Παρουσίαση δύο βιβλίων μου προσεχώς

Ως γνωστόν προτίθεμαι σύντομα να παρουσιάσω δυο νέα μου βιβλία. Γράφτηκαν, βεβαίως, τα αμέσως προηγούμενα χρόνια (2015-17) κι έτυχαν επιμέλειας προσφάτως. Τα βιβλία αυτά είναι:

Α.- Έρωτας κι Επανάσταση.

Είναι ένα ιστορικό Μυθιστόρημα. Εξελίσσεται κατά τα έτη 1818-1822 λίγο πριν και λίγο μετά την επανάσταση του '21. Η ιστορία γυρνά σε τόπους όπως τα Ιόνια, τα Γιάννινα του Αλή Πασά, η Πίζα, η Οδησσός, η Μοδοβλαχία, η Αθήνα. Δείχνει ένα άγνωστο κομμάτι της ελληνικής επανάστασης πέρα από τον μύθο που ανακατεύει ήρωες χριστιανούς και μουσουλμάνους, αρματολούς και κλέφτες, Αρβανίτες, Ρωμιούς, Φαναριώτες, Κερκυραίους και όλη την γκάμα των ανθρώπων που βρέθηκαν εξεγερμένοι κατά του Σουλτάνου.

Β.- Τρεις Γενιές Ονείρων

Είναι κι αυτό ένα ιστορικό μυθιστόρημα πολιτικό, κοινωνικό, αισθηματικό που εκτυλίσσεται μέσα τον ελληνικό 20ο αιώνα. Η ιστορία μας και οι διχασμοί μας από το 1922 ως το 1972 προκύπτουν ανάγλυφες μέσα από τις αγωνίες, τους θριάμβους και τις περιπέτειες μιας οικογένιας με τα παρακλάδια της. Η προσφυγιά, η Σμύρνη, ο Πόντος, η εσωτερική μετανάστευση, συγκεντρωμένα στις συνοικίες του Πειραιά, συνθέτουν το ανθρώπινο υλικό αυτής της ιστορίας. Τρεις γενιές έζησαν τις περιπέτειες του ελληνισμού από το '22 ως την εποχή της χούντας. Η νέμεση κι η κάθαρση έρχονται το 1972 στα υπόγεια του, νεότευκτου τότε, μεγάρου του ΕΙΡΤ, 

Θα παρουσιάσω αυτά τα βιβλία στο δημαρχείο Δραπετσώνας σε ένα περίπου μήνα. Θα ενημερώσω σχετικά με πρόσκληση. Μέχρι τότε θα δώσω μερικά αποσπάσματα για όπιον ενδιαφέρεται. Μικρά και χαρακτηριστικά.

Ξεκινάω σήμερα με ένα απόσπασμα από το πρώτο βιβλίο, το "Έρωτας κι Επανάσταση". Είναι το 25ο κεφάλαιο. Όπως καταλαβαίνετε, αφού προηγούνται 24 κεφάλαια πριν από αυτό, η ιστορία κι ο μύθος έχουν εξελιχθεί. Διαλέγω αυτό το κομμάτι για τα ιστορικά του στοιχεία κι όχι για τον μύθο ή για την λογοτεχνική του επάρκεια. Είναι ένα από τα λιγότερο μυθοπλαστικά μέρη του βιβλίου. Εμπεριέχει περισσότερη ιστορία και πραγματικά γεγονότα. Γι αυτό το παραθέτω εδώ σήμερα.

ΚΕ' : Το Δραγατσάνι

Βρέθηκαν κι οι τέσσερις στο τριγωνικό οχύρωμα. Ήταν έξω από το Γαλάτσι που έπεσε στα χέρια των Τούρκων. Το οχύρωμα βρισκόταν σε μια μικρή χερσόνησο στη συμβολή δυο ποταμών, του Προύθου με τον Δούναβη. Ήταν το τελευταίο οθωμανικό έδαφος σε απόσταση αναπνοής από τη Βεσσαραβία που ήταν ρωσική. Οι Τούρκοι δεν μπορούσαν να το χτυπήσουν χωρίς να πλήξουν ρωσικό έδαφος. Αυτό απαγορευόταν από τις συνθήκες και την ουδετερότητα που είχε κηρύξει η Ρωσία. Το οχύρωμα είχε το σχήμα ενός τριγώνου, κι έτσι το ονόμαζαν “τριγωνικό”. Πάνω σε αυτό οι ελληνικές δυνάμεις, στρατός κι άμαχοι, ένιωθαν κάπως ασφαλείς.

Στο τριγωνικό οχύρωμα βρήκαν καταφύγιο κι ο Οδυσσέας, η Ναυσικά, ο Ομέρ κι η Μερσίνα. Δυο ζευγάρια μέσα σε έναν πληθυσμό ανάμικτο από στρατιώτες και πολίτες. Υπήρχαν πολλοί φυγάδες από το Γαλάτσι, οικογένειες με γέρους, νέους και γυναίκες αλλά και μωρά παιδιά. Απέναντι από το οχύρωμα ήταν το Ρένι. Ο Οδυσσέας επέμεινε πως οι δυο γυναίκες έπρεπε να περάσουν αμέσως στη ρωσική πόλη. Εκεί θα ήταν απολύτως ασφαλείς. Αν ήθελε μπορούσε να κάνει το ίδιο κι ο Ομέρ. Εκείνος όμως το απέκλεισε και το απέρριψαν επίσης κι οι γυναίκες. Θα έμεναν στο τριγωνικό οχύρωμα κι αναλόγως με τις εξελίξεις θα έβλεπαν για το μέλλον.

«Αγάπη μου» είπε ο Οδυσσέας στην Ναυσικά την άλλη μέρα. «Το παιδί μας χάθηκε. Το καταλαβαίνεις αυτό, έτσι δεν είναι;»

Τον κοίταξε με ένα βλέμμα αγριεμένο που τον τρόμαξε.

«Δεν θα μου το πάρει κανείς! Ποτέ! Κανείς!» φώναξε.

Το έσφιξε στην αγκαλιά της ακόμα πιο δυνατά. Το κοίταξε με ένα βλέμμα στοργικό και το καθησύχασε.

«Μη σε νοιάζει μωρό μου. Δεν θα αφήσω κανέναν να σε πάρει μακριά μου.»

«Αγάπη μου» πήγε να πει ο Οδυσσέας.

«Άστα αυτά!» του φώναξε. «Σού είπα ότι κανείς δεν θα το πάρει! Κατάλαβες; Κανείς!»

Ο Οδυσσέας έριξε ένα βλέμμα όλο φαρμάκι στον Ομέρ και τη Μερσίνα, τους δυο απαγωγείς. Εκείνοι του επέστρεψαν το θυμωμένο βλέμμα. Ήθελαν να του θυμίσουν το λυχνάρι κι εκείνον που το είχε ρίξει βάζοντας τη φωτιά.

«Ας μην μαλώνουμε» είπε η Μερσίνα.

Με άλλες συνθήκες θα είχε γίνει μεγάλος καυγάς. Το ταμπεραμέντο του Ομέρ κι η αίσθηση της αδικίας που ένιωθε ο Οδυσσέας θα ήταν ένα κοκτέιλ εκρηκτικό. Όμως η κατάσταση ήταν μπλεγμένη πολύ, δεν ήταν ώρα για καυγάδες. Το νεκρό παιδί παρέμενε στα φασκιά του στα χέρια της Ναυσικάς, Οι Τούρκοι τριγύρω έρχονταν με μεγάλες δυνάμεις να σβήσουν την επανάσταση. Ο ηρωισμός νεαρών των σπουδαστών και των εθελοντών από όλη τη βαλκανική χερσόνησο γιγάντωνε. Μια ανεξήγητη προθυμία θανάτου τόσων αξιωματικών, ιππέων και πεζών οπλιτών ξένιζε. Γίνονταν τόσα πολλά για μιαν ιδέα. Τα υγρά εδάφη γίνονταν ένδοξος τάφος τόσων άξιων κι από τις δυο πλευρές μαχητών. Όλα αυτά που τούς περιτριγύριζαν ήταν πολλά και πρωτόγνωρα. Δεν επέτρεπαν ούτε εύκολες εκρήξεις συναισθηματισμού ούτε και καυγάδες. Η ιστορία είχε αναλάβει ρόλο πρωταγωνιστικό. Ξεπερνιούνταν εύκολα τα κάθε λογής ατομικά δράματα κι οι προσωπικές επιθυμίες.

Πρώτος έφυγε ο Οδυσσέας. Ήθελε να μείνει κι άλλο με τη Ναυσικά όμως είχε φύλλο πορείας που επέβαλε επιστροφή στο Τιργοβίστι. Δεν φοβόταν μη τυχόν κηρυσσόταν λιποτάκτης. Ένιωθε την ευθύνη απέναντι στον αγώνα και τον Αλέξανδρο Υψηλάντη. Ο αρχηγός μάζευε όλον τον στρατό του στο γενικό στρατόπεδο για να αμυνθεί ή για να επιτεθεί. Δεν μπορούσε να λείψει ο Οδυσσέας από το γενικό προσκλητήριο. Μόνο έτσι θα τιμούσε τη στολή του, αλλά, και τα σειρήτια που του είχε δώσει η επανάσταση.

«Φεύγω αγάπη μου» είπε στη Ναυσικά. «Είναι ανάγκη να παρουσιαστώ στο γενικό στρατόπεδο. Η άδεια μου έληξε, δεν μπορώ να λείψω άλλο.»

«Θέλεις να έρθω μαζί σου;»

«Θέλω να φύγεις για το Ρένι.»

«Πήγαινε εσύ» του είπε. «Εγώ θα δω τι θα κάνω.»

«Να πάρω μαζί μου το παιδί; Πρέπει να ξεκουραστείς κι εσύ λίγο.»

«Μην τολμήσεις!» του φώναξε αγριεμένη.

«Υποσχέσου μου ότι θα φύγεις από εδώ» της ζήτησε.

«Θα φύγω. Πήγαινε τώρα εσύ. Πήγαινε και κοίτα να γυρίσεις ζωντανός.»

Ο Ομέρ τον χαιρέτισε όχι με μια απλή χειραψία αλλά με μια ζεστή αγκαλιά.

«Δεν δε ήξερα βρε γκιαούρη. Τώρα που σε γνώρισα βλέπω πως είσαι παλικάρι. Άντε, πολέμησε καλά και ζήσε. Σε χρειάζεται η πατρίδα σου.»

«Εσένα τι λέει η δικιά σου πατρίδα, Ομέρ;»

«Δεν ξέρω πια τι θα πει πατρίδα. Όλα όσα ήξερα εδώ έχουνε αλλάξει. Σε ζηλεύω που θα πολεμήσεις για ένα μεγάλο σκοπό κι όχι για έναν πασά ή έναν μπέη.»

«Μην ξεχνάς ότι σε λένε Όμηρο» του είπε ο Οδυσσέας. «Είσαι κι εσύ Έλληνας.»

«Τι θα πει Έλληνας βρε Ρωμιέ;»

«Θα πει να θέλεις την ελευθερία. Θα πει να θέλεις την ισονομία και την ισοκρατία, αλλά, αυτά είναι ψιλά γράμματα.»

«Άντε, πήγαινε. Καλό βόλι και με τη νίκη!»

Η Μερσίνα τον χαιρέτισε με ένα δάκρυ, αυτή που δεν έκλαψε ποτέ και για κανέναν.

«Λυπάμαι για το παιδί» του είπε. «Κοίτα τουλάχιστον να ζήσεις εσύ. Αυτή σε χρειάζεται τώρα ακόμα πιο πολύ.»

Ο Οδυσσέας φίλησε τη Ναυσικά. Ξεκίνησε χωρίς άλογο με την μαύρη στολή και το καπέλο με την νεκροκεφαλή πάνω του. Τους χαιρέτισε άλλη μια φορά στρατιωτικά κι έφυγε. Τα τελευταία λόγια του ήταν «άντε και με την νίκη!» και το πολύ αισιόδοξο «εις το επανιδείν!»

.................................................

Στις είκοσι Μαΐου έφυγε ο Οδυσσέας για το στρατόπεδο του Υψηλάντη στο Τιργοβίστι. Στις εικοσιδύο ήρθε η εντολή να φύγουν όλοι οι μαχητές από το "Τρίγωνο", ιππείς και πεζικό για το Ιάσιο. Τα γυναικόπαιδα έπρεπε να γυρίσουν στο Γαλάτσι ή να φύγουν για τη νέα Ρωσία. Ο στρατός θα συγκεντρωνόταν στον βορά για να εξασφαλίσει τα νώτα.

Ήταν μια πορεία πολύ δύσκολη. Το Ιάσιο βρισκόταν πιο βόρεια, στην Μολδαβία. Η μετακίνηση αυτού του στρατεύματος έπρεπε να γίνει κυρίως με πλωτά μέσα από τον ποταμό. Ήταν η μόνη σχετικά ασφαλής πορεία δεδομένου ότι ισχυρές τουρκικές δυνάμεις βρίσκονταν κοντά τους. Εξ άλλου, έτσι θα μπορούσαν να μεταφερθούν εύκολα τα πυρομαχικά και τα κανόνια. Οι ιππείς θα έπρεπε να κινούνται παράλληλα με το ποτάμι και κοντά στην όχθη του. Με τον τρόπο αυτόν θα μπορούσαν να προστατεύουν τους πεζούς και τα εφόδια από τυχόν επίθεση των Τούρκων.

