι οι ανακριτικές διαδικασίες, σημασία όμως έχει ότι το άπληστο κράτος Μητσοτάκη, κυνικό και σκληρό μέχρις αηδίας για όποιον θεωρεί εχθρό του,, δείχνει ξανά το πρόσωπό του

Η Καμάρα κι οι περιπέτειές της

 Με αφορμή άρθρο του Ν.Σαραντάκου που παρέπεμπε στην LEXILOGIA (από όπου τα παρακάτω) παραθέτω εδώ την ιστορία της ελληνικής λέξης κάμαρα που βρίσκεται στον Ηρόδοτο και παραλλάσσοντας σημασία στον Μεσαίωνα (στο αποκαλούμενο Βυζάντιο) πέρασε στην Βενετιά και την Δύση κι επέστρεψε σαν αντιδάνειο στις (τηλεοπτικές) κάμερες. και τους καμαράντ συντρόφους.

Παρακολουθήστε την ιστορία της λέξης.

Η λέξη καμαριέρα έχει απώτερη ελληνική καταγωγή, είναι αντιδάνειο δηλαδή. Η λέξη καμάρα υπάρχει στον Ηρόδοτο. Η καμάρα εδώ («ἐπὶ ζευγέων ἐν καμάρῃσι ἐλάσασαι πρὸς τὸ ἱρὸν ἑστᾶσι» λέγει ο Ηρόδοτος) είναι η σκεπαστή άμαξα, αλλά, από διάφορες σημασίες σε σχέση με θόλο, τον 1ο αιώνα π.Χ. επικράτησε η σημασία «θολωτό δωμάτιο», η οποία πέρασε στα λατινικά σαν camera. Η λατινική φράση in camera περιγράφει υποθέσεις που δικάζονταν όχι ενώπιον ακροατηρίου αλλά, παλιά, στο γραφείο του δικαστή (στα αγγλικά: in chambers), σήμερα «κεκλεισμένων των θυρών». Αργότερα, από τον σκοτεινό θάλαμο (camera obscura) φτάσαμε στη φωτογραφική μηχανή camera, που γύρισε στα ελληνικά σαν τηλεοπτική κάμερα.

Ενώ η λατινική camera γινόταν camara και επέστρεφε σε μας ως κάμαρα και κάμαρη και καμαράκι και καμαρούλα μια σταλιά, η καμάρα έπαιρνε τη σημασία της αψίδας. Από την άλλη, στα γαλλικά το δωμάτιο γινόταν chambre (βλέπε ρομπ ντε σαμπρ) και στα αγγλικά chamber (θάλαμος, θαλάμη όπλου, επιμελητήριο, τμήμα του κοινοβουλίου, π.χ. upper chamber άνω βουλή, chamber music μουσική δωματίου, chamber pot δοχείο νυκτός κτλ.

Στο Ετυμολογικό του Κέντρου Λεξικολογίας γράφει κάποια άκρως ενδιαφέροντα για το καμάρι:

