 |
| Σύγχρονη γιαγιά, φωτό από το διαδίκτυο |
 |
| Φωτό του Νίκου Καββαδία, από το διαδίκτυο, εδώ οι δυο γιαγιάδες βλέπουν ένα i-phone |
Οι δυο γιαγιάδες μου, όταν έπρεπε να πάνε κάπου επίσημα, κυκλοφορούσαν με τσαντόρ. Μαύρα κατά προτίμηση ρούχα με μαντίλι μαύρο στο κεφάλι. Το θεωρούσαν προφανώς επίσημο γυναικείο ένδυμα και το συνέδεαν με την επίδειξη σεβασμού. Είχαν γεννηθεί η μία στην Προύσα της Μικρασίας κι η άλλη στην Κρώμνη του Πόντου στα τέλη του 19ου αιώνα κι οι δυο (τώρα είμαστε στον 21ο αι. ως γνωστόν). Αυτές φορούσαν τα ίδια ρούχα που φορούσε και η Παναγία (με τσαντόρ κυκλοφορούσε η μάνα του Ιησού) και δεν αναρωτήθηκαν ποτέ γι αυτά. Ωστόσο, ούτε η μία ούτε η άλλη ποτέ τους δεν είπαν ξετσίπωτες τις κόρες ή νύφες τους που φορούσαν ολόσωμα μαγιό ή τις εγγόνες τους που φορούσαν μπικίνι κι είχαν δοκιμάσει κάποιες φορές και το τόπλες. Εδώ η πρόοδος, νοούμενη σαν χρονική αλληλουχία γεγονότων, είχε την γνωστή κατεύθυνση από τον "περιορισμό" προς την "απελευθέρωση".
Επί Σάχη, πριν τους Αγιατολάχ, η ομάδα μπάσκετ (ή βόλλεϊ;) της Περσίας κατέβαινε στα γήπεδα με φανελάκι και παντελονάκι όπως στη φωτογραφία αριστερά. Σήμερα κατεβαίνει με μπουρκίνια όπως στη φωτογραφία δεξιά. Απόδειξη ότι η πρόοδος (εννοούμενη σαν χρονική αλληλουχία γεγονότων) κρύβει πολλές εκπλήξεις.
 |
| Η φωτογραφία από το διαδίκτυο, με όση εμπιστοσύνη μπορεί κανείς να έχει στο μέσον αυτό |
Προς τι αυτές οι αναφορές μου;
Αποτελούν ένα σχόλιο πάνω στο τι θεωρούν οι άνθρωποι αληθινό ή ψέμα, τι πρόοδο και τι οπισθοδρόμηση. Η σημερινή θρησκεία της παγκοσμιοποίησης και του γενικευμένου συγκρητισμού (της συγχώνευσης των πάντων σε ένα) επιβάλλει ακόμα και στις γιαγιάδες να κυκλοφορούν με ενα βρακάκι. Πως αλλιώς θα μπορούσε να είναι ένας κόσμος όπου στο κάθε σπίτι, ελεύθερα κι ανεμπόδιστα μέσω διαδικτύου, εισβάλουν οι πιο απίθανες ερωτικές σεξουαλικές στιγμές και στάσεις κάθε μορφής και κάθε είδους; Ποια μπούρκα μπορεί να τα σκεπάσει όλα αυτά;
Κάπου ετοιμάζεται η νέα μεγάλη θρησκεία που θα σαρώσει και τα άτομα και τα κράτη και τον κόσμο ολόκληρο μέσα από τον έλεγχο της συμπεριφοράς των ανθρώπων, δηλαδή μέσα από έναν καινούριο ολοκληρωτισμό. Δεν μιλάω για καμιά συνωμοσία, μιλάω για την "πρόοδο", την χρονική αλληλουχία στην οποία βρισκόμαστε και η οποία οδηγεί σε ένα νέο είδος θρησκείας.
[Παρένθεση: Στους Dune αυτό είχε γίνει]
Σε αυτόν τον νέο ολοκληρωτισμό κάθε αντίσταση θα είναι πολύ δύσκολη. Όλες οι παλιές μέθοδοι ελέγχου του νου θα μοιάζουν με ερασιτεχνισμούς. Φυσικά, οι πρώτοι που θα υποταχθούν θα είναι εκείνοι που δεν έχουν παρά να αλλάξουν αφέντη. Από εκεί που υπακούουν τον ένα αφέντη, την "δική" τους θρησκεία, που νομίζουν ότι την διάλεξαν αλλά που απλά τους έτυχε γιατί γεννήθηκαν σε ένα συγκεκριμένο μέρος της γης, θα πέσουν στην εξουσία της νέας θρησκείας του παγκοσμιοποιημένου σύγχρονου κόσμου της νέας εποχής. Οι φανατικοί της κάθε θρησκείας θα δίνουν τις μάχες οπισθοφυλακής, κάτι σαν το ισλαμικό κράτος ή την μάχη για το 666 κλπ. αλλά η επιβολή της νέας θρησκείας που θα συνοδεύεται με life style και web masters και άλλα κίνητρα της νέας εποχής θα είναι καταλυτική.