Ο Ομέρ προσπάθησε να αποτρέψει τις δυο γυναίκες από αυτό το ταξίδι. Για τον ίδιο το είχε αδιαπραγμάτευτο ότι θα πήγαινε. Ήδη από την αναχώρηση του Οδυσσέα, το είχε σκεφτεί να πήγαινε κι αυτός στο Τιργαβίστι. Έβλεπε αυτούς τους μαχητές, που πολλοί ήταν αμούστακα παιδιά και δεν του πήγαινε η καρδιά να φύγει. Υπήρχαν στο στράτευμα μερικοί ψημένοι στις μάχες οπλαρχηγοί, όπως ήταν αυτός στον τόπο του. Δεν μπορούσε ούτε αυτούς να τούς αφήσει να φύγουν μόνοι. Μαζί είχαν δεχτεί τουρκική επίθεση στο Γαλάτσι κι είχαν υπερασπιστεί το τριγωνικό οχύρωμα. Στο Γαλάτσι ο Ομέρ είχε κρατηθεί έξω από τις μάχες, αναποφάσιστος, όμως στο "Τρίγωνο οχύρωμα" πολέμησε. Είχε σταθεί στις πολεμίστρες κι έβαλε κατά Τούρκων που επιχείρησαν προσεκτική απόβαση με βάρκες. Είχε παλέψει μετάσχει μαζί τους στο οχύρωμα, δεν θα τους εγκατέλειπε τώρα. θα πήγαινε μαζί τους στο Ιάσιο. Δεν θα έκανε κανονική κατάταξη στον στρατό τους, αλλά θα έμενε δίπλα τους.

Όταν το ανακοίνωσε στις δυο γυναίκες, η Μερσίνα του ξεκαθάρισε ότι θα ερχόταν κι αυτή. Ήταν διατεθειμένη ακόμα κι άντρας να ντυθεί αν χρειαζόταν. Η Ναυσικά δεν είπε πολλά άφησε όμως να εννοηθεί ότι θα έφευγε κι εκείνη με το στράτευμα. Μιλούσε λίγο. Άφηνε την Μερσίνα να κανονίζει τα μικροζητήματα της καθημερινότητας για λογαριασμό της. Την ένοιαζε μόνο να έχει αρώματα και λάδια για να βάζει στο πτώμα του μικρού. Έτσι δεν μύριζε και το είχε μαζί της όπου πήγαινε. Αφού η πορεία θα γινόταν με τα πλοία θα χωρούσαν σ' αυτά οι γυναίκες. Έτσι δεν χρειάστηκε να μασκαρευτούν. Φυσικά, η Ναυσικά πήρε μαζί της, χωρίς να το επιδεικνύει, και το φασκιωμένο πτώμα του γιου της.

Με τη βοήθεια της Μερσίνας είχαν γεμίσει τα σάβανα που κάλυπταν το νεκρό σώμα με ρετσίνι, μύρα και σόδα. Τα είχαν βρει σε ένα εμπορικό στο Ρένι που είχε όλων των ειδών τις ουσίες και φάρμακα. Με όλα αυτά, η μυρωδιά του νεκρού ήταν σχετικά μικρή και ανεκτή. Σε μια γωνιά σε ένα από τα ποταμόπλοια-μαούνες που τα έλεγαν “κιρλάτζια” είχαν βάλει την Ναυσικά. Την προστάτευε η Μερσίνα. Ο Ομέρ ανέλαβε ένα ρόλο άτυπου αξιωματικού. Τον είδαν που είχε εμπειρία και του ζήτησαν να αναλάβει πιο υπεύθυνη θέση αλλά το αρνήθηκε. Φόρεσε, όμως, τη μαύρη στολή των μαχητών του Υψηλάντη και το καπέλο με τη νεκροκεφαλή. Ένιωσε καλά με τον νέο ρόλο και τη θέση του.

«Μερσίνα, πως σου φαίνομαι;» την ρώτησε,

«Σαν γάλος!» του είπε πειράζοντάς τον.

«Μου αρέσω έτσι» της είπε.

«Κι εμένα μου αρέσεις πολύ, ανεξαρτήτως στολής και λοφίου» του απάντησε.

«Εσύ, να προσέχεις τη Ναυσικά στο ταξίδι.»

«Έχω αρχίσει να την συμπαθώ.»

«Το βλέπω. Κι εκείνη όμως μόνο με σένα μιλάει και μόνο από σένα δέχεται συμβουλές.»

«Είναι καλή. Και την πονάω» είπε η Μερσίνα. «Μάνα που χάνει το παιδί της έτσι ξαφνικά κι άδοξα, πώς να μην της στρίψει;»

Τα πλοιάρια ταξίδεψαν στον Προύθο επί οκτώ ημέρες. Δίπλα τους, εκτεθειμένοι σε ξαφνικές επιθέσεις των Τούρκων, προχωρούσαν οι ιππείς. Είχαν μια εμπροσθοφυλακή και μια οπισθοφυλακή για να προσέχουν. Ευτυχώς δεν χρειάστηκε να δώσουν μάχη. Η ίδια η πορεία όμως ήταν δύσκολη κι έγινε δυσκολότερη την ένατη μέρα. Τότε ο Προύθος έγινε αδιάβατος καθώς τα νερά του δεν σήκωναν πια τα πλοιάριά τους. Κατέβηκαν όλοι στη στεριά, φόρτωσαν τα πυρομαχικά και τα κανόνια σε κάρα και συνέχισαν. Τελικά, στις δέκα Ιουνίου, η πομπή έφτασε στο Ιάσιο. Το κουμάντο το είχε ο Γεώργιος Καντακουζηνός που έκανε την χείριστη εντύπωση στον Ομέρ.

«Με αυτόν επικεφαλής η υπόθεση είναι στα σίγουρα χαμένη» αποφάνθηκε αμέσως μόλις τον είδε.

«Γιατί τον κρίνεις πριν προλάβει να δείξει ο άνθρωπος την αξία του;» είπε η Μερσίνα.

«Την έδειξε την ικανότητά του. Πριν ακόμα φτάσουμε εμείς εδώ εκείνος φρόντισε να διασπάσει τον στρατό. Έστειλε πεντακόσιους άνδρες στο Ρώμανο, δώδεκα ώρες μακριά. Μετά έστειλε άλλους εκατόν είκοσι πιο κάτω. Ο άνθρωπος δεν έχει ιδέα πως να πολεμήσει. Όχι μόνο εγώ, αλλά, κι όλοι οι έμπειροι αξιωματικοί εδώ έχουν αγανακτήσει.»

«Καντακουζηνός! Ο πρίγκιπας!» είπε η Ναυσικά.

Δεν την είχαν ακούσει να μιλάει σχεδόν είκοσι μέρες τώρα. Ξαφνικά φαινόταν καλά. Σχολίαζε, μάλιστα, ειρωνικά τον Καντακουζηνό.

«Τι κάνεις καλή μου;» την ρώτησε η Μερσίνα.

Η ερώτηση έγινε με πολλή προσοχή ώστε μην γίνει καμιά γκάφα και την δουν να κλείνεται πάλι στον εαυτό της

«Πρέπει να κάνουμε την κηδεία.»

«Κηδεία; Ποια κηδεία;» την ρώτησαν.

«Του παιδιού. Ο μικρός μου Αντωνομαρίας. Πέθανε το γλυκό μου. Μια εβδομάδα τώρα τον έχω μαζί μου, τον κουβαλάω παντού, αλλά, δεν μπορώ άλλο. Πρέπει να ησυχάσει το κορμάκι του.»

«Να κάνουμε τη κηδεία. Δίκιο έχεις» είπε ο Ομέρ.

Δεν ήταν μόνο μια εβδομάδα. Σαράντα ολόκληρες μέρες είχαν περάσει από εκείνη την άτυχη βραδιά. Η Ναυσικά φαινόταν σαν να είχε μόλις ξυπνήσει από ένα λήθαργο.

«Τι καλό παιδάκι που ήταν!» είπε μόνο.

Δώδεκα Ιουνίου έθαψαν το πτώμα του Αντωνομαρία με τη βοήθεια ενός παπά. Είχε έρθει ο ιερωμένος από το Κισνιόφ για να μετάσχει στον αγώνα βγάζοντας το ράσο. Το είχε όμως μαζί του καλού κακού. Έτσι, το ξαναφόρεσε κι έκανε μια πρόχειρη λειτουργία. Είπε μιαν ευχή για την ανάπαυση της ψυχής του. Σε ήχο πλάγιο τέταρτο είπε τα γνωστά λόγια:

«Μετὰ τῶν Ἁγίων ἀνάπαυσον, Χριστέ, τὴν ψυχὴν τοῦ δούλου σου, ἔνθα οὐκ ἔστι πόνος, οὐ λύπη, οὐ στεναγμός, ἀλλὰ ζωὴ ἀτελεύτητος.»

Η Ναυσικά είχε αφήσει το πτώμα του μικρού στα χέρια της Μερσίνας. Εκείνη το τοποθέτησε σε ένα κασελάκι που είχε φτιάξει πρόχειρα ο Ομέρ για την περίσταση. Είχαν σκάψει ένα λάκκο στο φρέσκο χώμα και το έβαλαν εκεί. Η Ναυσικά έκλαψε, αλλά, όχι πολύ. Τα δάκρυά της είχαν στερέψει ενάμιση μήνα τώρα που το έκλαιγε κάθε βράδυ.

Στο μεταξύ τα νέα που έρχονταν από το στρατόπεδο ήταν, το λιγότερο, απογοητευτικά. Ο Καντακουζηνός είχε ήδη απορρίψει τις θέσεις άμυνας που πρότειναν οι εμπειροπόλεμοι αξιωματικοί του. Είχε φτιάξει ένα οχύρωμα στο Σκουλένι, σε θέση βολική για τους Τούρκους. Αν έκαναν επίθεση με το ιππικό και τα κανόνια τους θα έκαναν πάρτι. Ο “πρίγκιπας” Καντακουζηνός δεν είχε μείνει στο Σκουλένι. Είχε περάσει τον Προύθο κι είχε εγκατασταθεί σε ασφαλές ρωσικό έδαφος. Θα έκανε, λέει, τον πόλεμο από εκεί! Το ότι δεν διαλύθηκε το στράτευμα οφειλόταν στις προσπάθειες των αξιωματικών του. Οι Καρπενησιώτης, Παππάς και Μίγγλερης συγκράτησαν τους ιππείς και τους οπλίτες να μην σκορπίσουν. Ήταν έτοιμοι να το κάνουν ένεκα του δειλού και φυγόπονου “αρχηγού” που τους έλαχε.

.....................................................

Ο Οδυσσέας έφυγε από το Γαλάτσι κι έφτασε μετά από πέντε μέρες ποδαρόδρομο, ξεθεωμένος, στο Τιργοβίστι. Πήγε στο Γενικό Στρατόπεδο του Υψηλάντη, κι εντάχθηκε στον Ιερό Λόχο. Δυο μέρες μετά, ο στρατός του Υψηλάντη ετοιμαζόταν να φύγει από το Τιργοβίστι προς τη Μικρή Βλαχία. Δυστυχώς για τον πρίγκιπα, ο Κεχαγιά Καρά Αχμέτ, διοικητής των Τούρκων, τον πρόλαβε. Τον πλησίασε με οχτώ χιλιάδες άνδρες, ιππείς και πεζούς. Είχε μαζί του και πολλά κανόνια. Θα του έκανε μεγάλη ζημιά αν τον έβρισκε σε πορεία κι όχι σε οργανωμένη άμυνα. Αυτό τον ανάγκασε να μείνει στην περιοχή χωρίς να εφαρμόσει το σχέδιο που είχε καταρτίσει. Είχε σκοπό να κάνει εκείνος επιθετική κίνηση για να αιφνιδιάσει τους Τούρκους. Τώρα, με την άφιξη του τουρκικού στρατεύματος, αυτό το σχέδιο εκ των πραγμάτων εγκαταλείφθηκε.

Ο Οδυσσέας πολέμησε σε μικρές ή μεγάλες μάχες στη Βλαχία και σύντομα έγινε μπαρουτοκαπνισμένος. Παρ' όλο που ο ίδιος κι οι συμπολεμιστές του ήταν άπειροι, έμαθαν γρήγορα να μάχονται. Το πνεύμα της αυτοθυσίας και του θάρρους επισκίαζε την έλλειψη ειδικής στρατιωτικής εκπαίδευσης. Είδε δίπλα του να μάχονται γενναίοι άνδρες, είδε όμως κι ανάξιους αξιωματικούς να προκαλούν ζημιές. Με μεγάλη του λύπη διαπίστωσε πως κάποιοι έβαζαν την δική τους σωτηρία ή βολή πάνω από το σύνολο.