Φαίνεται ότι ήδη κατά την ελληνιστική εποχή η λ. καμάρα πρέπει να είχε αρχίσει να συνδέεται με τη σημασία «κάτι το ξεχωριστό, που δηλώνει διάκριση». Υποκοριστικό τής λ. καμάρα είναι το ελληνιστικό καμάριον «μικρό δωμάτιο με καμάρες», ενώ το επίθ. καμαρωτός σήμαινε «αυτός που έχει καμάρες, αψιδωτός». Είναι γνωστό ότι οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες έχτιζαν αψίδες για να απαθανατίσουν τους στρατιωτικούς θριάμβους τους, αλλά και για αρχιτεκτονικό διάκοσμο, ως κάτι εντυπωσιακό και ωραίο. Στοιχείο εντυπωσιακό, επίσης, ήταν οι αψιδωτές στοές, οι καμάρες στη ναοδομία στο Βυζάντιο κ.λπ., καθώς και η κατασκευή θολωτών στεγών σε ναούς και κτήρια. Από εκεί ίσως το επίθ. καμαρωτός να πέρασε βαθμηδόν στη σημασία «υπερήφανος», αφού καμαρωτά, δηλ. με καμάρες, ήταν τα σπουδαία κτήρια, δημόσια και ιδιωτικά, όχι τα χαμηλά φτωχόσπιτα (πβ. χαμόσπιτα). Συνεπώς, το μεσαιωνικό ρήμα καμαρώνω, εξέλιξη τού ελληνιστικού καμαρόω «διακοσμώ με καμάρες», μπορεί να απέκτησε ομοίως τη σημασία «υπερηφανεύομαι, καυχιέμαι για κάτι». Η λ. καμάρι, που μορφολογικά μπορεί να προέρχεται από το ελληνιστικό καμάριον «θολωτό δωμάτιο», δεν αποκλείεται να προέκυψε υποχωρητικά από το ρήμα καμαρώνω, όταν αυτό είχε ήδη αποκτήσει τη σημασία της καύχησης, οπότε να πρόκειται για μεσαιωνικό τύπο που είχε εξ αρχής αυτή τη σημασία. Στήριξη στην υπόθεση τής σημασιολογικής εξέλιξης από τη σημασία «καμάρα, αψίδα» στη σημασία «καύχηση, υπερηφάνεια για κάτι» παρέχει ίσως και το γεγονός ότι στη λαϊκή γλώσσα αφ' ενός η λ. καμάρα χρησιμοποιείται σε σύνθετα όπως καμαροφρύδα, για να δηλώσει την ωραιότητα που προσδίδει σε κάτι η τοξωτή γραμμή τής καμάρας, αφ' ετέρου το μεσαιωνικό καμαρώνω απαντά και με τις σημασίες «χαίρομαι, έχω εορταστική όψη», «θαυμάζω κάποιον για κάτι» και, προκειμένου για άλογα, «κυρτώνω τον τράχηλο (σχηματίζοντας καμάρα)», το δε καμαρωτός σήμαινε επίσης «αξιοζήλευτος, αξιοθαύμαστος». Οπότε από το «προκαλώ τον θαυμασμό» πέρασε στο «καυχιέμαι επειδή με θαυμάζουν» και απλώς «καυχιέμαι για κάτι». […]​

Δεν τελειώσαμε όμως με τις λέξεις που μας ήρθαν από την κάμαρα.

Στα γαλλικά αυτοί που μοιράζονταν τον ίδιο θάλαμο ονομάστηκαν camarades (και comrades στα αγγλικά) και νά η λέξη για τους συντρόφους (όχι τους παρτενέρ, άγιε).

Η ισπανική camarilla, που σημαίνει «καμαράκι, αντικάμαρα, αντιθάλαμος», μας έδωσε την καμαρίλα για τα άτομα που περιβάλλουν κάποιον ισχυρό, έναν ηγεμόνα, και τον επηρεάζουν παρασκηνιακά — μια πολύ ταιριαστή λέξη, αφού ριμάρει με διάφορες κακόσημες σε –ίλα, π.χ. σαπίλα, ξεφτίλα. Στα χρόνια του βασιλιά της Ισπανίας Φερδινάνδου Ζ΄ η καμαρίλα περιέγραφε τους μυστικοσύμβουλους του βασιλιά που συσκέπτονταν και συνωμοτούσαν στον αντιθάλαμο (μέχρι που έκαναν… αντικάμαρα και τον ανέτρεψαν).

Το καμαρίνι των ηθοποιών είναι από βενετσιάνικο υποκοριστικό camarin, όπως και ο καμαρότος από βενετσιάνικο camaroto για τον θαλαμηπόλο. Από εκεί μας ήρθαν και ο καμαριέρης και η καμαριέρα.

Η Δραπετσώνα και τα προσφυγικά της στο σήμερα και στο χθες

LIFE IN ATHENS άρθρο της Athens Voice της έκδοσης που κυκλοφορεί (25-31/1/24)

Άρθρο του Τάκη Σκριβάνου

*********

Η Δραπετσώνα και τα προσφυγικά της στο σήμερα και στο χθες

*********

Στεκόμασταν στην παλιά, σκουριασμένη γέφυρα του Αγίου Διονυσίου. Κάποτε ο Μάρκος Βαμβακάρης είχε πει ότι όποιος περνούσε από τη γέφυρα, θα πρέπει να ήταν πολύ μάγκας – φαίνεται θα ήταν πολύ ζόρικη η απέναντι περιοχή. Ακριβώς από κάτω οι εγκαταλειμμένες γραμμές του τρένου του σταθμού Λαρίσης. Από εδώ, από τη Δραπετσώνα, όπου έφταναν κατά χιλιάδες οι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, ακόμα περισσότεροι έφευγαν μετανάστες με το τρένο για τη Γερμανία ή με το υπερωκεάνειο, απέναντι, από τις σημερινές Πύλες του λιμανιού Ε και ΣΤ, για την Αμερική.