Πόσο μεγάλη είναι η διαφορά ανάμεσα σε εκείνον που λέει πως πιστεύει σε μια "ανώτερη δύναμη" και σε εκείνον που την ονομάζει Θεό ή Αλλάχ; Κι οι δυο αυτό που δηλώνουν είναι ότι υποκλίνονται σε κάποιους κώδικες συμπεριφοράς και κάποιες εξουσίες για τις οποίες έχουν αποφασίσει να μην κάνουν ερωτήσεις, καθ' ότι είναι "ανώτερες" ή "θεϊκές". Λες κι αν κάποιος δηλώσει άθεος ή άθρησκος (με τις όποιες παραλλαγές αυτής της δήλωσης) δεν αντιλαμβάνεται ότι φυσικά υπάρχουν πολύ ανώτερες δυνάμεις από τον άνθρωπο στο σύμπαν. Χρειάζεται να είναι κανείς φιλόσοφος για να το πει; Κοιτάξτε τα ηφαίστεια, νιώστε τους σεισμούς, ρίξτε μια ματιά στα άστρα. Κάπως έγιναν όλα αυτά, ή κάπως γίναμε κι εμείς, καμιά αντίρρηση. Ούτε υπάρχει πρόβλημα αν μια θρησκεία ή μια επιστήμη εξηγεί αυτό το (ανεξήγητο για το ανθρώπινο μυαλό) "κάπως" της κτήσης με το δικό της παραμύθι. Ας είναι το μπιγκ-μπαγκ, ας είναι η Τιτανομαχία, ας είναι ο Αβραάμ, ας είναι ο Μωάμεθ πίσω από όλα αυτά. Ελεύθερα ο καθένας ας μας πει το δικό του παραμύθι, ουδέν πρόβλημα.
Το πρόβλημα ξεκινά από τη στιγμή που στο όνομα αυτής της θρησκευτικής εξήγησης, το Ισλάμ κυριεύει τον κόσμο με το σπαθί του ιερού πολέμου ή ανατινάζει τζιχαντιστές νεαρά παιδιά-δολοφόνους, ή όταν η χριστιανοσύνη οργανώνει τις μεσαιωνικές και σύγχρονες σταυροφορίες της κι όταν ο σκοταδισμός εξοντώνει τη δημοκρατία και μαζί της την ελευθερία του πνεύματος.
Το πρόβλημα υπάρχει όταν στο όνομα της ανώτερης δύναμης, του Χριστού ή του Μωάμεθ ή του Βούδα, διαμορφώνεται μια εξουσία που σου λέει πότε θα νηστέψεις, πότε θα προσευχηθείς, τι μπούρκα θα φορέσεις και με ποιους εφιάλτες θα συνοδέψεις τα όνειρά σου, κι εδώ αναφέρομαι σε όλο το θρησκευτικό ενοχικό σύστημα.
Καμιά θρησκεία δεν είναι άσχημη με βάση τα ιερά της βιβλία. Όλες μιλούν για την αγάπη, την αλληλεγγύη και λοιπά και λοιπά. Κι όλες καταλήγουν στο ίδιο, στον έλεγχο της προσωπικότητας του θρησκευόμενου, στην ένταξή του στην αγέλη. Δεν μπορώ να αποφύγω τον πειρασμό να αναφέρω και πάλι κάτι πολύ μοναδικό στην ιστορία του ανθρώπου. Το ίδιον του αρχαίου ελληνικού κόσμου ήταν πως δεν είχε κανένα ιερό βιβλίο. Όλες οι σκέψεις επιτρέπονταν γιατί δεν υπήρχε καμιά διήγηση του κόσμου που να θεωρείται καλύτερη από την άλλη. Αυτό που είναι και το πιο ουσιαστικό στοιχείο της δημοκρατίας δηλαδή. Αλλά να μιλάμε σήμερα για τους Έλληνες και την δημοκρατία τους μοιάζει σαν να μιλάμε για σοκολατόπιτες στους ελεύθερους πολιορκημένους του Μεσολογγίου.
Επιστρέφω στον συλλογισμό μου: Στα ίδια χνάρια με τις παλιές ξεπερασμένες θρησκείες βαδίζοντας η νέα θρησκεία διαμορφώνει τη δική της εξουσία πάνω στον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά. Τον διαβρώνει με το διαδίκτυο και τα σύγχρονα μέσα (σινεμά, βίντεογκεΐμς, τηλεόραση κλπ), τον εξουθενώνει με την μη επιδεχόμενη αλλαγής παγκοσμιοποιημένη οικονομία, τον καθοδηγεί με την μόδα και τη διαφήμιση στο δικό της τρόπο σκέψης. Κι η νέα μπούρκα μπορεί να είναι ένα αθώο βρακάκι.
Όπως όμως έλεγαν οι παλιοί μαρξιστές, ο καπιταλισμός μας προμηθεύει το σκοινί για να τον κρεμάσουμε. Το ίδιο το διαδίκτυο και τα άλλα μέσα μαζικής επικοινωνίας ίσως να είναι και το όπλο για τη νέα αντίσταση. Λογική ενάντια στον παραλογισμό της όποιας νέας ή παλιάς θρησκείας. Απαίτηση για δημοκρατία αφού γνωστοποιηθεί σε όλους τι σημαίνει δημοκρατία (η εξουσία μοιρασμένη εξ ίσου σε όλους τους ανθρώπους). Μάχη υπέρ της ελευθερίας της σκέψης ενάντια στην πολιτική ορθότητα του ενός και μοναδικού λόγου ... και μπόλικη καχυποψία απέναντι σε κάθε νέο ή παλιό σωτήρα.