Ο Δούκας διέφυγε από μια μάχη στη Μονή Νοτσέτου. Για να κρύψει ότι φοβήθηκε κι άφησε τη θέση του, διέδωσε ότι μόνο αυτός σώθηκε. Είπε πως οι Έλληνες έπαθαν τρομακτική καταστροφή. Δημιούργησε σύγχυση στο Γενικό Στρατόπεδο στο Τιργοβίστι και προκλήθηκε κύμα φυγής. Η αλήθεια ήταν ότι οι Έλληνες όχι μόνο δεν καταστράφηκαν αλλά απέκρουσαν στο Νοτσέτου τους Τούρκους. Δεν ηττήθηκαν, παρά την απουσία του Δούκα. Η ζημιά όμως στο στρατόπεδο είχε γίνει. Ο Σάββας Καμινάρης, βασικός οπλαρχηγός του τόπου, πρόδωσε. Άρχισε να συνεργάζεται με τους Τούρκους. Το ίδιο έκανε ακόμη πιο φανερά ο Θεόδωρος Βλαδιμηρέσκου. Τόσο ο Σάββας όσο κι ο Βλαδιμηρέσκου, κλονίστηκαν όταν οι Ρώσοι αποκήρυξαν την επανάσταση. Προχώρησαν σε επαφές με τους Τούρκους, πιο ανοιχτά ο Βλαδιμηρέσκου κι αμφιλεγόμενα ο Σάββας. Ακόμη ο Γιώργος Καραβιάς, γενναίος αξιωματικός που είχε διακριθεί στην αρχή του αγώνα, τα έκανε θάλασσα. Ήταν επικεφαλής του Ιερού Λόχου, αλλά, λόγω ποτού και συμπεριφοράς παύθηκε από τη θέση του. Με αυτά κι άλλα παρόμοια, ο Υψηλάντης ένιωσε προδομένος κι εγκαταλειμμένος. Δεν άφησε, όμως, την μάχη κι ούτε έχασε την πίστη του στη νίκη. Εξ άλλου πολλοί ήταν οι υπέροχοι αγωνιστές που έδιναν τα πάντα για την πατρίδα. Σε αυτούς στηριζόταν. Τέτοιος ήταν κι ο Οδυσσέας.

Τα πράγματα κύλησαν άσχημα τις επόμενες μέρες, στις αρχές Ιουνίου, για την επανάσταση. Οι συνεχιζόμενες βροχές ήταν καταρρακτώδεις. Οι συνεχείς μετακινήσεις είχαν επιφέρει κούραση. Οι συγκρούσεις ήταν καθημερινές. Ο Υψηλάντης αποφάσισε να δώσει τη μάχη στο Δραγατσάνι. Στο σημείο αυτό είχε δυνάμεις υπέρτερες των αντιπάλων του.

Είχε πέντε χιλιάδες πεζούς και δυόμιση χιλιάδες ιππείς μαζί του. Ήταν μια δύναμη ικανή να του δώσει τη νίκη. Ήθελε να την διευθύνει ο ίδιος για σιγουριά. Έπιασε θέσεις από τις τρεις Ιουνίου και σχεδίαζε να επιτεθεί στις οχτώ. Έκανε στο μεταξύ τις απαραίτητες προετοιμασίες. Όμως η κακή τύχη του οδήγησε στην έκρηξη της μάχης νωρίτερα με ένα τρόπο που ανέτρεπε τα σχέδιά του. Μια μέρα πριν την επίθεση, στις επτά Ιουνίου, ο Καραβιάς, γεμάτος οράματα νίκης και μεθυσμένος, επιτέθηκε. Ρίχτηκε σε μια Μονή όπου είχαν κλειστεί Τούρκοι και έμπλεξε σε μάχη. Αυτή η πρόωρη αχρείαστη μάχη, εν τέλει, εξελίχθηκε σε μεγάλη καταστροφή.

Ο Καραβιάς, ενήργησε έξω από διαταγές και σχέδια. Με τις άστοχες ενέργειές του έφερε κοντά του μεγάλα τμήματα του εχθρού. Αυτό ανάγκασε τον Ιερό Λόχο, που ήταν κοντά, να σπεύσει να τον βοηθήσει. Ακόμα μεγαλύτερα τμήματα των Τούρκων ήρθαν στην περιοχή. Ο Ιερός Λόχος έδωσε μαζί τους μια ηρωική μάχη αλλά οι αντίπαλοι ήταν οχταπλάσιοι με ιππείς και κανόνια. Οι Ιερολοχίτες νεαρά παιδιά στην πλειοψηφία τους, ήταν ταλαιπωρημένοι από τις κακουχίες και την πείνα. Παρέλασαν κάτω από τους ήχους εμβατηρίων με βήμα γρήγορο και υπό καταρρακτώδη βροχή. Ο Καραβιάς, οι πεζοί κι οι ιππείς είχαν δώσει εξαντλητική μάχη αλλά τώρα αποχώρησαν. Έμεινε μόνος ο Ιερός Λόχος να δίνει τη μάχη απέναντι σε κύματα ιππέων που έπεφταν ορμητικά πάνω τους. Οι συνεχείς βολές του πυροβολικού τούς αποδεκάτιζαν.

Ο Καρά Φεΐζ, επικεφαλής των Τούρκων, μόλις έπεφτε λίγη ησυχία έβαζε να φωνάζουν: «Παραδοθείτε. Εγγυώμαι για τη ζωή σας». Από απέναντι του απαντούσαν: «Οι Έλληνες δεν παραδίνονται!» Έτσι, οι επελάσεις συνεχίζονταν με μεγάλες απώλειες. Διακόσιοι άνδρες χάθηκαν. Ένας συμπολεμιστής ιερολοχίτης δίπλα του είπε στον Οδυσσέα:

«Υποχωρήστε, δεν υπάρχει ελπίδα!»

«Θα σε πάρω μαζί μου» του είπε ο Οδυσσέας.

«Δεν έχω ελπίδα. Πάρε μόνο αυτό το γράμμα για τους δικούς μου.»

Ο ιερολοχίτης του έδειξε το τραύμα του. Ήταν σχεδόν ξεκοιλιασμένος κι είχε μόνο λίγο χρόνο ζωής. Ο Οδυσσέας πήρε το γράμμα και το έβαλε στην τσέπη του. Εκεί είχε και το δικό του αποχαιρετιστήριο γράμμα για τη Ναυσικά. Αισθάνονταν ή ήξεραν πως αύριο, επτά Ιουνίου, θα ήταν η τελευταία μέρα. Πολλοί ιερολοχίτες είχαν γράψει γράμματα για τους δικούς τους. Του Οδυσσέα το γράμμα απευθυνόταν «Στην σύζυγό μου Ναυσικά Καμπά-Κάρδη, Ιάσιο, Οδησσό, Κέρκυρα». Είχε μάθει για την μετακίνηση όλων από το Γαλάτσι στο Ιάσιο αλλά δεν ήξερε που θα την έβρισκε το γράμμα.

«Έλα πατριώτη, πάμε» του είπε Οδυσσέας.

Τον κράτησε με το ένα χέρι πυροβολώντας με το άλλο. Ήθελε να τον τραβήξει πίσω από ένα λοφάκι και προχώρησαν μερικά μέτρα όταν ένα βόλι τον βρήκε κι αυτόν. Τρέκλισε κι άφησε τον άλλον, πέφτοντας δίπλα του.

Κοίταξε το δικό του τραύμα κι είδε ότι η αιμορραγία ήταν ακατάσχετη. Σε λίγο θα έχανε τις αισθήσεις του. Ένιωσε πως ερχόταν το τέλος. Βρέθηκε δίπλα του, όμως, ο Γεωργάκης Ολύμπιος¹. Είχε προστρέξει σε βοήθεια του Ιερού Λόχου και προσπαθούσε να σώσει όσους μπορούσε. Γνώριζε τον Οδυσσέα και προφανώς και τον άλλον που τον φώναξε με το όνομά του.

«Οδυσσέα, Ερρίκο², ελάτε μαζί μου» τούς είπε.

«Εμείς δεν πάμε πουθενά πατριώτη» είπε ο Οδυσσέας.

Ο άλλος, ο Ερρίκος, δεν μίλησε, είχε ήδη τελειώσει. Ο Οδυσσέας τελείωνε κι αυτός. Μιλούσε μόνο με πολύ κόπο.

«Πάρε αυτά τα δύο γράμματα Γεωργάκη» του είπε. «Εσείς νικήστε για την Ελλάδα. Εμείς φεύγουμε εδώ.»

«Μια προσπάθεια, βρε Οδυσσέα.»

Ο Οδυσσέας δεν μίλησε. Έκανε ένα νεύμα λέγοντας «πήγαινε εσύ» κι έκλεισε τα μάτια. Το μόνο που ήθελε τώρα ήταν να ξεκουραστεί. Ήξερε πως από αυτή την ξεκούραση δεν θα ξαναγύριζε ποτέ, κι ήταν σχεδόν ευχαριστημένος. Είχε τον ένδοξο θάνατο που πάντα ονειρευόταν. Επιπλέον, ήταν αρκετά αηδιασμένος με τη ζωή ώστε να μην τον νοιάζει η συνέχειά της. Κοίταξε το γαληνεμένο πρόσωπο του Ερρίκου και του έκλεισε τα μάτια.

«Ωραία μέρα για να πεθάνει κανείς» σκέφτηκε.

Τα δυο μοναδικά πράγμα που άξιζαν στη ζωή του ήταν ο έρωτας κι η επανάσταση. Ο έρωτας φαινόταν πια οριστικά χαμένος από τότε που η Ναυσικά έχασε το παιδί της και, μαζί, τον εαυτό της. Η επανάσταση εδώ δεν πήγαινε καλά αλλά στον Μοριά είχε επικρατήσει. Ο θάνατός του δεν θα έβλαπτε καμία από τις δυο αυτές αξίες. Ο έρωτάς του θα έμενε σαν ακίνητο άγαλμα στην στιγμή του χαμού του. Η επανάσταση μετρούσε και το δικό του αίμα στους ποταμούς αίματος που χρειαζόταν για να ανθίσει. «Όλα καλά λοιπόν» σκέφτηκε κι αφέθηκε σε έναν γλυκύτατο ύπνο που ελάχιστα διέφερε από τον θάνατο.

.................................................

Η μάχη δόθηκε στο Δραγατσάνι, απρογραμμάτιστα και με την εμπλοκή λίγων δυνάμεων των επαναστατών. Απέναντι είχαν μεγάλη τουρκική δύναμη. Οι συνέπειες ήταν ολέθριες. Όσοι υποχωρούσαν έτρεχαν αλαφιασμένοι. Το κύριο σώμα του στρατού του Υψηλάντη κατελήφθη από φόβο. Ξεκίνησε μια άτακτη διάλυση χωρίς σταματημό. Ο Υψηλάντης προσπάθησε να τούς συγκρατήσει αλλά δεν πυροβόλησε κανέναν για εκφοβισμό. Έχασε τον πόλεμο χωρίς καν να προλάβει να δώσει την μάχη. Υποχώρησε. Χρειάστηκε να δοθούν ηρωικές μάχες για να σταματήσει η καταδίωξη των Τούρκων. Είχαν πετύχει ανέλπιστη νίκη. Στις εννιά Ιουνίου, μόνος, καταβεβλημένος κι απογοητευμένος από την εξέλιξη, πέρασε τα σύνορα προς την Αυστρία.

Πριν φύγει αποχαιρέτησε τον Ολύμπιο που ξεκινούσε για το Μοριά μέσω Μολδοβλαχίας. Η σκηνή ήταν συγκινητική. Προκάλεσε αμοιβαία τα δάκρυα και τους λυγμούς όλων όσοι ήταν γύρω από τον Υψηλάντη και τον Ολύμπιο. Μόλις μετά από κάποιες στιγμές μπόρεσε ο ένας να αποχωριστεί από την αγκαλιά του άλλου. Έδωσαν μόνο την εγκάρδια ευχή «καλήν αντάμωση στην πατρίδα»³. Στην τελευταία ημερήσια διαταγή ο Υψηλάντης εξήρε την θυσία των Ιερολοχιτών. Μίλησε για την προδοσία των άλλων γράφοντας: «Σεις, δε, σκιαί των γνήσιων Ελλήνων, εκ του Ιερού Λόχου, όσοι προδοθέντες επέσατε θύματα δια την ευδαιμονίαν της πατρίδος, δεχθείτε δι εμού τας ευχαριστίας των ομογενών σας. Ολίγος καιρός και στήλη θα ανεγερθεί να διαιωνίσει τα ονόματά σας ...»

Δεν διαλύθηκε ολόκληρος ο επαναστατικός στρατός μετά το Δραγατσάνι. Ο Ολύμπιος έμεινε στην Βλαχία κι ένωσε τις δυνάμεις του με εκείνες του Φαρμάκη. Πέρασαν μαζί στη Μολδαβία. Ο Ιωάννης Κολοκοτρώνης, ο "Ντασκούλιας", στα μέσα Ιουνίου ξεκίνησε μιαν επική πορεία με τους άντρες του. Έφτασε στον Μοριά διασχίζοντας πεζή όλη την Βαλκανική. Στο Ιάσιο και τη Μολδαβία οι ελληνικές δυνάμεις κρατούσαν τις θέσεις τους. Η επανάσταση είχε υποστεί τεράστιο πλήγμα, κατέρρεε, όμως, ακόμη υπήρχαν εστίες αντίστασης.

...................................................