Ο Γιώργος Τσιρίδης, συνταξιούχος μαθηματικός αλλά καθόλου αυστηρός, ξέρει τη Δραπετσώνα σαν την παλάμη του. Εδώ γεννήθηκε, ασχολείται με τα κοινά πάνω από 30 χρόνια και μαζί με τον Γιώργο Χατζόπουλο έχουν γράψει τον τόμο «Από τον Πόντο και τη Μικρασία στον Πειραιά εδώ στη Δραπετσώνα» (εκδ. Ινφογνώμων, σε επιμέλεια Χριστίνας Χαφουσίδου). Έτσι ωραία όπως τα λέει θα μπορούσε να ήταν ένας σπουδαίος παραμυθάς, αλλά οι ιστορίες που θα μας διηγηθεί για τα προσφυγικά της Δραπετσώνας, στο σήμερα και στο χθες, είναι αληθινές.

Η Δραπετσώνα πριν από τους πρόσφυγες και τα κρατικά πορνεία στα Βούρλα

Πολλά χρόνια πριν από την έλευση των προσφύγων στη Δραπετσώνα, η δημοτική αρχή του Πειραιά αποφάσισε να ανεγείρει νέους οίκους ανοχής, κρατικούς, σε απομακρυσμένο σημείο της πόλης. Ήταν το 1867 και η περιοχή που επελέγη ήταν τα Βούρλα – έτσι ονομάζονται και σήμερα, η πλατεία Βούρλων στη Δραπετσώνα βρίσκεται λίγα μόλις μέτρα μακριά από τη γέφυρα του Αγίου Διονυσίου. Τελικώς, το «έργο» ολοκληρώθηκε το 1876 και, όπως γράφει ο Βασίλης Πισιμίσης στο βιβλίο του «Βούρλα-Τρούμπα» (εκδ. Τσαμαντάκη), στις 66 χαμηλοτάβανες κάμαρες των τριών σειρών στεγάζονταν περίπου 70 ιερόδουλες.

Ο χώρος, λέει ο Γ. Τσιρίδης, ήταν περιφραγμένος, υπήρχε κάτι σαν κυλικείο καθώς και αστυνομικός σταθμός. Ο Μ. Βαμβακάρης αναφέρει στην αυτοβιογραφία του: «Εκεί έκανα και γω τον κουτσαβάκη. Ήμουνα κι αγαπητικός. Ό,τι έβλεπα από τους άλλους έκανα κι εγώ. Σιγά σιγά, σκαλί σκαλί πήρα τον κατήφορο. Ήμουν ένας σωστός μάγκας κι ένας φίνος χασικλής και δεν είχα ταίρι». Ήταν η ίδια περίοδος (1880) που δημιουργήθηκαν τα Σφαγεία, ενώ περίπου 30 χρόνια μετά ο Νικόλαος Κανελλόπουλος, μαζί με τον λεγόμενο «κύκλο της Ζυρίχης», που είχαν αναλάβει να βιομηχανοποιήσουν την Ελλάδα, έφτιαξαν τα Λιπάσματα, το μεγαλύτερο εργοστάσιο χημικών στα Βαλκάνια. Τεκέδες, παράγκες, βουστάσια, δεξαμενές έδιναν την εικόνα της περιοχής. Τα κρατικά πορνεία των Βούρλων έκλεισαν τελικά περίπου το 1935. Στην Κατοχή οι Γερμανοί τα μετέτρεψαν σε φυλακές και παρέμειναν έτσι και μετά το τέλος του πολέμου. Από αυτές τις φυλακές στις 17 Ιουλίου 1955 δραπέτευσαν 27 πολιτικοί κρατούμενοι, σκάβοντας μια υπόγεια σήραγγα περίπου 50 μέτρων, ξεκίνησαν από εκεί που βρίσκεται σήμερα η καφετέρια Bounty, εξευτελίζοντας τις αρχές. Πολλούς από αυτούς τους δραπέτες βοήθησαν οι κάτοικοι της Δραπετσώνας.

Ζώντας σε σπίτια από πέτρες και πισσόχαρτο

Τον Βαμβακάρη τον συναντάμε και μετά την έλευση των προσφύγων στη Δραπετσώνα. Μέλος της Ξακουστής Τετράς του Πειραιά, με Μπάτη, Παγιουμτζή και Δελιά, έπαιζαν στην ταβέρνα του Σαραντόπουλου. «Οι πρόσφυγες άλλαξαν και το ρεμπέτικο», λέει ο Γ. Τσιρίδης. «Πριν από αυτούς ήταν μάγκικο, οι πρόσφυγες το εξέλιξαν, έβαλαν βιολιά και σαντούρια, και το έκαναν το ρεμπέτικο που σήμερα γνωρίζουμε».

Σήμερα στη Δραπετσώνα κατοικούν περίπου 12.000 άνθρωποι. Ο πληθυσμός της περιοχής το 1928, σύμφωνα με την απογραφή, ήταν 17.000 και ήταν σχεδόν αμιγώς προσφυγικός, με εξαίρεση κάποιους λίγους νησιώτες από τη Σύμη και τις Σπέτσες. «Σε μια παράγκα γεννήθηκα κι εγώ, το 1953», λέει ο Γ. Τσιρίδης. «Την είχε χτίσει ο παππούς μου, όταν ήρθε από την Πόλη το 1923. Πλίνθινη, με πισσόχαρτα στο ταβάνι κι όποτε έβρεχε και έσταζε νερά, βάζαμε λεκάνες. Κάθε καλοκαίρι ο παππούς ανέβαινε στη στέγη για μικροεπισκευές, για επιπλέον πισσόχαρτα δηλαδή. Νερό δεν υπήρχε, αγοράζαμε από κάποιο άλλο σπίτι που είχε. Ούτε, βέβαια, και αποχέτευση. Σκάβανε όλοι βόθρους μέσα στα σπίτια τους». Οι παράγκες αυτές είχαν απόσταση ένα μέτρο η μία από την άλλη, ο «δρόμος» δηλαδή ανάμεσα σε αντικριστές παράγκες ήταν ένα μέτρο το πολύ. Ένας αληθινός λαβύρινθος. Κι όλοι οι δρόμοι χωματόδρομοι, γεμάτοι λάσπες κάθε που έβρεχε. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1960, όταν ασφαλτόστρωσε την περιοχή ο εμβληματικός δήμαρχος Μαρίνος Κοσκινάς (1919-2004). Πρόσφυγας και ο ίδιος, εκλεγόταν ανελλιπώς δήμαρχος από το 1954 έως το 1967, αγωνιστής της αριστεράς, με εξορία μετά τον Εμφύλιο και φυλακίσεις στη διάρκεια της δικτατορίας.

Η μάχη της παράγκας

Η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή ήθελε να γκρεμίσει τις παράγκες και στη θέση τους να ανεγείρει πολυκατοικίες. Οι πρόσφυγες αντιδρούσαν, ήθελαν αυτοστέγαση – δηλαδή αντί για πολυώροφα κτίρια, δίπατες το πολύ κατοικίες για να στεγάζεται μια οικογένεια μόνο σε κάθε κτίριο. Το ξημέρωμα της 14ης Νοεμβρίου 1960 περισσότεροι από 1.000 αστυνομικοί με μπουλντόζες απέκλεισαν τον συνοικισμό. Καθώς οι περισσότεροι άντρες βρίσκονταν στις δουλειές τους, οι γυναίκες και οι ηλικιωμένοι βγήκαν στον δρόμο και συγκρούστηκαν με τους αστυνομικούς. Μόλις τέσσερα παραπήγματα πρόλαβαν να κατεδαφιστούν και η επιχείρηση ανεστάλη. Οι κάτοικοι νίκησαν. Έναν χρόνο μετά, το 1961, έγινε η πρώτη ηχογράφηση του ζεϊμπέκικου «Στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή», σε μουσική Μίκυ Θεοδωράκη, στίχους Τάσου Λειβαδίτη και ερμηνεία του Γρηγόρη Μπιθικώτση, με τον Mανώλη Χιώτη στο μπουζούκι.

Τελικά, οι παράγκες γκρεμίστηκαν από τη Χούντα το 1967. Οι πρόσφυγες-κάτοικοι για ένα, δύο ή τρία χρόνια λάμβαναν μια επιδότηση ενοικίου και στη θέση των παραγκών ανεγέρθηκαν τριών ειδών κατοικίες: δίπατες, τετραώροφες (χωρίς ασανσέρ) και οχταώροφες, με ασανσέρ αλλά χωρίς κεντρική θέρμανση, στα πρότυπα ιταλικών προπολεμικών πολυκατοικιών. Αποτελούνταν από «τριάρια» των 55 τ.μ. και από «τεσσάρια» των 70 τ.μ. Το 1970, κατόπιν κλήρωσης, μπήκαν στα σπίτια αυτά. Ήταν θέμα κλήρωσης αν κάποιος θα ζούσε σε ένα δίπατο σπίτι, στο ισόγειο ή στον τελευταίο όροφο μιας τεράστιας πολυκατοικίας.