Στο Σκουλένι το νέο της ήττας στο Δραγατσάνι έφτασε μετά από μια εβδομάδα. Είχαν μόλις θάψει τον Αντωνομαρία. Ένας αγωνιστής από το σώμα του Ολύμπιου έφτασε στο Ιάσιο με τα άσχημα νέα. Μαζί με τις πληροφορίες έφερε και μερικά γράμματα. Αποστολείς ήταν στρατιώτες κι αξιωματικοί του Υψηλάντη που είχαν γράψει στους δικούς τους. Μερικά είχαν αποστολέα αγνοούμενο κι άλλα πεθαμένο.

Μεταξύ των άλλων ήταν κι οι επιστολές του Βέλγου Ερρίκου Μπορντέ και του Οδυσσέα. Η Ναυσικά πριν συνέλθει από το σοκ της απώλειας του γιου της υπέστη το νέο σοκ της απώλειας του Οδυσσέα. Ο άντρας που έφερε τα γράμματα είπε πως ήταν ο ίδιος ο Ολύμπιος που του είχε κλείσει τα μάτια. Η Ναυσικά το πήρε ψύχραιμα, όμως κανείς δεν ήξερε τι έκρυβε κάτω από την φαινομενική της ηρεμία. Είχε χάσει κατά σειρά τους γονείς της, τον γιο της και τώρα τον άντρα της. Τούς είχε χάσει όλους με τρόπο βίαιο και παράλογο. Λογικό ήταν να γερνάμε και να πεθαίνουμε τριγυρισμένοι από τους δικούς μας. Με κανέναν “δικό” της θάνατο δεν είχε συμβεί το αυτονόητο.

Η επιστολή του Οδυσσέα είχε γραφτεί στις έξι Ιουνίου. Ήταν μια μόλις μέρα πριν από την μοιραία μάχη όπου έπεσε το άνθος του ελληνικού στρατού, ο Ιερός Λόχος. Μαζί του έπεσε κι ο Οδυσσέας της.

«Δεν έχω παπούτσια, τα πόδια μου καταξεσκίστηκαν. Κοιμάμαι μέσα σε θανατηφόρα τέλματα. Ζω με ό,τι βρίσκω στα δέντρα και σπάνια βρίσκω ένα ξερό κομμάτι ψωμί. Όμως οι στερήσεις αυτές μου φαίνονται γλυκιές, η ζωή αυτή μου αρέσει. Από παιδί δεν ονειρευόμουνα τίποτε άλλο από την ημέρα της ανεξαρτησίας μας. Βρίσκομαι για πρώτη φορά επικεφαλής ελεύθερων ανθρώπων που δεν με φορτώνουν με μάταιους τίτλους. μου δίνουν το γλυκό όνομα του “αδελφού”. Γεια σου αγάπη μου. Άραγε θα συναντηθούμε ξανά, και που; Ο Θεός το ξέρει μόνο”⁴

Ήταν το απόγευμα μιας βροχερής καλοκαιρινής μέρας. Θα μπορούσε να είναι αρχή μιας καινούριας ζωής, όμως, δεν ήταν παρά η προηγούμενη του τέλους.

Η Ναυσικά μέσα από τις λέξεις της επιστολής κατάλαβε τα πάντα για τον Οδυσσέα. Ένιωσε την αταραξία και την αφοβία του μπροστά στον θάνατο και την γαλήνη του απέναντι στη ζωή. Έκλαψε για τον αιώνιο έρωτα που πρώτα τον είχε ακρωτηριάσει κι ύστερα της τον είχε κλέψει η επανάσταση. Δεν μίσησε κανέναν άλλον γι αυτή την απώλεια εκτός από τον εαυτό της. Θυμόταν το «ή ταν ή επί τας» που ήθελε να του πει στην Οδησσό όταν έφευγε για τις Ηγεμονίες. Το είχε αποφύγει πηγαίνοντας κι εκείνη μαζί του κι ας έβαζε έτσι τον μικρό τους σε κίνδυνο. Στο Γαλάτσι, ο αποχαιρετισμός ήταν αλλιώτικος: «πήγαινε και να γυρίσεις ζωντανός» του είχε πει. Κρατούσε σφιχτά στην αγκαλιά της το νεκρό σώμα του παιδιού της. Ήταν μισότρελη και χαμένη στον κόσμο της. Όχι ερωτικό φιλί, αλλά, ούτε μια ζεστή αγκαλιά δεν είχε εκείνος ο αποχαιρετισμός. Έμοιαζε σαν αποστολή θανάτου. Κι ο Οδυσσέας, πιστός όπως πάντα, είχε εκτελέσει αγόγγυστα και με συνέπεια αυτήν την τελευταία αποστολή. Στριμωγμένος ανάμεσα στις δυο μεγάλες απώλειες οδηγήθηκε στον θάνατό του. Καταβεβλημένος από το χαμένο ερωτικό τους πάθος από τη μια κι από την ήττα της επανάστασης από την άλλη.

«Ναυσικά, πρέπει να φύγετε» είπε ο Ομέρ και διέκοψε τις σκέψεις της.

«Πού να πάμε; Πού έχουμε να πάμε;»

«Εδώ θα γίνει σφαγείο. Ο Καντακουζηνός δίνει εντολές από τη σιγουριά της Βεσσαραβίας. Οι αξιωματικοί του εδώ, πιο τρελοί ετούτοι, από τη μια τον βρίζουν σαν δειλό κι από την άλλη τον υπακούν. Θα έπρεπε να του εναντιωθούν.»

«Μάθε μας να πολεμάμε» του ζήτησε η Μερσίνα.

«Δεν προλαβαίνουμε τώρα, παλιοθήλυκο. Μόνο να σας διώξω και τις δυο απέναντι από το ποτάμι προλαβαίνω.»

«Έλα κι εσύ μαζί μας Ομέρ» του ζήτησε η Μερσίνα.

«Μην μένεις εδώ που λες ότι θα γίνει σφαγείο» του είπε κι η Ναυσικά.

«Δεν μπορώ να τους αφήσω τώρα. Ντύθηκα την στολή τους. Είμαι στρατιώτης και θα μείνω!»

«Αυτοί δεν είναι στρατιώτες, Ομέρ. Είναι επαναστάτες, ρέμπελοι» του είπε η Μερσίνα.

«Επαναστάτης είμαι κι εγώ. Το ρεμπελιό μ' αρέσει!»

«Θα σε σκοτώσουν ρε χαμένε, κι εγώ σε θέλω!»

«Δεν είναι εύκολο να φάνε τον Ομέρ.»

«Σε θέλω. Δεν θα σε αφήσω να μου φύγεις.»

Η φωνή της Μερσίνας ξύπνησε στην Ναυσικά τύψεις που άφησε τον Οδυσσέα να φύγει στην ψύχρα. Θυμήθηκε το «ή ταν ή επί τας» που συνόδευε τους γενναίους. Αν μπλέχτηκε ο Οδυσσέας με αυτό το όραμα, ήταν κατανοητό. Ο Ομέρ, όμως, τι δουλειά είχε να μπλέξει; Ήταν μουσουλμάνος, έστω κι αν ήταν μπεκτασής. Ήταν Αλβανός, απαγωγέας και βιαστής της, αετός των ορέων, σκιπετάρος κι Αληπασαλής. Τι δουλειά είχε να σκοτωθεί για μιαν επανάσταση που δεν ήταν δική του;

Τον κοίταξε παράξενα με τη μαύρη στολή των ουσάρων και τη νεκροκεφαλή στο καπέλο. Ήταν ο άντρας που την είχε σαγηνέψει με την επιμονή του να την ποθεί. Ήθελε για χάρη της να γίνει ακόμη και χριστιανός! Ήταν κι ο φυσικός πατέρας του άτυχου παιδιού τους. Εκείνη είχε βάλει δολοφόνους να τον σκοτώσουν, τον είχε φτύσει, τον είχε μισήσει και εν τέλει του είχε δοθεί. Εκεί πάνω στο Διχούνι το πάθος την είχε ξεπεράσει. Το κορμί της κάποια στιγμή είχε πάψει να υπακούει στο μυαλό της και στη λογική της.

«Σε θέλω, ακούς; Σε θέλω ζωντανό» του φώναξε πάλι η Μερσίνα.

«Θέλεις να γίνεις ήρωας κι εσύ;» ρώτησε η Ναυσικά.

Τα ανάμικτα συναισθήματα μίσους και πόθου που της είχε προξενήσει δεν της επέτρεπαν να αδιαφορεί. Δεν θα 'θελε καθόλου να διαβάσει ένα ακόμη αποχαιρετιστήριο γράμμα σαν αυτό του Οδυσσέα. Κι οι δυο γυναίκες προσπάθησαν να τον κρατήσουν πάση θυσία μακριά από τον πόλεμο. Ο Ομέρ όμως δεν άλλαζε γνώμη με τίποτε.

«Ακούτε κι οι δυο» τους είπε. «Είναι παιδιά αμούστακα εδώ και θα πολεμήσουν! Υπάρχουν εδώ Βούλγαροι, Σέρβοι, Βλάχοι, και θα πολεμήσουν όλοι! Όταν αυτοί θα μάχονται για την ελευθερία, εγώ θα φεύγω με δυο γυναίκες; Αυτό ζητάτε από τον Ομέρ Ντεληολάν;»

«Να πολεμήσουμε τότε κι εμείς» είπε η Μερσίνα.

«Δώστε μας όπλα και θα δεις πως θα τα καταφέρουμε» είπε η Ναυσικά.

«Δεν προλαβαίνετε να μάθετε πως πολεμούν, ούτε σε παράταξη μάχης να μπείτε. Μόνο μπελάς θα είστε αν μείνετε. Να περάσετε το ποτάμι, κι εγώ θα έρθω να σας βρω.»

«Στο είπα τόσες φορές. Δεν θέλω να σε χάσω» του είπε άλλη μια φορά η Μερσίνα απελπισμένη.

«Ξέρω να πολεμάω. Μην ανησυχείς για μένα» της είπε. «Μόνο εσείς να περάστε απέναντι για να είμαι ήσυχος.»

«Εντάξει» είπε η Ναυσικά. «Θα σε περιμένουμε στην άλλη όχθη.»

«Εγώ θα μείνω» είπε η Μερσίνα.

Ο Ομέρ την έπιασε από το γιλέκο της και την τράνταξε.

«Άκου εδώ παλιοθήλυκο, θα φύγεις με την άλλη και θα κάτσεις στην απέναντι όχθη πίσω από τους Ρώσους! Αν δεν το κάνεις αυτό και μπλέξεις μέσα στα πόδια μου, δεν θα τον ξαναδείς τον Ομέρ! Κατάλαβες;»

Η Μερσίνα, έτσι όπως την είχε σχεδόν στην αγκαλιά του και την τράνταζε, τον φίλησε στο στόμα. Ο Ομέρ δεν της το αρνήθηκε αν και με το μάτι του κοίταζε λοξά την Κορφιάτισσα. Εκείνη γύρισε από την άλλη διακριτικά. Όταν τελείωσε το φιλί, ο Ομέρ τις πήγε και τις δυο ως την όχθη του ποταμού. Βρήκε μια βάρκα ώστε να περάσουν απέναντι.

Στη βεσσαραβική όχθη, ήταν παρατεταγμένος ρωσικός στρατός. Στη διάρκεια της μάχης θα επιτηρούσε μην τυχόν και πέσει έστω και ένας πυροβολισμός σε ρωσικό έδαφος. Αν αυτό γινόταν, τότε οι Ρώσοι μπορούσαν να μπουν στο έδαφος της Μολδαβίας και να χτυπήσουν. Θα το έκαναν με μεγάλη τους χαρά. Οι Τούρκοι το γνώριζαν και πρόσεχαν πολύ μη δώσουν αφορμή. Έτσι το ελληνικό στράτευμα αποκτούσε ένα επί πλέον αμυντικό πλεονέκτημα. Ευτυχώς που υπήρχε κι αυτό. Κατά τα άλλα, η οχύρωση του Καντακουζηνού ήταν εντελώς άστοχη και σκέτη αυτοκτονία. Ο ίδιος θα κατηύθυνε την μάχη πίσω από την ρωσική προστασία.

«Θα σας περάσει απέναντι ο Ίντζες⁵» είπε ο Ομέρ στη Μερσίνα και τη ν Ναυσικά. «Θα περάσει τη γυναίκα του και το παιδί του κι αυτός.»

«Μην σκοτωθείτε άδικα» είπε η Ναυσικά.

«Δεν υπάρχει πια άδικος θάνατος Κορφιάτισσα» είπε ο Ομέρ. «Κι ούτε μπορεί να υπάρξει σε έναν πόλεμο.»

«Ούτε δίκαιος θάνατος υπάρχει» είπε η Μερσίνα, «μόνο θάνατος. Γι αυτό, κοίτα να ζήσεις.»

Ο Ομέρ δεν είχε ξεγράψει από μέσα του την Ναυσικά. Το διάστημα που ήταν χαμένη στον κόσμο των ψευδαισθήσεών της την λυπήθηκε. Την έβλεπε να κρατά σφιχτά στην αγκαλιά της το νεκρό παιδί και θα 'θελε να είναι εκείνος στη θέση του. Θυμόταν τον έρωτά του με την τρελή Μερσίνα και δεν ήξερε πια τι ζητούσε απ' τη ζωή του. Με αυτή την σύγχυση στο μυαλό ετοιμαζόταν να δώσει μια τελική φονική μάχη για μια υπόθεση ως τώρα ξένη. Δεν είχε νιώσει ποτέ αυτήν την επανάσταση των Ρωμιών σαν οικεία υπόθεση. Νά, όμως, που τώρα ξαφνικά την ένιωθε εντελώς δική του.

«Θα διακινδυνέψεις να πεθάνεις για την επανάστασή τους;» τον ρώτησε μια τελευταία φορά η Μερσίνα.

«Ο θάνατος είναι σαν τον έρωτα, μια ψευδαίσθηση! Προτιμώ να παλέψω για μια πατρίδα αντί να ελπίζω στον έρωτα ή να φοβάμαι τον θάνατο» της ψιθύρισε.

«Ώστε θα παλέψεις για μια πατρίδα, ε; Για την Ελλάδα; Για μια χώρα που ούτε την θυμόντουσαν οι Ρωμιοί πριν τούς την χώσουν στο μυαλό οι Φράγκοι! Για ένα όνειρο!» του φώναξε η Μερσίνα.

«Ναι, για την Ελλάδα!» της είπε ο Ομέρ. «Γιατί όχι; Για μια πατρίδα αλλιώτικη από το Δοβλέτι του Μαχμούτ και το Εγιαλέτι του Αλή. Για ένα όνειρο, γιατί όχι;»

1 Στρατιωτικός ηγέτης στη Μολδοβλαχία επί Σούτσου και Φιλικός. Πολέμησε με τον Υψηλάντη και διακρίθηκε σαν μεγάλος ήρωας. Γεννημένος στον Όλυμπο, από όπου και το όνομά του, ήταν οπλαρχηγός στη Θεσσαλία πριν έρθει στις Ηγεμονίες.

2 Ερρίκος ντε Μπορντέ, Ελβετός φιλέλληνας, πολέμησε με τον Ιερό Λόχο κι έπεσε στο Δραγατσάνι

3 Την σκηνή αυτή περιγράφει με ακριβώς αυτά τα λόγια ο ιστορικός Φιλήμων που ήταν γραμματέας του Υψηλάντη και παρών στον αποχαιρετισμό.

4 Είναι απόσπασμα από την αυθεντική επιστολή του εκατόνταρχου του Ιερού Λόχου Δημητρίου Σούτσου γραμμένη ακριβώς πριν την μάχη του Δραγατσανίου.

5 Ίντζες Βοϊβόντα, Βούλγαρος οπλαρχηγός που υπηρέτησε στον ρωσικό στρατό, μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία από τον Αθανάσιο Καρπενησιώτη στην αυλή του Μιχαήλ Σούτσου, κι έπεσε ηρωικά στο Σκουλένι

 

Εμπρός, Πίσω!

Με τη σφραγίδα της δικαιοσύνης, η Ελλάδα οδεύει ολοταχώς προς τον μεσαίωνα!

Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματικά τα προγράμματα σπουδών του 2017 που καταργούσαν το κλασικό μάθημα των θρησκευτικών. Τα προγράμματα αυτά εκσυγχρόνιζαν το μάθημα βάζοντας στην θέση του την μελέτη θρησκειών, με το κύριο βάρος βέβαια στην ορθόδοξη πίστη. Οι δικαστές κατά πλειοψηφία έκριναν αυτά τα προγράμματα σπουδών του 2017 αντισυνταγματικά και τα απέρριψαν. Μετά τον Τρίτση και τον Φίλη, πάει (ετεροχρονισμένα) κι ο Γαβρόγλου. Έτσι η Ελλάδα βαδίζει στον δρόμο της οπισθοδρόμησης και με την βούλα των θεσμών.

Σύμφωνα με το Σ.Τ.Ε. με τη διδασκαλία των θρησκευτικών 

«πρέπει να επιδιώκεται η ανάπτυξη της ορθόδοξης χριστιανικής συνείδησης και ότι το μάθημα αυτό απευθύνεται αποκλειστικά στους ορθόδοξους χριστιανούς μαθητές».  
Επίσης, σύμφωνα με την απόφαση: «Τα επίδικα προγράμματα σπουδών, δεν αποβλέπουν στην ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης των ορθόδοξων μαθητών, δεν περιέχουν ολοκληρωμένη -και διακριτή έναντι άλλων δογμάτων και θρησκειών- διδασκαλία των δογμάτων, ηθικών αξιών και παραδόσεων της ορθόδοξης εκκλησίας και δίνουν ιδιαίτερη έμφαση είτε στην προβολή στοιχείων κοινών με τη διδασκαλία άλλων δογμάτων και θρησκειών είτε στη διδασκαλία διαφόρων ηθικών και κοινωνικών ζητημάτων.»

Οι δικαστές απορρίπτουν τα νέα προγράμματα σπουδών γιατί κάνουν αυτό ακριβώς που πρέπει να κάνει ένα τέτοιο μάθημα. Τα απορρίπτουν γιατί το νέο μάθημα δεν κάνει κατήχηση, αυτό δηλαδή που δεν πρέπει να γίνεται στα σχολεία.

Τίθεται το ερώτημα: Είναι παράλογοι και οπισθοδρομικοί, λοιπόν, οι δικαστές; Και ιδού η απάντηση: Δεν είναι θέμα απόψεων των δικαστών η απόφαση αυτή. Οι δικαστές είναι πριν από όλα δικαστές. Όποια κι αν είναι η προσωπική τους άποψη, αυτό που εξέτασαν είναι αν τα προγράμματα σπουδών είναι συμβατά ή όχι με το ισχύον σύνταγμα. Και διαπίστωσαν ότι δεν είναι.

Το πρόβλημα είναι το Σύνταγμα. Και το Σύνταγμα έγινε έτσι γιατί έτσι φτιάχτηκε εξ αρχής το νεοελληνικό κράτος. Ως μια ορθόδοξη ετερότητα από την, κατά τ' άλλα, πανόμοια με εμάς μουσουλμανική Οθωμανία. Δεν φταίνε οι δικαστές, ούτε ο Γαβρόγλου, αν το σύνταγμα επιτάσσει ότι η Ορθόδοξη πίστη είναι η επικρατούσα θρησκεία και ότι η εκπαίδευση πρέπει να βοηθά στην προαγωγή της. Ό,τι κι αν λένε ο Φίλης κι ο Γαβρόγλου (και πιο πριν ο Τρίτσης) κι οι λοιποί υπερασπιστές του διαφωτισμού το Σύνταγμά μας είναι, ως προς το σημείο αυτό, πολύ πίσω και πρέπει να αλλάξει. Η χώρα, αφού αδυνατεί όχι να βρει αλλά έστω και να μάθει τις ρίζες της, πρέπει τουλάχιστον να συναντήσει τον διαφωτισμό έστω και διακόσια χρόνια μετά.

Η σχετική διάταξη του συντάγματος είναι εκεί. Θα αλλάξει; Θα λήξει επιτέλους το ασφυκτικό αλυσοδέσιμο νεοελληνισμού και ορθοδοξίας; Θα γίνουμε έστω και κατά μια τρίχα, κατά μια κεραία μόνο, περισσότερο Έλληνες και λιγότερο Ρωμιοί; 

Δεν νομίζω. Με την πλειοψηφία της ΝΔ στην οποία πλειοψηφούν οι εθνοαμύντορες, δεν το νομίζω. Όμως, ας το γνωρίζουμε, εκεί είναι το στοίχημα. Δεν αρκεί πια να βρίσκουμε δικαστές που θα κάνουν τις "σωστές" ερμηνείες των αναχρονιστικών διατάξεων για να προχωρά το κάρο ξεκολλώντας από την λάσπη. Χρειάζεται κι η ευθεία επίθεση στον αναχρονισμό. Αλλιώς τέτοιες εκπλήξεις θα έχουμε κι άλλες.

ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ ΣΗΜΕΡΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΣΜΕΣ ΚΑΙ ΤΗ ΡΥΠΑΝΣΗ

Η δεύτερη πιο μεγάλη διαδήλωση (μετά από εκείνη του 2003) κατά της βλαβερής παρουσίας των εργοστασίων στην πόλη μας έγινε σήμερα το απόγευμα. 

Εκατοντάδες (γύρω στα χίλια είπαν) άτομα μαζεύτηκαν αρχικά στο δημαρχείο Δραπετσώνας και προχώρησαν κατόπιν ως την πόρτα της Οιλ Ουαν. Διαμαρτυρήθηκαν για την συνεχιζόμενη εκπομπή μυρωδιάς που, σύμφωνα με τον Δημόκριτο, οφείλεται σε χρήση και επεξεργασία πετρελαιοειδών, άρα στο εργοστάσιο ιδιοκτησίας Μελισσανίδη.

Ο Σύριζα δεν ήταν εκεί (πλην των συνήθων υπόπτων όπως ο Καλογιαντσίδης κτλ) γιατί είχε την ίδια ώρα εσωκομματική συνέλευση.

Ο δήμαρχος και αντιδήμαρχοι ήταν εκεί και στην ομιλία και στην πορεία. Καλό αυτό αλλά και υποδηλωτικό ταυτόχρονα της απουσίας της δημοτικής αρχής από την σχετική προηγηθείσα κινητοποίηση. Παραβρίσκονταν σε θέση ακολούθου και παρατηρητή αντί του μπροστάρη. Ελπίζουμε στο μέλλον αυτό να διορθωθεί. Τουλάχιστον ήταν εκεί. Όπως και το ΚΚΕ κι οι εξωκοινοβουλευτικοί κι εκπρόσωπος του Διαλυνάκη. Ήταν κι ο Καμάς όπως με πληροφόρησαν. Έλειπαν οι Καμπούρης, Δατσερη και Δαβγιωτη. Κακώς. Πιστεύω ότι θεώρησαν το θέμα ως τοπικό δραπετσωνίτικο. Ελπίζω στο μέλλον να τού δώσουν την πρέπουσα σημασία. Το θέμα μάς χρειάζεται όλους. Με σύμπνοια κι υπομονή.

Συγχαρητήρια στον «Τερψηχώρο» που είχε την πρωτοβουλία και την ευθύνη όλης της οργάνωσης. Μετείχαν σωματεία και κινήσεις και πολλοί κάτοικοι της Δραπετσώνας, του Κερατσινίου και του ευρύτερου Πειραιά.

Κατά τ' άλλα ήταν σχεδόν όλοι εκεί. Φίλοι, γνωστοί από παλιά, πάντοτε συνεπείς σε ανάλογα καλέσματα.

Ξεκινά η νέα δημοτική περίοδος

Δημαιρεσίες αύριο, δηλαδή εκλογή προεδρείου του δημοτικού συμβουλίου και των επιτροπών Οικονομικών και Ποιότητας Ζωής. Στο προεδρείο δεν μετέχουμε. Στα δύο τελευταία όργανα θα μετείχε (βάσει του νόμου με τον οποίο έγιναν οι εκλογές) με ένα μέλος στην κάθε μία (είναι 9-μελής) η παράταξη "Δική μας Πόλη". 

Με τις πρόσφατες ρυθμίσεις περί κυβερνησιμότητας, της νέας κυβέρνησης, την μία δική μας έδρα παίρνει χάρισμα ο δήμαρχος κι αποκτά πλειοψηφία. Θα είχε 4 μέλη στο σύνολο των 9 και τώρα παίρνοντας την δική μας έδρα θα έχει 5 μέλη στα 9). Οι Επιτροπές αυτές είναι σημαντικές καθώς τούς εκχωρήθηκαν όλες οι σημαντικές αρμοδιότητες του δημοτικού συμβουλίου.

Σήμερα έχει ορκωμοσία. Ορκίζονται ότι θα είναι πιστοί στο καθήκον τους ο δήμαρχος κι οι 41 δημοτικοί σύμβουλοι. Επίσης ορκίζονται κι οι 26 κοινοτικοί σύμβουλοι που ο νέος νόμος τους έκοψε όλες τις αρμοδιότητες και κατάντησε το κοινοτικό συμβούλιο από κυρίαρχο όργανο (όπως είχε μετατραπεί με τον νόμο του 2016) σε συμβουλευτικό, δηλαδή πρακτικά το εκμηδένισε.

Όπως το 2010 που βρέθηκα στο δημοτικό συμβούλιο του Κερατσινίου σαν σύμβουλος του νέου πια δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας, έτσι και σήμερα θα βάλω το ίδιο εκείνο τραγουδάκι της Μόνικας το οποίο πολύ μού άρεσε. και το οποίο, βέβαια, τότε έλεγε πολύ περισσότερα.

ΟΙ ΝΕΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ

Σε άλλο πλαίσιο έγιναν οι δημοτικές εκλογές πριν λίγους μήνες, και σε άλλο πλαίσιο θα λειτουργήσουν.
Ο Κλεισθένης άλλαξε με ρυθμίσεις που ψήφισε επειγόντως η νέα κυβέρνηση.