Οι κατοικίες αυτές υπάρχουν και σήμερα και αποτελούν το 50% της έκτασης της Δραπετσώνας. Κάποια από τα δίπατα σπίτια, με μικρούς πεζόδρομους μπροστά τους, είναι πολύ περιποιημένα με τις μικρές τους αυλές και τα λουλούδια τους. Κάποια άλλα είναι παρατημένα. Το ίδιο συμβαίνει και με τις ψηλές πολυκατοικίες. «Οι περισσότεροι που ζουν σήμερα στα προσφυγικά είναι ηλικιωμένοι. Φανταστείτε τους μεγάλους ανθρώπους να ζουν στον τρίτο ή στον τέταρτο όροφο χωρίς να έχουν ασανσέρ. Αρκετοί τα νοικιάζουν σε μετανάστες και οι ίδιοι μένουν αλλού. Οι νεότεροι θέλουν να φύγουν, αν μπορούν, να πάνε κάπου καλύτερα, γιατί εδώ είναι η άκρη της Γης» λέει ο Γ. Τσιρίδης.

Η Δραπετσώνα σήμερα

Καστράκι, Άγιος Διονύσιος, Άγιος Παντελεήμονας, Άγιος Φανούριος, Ανάληψη, Ταμπάκικο είναι οι μεγαλύτερες συνοικίες της Δραπετσώνας. Στις γειτονιές εκτός των προσφυγικών, στους ίδιους δρόμους εναλλάσσονται μονοκατοικίες με σύγχρονες πολυκατοικίες με πυλωτές. Κόσμος καθημερινός, μαμάδες με καροτσάκια κ.λπ. Κάποια σπουδαία αγορά δεν υπάρχει, γιατί ο Πειραιάς είναι πολύ κοντά και οι περισσότεροι πηγαίνουν εκεί. Ούτε κάποιου είδους νυχτερινή διασκέδαση.

Οι πιο νεαρές ηλικίες θα πάνε για καφέ στο Απρόοπτο, που δεν το λένε έτσι αλλά όλοι το ξέρουν έτσι, στη La Luna με θέα το λιμάνι. Όμως ακόμα και σήμερα σχηματίζονται ουρές για τον ξακουστό χαλβά του Κοσμίδη, ενώ από παντού έρχονται στη φημισμένη ταβέρνα του Κατσόγιαννη, με σπεσιαλιτέ τα γλυκάδια, στον Άγιο Παντελεήμονα. Φεύγοντας ξανά από τη γέφυρα του Αγίου Διονυσίου σκέφτηκα ότι και σήμερα είναι «μάγκες» όσοι την περνούν –και είναι εκατοντάδες καθημερινά– έτσι παμπάλαια που είναι. Προσπάθησα να φανταστώ πώς θα ήμουν, αν ζούσα εδώ, στο πέρασμα των προηγούμενων δεκαετιών. Θα μ’ άρεσε να ήμουν τεκετζής αλλά, ποιος ξέρει, μπορεί να ήμουν κι ένα απλό χαμίνι. Σίγουρα όμως κι εγώ, όπως κι όλοι, θα είχα καμάρι για την καταγωγή μου από αυτήν εδώ τη γειτονιά του Πειραιά.

Τα F-35

Πολεμοχαρής δεν είμαι αλλά δεν μπορώ να μην σχολιάσω αυτό που συμβαίνει.

Την ημέρα ακριβώς που η Τουρκία "παίρνει" τα F-16 που επεδίωκε, η δική μας τηλεόραση πανηγυρίζει που «θα μάς δώσουν» τα F-35, όταν είναι αμφίβολο αν τα χρειαζόμαστε (ο Δένδιας το είπε, δείχνοντας την ανάγκη για ντρόουνς) και θα μάς χρεώσουν 6,5 δις οδηγώντας μας σε νέα χρεοκοπία.

Αυτή την τηλεόραση κι αυτή την κυβέρνηση ο ελληνικός λαός τις επιβραβεύει.

Πολεμοχαρής δεν είμαι αλλά ούτε και ηλίθιος.

Ο Έλληνας ό,τι υποφέρει το αξίζει και με το παραπάνω.

 Ποτέ άλλοτε κυβέρνηση δεν κορόιδεψε τόσο πολύ τόσους πολλούς όσο αυτή η κυβέρνηση του Μητσοτάκη. Κι όμως απολαμβάνει ασυλίας από έναν λαό που σπάει συνεχώς κάθε ρεκόρ ηλιθιότητας. 

Συγχαρητήρια και εις άλλα με υγεία.