Ο νέος νόμος αποθεώνει την Κυβερνησιμότητα έναντι της δημοκρατικότητας. Σε ένα κλειστό όργανο με πλειοψηφία του δημάρχου θα παίρνονται όλες οι σημαντικές αποφάσεις
Καταργεί όλα τα θετικά του Κλεισθένη και περιέχει αντιδημοκρατικές διατάξεις.
Εμείς ήμασταν υπέρ της απλής αναλογικής την οποία καταργούν άκομψα και βίαια οι νέες ρυθμίσεις.
Χρειάζονταν κάποιες προσαρμογές αλλά όχι τέτοιας έκτασης.
Με τις νέες ρυθμίσεις επιδιώκεται η φίμωση παρατάξεων και ευνοείται η αδιαφάνεια.
Ενισχύεται ο δημαρχοκεντρισμός αντί της συμμετοχικότητας.
Καταργούνται με τρόπο τραχύ και αντιδημοκρατικό ουσιαστικά οι Κοινότητες αφού τούς αφαιρούνται όλες οι αρμοδιότητες που από κυριαρχικές γίνονται συμβουλευτικές.
Υπάρχουν πολλές αντιδημοκρατικές διατάξεις για τις οποίες οφείλουν όλοι να τοποθετηθούν, κυρίως η δημοτική αρχή αλλά κι οι άλλες παρατάξεις.

Κόκκινο κρέας... ο «εξολοθρευτής»

Παραθέτω ένα σημερινό άρθρο γραμμένο στο TVXS γραμμένο όχι από χορτοφάγο ή Βέγκαν. Μιλά για τις συνέπειες της κατανάλωσης βοείου κρέατος. Χρήσιμο για πληροφόρηση όσων ενδιαφέρονται για το μέλλον της ανθρωπότητας.

Αρχικά το άρθρο μιλά για την αντιμετώπιση των απορριμμάτων τροφίμων. Και συνεχίζει ως εξής:

**************************************************

Υπάρχει μια άλλη, ίσως και πιο απλή, παρέμβαση που επίσης πρέπει να βρίσκεται στο τραπέζι. Σχεδόν το 60% της παγκόσμιας γεωργικής γης χρησιμοποιείται για ένα μόνο προϊόν διατροφής: το βόειο κρέας. Ωστόσο, το βόειο κρέας αντιπροσωπεύει μόνο το 2% των θερμίδων που καταναλώνουν οι άνθρωποι.

Η παραγωγή του είναι η πιο αναποτελεσματική και οικολογικώς καταστροφική στον πλανήτη και η πίεση για εξεύρεση νέων εκτάσεων για βοσκότοπους και ζωοτροφές είναι ο πρώτος και μεγαλύτερος παράγοντας αποψίλωσης των δασών. Όσον αφορά το συνολικό αντίκτυπο στο κλίμα, κάθε κιλό βόειου κρέατος συνεπάγεται καθαρές εκπομπές ρύπων που ισοδυναμούν με μία υπερατλαντική πτήση μετ’ επιστροφής.

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Climatic Change», η μείωση της κατανάλωσης βοδινού κρέατος υπέρ άλλων κρεάτων ή φυτικών πρωτεϊνών, όπως τα όσπρια, θα μπορούσε να απελευθερώσει σχεδόν 11 εκατομμύρια τετραγωνικά μίλια γης, δηλαδή το μέγεθος των Ηνωμένων Πολιτειών, του Καναδά και της Κίνας, μαζί.

Αυτή η απλή αλλαγή στη διατροφή θα μας επέτρεπε να επιστρέψουμε τεράστιες εκτάσεις του πλανήτη στο φυσικό περιβάλλον, στα δάση και στην άγρια πανίδα, δημιουργώντας νέους φυσικούς αποθετήρες άνθρακα και μειώνοντας τις καθαρές εκπομπές αερίων έως και 8 γιγατόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, σύμφωνα με την IPCC. Αυτό είναι περίπου το 20% των σημερινών ετήσιων εκπομπών.

Πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτό; Ένα πρώτο βήμα θα ήταν να σταματήσουμε τις επιδοτήσεις που δίνουν οι περισσότερες χώρες υψηλού εισοδήματος στην βιομηχανοποιημένη παραγωγή βόειου κρέατος. Υπάρχουν επίσης προτάσεις για επιβολή φόρου επί του κόκκινου κρέατος, εκτιμώντας ότι αυτό θα περιορίσει τις εκπομπές και θα επιφέρει ένα ευρύ φάσμα από οφέλη για τη δημόσια υγεία, μειώνοντας και τις ιατρικές δαπάνες.

Μια πιο φιλόδοξη προσέγγιση θα ήταν η σταδιακή κατάργηση των προϊόντων με βάση το βόειο κρέας, ακριβώς όπως επιδιώκουμε τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα και άλλων ορυκτών καυσίμων. Υπάρχει ένα προηγούμενο για μια τέτοια κίνηση: Φάλαινα και πτερύγιο καρχαρία είναι εκτός μενού για περιβαλλοντικούς λόγους. Ουσιαστικά, θα πρόκειται για μια επέκταση της απαγόρευσης των ναρκωτικών και των όπλων, στο πεδίο των επικίνδυνων, περιβαλλοντικά, τροφών.

Εκτός από τις διατροφικές αλλαγές και τη μείωση των απορριμμάτων τροφίμων, η IPCC διαπιστώνει ότι η ταχεία απομάκρυνση από τις συμβατικές μεθόδους βιομηχανικής καλλιέργειας προς νέες τεχνικές - αγροτικά δάση, πολυκαλλιέργεια κ.ά - θα επιτάχυνε κατά πολύ την αποκατάσταση των εδαφών και την απομάκρυνση του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, βελτιώνοντας, ταυτόχρονα, τις μακροπρόθεσμες αποδόσεις και καθιστώντας τις καλλιέργειες πιο ανθεκτικές στην αλλαγή του κλίματος.

Εκτός εάν οι μεγάλες πολυεθνικές των τροφίμων αποφασίσουν να κερδοσκοπήσουν και από την αποκατάσταση της ζημιάς που προκάλεσαν. Ίσως τότε, η υπόθεση της παραγωγής ποιοτικής τροφής για όλους, με σεβασμό στο περιβάλλον, θα πρέπει να περάσει στα χέρια της κοινωνίας.

Ίδωμεν.

   Σε δέκα μέρες από σήμερα ξεκινά η νέα δημοτική περίοδος και μαζί της η λειτουργία του νέου δημοτικού συμβουλίου. Θα μετέχω σε αυτό το συμβούλιο σαν επικεφαλής μιας παράταξης. Οι εκλογές είναι πρόσφατες κι οι θέσεις μου, που είναι και θέσεις της Δημοκρατικής Προοδευτικής Κίνησης "Η δική μας Πόλη", εκφράστηκαν γραπτά και προφορικά. Δεν θα τις επαναλάβω τώρα, μόνο όταν χρειάζεται θα αναφέρομαι σε αυτές.

   Μια βασική παρατήρηση. Άλλο αντικείμενο είχαν οι εκλογές, άλλο τοπίο προδιέγραφαν και άλλο θα ζήσουμε την τετραετία που έρχεται. Το τοπίο άλλαξε με αποφάσεις της νέας κυβέρνησης. Τα δύο βασικά σημεία είναι ότι καταργεί εν πολλοίς το δημοτικό συμβούλιο και τις κοινότητες. Το συμβούλιο το πετσοκόβει μεταβιβάζοντας αρμοδιότητές του σε επιτροπές ελεγχόμενες από τον δήμαρχο. Τις κοινότητες τις καταργεί αλλάζοντας τον τρόπο εκλογής προέδρου και καθιστώντας την κοινότητα συμβουλευτικό κι όχι αποφασιστικό όργανο (όπως ήταν).

    Σε αυτό το τοπίο, η συμμετοχή μου είναι εκ των πραγμάτων υποβαθμισμένη. Όχι γιατί έτσι το θέλησε ο λαός αλλά γιατί έτσι το θέλησε η νέα κυβέρνηση. Είναι όμως κι αυτή νεοεκλεγμένη και δικαιούται να δοκιμάσει τις ιδέες της. Ας δούμε πού θα μάς πάει. Είμαι αντίθετος με αυτά που έκανε, ήμουν υπέρ της απλής αναλογικής, αλλά το 40% Μητσοτάκης είναι βαρύ για να το αμφισβητήσει κανείς. Όπως είναι βαρύ και το 46% Βρεττάκος. Και τα δυο κυριαρχούν αυτή τη στιγμή. Έχουμε όμως μπροστά μας τέσσερα χρόνια. Ίδωμεν.

Ο θαυμαστός καινούργιος κόσμος είναι εδώ.

Καμιά φορά που βλέπω τον θαυμαστό καινούριο κόσμο στον οποίο ζούμε, απορώ.

Σκέφτομαι τι θα έλεγαν οι αρχαίοι θεοί αν μάς έβλεπαν να τρέχουμε πιο γρήγορα από αυτούς με τα τρένα και τα αυτοκίνητά μας. Αν μας έβλεπαν να πετάμε με τα αεροπλάνα μας. Αν μας έβλεπαν να αναβαίνουμε στο Έβερεστ για φιγούρα αλλά όχι στον Όλυμπο γιατί είναι σχετικά χαμηλό βουνό. Αν μάς έβλεπαν να πηγαίνουμε στο φεγγάρι κι αν μας άκουγαν να μιλάμε με την άλλη άκρη της γης στο κινητό ή στο σκάιπ και στο βαϊμπερ.

Μπορεί να μάς έλεγαν θεούς, μπορεί και να μάς λυπόντουσαν.

Ο θαυμαστός καινούριος κόσμος όπου ζούμε δεν έχει θέση για τον πατέρα μου, τον παππού μου, τις γιαγιάδες μου. Όχι μόνο γιατί έχουν πεθάνει, αλλά, γιατί δεν θα μάς καταλάβαιναν. Ίσως και να μάς βαριούνταν. Το μόνο που πραγματικά θα ζήλευαν σε μας θα ήταν τα γεμάτα πιάτα στο τραπέζι μας. Γιατί πείνασαν πολύ στη ζωή τους. Στερήθηκαν πολλά από τους συνεχείς πολέμους του 20ου αι. και τις καταστροφές.

Στον θαυμαστό καινούριο κόσμο που θα παραδώσουμε εμείς η μεταπολεμική, μετεμφυλιακή, μεταπολιτευτική γενιά, ας φροντίσουμε να έχει λιγότερες μυρωδιές πετρελαίου η πόλη μας και καλύτερα πεζοδρόμια η γειτονιά μας. Αφήνουμε κληρονομιά μερικά ωραία τραγούδια του Μίκη, του Μάνου, της Νικολακοπούλου, του Γκάτσου και των άλλων δημιουργών της γενιάς μας. Αφήνουμε το Μουσείο της, Ακρόπολης, τον Νιάρχο, την Βεργίνα και το ευρωπαϊκό που πήραμε το 2014.

Τι θα κάνει η επόμενη γενιά είναι ένα ερώτημα. Θα μειώσει τους ρύπους που τρελαίνουν το κλίμα; Θα σταματήσει την κατανάλωση κρέατος; Θα ολοκληρώσει την ενοποίηση όλης της γης σε μια ενιαία πολιτιστική και κρατική οντότητα; Θα τα βγάλει πέρα με την τεχνητή νοημοσύνη και τα τέρατα της βιοτεχνολογίας;

Για μένα ένας είναι ο τρόπος. Δημοκρατία παντού και συνειδητή μείωση του πληθυσμού της γης. Ίσως κάνω λάθος. Εξ άλλου δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος ότι το ανθρώπινο είδος θα καταφέρει να επιζήσει.

Τώρα που ξέρει ότι η μυρωδιά είναι από το πετρέλαιο, θα κινηθεί ο δήμος; και πώς;

Η ανακοίνωση του Περιφερειάρχη Γ.Γαβρίλη για τα αποτελέσματα των μετρήσεων του Δημόκριτου σχετικά με τις μυρωδιές στην περιοχή της Δραπετσώνας και του Κερατσινίου λέει τα εξής:

« ... οι ερευνητές έχουν σχηματίσει τα πρώτα συμπεράσματα και προσδιορίζουν σημείο εκδήλωσης του φαινομένου της δυσοσμίας το παράκτιο μέτωπο και πηγή προέλευσης καύση και επεξεργασία πετρελαιοειδών».

Λίγες μέρες νωρίτερα οι ερευνητές του δήμου Δραπετσώνας (Αστεροσκοπείο) είχαν καταλήξει σε κάτι ήξεις αφίξεις συμπεράσματα, δηλαδή μηδέν. Με βάση αυτό το μηδέν ο δήμαρχος κάλεσε τους βουλευτές στο δημαρχείο για να τούς κάνει συστάσεις. Τώρα που ξέρει πια κι αυτός επίσημα από την Περιφέρεια και τον Δημόκριτο αυτό που γνωρίζει κάθε δημότης με μόνο σύμβουλο τη μύτη του, να δούμε πώς θα αντιδράσει. 
Η μυρωδιά προέρχεται από καύση και επεξεργασία πετρελαιοειδών. Το θέμα είναι ποια καύση και ποια επεξεργασία είναι επιτρεπτές από την άδεια που έχει ο Μελισσανίδης. Αυτό είναι που πρέπει να κάνει άμεσα η δημοτική αρχή. Κι ύστερα να καλέσει τους φορείς της πόλης για να συζητήσει.

Υβρίδια ανθρώπων-ζώων.

Διαβάζω στο σημερινό TVXS σε άρθρο για υβρίδια ανθρώπων-ζώων.

«Υβρίδια ανθρώπων - ζώων έχουν ήδη δημιουργηθεί τόσο στις ΗΠΑ όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά οι κανονισμοί απαιτούν το έμβρυο να καταστραφεί συνήθως μέσα 14 ημέρες. Οι νέοι ιαπωνικοί κανονισμοί επιτρέπουν να τοποθετηθεί το έμβρυο σε υποκατάστατη μήτρα και, τελικά, να γεννηθεί ως ποντίκι με «ανθρώπινο» πάγκρεας, σύμφωνα με το "conversation". Τα ποντίκια θα παρακολουθούνται έπειτα έως και για δύο χρόνια και το πείραμα θα τερματίζεται εάν διαπιστωθεί πως ο εγκέφαλος στα αναπτυσσόμενα ζώα περιέχει πάνω από 30% ανθρώπινα κύτταρα.»

Ποντίκια με ανθρώπινο πάγκρεας που αργότερα θα γίνουν γουρούνια με ανθρώπινο πάγκρεας. Θα έχουν και ανθρώπινο μυαλό, το πολύ ως 30%. Όριο που θέτουν οι νόμοι, όχι η επιστήμη της βιοτεχνολογίας.Γι αυτήν το 90-100% ανθρώπινο μυαλό σε έναν κάπρο δεν είναι απίθανο ούτε απαγορευτικό.

Δεν θα το σχολιάσω. Ο καθένας μας μπορεί να κάνει σχόλια και σκέψεις επ' αυτού. Μόνο θα εκφράσω το παράπονό μου που αυτή η απίστευτη επιστήμη του 21ου αιώνα, με την τεχνητή νοημοσύνη και την βιοτεχνολογία έχει απομυθοποιήσει τα πάντα. Αυτά που ήταν ιδιότητες των θεών και των τιτάνων τώρα φτιάχνονται σε εργαστήρια. Ένας κόσμος γεμάτος από το τίποτα (πυκνώσεις ενέργειας χωρίς ύλη) έχει αντικαταστήσει τον σταθερό κόσμο των ματιών, των αυτιών και των άλλων αισθήσεών μας.

Στον καινούριο θαυμαστό κόσμο που ζούμε, τα παιδιά και τα εγγόνια μας θα είναι τυχερά που βλέπουν όλον τον κόσμο στο ίνσταγκραμ και τον ακούν στο βάϊμπερ. Ας ελπίζουμε πως δεν θα είναι τόσο άτυχα ώστε να δουν και το τέλος του.

Υπάρχει και η ΑΓΕΤ Ηρακλής (Lafarge)

Τα προβλήματα του Κερατσινίου και της Δραπετσώνας είναι πολλά. Πιο έντονα συζητείται το θέμα της Όιλ Ουάν και της δυσοσμίας που ταλαιπωρεί τους κατοίκους και υποβαθμίζει την περιοχή μας. Υπάρχει όμως και το Τσιμεντάδικο. Σε αυτό θα αναφερθώ σήμερα. Θα παραθέσω το άρθρο μου από το βιβλίο μου "Η Δική μας Πόλη" που παρουσίασα τον Νοέμβριο του 2018 στο δημαρχείο (Δραπετσώνας).

Η ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ

Το εργοστάσιο φτιάχτηκε στην πρώτη δεκαετία του 20ου αι. μαζί με τα Λιπάσματα κι όταν η Δραπετσώνα ήταν σχεδόν ακατοίκητη. Απασχολούσε χιλιάδες άτομα, αποτελούσε το Νο2 της μεγάλης και βαριάς βιομηχανίας της βιομηχανικής ζώνης Δραπετσώνας-Κερατσινίου, με Νο3 την ΔΕΗ -τότε Πάουερ-. Η ΑΓΕΤ ανήκε στην οικογένεια Χατζηκυριάκων και πολλοί πίνακες του Χατζηκυριάκου-Γκίκα βρίσκονται μεταξύ των περιουσιακών της στοιχείων.

Η κεντρική πύλη και κτίρια γραφείων που μπορούν να παραμείνουν

Για πολλά χρόνια ήταν η κύρια πηγή του τσιμέντου στη χώρα μας. Βοήθησε την ανοικοδόμηση της Ελλάδας σε όλο τον 20ο αι. Ωστόσο η λειτουργία του εργοστασίου σε κατοικημένους χώρους ήταν προβληματική καθώς τα σωματίδια σκόνης και τσιμέντου έκαναν τη ζωή των ανθρώπων αφόρητη. Κρίθηκε απαραίτητη η μετεγκατάστασή της.

Η ΑΓΕΤ-Ηρακλής σταμάτησε να λειτουργεί το 1982 και μεταφέρθηκε στο Μυλάκι του Βόλου. Πολλοί Δραπετσωνίτες που δούλευαν, την ακολούθησαν κι έμειναν στον Βόλο. Η ΑΓΕΤ πουλήθηκε στην Καλτσεστρούτζι το 1992, αργότερα περιήλθε στην Εθνική Τράπεζα κι ύστερα αγοράστηκε από την Λαφάρτζ (Lafarge) του Ομίλου της Μπλου Σερκλ (Blue Circle).

Για μερικά ακόμα χρόνια και μετά το 1982 η ΑΓΕΤ συνέχισε να παράγεται το Κλινκερ και μετά σταμάτησε κι αυτό. Η τεράστια εργοστασιακή εγκατάσταση των 110 στρεμμάτων παρέμεινε χρήσιμη μόνο για διαμετακομιστικό κέντρο καθώς υπάρχει ένα λιμάνι (των Φωρών) και ένας ταινιόδρομος που εξυπηρετούν αυτή την εμπορική δραστηριότητα. Το τσιμέντο από τον Βόλο ή την Χαλκίδα έρχεται εδώ, συσκευάζεται και ταξιδεύει για τους τόπους προορισμούς του. Έτσι οι πιο χρήσιμες εγκαταστάσεις της Λαφάρτζ είναι το σιλό παραλίας και το συσκευαστήριο.

Τελευταία, χάρη σε έναν νόμο του ΥΠΕΚΑ του 2014 που επέτρεπε μεταποίηση στον χώρο της τέως βιομηχανικής ζώνης,, η Λαφάρτζ και ζήτησε να παράγει εδώ σκυρόδεμα. Το αίτημα απορρίφθηκε από το δημοτικό συμβούλιο και ήδη ένας νέος νόμος του 2015 αναίρεσε τις ρυθμίσεις του 2014. Έτσι η μεταποίηση απαγορεύτηκε κι η ΑΓΕΤ πρέπει να επανεξετάσει την μετεγκατάσταση και των τελευταίων δραστηριοτήτων της στην περιοχή σε βάθος δεκαετίας.

Διατηρητέο ολόκληρη η ΑΓΕΤ;

Το τσιμεντάδικο με τα φουγάρα του

Η εγκατάσταση της ΑΓΕΤ είναι ένα μνημείο της βιομηχανικής ιστορίας της πόλης. Αυτό έχει γίνει συνείδηση στους φορείς και έτσι ίσως αποφύγει την τύχη της ΑΕΕΧΠΛ, την ολοκληρωτική δηλαδή κατεδάφιση. Μεγάλο μέρος (ακόμα και ολόκληρη) μπορεί να διατηρηθεί σαν μνημείο.

Κυλινδρικός φούρνος που ήδη πουλήθηκε σαν σκραπ και δεν υπάρχει πια

Πολλά κτήρια της ΑΓΕΤ -ειδικά εκείνα των Γραφείων και των συνεργείων της- που βρίσκονται ακριβώς δίπλα στην κεντρική της πύλη (δεξιά της εισόδου) θα έπρεπε να μείνουν σαν δείγματα μόνο βιομηχανικής αλλά και της οικοδομικής-κατασκευαστικής ιστορίας στην Ελλάδα και την Δραπετσώνα. Όλα αυτά μπορούν χρησιμοποιηθούν εκ νέου σαν νέες δράσεις που θα προσφέρουν θέσεις εργασίας και ανάπτυξη. Η ίδια η Blue Circle έχει προτείνει στο παρελθόν ένα πρόγραμμα αναμόρφωσης του χώρου με δημιουργία εμπορικού κέντρου και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων αντί της βιομηχανίας. Ο χώρος ενδείκνυται για την ανάπτυξη ενός Mall. Μόνο με τον τρόπο αυτό δεν θα μένει για πάντα έξω από κάθε νέα κυκλοφοριακή ρύθμιση (μετρό, τραμ κτλ.) η περιοχή.

ΘΕΤΙΚΗ ΕΞΑΓΓΕΛΙΑ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ

Διαβάζω απόσπασμα των προγραμματικών δηλώσεων της νέας κυβέρνησης όπως το καταγράφει η Χάφιγκτον Ποστ:

******************************************

Διεθνές κέντρο καινοτομίας στη Δραπετσώνα

******************************************

Σε μητροπολιτικό πάρκο που θα φιλοξενεί αθλητικές αλλά και καλλιτεχνικές δράσεις μετατρέπονται 204 στρέμματα στο Δήμο Κερατσινίου- Δραπετσώνας σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη και στο ίδιο σημείο ιδρύεται διεθνές κέντρο καινοτομίας σε συνεργασία με μεγάλες επιχειρήσεις τεχνολογίας του εξωτερικού. «Στον χώρο των παλαιών Λιπασμάτων ανθίζουν πλέον ο πολιτισμός και η τεχνολογική πρόοδος».

*******************************************

Τα πρώτα μου σχόλια έχουν ως εξής:

Για τις "αθλητικές και καλλιτεχνικές" δράσεις, δηλαδή για τον πολιτισμό, ουδέν πρόβλημα. Πάντα ήταν μέσα στις επιδιώξεις μας. Το θέμα ήταν "με τι χρήματα θα γίνουν αυτά;". Η εξαγγελία όπως γίνεται, συνοδευόμενη από το δεύτερο μέρος της, δείχνει από πού μπορεί να προκύψει η χρηματοδότηση.

Για το διεθνές κέντρο καινοτομίας, η εξαγγελία θετική αλλά και αρκετά αόριστη. Δεν ξέρω αν έχει κάτι στο νου του ο πρωθυπουργός από συγκεκριμένους επενδυτές. Πάντως είναι μέσα στις επιθυμητές δράσεις. Η εξαγγελία πάντως είναι γεγονός. Είδομεν.

ΠΡΩΤΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:

Τι γίνεται με την απαλλοτρίωση; Πέρα από το γεγονός ότι μπορούσε να μην την προχωρήσει η διοίκηση Πατούλη και πέρα από το γεγονός ότι μπορούσε να απορριφθεί από τα δικαστήρια, η εξαγγελία ανοίγει νέα δεδομένα. Για ποιο λόγο να απαλλοτριώσεις μιαν έκταση και να την παραχωρήσεις κατόπιν για δράσεις του ιδιωτικού τομέα; Προφανώς βλακώδες.

Θα πρέπει να προχωρήσει η πολεοδόμηση που θα δώσει 100 στρέμματα ελεύθερα για μητροπολιτικό πάρκο και 100 στρέμματα για να δομηθούν εξ αυτών τα 15 (ή περισσότερα αν αλλάξει ο Σ.Δ.) με καινοτόμες δράσεις τεχνολογικών επιχειρήσεων. Θα συνεργαστεί η δημοτική αρχή αποδεχόμενη μια ριζική αλλαγή της θέσης της; Ίδωμεν.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:

Η εξαγγελία πατάει σε σταθερά πόδια; Που θα πει, έχει διερευνηθεί η ύπαρξη επενδυτών ή είναι απλά "έπεα πτερόεντα" που έρχονται με συμβολικό τρόπο να δείξουν ότι η νέα κυβέρνηση έχει κάτι καλύτερο να πει από την παλιά; Ίδωμεν.

ΤΡΙΤΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:

Θα συνεργαστεί η δημοτική αρχή με την νέα κυβέρνηση όπως έκανε με την παλιά; Η εξαγγελία για κέντρο τεχνολογίας είναι έξω από τις (δήθεν) "αριστερές" προδιαγραφές της. Δεν είναι όμως έξω από την "λογική Σύριζα". 

Όλα είναι ρευστά. Η μετάλλαξη Βρεττάκου ως πού μπορεί να φτάσει αφού δεν έχει κι εκλογές μπροστά του να τον φοβίζουν; Η μετάλλαξη του Σύριζα ως πού θα φτάσει κι αυτή τώρα που έγινε αντιπολίτευση; Η ΝΔ και η κυβέρνηση πόσο εννοούν αυτά που λένε; Ίδωμεν

ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:

Δράσεις πολιτισμού, αθλητισμού και δράσεις καινοτόμες για τεχνολογικές επιχειρήσεις δεν συμβαδίζουν με τα εργοστάσια που ρυπαίνουν και μολύνουν την περιοχή. Η πολεοδόμηση έστω και μέρους της ανάπλασης, θέτει άμεσα θέμα απομάκρυνσης. Η απαλλοτρίωση δεν έθετε τέτοιο θέμα, απεναντίας ωραιοποιούσε την ύπαρξη των εργοστασίων αφού περί του δημοσίου επρόκειτο. Οι ενδεχόμενες επενδύσεις όμως δεν μπορούν να συνυπάρξουν με κινδύνους τύπου Σεβέζο ή με αρωματικές μυρωδιές του τύπου που υφίσταται η περιοχή. Τι θα κάνει στο θέμα αυτό η ΝΔ; Ίδωμεν. 

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:

Η εξαγγελία δείχνει ότι η κυβέρνηση δεν βλέπει Κοσκο στην περιοχή της Δραπετσώνας. Όχι πως όλες οι πιθανές δράσεις της θα μάς ήταν ανεπιθύμητες, όμως ο κίνδυνος για τη δημιουργία κέντρου λοτζίστικς και κοντέϊνερ φαίνεται πως περνάει. Αυτό καταγράφεται άμεσα στα θετικά. Είδομεν.

[ΣΗΜ. "Ίδωμεν" σημαίνει "Να δούμε". "Είδομεν" θα πει "Είδαμε".]  

ΑΠΛΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ, ΜΠΟΝΟΥΣ και ΚΙΝΑΛ

Πέρσι και πρόπερσι είχα αρθρογραφήσει λέγοντας ότι ο Τσίπρας έχει ένα όπλο που θα το χρησιμοποιήσει πριν τις εκλογές. Ήταν η πρόταση για κατάργηση του μπόνους από την περασμένη βουλή ώστε οι εκλογές (αυτές που έγιναν πριν μια εβδομάδα) να διεξαχθούν με σύστημα απλής αναλογικής. Δεν ξέρω επακριβώς τους λόγους που δεν το έκανε τελικά ο Τσίπρας και παρέδωσε την αυτοδυναμία στην ΝΔ για τέσσερα χρόνια. Κάποιος θα επικαλεστεί λόγους "ηθικής" τάξης, άλλος λόγους αδράνειας, άλλος κάτι άλλο, εγώ όμως δεν βγάζω από τον νου μου ότι το έκανε για να έχουμε εκλογές με διχαστικό δίλημμα του τύπου "ή εμείς ή αυτοί". Έτσι κράτησε κυρίαρχη θέση στον λεγόμενο "δημοκρατικό" χώρο, έστω κι αν έχασε για μια τετραετία την δυνατότητα συμμετοχής στην εξουσία.

Στο σημερινό άρθρο θα εξετάσω το ζήτημα της απλής αναλογικής σε σχέση με το Κιναλ. Όχι μόνο σαν ιστορία αλλά και σαν ζήτημα πολιτικής από εδώ και πέρα.

Ως γνωστόν, η απλή αναλογική έχει ψηφιστεί από την προηγούμενη βουλή και θα ισχύσει στις επόμενες εκλογές. Δεν υπάρχουν 200 πρόθυμοι να το αλλάξουν αυτό στη σημερινή βουλή. Παρά ταύτα, υπάρχουν και κάποιοι που σκέφτονται σενάρια αλλαγής του συντάγματος με 180 βουλευτές (158 ΝΔ + 22 Κιναλ) σε άρθρο που "αγγίζει" το εκλογικό σύστημα, ώστε να αλλάζει ο εκλογικός νόμος άμεσα και χωρίς τους 200. Νομίζω πως είναι όνειρα θερινής νυκτός καθώς οι εκλογές έγιναν με καύσωνα, όμως είναι ενδεικτικά του κλίματος.

Το Κιναλ είναι το κόμμα που, κυρίως, θα έβγαινε (και θα βγαίνει) ενισχυμένο από την απλή αναλογική. Απλά, γιατί είναι τρίτο κόμμα σε εκλογική δύναμη και γιατί είναι κόμμα του κέντρου. Είναι κόμμα που μπορεί να συνεργαστεί και με τα δυο "άκρα" προτάσσοντας την λογική έναντι των ιδεολογημάτων. Τα "μικρά" κόμματα των άκρων δεν βολεύονται από την απλή αναλογική που τούς θέτει ζητήματα "υπεύθυνης" στάσης καθώς είναι ακραία και ζουν από την αντίθεση κι όχι από την σύνθεση. Το Κιναλ όμως είναι κόμμα του κέντρου που κατά κύριο λόγο ζει και κινείται με συνθέσεις, με εξεύρεση λύσεων, με διάλογο. Γι αυτό είναι κόμμα που ταυτίζεται με την απλή αναλογική. Δεν ίσχυε αυτό όταν το ΠαΣοΚ ήταν ο ένας εκ των δύο πόλων το δικομματισμού. Τότε ήθελε ενισχυμένες αναλογικές για να κρατά τον ρόλο του ως αντίπαλου δέους της δεξιάς. Τώρα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Κι ο ρόλος του ΠαΣοΚ-Κιναλ έχει αλλάξει. Αν δεν το αντιληφθεί έγκαιρα θα γίνεται σάκος του μποξ ή απλή τσόντα στον ένα εκ των δύο εκφραστών του δικομματισμού. Αυτόν τον ρόλο του επιφυλάσσουν τα μπόνους και οι ενισχυμένες αναλογικές που αβαντάρουν τον δικομματισμό και ενισχύουν τις κραυγές έναντι του διαλόγου στον δημόσιο βίο.

Είναι τόσο προφανές ότι θα έπρεπε το Κιναλ να είναι ΥΠΕΡ της απλής αναλογικής ώστε χρειάστηκε επιχείρηση mind control για να παραμείνει όλα τα τελευταία χρόνια σε μια θέση κατά του συμφέροντος του και κατά της (πολιτικής) δικαιοσύνης και κατά του συμφέροντος της χώρας. Επικράτησαν ρητορικές περί "κυβερνησιμότητας" και περί "απαλλαγής από την ευθύνη" (διακυβέρνησης με την ΝΔ) που οδηγούσαν ευθέως στην στήριξη του αντίθετου από αυτό που ήταν και ΔΙΚΑΙΟ και ΣΥΜΦΕΡΟΝ για το κόμμα.

Το κεφαλαιώδες λάθος να μην προτείνει το Κιναλ την απλή αναλογική πριν από τις εκλογές του Ιουλίου το εκμεταλλεύτηκαν ο Μητσοτάκης κι ο Σύριζα και έκαναν τις εκλογές με μπόνους. Ο μεν Μητσοτάκης κέρδισε την αυτοδυναμία (αν καταργείτο το μπόνους εδώ και τώρα θα έπαιρνε 130 βουλευτές μόνο) ο δε Συριζα κέρδισε ηγετικό ρόλο στην κεντροαριστερά (ως το αντίπαλο δέος στο δικομματικό σύστημα που κατασκευάζεται και συντηρείται από το μπόνους).

Αν το Κιναλ πρότεινε απλή αναλογική, ο Σύριζα δεν θα μπορούσε να πει όχι. Οι 200 απαιτούμενοι για αλλαγή εκλογικού νόμου και κατάργηση του μπόνους εδώ και τώρα υπήρχαν στην περασμένη βουλή όπου η ΝΔ είχε μόνο 76 βουλευτές. Θα μπορούσε να το προτείνει ο Τσίπρας αλλά εκείνος διάλεξε να πάει στις εκλογές με διλήμματα (ώστε να κερδίσει ηγετικό ρόλο για τον Σύριζα) από το να πάει σε ένα ανοιχτό σε όλα μετεκλογικό τοπίο. Ο Τσίπρας είχε συμφέρον από το μπόνους. Το ίδιο κι ο Μητσοτάκης. Το Κιναλ που δεν είχε έπρεπε να αυτο-αποκλειστεί και αυτό ακριβώς έκανε με την επιχείρηση mind control. Αυτο-αποκλείστηκε χάρη σε μια ρητορική που πέρασε χωρίς καθόλου κουβέντα.

Συγνώμη που θα το πω αλλά νομίζω ότι το Κιναλ στο θέμα αυτό συμπεριφέρθηκε ως ο ΧΡΗΣΙΜΟΣ ΗΛΙΘΙΟΣ, χρήσιμος για ΝΔ και Σύριζα και ηλίθιος για τον ίδιο του τον εαυτό και την χώρα. Συγνώμη και πάλι για την βαριά έκφραση αλλά δεν βρίσκω ηπιότερη που να δίνει την εικόνα ορθότερα. Το λάθος έγινε και δεν ξε-γίνεται. Ας δούμε από εδώ και πέρα ....

ΤΑ ΠΟΝΤΙΑΚΑ ΣΤΗ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ

Για όσους ενδιαφέρονται είτε για την γλώσσα, είτε για την ιστορία, είτε για το ελληνικό το έθνος, σας παραθέτω το παρακάτω απόσπασμα-πρόλογο της ποντιακής γραμματικής του Τοπχαρά. Το αφήνω χωρίς μετάφραση και στην αρχική του ορθογραφία, όπως φτιάχτηκε για τους Έλληνες Πόντιους της Σοβιετίας. Γράφτηκε την δεκαετία του '30.
Το αλφάβητο που χρησιμοποιείται είναι απλοποιημένο. 
Τα σ και ς είναι ς
Τα η, ι, υ, ει, οι, είναι όλα ι
Τα ε, άι είναι ε
Το ου είναι υ
Τα ευ, αυ είναι εφ, αφ κτλ.
Η γλώσσα είναι η ζωντανή καθομιλουμένη ποντιακή διάλεκτος της ελληνικής γλώσσας.

Για τιν γραμματικιν τι Σ. Τοπχαρα Hi

Για το ρομεικον το γλοςικον το ζιτιμαν ατορα καλατζεβνε τα πλατεα ςτροματα τεργαζομενιον. Σο κεντρον τι προςοχιςεμυν ςτεκ το ζιτμαν - πος να εφταμε κε ι γλοςα ντο θα καματιζομενα βοιθαμας, πραματικα να εν γλοςα τι μαζαςεμυν. Να καταλοβενεμας ολ κε οχι μονον να καταλαβενεμας αλα να καλατζεβνε κεκιν να επορυν να περνε ενεργον μερος ςιν δυλιανεμυν - ςο χτιςιμον τι ςοςιαλιζμυ.

Ι γλοςα κεπορι να εν ςκοποςεμυν, αλα μεςον, οπολον πυ να βοιθαμας ςον ςκοπονεμυν.

Αικον γλοςα για τεμετερα τα ρομεικα μαζας πεκςεβαν αςον Ποντον εν το ποντεικον ι γλοςα. Το ποντεικον τιν γλοςαν καταλαβενε, το ποντεικον τιν γλοςαν καλατζεβνε, ατο εν το μιτρικον ι ςλοςατυν. Καθαρα φενετε πος ι καταςταςι ςο οπιονεβριυμες ος τα τελεφτεα χρονια κε ςο καπιον βαθμον κε ος οςιμερον, αλο να ιποφερκετε κεν. Το Σοβετικον το ςιςτιμαν ελεφθεροςεν ολια τα εθνι αςο ικονομικον κε αςο πολιτικο-μορφοτικον τιν ςκλαβιαν.

Κιατορα, τα εθνι ντο εςαν αγραματα ολος διολυ, πυ τα γραματα πα ακομαν κιχαν, εςκοθαν ςο παδαρ, μαθαβε, προχορυνρ, κιαλο κεγνοριυνταν. Το Κομυνιςτικον Κομαν με το λενινιςτικον τι γραμινεθε αλαζ τανροπς, αλαζ τι γις το προςοπον κε πραματικα αδελφον τα εργαζομενα μαζας αςολια τα εθνι αφκα ςο κοκινον τι ςιμεανεθε. Τολμιρα ι πολςςεβικ κααριζνε τι ςτραταν αςολια τα φραχτια, αςολια ςα εμπόδια για να προχορυν ςον ςοςιαλιζμον τα εργαζομενα μαζας. Απλοπια το Κομαν τι γραφιν ςανατολικα τα εθνι, διμιυργα για τατυνυς λατινικοπιιμενον αλφαβιτον κε εφται γιατατα τα εθνι πολα εφκολον τιν μορφοςιν σο μιτρικον τιν γλοςανατυν.

Μονον το ςοβετικον το ςιςτιμαν κε το μιτρικον ι γλοςα εδοκαν τιν εφκεριαν ςατα τα εθνι να εφταγνε ςα καποςα χρονια πραματα πυ ςο καπιταλιςτικον το ςιςτιμαν κεπορυν να γινταν ςα εκατονταδας χρόνια.

Ονταν τερυμε ατα τα προοδυς ντο εχνε ταδελφικαναμυν εθνι -ι ατιγει, ι καπαρτιν κ.τ.λ. πρεπ να εροτυμε, εμις ντο επικαμε? Κε ςατο το εροτεμαν επορυμε να απαντυμε, πος εμις πα εχομε τρανα επιτιχιας, πολα προοδυς. Αμα κιαλο πολα προοδυς θα ιχαμε αν ι δυλια αναμεςα ςα μαζαςεμυν εγινυτον ςο μιτρικον τι γλοςανατυν. Κιατο ι γλοςα για τα ρομεικα τα μαζας τα οπια, οπος ιπαμε εκςεβαν αςον Ποντον εν το ποντεικον ι γλοςα. Οςον το παι ολιγοςτεβνε εκιν πυ κιθελνε ναναγνοριζνε ατο το πραμαν - πος το ποντεικον ι γλοςα εν μιτρικον γλοςα για τα εργαζομενα μαζαςεμυν. Τιν αρχιν κε το ςοβαρον τι δυλιαν για το ζιτιμαν - να περαν ι δυλια αναμεςα ςα μαζαςεμυν ςο μιτρικον τι γλοςαν - επικεν ο "Κομυνιςτις". Αςο 1930 τι χρονιας κιαν ο "Κομυνιςτις" επικεν τρανον κοπον απαν ςατο το ζιτιμαν κε χορις να τρανινοματο πρεπ, ναναγνοριζομε πο: ατο ι δυλια εςς πολα θετικα αποτελεζματα.